Καμπανάκι για αναδρομικά συντάξεων και ανεργία

Με σκωτσέζικο ντους ομοιάζει η έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την 11η αξιολόγηση της ελληνικής οικονομίας σε καθεστώς ενισχυμένης εποπτείας, στο σκέλος που αναφέρεται στα θέματα εργασίας και κοινωνικής ασφάλισης.

Αφενός, η έκθεση κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για το ενδεχόμενο αρνητικών επιπτώσεων στην δημοσιονομική και την μακροοικονομική εικόνα της χώρας, από δύο συγκεκριμένους τομείς.

Πρόκειται για το θέμα των εκκρεμών δικαστικών αποφάσεων για αναδρομική επιστροφή περικοπών συντάξεων, αλλά και για το ενδεχόμενο αύξησης της ανεργίας μετά την άρση των μέτρων άμβλυνσης των οικονομικών συνεπειών της πανδημίας.

Αφετέρου, οι συντάκτες της έκθεσης αποδίδουν τα εύσημα στη χώρα μας για την πρόοδο που παρουσιάζει στον τομέα της απονομής των εκκρεμών συντάξεων.

Δικαστικές αποφάσεις. «Οι εκκρεμείς αποφάσεις για τα αναδρομικά των συντάξεων – σε συνδυασμό με την εξέλιξη της πανδημίας – δημιουργούν δημοσιονομικούς κινδύνους» κατά την έκθεση της ευρωπαϊκής Επιτροπής. Όπως έχει αναφέρει ο Ο.Τ. εν αναμονή τελούν δύο δικαστικές αποφάσεις ανωτάτων δικαστηρίων, για την αναδρομική επιστροφή περικοπών σε συντάξεις, που φθάνουν συνολικά τα 4 δισ. ευρώ. Πρόκειται για την απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας που αφορά τις επιστροφές μειώσεων επικουρικών συντάξεων και δώρων, ύψους περίπου 2,5 δισ. ευρώ. Αλλά και το ενδεχόμενο επιδίκασης από το Ελεγκτικό Συνέδριο, αναδρομικών άνω των 1,5 δισ. ευρώ σε 300.000 συνταξιούχους του δημοσίου τομέα.

Η εξέλιξη αυτή δημιουργεί – εκ νέου – εφιάλτες στο οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης, και σημειώνεται από τους εποπτικούς μηχανισμούς της Ε.Ε., καθώς είναι ορατό το ενδεχόμενο η κυβέρνηση να κληθεί να διαχειριστεί νέα δημοσιονομικά ανοίγματα από αναδρομικά συντάξεων. Βεβαίως θα πρέπει να σημειωθεί ότι η έκθεση σημειώνει ότι «το θετικό γεγονός ότι το ‘μαξιλάρι’ των αποθεματικών παραμένει υψηλό, ενώ οι «έξοδοι» της χώρας στις αγορές γίνεται με εξαιρετικά ευνοϊκές συνθήκες».

Αύξηση της ανεργίας. Το άλλο σημείο το οποίο τονίζει η έκθεση αφορά στην ανεργία και «στον κίνδυνο αύξησής της, μόλις λήξουν όλοι οι περιορισμοί που επέβαλαν τα μέτρα στήριξης της οικονομίας». Η έκθεση διατυπώνει τον προβληματισμό που είναι διάχυτος στην αγορά εργασίας για τις εξελίξεις που θα συμβούν με την άρση των μέτρων προστασίας, όπως είναι οι αναστολές συμβάσεων και άλλα περιοριστικά μέτρα που κρίθηκαν αναγκαία λόγω των οικονομικών επιπτώσεων της πανδημίας. Ήδη το ποσοστό της ανεργίας δείχνει μια μικρή αποκλιμάκωση (14,2%), αλλά κατά γενική ομολογία παραμένει σε υψηλά επίπεδα. Το σύνολο των οικονομικών Οργανισμών – εντός και εκτός της χώρας – διερωτώνται για την αντίδραση της αγοράς μετά την άρση των προστατευτικών μέτρων που συνεχίζουν να ισχύουν σε ορισμένες οικονομικές δραστηριότητες. Ενδεικτική είναι η «προσέγγιση» του Ινστιτούτου Εργασίας της ΓΣΕΕ που διατυπώνει φόβους για την εξέλιξη των στοιχείων της αγοράς εργασίας όταν θα εκλείψει ο «παραμορφωτικός φακός» των μέτρων. Το Ινστιτούτο εκτιμά ότι υπάρχει υψηλός κίνδυνος αύξησης της ανεργίας και προτείνει παρεμβάσεις που να στοχεύουν στην προστασία της απασχόλησης.

Απονομή εκκρεμών συντάξεων. Η έκθεση καταγράφει «ουσιαστική πρόοδο στην απονομή των καθυστερούμενων συντάξεων». Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία ο ρυθμός απονομής των συντάξεων έχει διπλασιασθεί σε σχέση με το 2019, ενώ το τελευταίο εννεάμηνο καταγράφεται – συνεχής – μείωση του αριθμού των εκκρεμοτήτων. Ο ρυθμός απονομής ξεκίνησε το 2019 με 10.000 συντάξεις μηνιαίως, και έφθασε σήμερα τις 20.000 συντάξεις το μήνα. Τους επόμενους μήνες η κυβέρνηση προσδοκά να απονέμονται 30.000 συντάξεις μηνιαίως. Το 2019 υπήρχαν σε εκκρεμότητα 190.000 κύριες συντάξεις, το 2020 μειώθηκαν στις 155.000 και τον Ιούνιο του 2021, οι εκκρεμείς συντάξεις ήταν 130.510.