Οι τρεις βασικοί άξονες του Ταμείου Ανάκαμψης για την Ελλάδα

Χαμηλότοκα δάνεια για συνεργασίες, εξαγορές και συγχωνεύσεις, καθώς και άλλες ενέργειες αύξησης του μεγέθους τους, θα μπορούν να παίρνουν οι ελληνικές επιχειρήσεις, στο πλαίσιο του Next Generation EU (Ταμείο Ανάκαμψης). H ενθάρρυνση τέτοιου είδους ενεργειών θα είναι μια από τις βασικές κατευθύνσεις των ελληνικών προτάσεων που θα υποβληθούν στην Κομισιόν στις αρχές Νοεμβρίου, σύμφωνα με πηγή του αρμόδιου κυβερνητικού επιτελείου, υπό τον αναπληρωτή υπουργό Οικονομικών Θεόδωρο Σκυλακάκη, τον προϊστάμενο του οικονομικού γραφείου του πρωθυπουργού Αλέξη Πατέλη, τον υφυπουργό Συντονισμού του κυβερνητικού έργου Ακη Σκέρτσο, τον γενικό γραμματέα Δημοσίων Επενδύσεων Δημήτρη Σκάλκο και τον πρόεδρο του Συμβουλίου Οικονομικών Εμπειρογνωμόνων Μιχάλη Αργυρού.

Οι ιδιωτικές επενδύσεις θα χρηματοδοτηθούν από τα δάνεια που περιλαμβάνει το Νext Generation EU. Οπως είναι γνωστό, η χώρα μπορεί να πάρει 19,5 δισ. ευρώ επιχορηγήσεις και 12,5 δισ. ευρώ δάνεια. Η απόφαση που έχει ληφθεί είναι να χρησιμοποιηθούν άμεσα και οι δύο δυνατότητες. Σύμφωνα με πηγή του επιτελείου, οι επιχειρήσεις σήμερα στην Ελλάδα δανείζονται με επιτόκια υψηλότερα κατά 200 μονάδες βάσης από τις αντίστοιχες της Ε.Ε., άρα υπάρχει κίνητρο να χρησιμοποιηθούν τα χαμηλότοκα δάνεια του Next Gen. Ουσιαστικά, οι επιχειρήσεις εξασφαλίζουν έτσι χαμηλότοκο και ανετότερο δανεισμό, σε σύγκριση με των τραπεζών.

Εκτός από την αύξηση του μεγέθους των επιχειρήσεων, την οποία υποστηρίζει θερμά και η πρόταση της επιτροπής Πισσαρίδη, θα χρηματοδοτούνται κατά προτεραιότητα ιδιωτικές επενδύσεις στον τομέα της πράσινης ενέργειας και της ψηφιακής μετάβασης.

Πέραν των ιδιωτικών επενδύσεων, οι βασικές κατευθύνσεις του προσχεδίου έχουν ήδη διαμορφωθεί, σύμφωνα με την πηγή, και περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων:

1. Την ενέργεια και την πράσινη οικονομία, περιλαμβανομένων των μέτρων για εξοικονόμηση ενέργειας, ανανεώσιμες πηγές, διασυνδέσεις, διαχείριση απορριμμάτων – κυκλική οικονομία, μεγάλα έργα διαχείρισης νερού.

2. Την ψηφιακή αναβάθμιση όλου του κράτους.

3.  Μεγάλα προγράμματα ψηφιακής κατάρτισης.

4. Προγράμματα για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής και της εισφοροδιαφυγής.

5. Τη μεταρρύθμιση και ψηφιοποίηση της Δικαιοσύνης, με έργα όπως η ψηφιοποίηση των αποφάσεων των δικαστηρίων, η ψηφιακή διακίνηση των εγγράφων, οι ηλεκτρονικές πληρωμές στα υποθηκοφυλακεία, η ψηφιοποίηση του εθνικού ποινικού μητρώου.

Σύμφωνα με πληροφορίες, για τις προτεραιότητες των ελληνικών προτάσεων ενημερώθηκε από τον κ. Σκυλακάκη η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, κατά την τηλεδιάσκεψη προχθές με τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη και το επιτελείο του, και η αντίδρασή της ήταν θερμή. Είπε, σύμφωνα με μαρτυρία πηγής, ότι ακούγονται σαν «μουσική στ’ αυτιά της». 

Η προετοιμασία των ελληνικών προτάσεων θα γίνει σε τέσσερις φάσεις: η πρώτη, που ήδη ολοκληρώθηκε, αφορούσε τον προσδιορισμό των βασικών κατευθύνσεων. Η δεύτερη φάση περιλαμβάνει αναλυτική περιγραφή και προϋπολογισμό για κάθε έργο και προσδιορισμό των ορόσημων και των στόχων για την ολοκλήρωσή τους, όπως ορίζει ο κανονισμός της Επιτροπής. Στην τρίτη φάση, εξωτερικοί σύμβουλοι θα αξιολογήσουν το πράσινο και ψηφιακό περιεχόμενο, καθώς και το κόστος. Σημειώνεται ότι η απόφαση της Κομισιόν προβλέπει 37% πράσινες και 20% ψηφιακές επενδύσεις στο σύνολο. Δόθηκε, πάντως, η δυνατότητα να συνυπάρχουν στην ίδια επένδυση πράσινη και ψηφιακή διάσταση. Στην τέταρτη φάση οι προτάσεις θα αθροιστούν, θα γίνει μια τελική αξιολόγηση βάσει του πόσο ρεαλιστικές είναι και θα επιλεγούν οι τελικές. Η υποβολή του τελικού σχεδίου θα γίνει έως την 30η Απριλίου 2021.

Η ελληνική πλευρά είναι ικανοποιημένη από την πολιτική συμφωνία που επετεύχθη για τον κανονισμό του Ταμείου Ανάκαμψης, σημειώνοντας ότι εξασφαλίζεται μεγαλύτερη ευελιξία, καθώς δίνεται δυνατότητα αναθεώρησης του προγράμματος και μικρής απόκλισης από τους προβλεπόμενους στόχους και τα ορόσημα, εφόσον επιτυγχάνεται «ικανοποιητική ολοκλήρωση». Σαφώς, πάντως, σημειώνουν ότι οι όροι θα είναι πολύ πιο σκληροί από αυτούς του ΕΣΠΑ