Η διεύρυνση της συμμαχίας του αγωγού EastMed και τα οφέλη για την Κρήτη

Τα θεμέλια για μια ευρύτερη ενεργειακή συμμαχία στη Νοτιοανατολική Ευρώπη μπήκαν χθες με τη στήριξη των χωρών Βουλγαρία, Ρουμανία, Ουγγαρία, Σερβία και Βόρεια Μακεδονία στον EastMed, που προστέθηκαν στις τρεις αρχικές χώρες Ισραήλ, Ελλάδα και Κύπρο που υποστηρίζουν από την αρχή τη δημιουργία του αγωγού.

Η Ελλάδα ουσιαστικά θα αποτελέσει την πύλη εισόδου του φυσικού αερίου για την Ευρώπη μέσω του EastMed, αναβαθμίζοντας τη γεωπολιτική της συμμαχία, ενώ η Ανατολική Μεσόγειος έχει την ευκαιρία να αναδειχθεί στη νέα πηγή ενεργειακής τροφοδοσίας της ΕΕ.

Το έργο είναι σημαντικό για τη διαφοροποίηση των πηγών ενέργειας και τη διασφάλιση της ανταγωνιστικότητας του φυσικού αερίου στον ευρωπαϊκό Νότο, κάτι που αναγνώρισε και η Ε.Ε. εντάσσοντας τον EastMed στα έργα κοινού ενδιαφέροντος από το 2013. Εως το τέλος του 2022 θα έχει ληφθεί η τελική επενδυτική απόφαση για την κατασκευή του αγωγού, ο οποίος αναμένεται να τεθεί σε λειτουργία το 2025.

Επίσης, ο αγωγός EastMed έχει λειτουργήσει ως καταλύτης για διμερείς και τριμερείς συμφωνίες Ελλάδας, Ισραήλ, Κύπρου, Αιγύπτου, ΕΕ και ΗΠΑ, και ώθησε και στη δημιουργία του EastMed Gas Forum, το οποίο αποτελεί σημαντικό πολιτικό επίτευγμα συνεργασίας Ισραήλ, Αιγύπτου, Ιορδανίας, Παλαιστινιακής Αρχής, ΗΠΑ και ΕΕ.

Τι σημαίνει η συμμαχία των 8 χωρών

Ο αγωγός μεταφοράς φυσικού αερίου EastMed, που στοχεύει να εφοδιάζει με αέριο την Ευρώπη από τα κοιτάσματα της Λεβαντίνης στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο, απολαμβάνει πλέον τη στήριξη 8 χωρών, από τις οποίες οι 5 είναι μέλη της ΕΕ.

Η νέα συμμαχία των οκτώ χωρών φέρει ξανά στο προσκήνιο το σενάριο της εναλλακτικής όδευσης του αγωγού προκειμένου να ικανοποιήσει τις ενεργειακές ανάγκες των χωρών της Βαλκανικής και της Κεντρικής Ευρώπης. Υπενθυμίζεται ότι ο κεντρικός σχεδιασμός της IGI Poseidon είναι ο αγωγός να καταλήγει στην Ιταλία, αφού διασχίσει την Κύπρο, την Κρήτη, την Πελοπόννησο, τη Στερεά Ελλάδα και την Ήπειρο.

Στην επίσημη επιστολή των αρμόδιων υπουργών τους προς την επίτροπο της ΕΕ για την Ενέργεια Κάντρι Σίμσον που απεστάλη την 1η Απριλίου, τονίζουν τη σημασία που έχει ο EastMed. Η νέα ενεργειακή συμμαχία των 8 χωρών έχει έναν κοινό στόχο, την ενεργειακή ασφάλεια της ευρύτερης περιοχής, με πολλαπλά οφέλη για τους καταναλωτές, αφού η αύξηση του ανταγωνισμού θα φέρει και μείωση των τιμών του φυσικού αερίου.

Υπενθυμίζεται ότι τον αγωγό μήκους 1.470 χλμ. έχουν αναλάβει να υλοποιήσουν οι εταιρίες ΔΕΠΑ και Edison της κοινοπραξίας IGI Poseidon.

Η σημασία του EastMed

Ο αγωγός EastMed σχεδιάζεται να μεταφέρει 10 δισ. m³ φυσικού αερίου τον χρόνο για 15 χρόνια. Αν αναβαθμιστεί μπορεί να μεταφέρει 15 δισ. m³ φυσικού αερίου για 30 χρόνια, αν το Ισραήλ διαθέσει τη μισή ποσότητα του αερίου που έχει το Λεβιάθαν, δηλαδή 11 τρισ. κ.π. και η Κύπρος την ποσότητα που έχει μόνο η Καλυψώ, 7 τρισ κ.π. σύνολο 18 τρισ. κ.π. που ισούται με 0,509 τρισ. m³.

Eχει λοιπόν μεγάλη γεωστρατηγική σημασία για την Ελλάδα που την κάνει ενεργειακό κόμβο και κόμβο τροφοδοσίας της Ευρώπης. Για την Ευρώπη έχει ιδιαίτερη σημασία, γιατί είναι ο πρώτος αγωγός που ξεκινά από νέα πηγή τροφοδοσίας, αυτή της Ανατολικής Μεσογείου, διέρχεται από κράτη-μέλη της ΕΕ και πηγαίνει στην καρδιά της Ευρώπης, που θέλει απεξάρτηση από τρίτες χώρες και τροφοδοσία της με γηγενή ορυκτό πλούτο.

Eχει επίσης μια διάσταση περιφερειακής ανάπτυξης, καθώς θα διέρχεται από Κρήτη, Πελοπόννησο, Δυτική Ελλάδα και Hπειρο. Οι τέσσερις αυτές περιφέρειες είναι ενεργειακά απομονωμένες. Για τις περιφέρειες αυτές, όπου κατοικούν 2.200.000 Eλληνες, θα περνά ο αγωγός και θα τροφοδοτούνται με φυσικό αέριο νοικοκυριά και επιχειρήσεις, μειώνοντας το ενεργειακό κόστος.