Στον «Ηρακλή» οφείλεται το μεγαλύτερο μέρος της μείωσης των «κόκκινων» δανείων που πραγματοποιήθηκε το 2020, με την χώρα μας, ωστόσο, να συνεχίζει να κατέχει τον υψηλότερο δείκτη στην Ευρώπη, γεγονός που την τοποθετεί διαρκώς στο επίκεντρο των εποπτικών αρχών.
Σύμφωνα με τον διευθυντή διαχείρισης κινδύνων του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ), κ. Μιχάλη Χαραλαμπίδη, από τα τέλη του 2016 και μετά ξεκίνησε μία σημαντική αποκλιμάκωση των «κόκκινων» δανείων, καταγράφοντας μία μείωση της τάξεως των 60 δισ. ευρώ μέσα σε μία τετραετία, με τον επίμαχο δείκτη να έχει βελτιωθεί κατά 19 ποσοστιαίες μονάδες.
«Αυτή η εξέλιξη ελπίζουμε να συνεχιστεί παρά την πανδημία. Το 2020, πάντως, έκλεισε με την μεγαλύτερη μείωση σε απόλυτα νούμερα, κοντά στα 21 δισ. ευρώ ή 31%. Από αυτά, σχεδόν το 80% – 85% οφείλεται στις συναλλαγές του ‘Ηρακλή’. Ελπίζουμε το 2021 και το 2022 να είναι πιο έντονες και καλύτερες χρονιές για τον μηχανισμό», σχολίασε χαρακτηριστικά σε πάνελ, στο πλαίσιο του NPL Summit, με τίτλο «Το σχέδιο ‘Ηρακλής’ και η μέχρι σήμερα εμπειρία», για να προσθέσει: «Παρά την σημαντική μείωση, ο δείκτης παραμένει στο 30%, όταν ο μέσος όρος της Ευρώπης είναι γύρω στο 3%. Για να πας από το 30% στο 3% ή στο 5%, εκεί που ήμασταν το 2007, για παράδειγμα, θέλει πολύ μεγάλη προσπάθεια. Ο στρατηγικός στόχος είναι σε έναν χρόνο, ήτοι τέλος του 2021 ή τον Μάρτιο – Ιούνιο 2022 να μπορέσει το σύστημα να είναι κοντά ή και κάτω του 10%, αλλιώς η Ελλάδα δύσκολα θα επιστρέψει στο investment grade».
Στην παραδοχή πως η χώρα μας βρίσκεται συνεχώς στο επίκεντρο των εποπτικών αρχών ακριβώς γιατί κατέχει τον υψηλότερο δείκτη «κόκκινων» δανείων προχώρησε από την πλευρά του, ο ιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος του Ομίλου HIRA, κ. Ηλίας Κυριακόπουλος. «Είχαμε 15 δισ. το 2008 και 106 δισ. ευρώ μετά από μία οκταετία. Η προσπάθεια που έχει γίνει αυτό τον τελευταίο χρόνο είναι τιτάνια, το ποσοστό, ωστόσο, παραμένει στο 30%, δηλαδή, το υψηλότερο στην Ευρώπη», ανέφερε.
Ως ένα τσουβάλι με άχρηστα αλλά και χρήσιμα πράγματα περιέγραψε τα «κόκκινα» δάνεια ο senior manager της Accenture, κ. Κωνσταντίνος Ζανετόπουλος. «Για να βρεις τα χρήσιμα, αυτά τα δάνεια που έχουν αξία, πρέπει να λερώσεις τα χέρια σου, να αρχίσεις να πετάς τα άχρηστα και να παραδέχεσαι τα λάθη σου πως αυτό πλέον δεν είναι αξιοποιήσιμο και να συνεχίσεις να ψάχνεις. Για να το κάνεις, όμως, αυτό χρειάζεται ορισμένες παραδοχές: πως θα σταματήσεις σαν τράπεζα να κρίνεσαι από το βάρος του τσουβαλιού – στο συνολικό μέγεθος των assets – αλλά μόνον για την πραγματική του αξία», υπογράμμισε.
«Ηρακλής ΙΙΙ»
Στην αδυναμία των Συνεταιριστικών τραπεζών να αξιοποιήσουν τον «Ηρακλή» εστίασε με την σειρά του, ο διευθύνων σύμβουλος της Συνεταιριστικής Τράπεζας Ηπείρου και ανώτατο στέλεχος διοίκησης χρηματοπιστωτικού τομέα, κ. Ιωάννης Βουγιούκας.
«Οι Συνεταιριστικές τράπεζες είναι έξι αυτή τη στιγμή, αντιπροσωπεύουν περίπου το 0,5% της αγοράς και έχουν γύρω στα 500 με 600 εκατ. ευρώ ‘κόκκινα’ δάνεια. Έχουν ανακεφαλαιοποιηθεί πλήρως από τους μεριδιούχους – μετόχους τους και σε κάποιες από αυτές έχουν εισέλθει στρατηγικοί επενδυτές (το ΤΕΑ-ΕΑΠΑΕ στην περίπτωση της Ηπείρου, κατέχει περίπου το 50% μαζί με το Ταμείο Παρακαταθηκών), συμβάλλοντας στην εξυγίανση. Είναι εστιασμένες κυρίως σε τοπικές μικρομεσαίες επιχειρήσεις, ενώ ήταν αναγκασμένες – ειδικά παλαιότερα – λόγω χαμηλότερης ποιότητας εταιρικής διακυβέρνησης και ρίσκου, αλλά και υψηλότερων επιτοκίων καταθέσεων, να κάνουν focus στο να χρηματοδοτούν συγκεκριμένες εταιρείες», σημείωσε χαρακτηριστικά, για να συνεχίσει: «Ο ‘Ηρακλής’ και η Bad Bank που τελικά δεν προχώρησε είναι πάρα πολύ καλά συστήματα και βοήθησαν πάρα πολύ στο να μειωθούν τα ‘κόκκινα’ δάνεια. Λόγω του μικρού όγκου είναι ασύμφορο (τιτλοποιήσεις, rating κ.λπ.) και δύσκολο κάποιος επενδυτής να ασχοληθεί για ένα τόσο μικρό κομμάτι χαρτοφυλακίου να ενταχθούν οι Συνεταιριστικές τράπεζες στον ‘Ηρακλή’. Είχα κάνει μία προσπάθεια στον ‘Ηρακλή Ι’ να μαζευτούμε όλες μαζί, τα κόστη, όμως, αναλογικά ήταν πολύ μεγάλα. Εκτιμώ, λοιπόν, ότι θα πρέπει να δοθεί και εδώ μία έμφαση».
Σύμφωνα με τον ίδιο, οι Συνεταιριστικές τράπεζες παίζουν ένα σημαντικό ρόλο, ειδικά μετά την αποχώρηση και το κλείσιμο των καταστημάτων των μεγάλων τραπεζών, αφού έχουν χάσει την ευελιξία τους. «Οπότε, όντας υγιείς και χωρίς να έχουν επιβαρύνει το ελληνικό Δημόσιο άξιζαν μίας καλύτερης προσοχής, ώστε να μπορέσουν και αυτές να μπουν στον ‘Ηρακλή ΙΙ’ ή σε κάποιο άλλο τέτοιο σχήμα. Είναι, άλλωστε, η καλύτερη λύση για μία τράπεζα, για να μπορέσει να μειώσει τα ‘κόκκινα’ δάνειά της. Εμείς μέχρι και πριν από δύο χρόνια είχαμε ‘κόκκινα’ δάνεια 75%, το σύστημα είχε 67% στα SBs. Έχουμε ήδη φτάσει στο 55% και, μάλιστα, χωρίς να ενταχθούμε σε κάποιο σύστημα. Για να τα μειώσεις περαιτέρω, εκτός από τα κεφάλαια που πρέπει να έχεις, βοηθούν και οι τιτλοποιήσεις, ο ‘Ηρακλής’, η συνεργασία με σοβαρούς servicers», κατέληξε.
Το χρέος δεν έχει εξαφανιστεί
Την πρόταση να υπάρξει ένας «Ηρακλής ΙΙΙ» αποκλειστικά για τις συνεταιριστικές τράπεζες έκανε ο αντιπρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Intrum Holdings Greece και μέλος ΔΣ της Intrum Hellas, κ. Άκης Μπης. «Θα μπορούσε να έχει κάποιο νόημα, όταν βγουν τα ‘κόκκινα’ δάνεια των μεγάλων από τη μέση», σχολίασε χαρακτηριστικά.
Όπως τόνισε, στην επένδυση είναι σημαντικά δύο πράγματα: η εξαγορά των ομολογιών, γιατί από εκεί πληρώνονται κάποιοι τόκοι και η διαχείριση. «Ο ‘Ηρακλής’ έχει πάει πολύ καλά στο ένα σκέλος που είναι η έγγραφή, ενώ το δεύτερο σκέλος που αφορά στη διαχείριση μένει να αποδειχθεί στα επόμενα χρόνια. Κι αυτό γιατί, τα ‘κόκκινα’ δάνεια είναι ένα χρέος που έχει πάει αλλού. Δεν έχει εξαφανιστεί, απλά έχει πάει κάπου. Άρα, στα επόμενα χρόνια το θέμα είναι κατά πόσο θα μπορέσουμε να πετύχουμε αυτό, για το οποίο έχουμε δεσμευτεί στα business plans. Θα πάρει χρόνια να δούμε εάν έχουμε κάνει μία καλή διαχείριση και από εκεί και πέρα εάν ο επενδυτής θα εισπράξει τα λεφτά του από τις ομολογίες», κατέληξε.
