Παροχή Πιστώσεων Από Την ΑΕ Για Απόκτηση Ίδιων Μετοχών

Σε προηγούμενη αρθρογραφία μας αναφερθήκαμε στο ζήτημα της κτήσης ίδιων μετοχών από την ΑΕ. Διαπιστώσαμε, εκεί, την αδυναμία της πρωτότυπης κτήσης και το, υπό προϋποθέσεις, ανεκτό της παράγωγης. Θα μας απασχολήσει εδώ ένα συμπληρωματικό, σημαντικό όμως, ερώτημα: επιτρέπεται η παροχή πιστώσεως σε τρίτους από την ΑΕ για την απόκτηση ίδιων μετοχών; 

Έννοια & Πεδίο Εφαρμογής

Η απαγόρευση (γιατί περί αυτής πρόκειται) παροχής πιστώσεων από την ΑΕ για απόκτηση ίδιων μετοχών ρυθμίζεται στο νόμο.

Η συγκεκριμένη απαγόρευση αφορά, ρητά, στην χρηματοδότηση τρίτων από την ΑΕ για αγορά (υφιστάμενων ή νοεκδιδόμενων) μετοχών της μέσω χορήγησης, ενδεικτικά, προκαταβολών, δανείων, παροχής εγγυήσεων και κάθε άλλη μορφής πίστωσης. 

Στις επίμαχες χρηματοδοτήσεις προς τρίτους απαγορεύεται, αυτονοήτως, να προβαίνει η ΑΕ, οι θυγατρικές της καθώς και ομόρρυθμες ή ετερόρρυθμες εταιρείες, στις οποίες ομόρρυθμο μέλος είναι η εν λόγω ΑΕ.

Στην έννοια των «τρίτων», εμπίπτουν τρίτοι, που επιθυμούν, μέσω της χρηματοδότησής τους, να αποκτήσουν, για πρώτη φορά, τη μετοχική ιδιότητα. Επίσης, υφιστάμενοι μέτοχοι, μέλη του ΔΣ της ΑΕ, ή της μητρικής της εταιρείας και τα παρένθετα αυτών πρόσωπα. 

Σκοπός 

Η ανωτέρω απαγόρευση αποσκοπεί, σαφώς, στην προστασία της αρχής της σταθερότητας του μετοχικού κεφαλαίου της εταιρείας˙ αποτρέπει την -με αθέμιτα μέσα- αύξηση της ισχύος των μελών του ΔΣ στην ΑΕ και, κατ’ επέκταση, της πλειοψηφικής τους θέσης στη ΓΣ. 

Παρά τους παραπάνω κινδύνους, η παροχή πιστώσεων για απόκτηση ίδιων μετοχών είναι δυνατό να εξυπηρετεί εύλογα εταιρικά συμφέροντα˙ προσέλκυση, λ.χ. νέων μετόχων-επενδυτών. 

Οι (Απαριθμούμενες) Απαγορευμένες Συναλλαγές 

Στις απαγορευμένες, κατ’ αρχήν, χρηματοδοτικές συναλλαγές εμπίπτει η προκαταβολή, το δάνειο και η παροχή εγγύησης από μέρους της ΑΕ.

Προϋποθέσεις Εξαίρεσης 

Αναγκαία η (σωρευτική) τήρηση σειράς προϋποθέσεων προκειμένου να γίνει ανεκτή εξαίρεση από τον κανόνα των απαγορευμένων χρηματοδοτήσεων. Συγκεκριμένα: (α) η διασφάλιση της διενέργειας της χρηματοδότησης με εύλογους όρους αγοράς και προς φερέγγυους τρίτους, (β) απόφαση της ΓΣ, σχετική έκθεση του ΔΣ (σε ειδικές περιπτώσεις, έτερη έκθεση ορκωτού ελεγκτή-λογιστή) και (γ) διατήρηση της καθαρής θέσης της ΑΕ. 

Τα Πιστωτικά Ιδρύματα. Το Προσωπικό Της ΑΕ 

Εξαιρείται από την ανωτέρω απαγόρευση η παροχή χρηματοδοτήσεων εκ μέρους πιστωτικών και χρηματοδοτικών ιδρυμάτων. Επίσης,  συναλλαγή που συντελείται με σκοπό την κτήση μετοχών από ή για προς πρόσωπα που παρέχουν υπηρεσίες στην ΑΕ ή εταιρείας συνδεδεμένης με αυτήν. 

Μη Νόμιμη Χρηματοδότηση: Έννομες Συνέπειες & Ευθύνη Μελών ΔΣ 

Η παροχή κάθε, απαγορευμένης κατά τα άνω, οικονομικής ενίσχυσης προς τρίτους, συνεπάγεται απόλυτη ακυρότητα της επίμαχης συναλλαγής. 

Έναντι της εταιρείας, τα μέλη του ΔΣ ευθύνονται προσωπικά, αστικά και ποινικά, για κάθε απαγορευμένη χρηματοδότηση σε τρίτους με σκοπό την αγορά μετοχών της ΑΕ. 

 

Η παροχή πιστώσεως σε τρίτους από την ΑΕ για την απόκτηση ίδιων μετοχών είναι, κατά αρχήν (και δικαίως), απαγορευμένη. Καθώς όμως ένα τέτοιο ενδεχόμενο είναι δυνατό, υπό προϋποθέσεις, να έχει ευεργετικές συνέπειες για την ίδια την ΑΕ προβλέπεται (και ευλόγως) η πλήρωση σειρά σχετικών προϋποθέσεων για την αποδοχή της εγκυρότητάς τους. Τι συμβαίνει όμως στις περιπτώσεις που επιχειρείται η μέσω τρίτων παράκαμψη των σχετικών απαγορευτικών διατάξεων; Περί αυτού επόμενη αρθρογραφία μας.-

 

Σταύρος Κουμεντάκης

Managing Partner 

Koumentakis and Associates Law Firm 

 

Σημ.: Το παρόν άρθρο σε πλήρη μορφή