Πώς μπορείτε να βγείτε νωρίτερα στη σύνταξη

«Χρυσό κλειδί» για την έξοδο στη σύνταξη πριν από την ηλικία των 67 ετών αποτελεί η εξαγορά πλασματικών ετών. Μεγάλες κερδισμένες είναι οι μητέρες που -υπό προϋποθέσεις- μπορούν να ανοίξουν την πόρτα εξόδου έως 9 χρόνια νωρίτερα, ενώ οι άνδρες μπορούν να αποχωρήσουν μέχρι και 6,5 χρόνια ταχύτερα.

Οι ασφαλισμένοι έχουν δικαίωμα να εξαγοράσουν πλασματικά έτη που σχετίζονται με την ανατροφή των παιδιών, τις σπουδές, τα κενά ασφάλισης, τον χρόνο άδειας άνευ αποδοχών, αλλά και τη στρατιωτική θητεία.

Σε γενικές γραμμές, οι ειδικοί στην ασφάλιση συμβουλεύουν τους ασφαλισμένους να μη σπεύδουν να εξαγοράσουν πλασματικά έτη παρά μόνο κατά το τελευταίο έτος πριν από τη συνταξιοδότηση προκειμένου να ξέρουν με ακρίβεια πόσα έτη έχουν ανάγκη να αναγνωρίσουν.

Από αυτόν τον κανόνα εξαιρούνται οι δημόσιοι υπάλληλοι οι οποίοι πρόλαβαν να υποβάλουν αίτηση αναγνώρισης πλασματικών ετών προτού ακριβύνει το κόστος της εξαγοράς από το 2017 έως το 2020.

Tο μηνιαίο κόστος εξαγοράς για τον κλάδο κύριας ασφάλισης όλων των πλασματικών χρόνων προσδιορίζεται σε ποσοστό 20% επί των αποδοχών του ασφαλισμένου κατά τον τελευταίο μήνα πλήρους απασχόλησης πριν από την υποβολή του αιτήματος συνταξιοδότησης. Παρέχεται δε έκπτωση 2% για κάθε αναγνωριζόμενο έτος σε περίπτωση εφάπαξ εξόφλησης του συνολικού ποσού εξαγοράς.

To κόστος εξισώθηκε στο 20% από 1/1/2020 και για τους δημοσίους υπαλλήλους, οι οποίοι είχαν το προνόμιο τα προηγούμενα χρόνια να εξαγοράζουν πλασματικά φθηνότερα.

Ωστόσο το προνόμιο της φθηνότερης εξαγοράς παραμένει για εκείνους που είχαν υποβάλει σχετική αίτηση τα προηγούμενα έτη, καθώς αυτοί έχουν κατοχυρώσει την εξαγορά με κόστος που ίσχυε τη χρονιά υποβολής της αίτησης. Επίσης, σημαντικό όφελος θα έχουν από την εξαγορά όσοι συνταξιοδοτούνται με περισσότερα από 30 έτη ασφάλισης, καθώς όσο μεγαλύτερο ασφαλιστικό βίο έχει ο υπάλληλος τόσο μεγαλύτερη αύξηση θα λάβει στην προσδοκώμενη σύνταξή του, σύμφωνα με τον νόμο Βρούτση που άρχισε ήδη να εφαρμόζεται.

Πόσο κοστίζει η εξαγορά

Για παράδειγμα, μισθωτός θα υποβάλει αίτηση για συνταξιοδότηση τον Σεπτέμβριο του 2021 και θα συμπεριλάβει στην αίτησή του αίτημα για αναγνώριση 36 μηνών πλασματικού χρόνου τέκνων.

Οι μηνιαίες ασφαλιστέες αποδοχές πλήρους απασχόλησης του Αυγούστου είναι 1.850 ευρώ. Ο εν λόγω ασφαλισμένος θα καταβάλει εισφορά 370 ευρώ για κάθε μήνα αναγνώρισης (1.850 X 20%).

Το συνολικό ύψος της εξαγοράς ανέρχεται σε 12.320 ευρώ (370 μηνιαίο κόστος επί 36 αναγνωριζόμενους μήνες) και μπορεί να καταβληθεί είτε σε 36 δόσεις είτε με παρακράτηση ποσοστού της σύνταξης. Επίσης υπάρχει η δυνατότητα εφάπαξ καταβολής ώστε να λάβει χώρα έκπτωση 6% συνολικά (2% για κάθε ολόκληρο 12μηνο) και να διαμορφωθεί το ποσό αυτό σε 12.520 ευρώ.

Από την άλλη πλευρά, οι μη μισθωτοί για κάθε αναγνωριζόμενο μήνα πλασματικού χρόνου θα καταβάλλουν την εισφορά που αντιστοιχεί στην ασφαλιστική κατηγορία που έχουν επιλέξει κατά το έτος υποβολής της αίτησης αναγνώρισης.

Για παράδειγμα, ελεύθερος επαγγελματίας -ασφαλισμένος στον πρώην ΟΑΕΕ– που επέλεξε την 2η ασφαλιστική κατηγορία για το έτος 2021 υποβάλει τον Σεπτέμβριο αίτηση για αναγνώριση 4 ετών πλασματικού χρόνου σπουδών. Ο εν λόγω ελεύθερος επαγγελματίας θα καταβάλει για κάθε αναγνωριζόμενο μήνα 186 ευρώ. Συνολικά, το κόστος αναγνώρισης για 48 μήνες -εάν καταβληθεί σε δόσεις ή με παρακράτηση από τη σύνταξη- ανέρχεται σε 8.948 ευρώ. Αν καταβληθεί, όμως, εφάπαξ με έκπτωση 8%, το ποσό ανέρχεται σε 8.213,76 ευρώ.

Τι ισχύει για το Δημόσιο

Τα πλασματικά έτη είναι ιδιαίτερα χρήσιμα -έως απαραίτητα- γι’ αυτούς που επιθυμούν να θεμελιώσουν δικαίωμα συνταξιοδότησης σε ηλικίες από 55 μέχρι και 62 με τις διάφορες διατάξεις περί 35ετίας, 25ετίας και 37ετίας στο Δημόσιο. Ακόμη και μετά το 2022, οπότε και ομογενοποιούνται όλα τα όρια στα 62 και τα 67, οι θεμελιωμένοι εντός της μεταβατικής περιόδου θα μπορούν να συνταξιοδοτηθούν νωρίτερα με βάση το όριο που θεμελίωσαν.

Οι δημόσιοι υπάλληλοι μπορούν να αναγνωρίσουν μέχρι 5 έτη από τα παιδιά και έως 7 έτη από τις υπόλοιπες κατηγορίες, όπως είναι ο χρόνος στρατιωτικής θητείας και ο χρόνος σπουδών. Το συνολικό ποσό της εξαγοράς καταβάλλεται σε τόσες μηνιαίες δόσεις όσοι είναι και οι μήνες που αναγνωρίζονται. Εναλλακτικά καταβάλλεται εφάπαξ μέσα σε τρεις μήνες από την κοινοποίηση της απόφασης αναγνώρισης, οπότε παρέχεται έκπτωση 2% για κάθε έτος εξαγοράς.