Ανάπτυξη της τάξης του 5% εμφάνισε το 2022 ο κλάδος των εμφιαλωμένων νερών στη χώρα μας, σύμφωνα με μελέτη της ICAP CRIF, με την κατανάλωση να επιστρέφει σε επίπεδα υψηλότερα από αυτά που είχε προ πανδημίας.
Όπως αναφέρει η Αναστασία Κυριακίδη, Consultant της Διεύθυνσης Οικονομικών - Κλαδικών Μελετών της εταιρείας, μεγάλη πρόκληση για τον κλάδο πέρυσι αποτέλεσαν οι έντονες πληθωριστικές πιέσεις στις τιμές ενέργειας και πρώτων υλών, οι οποίες οδήγησαν σε αξιόλογη αύξηση του κόστους παραγωγής και, κατά συνέπεια, του τελικού προϊόντος. Μάλιστα, όπως προέκυψε από την πρωτογενή έρευνα στις επιχειρήσεις του κλάδου, η επιβάρυνση στα κόστη υλικών συσκευασίας, μεταφοράς και ενέργειας τριπλασιάστηκε, οδηγώντας τις εταιρείες του κλάδου σε ανατιμήσεις των προϊόντων τους.
Σε Ζαγόρι – Βίκος – Avra – Κορπή τα μεγαλύτερα μερίδια αγοράς
Σύμφωνα με την Ελένη Δεμερτζή, Senior Manager της Διεύθυνσης Οικονομικών & Κλαδικών Μελετών της ICAP CRIF, ο βαθμός συγκέντρωσης των τεσσάρων εμπορικών σημάτων, Ζαγόρι, Βίκος, AVRA και Κορπή, τα οποία αποσπούν τα μεγαλύτερα μερίδια αγοράς, είναι υψηλός και εκτιμάται ότι κυμαίνεται στο 55% - 60% επί της συνολικής εγχώριας κατανάλωσης εμφιαλωμένων νερών το 2021. Αξιοσημείωτη είναι και η παρουσία των προϊόντων private label στην εξεταζόμενη αγορά.
Στα μεταλλικά το 71% της παραγωγής στην Ελλάδα
Όσον αφορά τη διάρθρωση της συνολικής εγχώριας παραγωγής ανά κατηγορία προϊόντων το 2021, εκτιμάται ότι η κατηγορία των μεταλλικών εμφιαλωμένων νερών κάλυψε ποσοστό της τάξης του 71% επί της συνολικής παραγωγής, τα επιτραπέζια εμφιαλωμένα νερά απέσπασαν μερίδιο που κυμαίνεται στο 23% και η κατηγορία του ανθρακούχου νερού αποτελεί περίπου το 6% του συνολικού παραγόμενου όγκου. Τα εμφιαλωμένα νερά διατίθενται στους τελικούς καταναλωτές είτε μέσω της ζεστής, είτε μέσω της κρύας αγοράς. Όσον αφορά τη ζεστή αγορά, αυτή περιλαμβάνει τα super markets και όλα τα καταστήματα μικρής λιανικής πώλησης (όπως mini markets και μικρά παντοπωλεία, περίπτερα), ενώ στην κρύα αγορά συγκαταλέγονται τα ξενοδοχεία και οι χώροι μαζικής εστίασης (εστιατόρια, καφετέριες κ.λπ.).
Όσον αφορά τα υλικά συσκευασίας, εκτιμάται ότι στο σύνολο της αγοράς (ζεστή και κρύα) το 92%-94% της κατανάλωσης αποσπούν τα προϊόντα σε πλαστική συσκευασία, ενώ το εναπομείναν ποσοστό καλύπτεται σχεδόν εξ ολοκλήρου από τα νερά σε γυάλινη συσκευασία. Μάλιστα, στα super markets η πλαστική συσκευασία αγγίζει το σύνολο σχεδόν της κατανάλωσης. Οι χάρτινες συσκευασίες, όπως επίσης και συσκευασίες can (κυρίως για ανθρακούχο νερό), που έχουν ενταχθεί στην εγχώρια αγορά των εμφιαλωμένων νερών τα τελευταία έτη, βρίσκονται ακόμη σε πρώιμο στάδιο και τα ποσοστά που αποσπούν στη συνολική κατανάλωση είναι πολύ μικρά.
Αυξητική τάση σημειώνουν οι συνολικές πωλήσεις των εταιρειών
Όπως προκύπτει από την έρευνα οι συνολικές πωλήσεις των εταιρειών του δείγματος παρουσίασαν αυξητική τάση τα έτη 2017- 2019 με μέσο ετήσιο ρυθμό μεταβολής της τάξης του 9%, ενώ το 2020 σημείωσαν πτώση 8% έναντι του προηγούμενου έτους και διαμορφώθηκαν σε €273,7 εκατ. Ανοδική πορεία ακολούθησαν τα συνολικά μικτά κέρδη των επιχειρήσεων του δείγματος καθ’ όλη τη διάρκεια της εξεταζόμενης περιόδου, καταγράφοντας σωρευτική αύξηση της τάξης του 26,5% το 2020 σε σχέση με το 2016. Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι παρά τη μείωση του κύκλου εργασιών που επήλθε το 2020 (-8% 2020/19), οι εταιρείες εμφιάλωσης νερού κατόρθωσαν να αυξήσουν -οριακά- τα μικτά τους κέρδη (+0,3% 2020/19), τα οποία διαμορφώθηκαν σε €121,5 εκατ., ενισχύοντας κατά 3,7 ποσοστιαίες μονάδες το περιθώριο μικτού κέρδους το 2020 σε σχέση με το 2019. Άνοδο εμφάνισαν και τα λειτουργικά αποτελέσματα του συνόλου των εταιρειών κατά τη διετία 2019-2020, διαμορφούμενα σε €32,1 εκατ. το τελευταίο έτος (+6,5% 2020/19). Όσον αφορά το τελικό καθαρό αποτέλεσμα του συνόλου των επιχειρήσεων του δείγματος, αυτό παρουσίασε άνοδο το 2020 και ανήλθε σε €31,5 εκατ. (+6,6% σε σχέση με το 2019). Μικρή άνοδο της τάξης του 2% εμφάνισαν τα κέρδη EBITDA το 2020, τα οποία ανήλθαν σε €49,3 εκατ., ύστερα από την αξιόλογη αύξηση που Ζεστή Αγορά (Supermarket και λοιπά σημεία λιανικής) Κρύα Αγορά (Εστιατόρια, ξενοδοχεία, κ.ά.) 5 κατεγράφη το 2019 (+19,6% το 2019 έναντι του 2018). Τέλος, το 2020 από τις 19 εταιρείες του δείγματος, 15 ήταν κερδοφόρες, έναντι 13 κερδοφόρων εταιρειών το 2019.
Ξεπέρασε τα προ πανδημίας επίπεδα η παραγωγή
Αναφορικά με την εγχώρια παραγωγή εμφιαλωμένων νερών, η Σταματίνα Παντελαίου, διευθύντρια Οικονομικών & Κλαδικών Μελετών της ICAP CRIF, επισημαίνει ότι μετά την ανοδική πορεία που παρουσίασε την περίοδο 2016-2019 και το "διάλειμμα" του 2020, ως αποτέλεσμα των επιπτώσεων της πανδημίας, την προηγούμενη διετία 2021-2022 επέστρεψε σε θετικούς ρυθμούς μεταβολής, ξεπερνώντας οριακά, τα προ-πανδημίας επίπεδα.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις της ICAP CRIF, τo μεγαλύτερο μέρος της εγχώριας παραγωγής εμφιαλωμένων νερών είναι συγκεντρωμένο σε μικρό αριθμό επιχειρήσεων, αφού 7 επιχειρήσεις υπολογίζεται ότι κάλυψαν το 80% περίπου επί της συνολικής παραγόμενης ποσότητας το 2021.
Αυξημένο επενδυτικό ενδιαφέρον
Αξίζει να σημειωθεί, επίσης, ότι ο εξεταζόμενος κλάδος παρουσιάζει έντονο επενδυτικό ενδιαφέρον, καθώς αρκετές επιχειρήσεις έχουν προβεί τα τελευταία έτη στον σχεδιασμό και υλοποίηση αξιόλογων επενδυτικών πλάνων. Πιο συγκεκριμένα, οι εν λόγω επενδυτικές κινήσεις αφορούν τη λειτουργία νέων γραμμών παραγωγής, σε υφιστάμενες αλλά και καινούριες εγκαταστάσεις, την προσθήκη νέων παραγωγικών γραμμών συσκευασίας, τη δημιουργία νέων κέντρων αποθήκευσης και παροχής υπηρεσιών logistics κ.ά.
Κυκλοφόρησαν και νερά σε χάρτινη συσκευασία
Σημαντικές αλλαγές έχουν συντελεστεί και σε ό,τι αφορά τις συσκευασίες των εμφιαλωμένων νερών. Ειδικότερα, οι συσκευασίες PVC έχουν αντικατασταθεί από τις πιο ασφαλείς - και πλήρως ανακυκλώσιμες - συσκευασίες τύπου ΡΕΤ, ενώ έχει διευρυνθεί η χρήση γυάλινων φιαλών, κυρίως σε χώρους μαζικής εστίασης. Τέλος, τη διετία 2020-2021 κυκλοφόρησαν για πρώτη φορά στην Ελλάδα εμφιαλωμένα νερά σε χάρτινη συσκευασία. Οι αναφερόμενες χάρτινες συσκευασίες εναρμονίζονται με την ανάγκη για βιωσιμότητα και καινοτομία, ενώ ταυτόχρονα προστατεύουν το νερό από την ηλιακή ακτινοβολία και τον αέρα
