"Πάνω" ο κύκλος εργασιών στο Eμπόριο, τον Τουρισμό και τις τεχνικές εταιρείες, το 2023

Μείωση πωλήσεων και συρρίκνωση της κερδοφορίας κατέγραψε ο ελληνικός εταιρικός τομέας το 2023, σύμφωνα με την εξέλιξη των οικονομικών μεγεθών 17.951 ελληνικών επιχειρήσεων με δημοσιευμένους ισολογισμούς για τις χρήσεις 2023-2022.

Οι επιδόσεις του ελληνικού επιχειρηματικού τομέα, στο σύνολό του, επιδεινώθηκαν το 2023. Τούτο συμπεραίνεται από την επεξεργασία των οικονομικών μεγεθών ενός μεγάλου δείγματος επιχειρήσεων που προέρχονται από όλους τους τομείς δραστηριότητας. Ειδικότερα, στη βάση δεδομένων της ICAP CRIF υπήρχαν καταχωρημένες 17.951 επιχειρήσεις (εξαιρουμένων τραπεζών-ασφαλειών) με διαθέσιμους δημοσιευμένους ισολογισμούς και για τις δύο τελευταίες χρήσεις (2023-2022), ώστε να είναι δυνατή η σύγκριση των μεγεθών.

Από τις εταιρείες αυτές οι 2.432 είναι βιομηχανικές, οι 3.703 εμπορικές, οι 8.423 εταιρείες παροχής υπηρεσιών, οι 1.834 προέρχονται από τον τουριστικό τομέα και 1.559 είναι τεχνικές – κατασκευαστικές εταιρείες.

Image

1. ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ
Ο τομέας της Βιομηχανίας εμφάνισε μείωση τόσο στον κύκλο εργασιών όσο και στην κερδοφορία του.

Από τα συγκεντρωτικά αποτελέσματα 2.432 βιομηχανικών/μεταποιητικών εταιρειών του δείγματος, προκύπτουν τα εξής:
• Ο κύκλος εργασιών κατέγραψε μείωση κατά 8,1% το 2023, διαμορφούμενος στο ποσό των €59,9 δισ. Ωστόσο, το κόστος πωληθέντων μειώθηκε με ελαφρώς υψηλότερο ρυθμό (-9,1%) με αποτέλεσμα τα μικτά κέρδη να υποχωρήσουν κατά 3,1%. Το περιθώριο μικτού κέρδους ενισχύθηκε οριακά κατά 0,9 ποσοστιαίες μονάδες το 2023/2022.
• Η μείωση των μικτών κερδών σε συνδυασμό με τη σημαντική αύξηση των χρηματοοικονομικών δαπανών και τη μείωση των λειτουργικών εσόδων οδήγησαν στην επιδείνωση του συνολικού λειτουργικού αποτελέσματος κατά 17,0% το 2023/2022.
• Οι παραπάνω εξελίξεις και η αρνητική μεταβολή του μη λειτουργικού αποτελέσματος είχαν ως αποτέλεσμα τη σημαντική συρρίκνωση της κερδοφορίας, καθώς τα συνολικά καθαρά κέρδη (προ φόρου) διαμορφώθηκαν στο ποσό των €4,48 δισ. το 2023, καταγράφοντας ετήσια ποσοστιαία μείωση 23,4%.
• Τα συνολικά EBITDA μειώθηκαν κατά 8,8% το τελευταίο έτος.
Αναφορικά με την εξέλιξη ορισμένων βασικών μεγεθών του ισολογισμού, παρατηρείται αύξηση της αξίας του συνόλου του Ενεργητικού κατά 4,5% το 2023, προερχόμενη από τη διεύρυνση κυρίως των καθαρών παγίων στοιχείων (8,8%) και δευτερευόντως των απαιτήσεων (5,0%).
Από τα στοιχεία του Παθητικού διαπιστώνεται αύξηση των ιδίων κεφαλαίων κατά 10,2%. Επίσης, οι μεσομακροπρόθεσμες υποχρεώσεις & προβλέψεις ενισχύθηκαν κατά 15,6% ενώ οι βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις συρρικνώθηκαν κατά 7,0% το 2023/2022.

Σχετικά με τους χρηματοοικονομικούς δείκτες, διαπιστώνεται μικρή μείωση των περιθωρίων καθαρής κερδοφορίας και σημαντική επιδείνωση της αποδοτικότητας ιδίων κεφαλαίων. Οριακή βελτίωση παρουσίασε η σχέση ξένων προς ίδια κεφάλαια.

Στο σημείο αυτό θα πρέπει να τονισθεί ότι, στη διαμόρφωση των παραπάνω αποτελεσμάτων του συνόλου της Βιομηχανίας, σημαντικό ρόλο διαδραματίζει ο κλάδος της Βιομηχανίας “Προϊόντων Πετρελαίου και Άνθρακα”. Εάν εξαιρεθεί ο συγκεκριμένος κλάδος από το σύνολο του τομέα, τότε ο συνολικός κύκλος εργασιών των υπολοίπων κλάδων εμφανίζεται μειωμένος κατά 1,7%, τα καθαρά κέρδη καταγράφουν πτώση 13,6% ενώ τα EBITDA σημειώνουν αύξηση 7,4% το 2023 έναντι του 2022.

2. ΕΜΠΟΡΙΟ
Θετικά είναι τα αποτελέσματα του εμπορικού τομέα αναφορικά με την κερδοφορία του. Από την εξέλιξη των συνολικών αποτελεσμάτων 3.703 εμπορικών επιχειρήσεων, σημειώνονται τα εξής:

• Ο κύκλος εργασιών κατέγραψε οριακή αύξηση 0,5% το 2023/2022, ανερχόμενος στο ποσό των €55,13 δισ. το 2023. Ωστόσο οι εταιρείες κατάφεραν να συγκρατήσουν το κόστος πωληθέντων (μείωση κατά 1,3%) με αποτέλεσμα τα συνολικά μικτά κέρδη να αυξηθούν κατά 10,2%.

Σημαντικά αυξημένα εμφανίζονται τα συνολικά λειτουργικά αποτελέσματα των εταιρειών (κατά 19,2%) παρά τα υψηλά λειτουργικά έξοδα τα οποία διευρύνθηκαν κατά 8,3% το τελευταίο έτος.

• Η εξέλιξη αυτή σε συνδυασμό με τη θετική μεταβολή του μη λειτουργικού αποτελέσματος (αύξηση μη λειτουργικών εσόδων και μείωση μη λειτουργικών εξόδων) οδήγησαν στην σημαντική άνοδο των καθαρών προ φόρου κερδών κατά 21,9% το 2023, ανερχόμενα στο ποσό των €2,23 δισ..

• Τα συνολικά EBITDA διευρύνθηκαν κατά 10,5% το 2023/2022.
Το σύνολο του Ενεργητικού παρουσίασε αύξηση κατά 4,7% προερχόμενη από τη διεύρυνση κυρίως των καθαρών παγίων στοιχείων (5,8%) και των αποθεμάτων (9,0%).

Σχετικά με τα μεγέθη του Παθητικού, τα ίδια κεφάλαια ενισχύθηκαν κατά 7,2% ενώ με χαμηλότερους ρυθμούς αυξήθηκαν οι μεσο-μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις & προβλέψεις (2,7%), καθώς και οι βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις (3,8%).

Σε επίπεδο χρηματοοικονομικών δεικτών διαπιστώνεται αύξηση τόσο της αποδοτικότητας ιδίων κεφαλαίων όσο και των περιθωρίων κερδοφορίας το 2023/2022. Βελτίωση παρουσίασε η σχέση ξένων προς ίδια κεφάλαια.

Τέλος, αξίζει να αναφερθεί η σημαντική συμμετοχή του κλάδου του Εμπορίου “Καύσιμα– Λιπαντικά - Υγραέρια” στη διαμόρφωση και εξέλιξη των συνολικών μεγεθών του Εμπορικού Τομέα το 2023. Εάν εξαιρεθεί ο συγκεκριμένος κλάδος από το δείγμα, τότε οι συνολικές πωλήσεις όλων των υπολοίπων εμπορικών κλάδων καταγράφουν αύξηση 9,7% το 2023/2022, τα καθαρά κέρδη εμφανίζουν αύξηση 27,5% και τα EBITDA αντίστοιχη μεταβολή 13,8% το τελευταίο έτος.

3. ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ
Στον τομέα των εταιρειών παροχής Υπηρεσιών (εκτός Τεχνικών Εταιρειών), σημειώθηκε μείωση του κύκλου εργασιών αλλά βελτίωση της λειτουργικής κερδοφορίας το τελευταίο έτος. Με βάση τα συγκεντρωτικά μεγέθη 8.423 εταιρειών, σημειώνονται τα εξής:
• Ο κύκλος εργασιών μειώθηκε κατά 15% περίπου, διαμορφούμενος στο ποσό των €42,93 δισ. το 2023. Ωστόσο, η μείωση του κόστους πωλήσεων με αρκετά πιο υψηλό ρυθμό (-25,7%) οδήγησε στην ενίσχυση των μικτών κερδών κατά 14,5% το τελευταίο έτος. Η μεταβολή αυτή είχε σαν αποτέλεσμα την σημαντική διεύρυνση των συνολικών λειτουργικών αποτελεσμάτων κατά 25,6% το 2023/2022.
• Παρά τις παραπάνω εξελίξεις, η σημαντική (αρνητική) μεταβολή του μη λειτουργικού αποτελέσματος (πολύ μεγάλη μείωση των μη λειτουργικών εσόδων) οδήγησε στη, μικρή έστω, μείωση των καθαρών κερδών (προ φόρου) κατά 1,6% το 2023 έναντι του προηγούμενου έτους. Το καθαρό αποτέλεσμα διαμορφώθηκε σε €6,22 δισ. το 2023.
• Από την άλλη πλευρά, τα συνολικά EBITDA βελτιώθηκαν κατά 17,8% το τελευταίο έτος.
Το σύνολο του Ενεργητικού παρουσίασε αύξηση κατά 7,2% το 2023/2022, η οποία οφείλεται ουσιαστικά στην αύξηση των καθαρών παγίων στοιχείων (κυρίως του λογαριασμού “Συμμετοχές”).

Από πλευράς Παθητικού, αύξηση εμφάνισαν τα συνολικά ίδια κεφάλαια (7,2%) το 2023/2022. Με παρόμοιο ρυθμό ενισχύθηκαν τόσο οι συνολικές μεσο μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις & προβλέψεις (6,8%) καθώς και οι βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις (7,8%).

Σε επίπεδο χρηματοοικονομικών δεικτών, διαπιστώνεται ελαφρά μείωση της αποδοτικότητας ιδίων κεφαλαίων και αξιόλογη αύξηση των περιθωρίων κερδοφορίας.

Διαφορετική, ωστόσο, είναι η εικόνα του Τομέα των Υπηρεσιών εάν εξαιρεθεί ο κλάδος της Ενέργειας - Νερού από τα συνολικά μεγέθη. Στην περίπτωση αυτή, ο συνολικός κύκλος εργασιών όλων των υπολοίπων κλάδων του Τομέα εμφανίζεται αυξημένος κατά 12,8% και τα καθαρά κέρδη καταγράφουν άνοδο 12,0% το 2023/2022.

4. ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ
Από την επεξεργασία των στοιχείων 1.834 τουριστικών εταιρειών φαίνεται ότι η συνεχιζόμενη άνοδος των τουριστικών αφίξεων στη χώρα μας συνέβαλε σε περαιτέρω ενίσχυση του κύκλου εργασιών τους κατά το 2023.
• Ο κύκλος εργασιών των επιχειρήσεων του τομέα αυξήθηκε κατά 19,8%, ανερχόμενος σε €4,88 δισ. το 2023. Παράλληλα, τα μικτά κέρδη ενισχύθηκαν με ελαφρώς υψηλότερο ρυθμό (20,7%).
• Ωστόσο, παρά την παραπάνω εξέλιξη, η σημαντική μείωση των λοιπών λειτουργικών εσόδων και ταυτόχρονα η αύξηση των λειτουργικών εξόδων και των χρηματοοικονομικών δαπανών είχαν ως αποτέλεσμα τη μείωση των συνολικών λειτουργικών αποτελεσμάτων κατά 12,3% το τελευταίο έτος.
• Οι παραπάνω μεταβολές συνέβαλαν στην σημαντική μείωση των καθαρών προ φόρου κερδών κατά 16,3% το τελευταίο έτος, τα οποία διαμορφώθηκαν σε €736,0 εκατ.
• Τα EBITDA κατέγραψαν αύξηση κατά 4,7%, το τελευταίο έτος.
Το σύνολο του Ενεργητικού αυξήθηκε κατά 10,0% το 2023/2022, γεγονός που οφείλεται ουσιαστικά στην αύξηση των καθαρών παγίων στοιχείων. Από πλευράς Παθητικού διαπιστώνεται ενίσχυση των ιδίων κεφαλαίων κατά 10,9% το τελευταίο έτος. Οι συνολικές μεσο-μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις & προβλέψεις διευρύνθηκαν κατά 11,8% ενώ το σύνολο των βραχυπροθέσμων υποχρεώσεων κατέγραψε μικρότερη αύξηση
κατά 4,3%.

Σχετικά με βασικούς χρηματοοικονομικούς δείκτες, μείωση παρουσίασαν τα περιθώρια λειτουργικού και καθαρού κέρδους, καθώς και η αποδοτικότητα ιδίων κεφαλαίων το 2023/2022.

5. ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ
Ο τομέας των Τεχνικών Εταιρειών ήταν ο μόνος που παρουσίασε σημαντική αύξηση των οικονομικών του αποτελεσμάτων. Από τα διαθέσιμα στοιχεία 1.559 επιχειρήσεων του τομέα, προκύπτουν τα εξής:
• Αύξηση του κύκλου εργασιών κατά 36,0% το τελευταίο έτος, ανερχόμενος σε €5,66 δισ., ενώ τα μικτά κέρδη διευρύνθηκαν με πολύ πιο υψηλό ρυθμό (κατά 48,8%).
• Η παραπάνω εξέλιξη οδήγησε στον υπερδιπλασιασμό (134,9%) του συνολικού λειτουργικού αποτελέσματος το 2023/2022.
• Αποτέλεσμα των παραπάνω μεταβολών ήταν η εντυπωσιακή αύξηση των καθαρών προ φόρου κερδών τα οποία ανήλθαν στο ποσό των €319,8 δισ. το 2023 από €122,4 δισ. το προηγούμενο έτος.
• Τα EBITDA παρουσίασαν αύξηση 43,9% στην τελευταία χρήση. Το σύνολο του Ενεργητικού ενισχύθηκε κατά 12,4% το 2023/2022, η οποία οφείλεται πρωτίστως στη σημαντική άνοδο των απαιτήσεων και δευτερευόντως στην αύξηση των καθαρών παγίων στοιχείων. Από πλευράς Παθητικού διαπιστώνεται αύξηση των ιδίων κεφαλαίων κατά 11,0%, διεύρυνση των μεσομακροπρόθεσμων υποχρεώσεων & προβλέψεων κατά 7,1% και σημαντική ενίσχυση των βραχυπρόθεσμων υποχρεώσεων κατά 22,9% το τελευταίο έτος.

Σχετικά με βασικούς χρηματοοικονομικούς δείκτες, αύξηση παρουσίασαν τα περιθώρια κερδοφορίας, καθώς και η αποδοτικότητα ιδίων κεφαλαίων το 2023/2022.

Γ. ΧΡΗΜΑΤΟΠΙΣΤΩΤΙΚΟΣ ΤΟΜΕΑΣ
Όσον αφορά στον Χρηματοπιστωτικό τομέα (Tράπεζες – Aσφάλειες), καταγράφεται σημαντική αύξηση των συνολικών εσόδων και διεύρυνση της κερδοφορίας το 2023. Η εξέλιξη αυτή οφείλεται ουσιαστικά στον τραπεζικό κλάδο και συγκεκριμένα:

Το 2023 τα συνολικά έσοδα του τραπεζικού κλάδου (20 συνολικά εταιρείες) αυξήθηκαν κατακόρυφα κατά 91,5% και διαμορφώθηκαν στο ποσό των €13,73 δισ. Ωστόσο, ιδιαίτερα σημαντική ήταν η μείωση των λοιπών λειτουργικών εσόδων κατά 40,5% το 2023/2022, ενώ τα λοιπά λειτουργικά έξοδα ενισχύθηκαν μόνο κατά 2,9% το τελευταίο έτος.

Οι παραπάνω μεταβολές οδήγησαν στην αύξηση του συνολικού λειτουργικού αποτελέσματος κατά 10,5% και κατ’ επέκταση στη διεύρυνση των καθαρών κερδών κατά 18,1% ανερχόμενα σε €5,0 δισ. το 2023 από €4,25 δισ. το 2022.

Από πλευράς ισολογισμού, το συνολικό ενεργητικό μειώθηκε ελαφρώς κατά 1,8% το 2023, ενώ τα ίδια κεφάλαια ενισχύθηκαν κατά 12,0%.

Αναφορικά με τον κλάδο των Ασφαλειών, τα συνολικά έσοδα 153 επιχειρήσεων του τομέα αυξήθηκαν κατά 35,7% και διαμορφώθηκαν σε €3,0 δισ. το 2023, ενώ τα μεικτά κέρδη ενισχύθηκαν κατά 27,8%. Από την άλλη πλευρά όμως, τα λοιπά λειτουργικά έσοδα μειώθηκαν κατά 56,8% και παράλληλα ο κλάδος κατέγραψε σημαντική αύξηση στα λειτουργικά έξοδα κατά 59,4% το τελευταίο έτος.

Οι παραπάνω μεταβολές οδήγησαν στη μείωση του συνολικού λειτουργικού αποτελέσματος κατά 39,4% το 2023/2022 και κατ’ επέκταση τα καθαρά κέρδη του κλάδου συρρικνώθηκαν κατά 45,3% και διαμορφώθηκαν σε €253,6 εκατ. το 2023.

Από πλευράς ισολογισμού, το συνολικό ενεργητικό αυξήθηκε κατά 13,0% το 2023, ενώ τα ίδια κεφάλαια ενισχύθηκαν κατά 19,1%