Νέο επίδομα ανεργίας: Έρχεται μπόνους 200 ευρώ με πιλοτική εφαρμογή σε δείγμα 15.000 ανέργων

Σε δείγμα 15.000 ανέργων από όλες τις περιοχές της χώρας, χωρίς ειδικά χαρακτηριστικά , θα εφαρμοστεί πιλοτικά το Φθινόπωρο το νέο επίδομα ανεργίας  το οποίο θα συνδέεται πλέον με τις αποδοχές και τα έτη ασφάλισης των εργαζομένων έτσι ώστε όσοι μένουν χωρίς δουλειά έχοντας καταβάλλει εισφορές για πολλά χρόνια εργασίας, να λαμβάνουν επίδομα με ένα έξτρα μπόνους ανάλογα με τα έτη ασφάλισης.

Η πιλοτική εφαρμογή

Η πιλοτική εφαρμογή που μελετήθηκε από τον ΟΟΣΑ και χρηματοδοτείται από το ταμείο Ανάκαμψης θα εξαγγελθεί στη ΔΕΘ από τον πρωθυπουργό με στόχο  σύμφωνα με ένα πιο δίκαιο και ανταποδοτικό σύστημα καθώς και  τη δημιουργία κινήτρων για την εύρεση εργασίας.

Όπως σημείωσε χαρακτηριστικά η υπουργός εργασίας Νίκη Κεραμέως :

«Η σκέψη είναι στην αρχή της περιόδου της ανεργίας να είναι πιο υψηλό το επίδομα, να είναι εμπροσθοβαρές και μετά να βαίνει μειούμενο για να σου δίνει ένα κίνητρο για να βρεις δουλειά. Η λογική είναι ο άνεργος να παίρνει περισσότερα στην αρχή, στη δύσκολη περίοδο που ξεκινάει η ανεργία, και εν συνεχεία αυτό το ποσό να βαίνει μειούμενο προκειμένου ακριβώς να τον ωθήσει να βρει απασχόληση.»

Παράλληλα αλλαγές θα δρομολογηθούν και για το εποχικό επίδομα ανεργίας που λαμβάνουν κυρίως οι εργαζόμενοι στον τουρισμό και τον επισιτισμό, με πιθανή χορήγηση μιας εφάπαξ επιδότησης καθώς και την αυστηροποίηση των προϋποθέσεων χορήγησης της παροχής αφού έτσι κι αλλιώς έχει επεκταθεί χρονικά η τουριστική σεζόν.

Σύμφωνα με την αρχιτεκτονική του νέου επιδόματος, θεσπίζεται ένα μπόνους 100-200 ευρώ που θα προστίθεται στο βασικό επίδομα ανεργίας ( σήμερα 510 ευρώ) και  θα αυξομειώνεται ανά τρίμηνο, χωρίς ωστόσο να αλλάζει το όριο των 12 μηνών που χορηγείται η εν λόγω παροχή της ΔΥΠΑ.

Το μπόνους θα  εισπράττουν όσοι έχουν τουλάχιστον 3 χρόνια ασφάλισης και θα είναι υψηλότερο στα 20 χρόνια ασφάλισης με αποδοχές πάνω από το μέσο μισθό  (πχ πάνω από 1.500 ευρώ) και ταυτόχρονα δεν έχουν λάβει έως τώρα καθόλου επιδότηση ανεργίας.

Το νέο επίδομα θα διακρίνεται σε δύο μέρη:

1. Το πρώτο μέρος θα είναι σταθερό, καθώς θα το λαμβάνουν όσοι έχουν την ελάχιστη προϋπόθεση ένταξης. Το ύψος του θα εξαρτάται από τον εκάστοτε νόμιμο κατώτατο μισθό ( με τα σημερινά δεδομένα είναι 510 ευρώ) , αλλά θα ξεκινάει από πιο ψηλά και θα μειώνεται ανά τρίμηνο. Επίσης θα περιλαμβάνει και πρόσθετα ποσά (επιδόματα Πάσχα, Χριστουγέννων, τέκνων, μονογονεϊκής οικογένειας κλπ).
2. Το δεύτερο μέρος θα είναι  μεταβλητό ( μπόνους) και θα το λαμβάνουν μόνο όσοι έχουν προϋποθέσεις και άρα θα έχουν συνεισφέρει περισσότερα στο ασφαλιστικό σύστημα σε ένα ευρύτερο χρονικό διάστημα. Ο υπολογισμός του θα συναρτάται από την ασφαλιστική ιστορία και το ύψος των αποδοχών του εκάστοτε δικαιούχου.

Πάντως σύμφωνα με τα σενάρια που έχουν έως τώρα επεξεργαστεί οι υπηρεσίες το α’ τρίμηνο της ανεργίας, αντί για το 55% του ημερομίσθιου του ανειδίκευτου εργάτη που είναι σήμερα, το επίδομα θα μπορούσε να αυξηθεί στο 70%, ώστε να είναι υψηλότερο, δηλαδή από τα 510 ευρώ που είναι σήμερα η τακτική επιδότηση ανεργίας να ανέλθει στα 640 ευρώ.

Εν συνεχεία θα υπάρξει ανάλογη μείωση του συγκεκριμένου ποσοστού για κάθε ένα από τα υπόλοιπα τρία τρίμηνα που απομένουν για να συμπληρωθεί το 12μηνο της παροχής. Η μείωση θα είναι τέτοια, ώστε το τελικό αποτέλεσμα να είναι το ίδιο, δηλαδή η παροχή να μην υπερβαίνει τα 7.140 ευρώ ( 510Χ14) που χορηγούνται έως τώρα, σε ετήσια βάση.

Έτσι, σε ένα πρώτο επίπεδο, ο σχεδιασμός που έχει γίνει είναι για το δεύτερο τρίμηνο ανεργίας, το ποσό να υποχωρεί στο 65% του ημερομίσθιου του ανειδίκευτου εργάτη (600 ευρώ ). Το γ’ τρίμηνο να περιορίζεται στο 55% όπως είναι και σήμερα (510 .)

Ο στόχος

Στόχος της αυξομείωσης των ποσών είναι να ενισχυθεί η οικογένεια το πρώτο διάστημα της ανεργίας που υφίσταται σοκ εξαιτίας της αιφνιδιαστικής πτώσης του εισοδήματος.

Ο προβληματισμός

Ενας από τους προβληματισμούς του οικονομικού επιτελείου είναι ότι παρότι μειώθηκε η ανεργία φθάνοντας σε μονοψήφια νούμερα το ύψος των επιδομάτων έχει πολλαπλασιαστεί καθώς αυξήθηκε ο κατώτατος μισθός συνάρτηση του οποίου είναι το επίδομα ανεργίας.

Ειδικότερα ενώ το ποσοστό της ανεργίας εκτιμάται ότι το 2024 θα διαμορφωθεί στο 10,6%, εντούτοις το ύψος της δαπάνης του προϋπολογισμού  ανέρχεται στο 1,76 δις ευρώ. Το ποσό για το 2024 είναι σημαντικά αυξημένο σε σχέση με το 1,59 δις που δόθηκε το 2023, με τελικό ποσοστό ανεργίας 11,6%.

Επιπλέον θα αυστηροποιηθούν οι προϋποθέσεις ένταξης στο επίδομα ανεργίας ώστε να μην υπάρχουν ανοιχτά παράθυρα με εργαζόμενους που εργάζονται για κάποιους μήνες και στη συνέχεια λαμβάνουν το επίδομα ανεργίας, ενώ παράλληλα κάνουν ευκαιριακές δουλειές, πολλές φορές με «μαύρες» αμοιβές