Γιατί χιλιάδες συνταξιούχοι είδαν μειώσεις στις αποδοχές τους

Μικρότερα ποσά από αυτά που συνήθως λαμβάνουν βρήκαν στους λογαριασμούς τους χθες χιλιάδες συνταξιούχοι, ημέρα πληρωμής των κύριων συντάξεων για τους μισθωτούς του ιδιωτικού και ευρύτερου δημόσιου τομέα (πρ. ΙΚΑ, τράπεζες, ΟΤΕ ΟΤΕ-2,28% κ.ά.), με ΑΜΚΑ που λήγει σε μονό αριθμό (1, 3, 5, 7 και 9). Οι διαφορές ήταν κατά κύριο λόγο της τάξης των 8 ή 12 ευρώ και θορύβησαν τους συνταξιούχους, προκαλώντας αναστάτωση.

Ο e-ΕΦΚΑ έσπευσε να εκδώσει ανακοίνωση, εξηγώντας πως οι μειώσεις τις οποίες διαπίστωσαν οι συνταξιούχοι οφείλονται σε δύο λόγους:

1. Στην αύξηση του φόρου για όσους θα λάβουν στις 2 Ιουνίου αυξημένη επικουρική σύνταξη, στο πλαίσιο του νέου ασφαλιστικού νόμου και

2. Στην αναδρομική από 1/1/2017 παρακράτηση της μηνιαίας εισφοράς 0,20 ευρώ για την ενίσχυση Ομοσπονδιών και Συνομοσπονδιών Συνταξιούχων που προβλέπει ο νόμος Κατρούγκαλου.

Η αύξηση φόρου

Οι δύο αναπροσαρμογές αφορούν διαφορετικές «δεξαμενές» συνταξιούχων. Η αύξηση του φόρου, που μειώνει για κάποιους το καθαρό ποσό κατά ένα ποσό περίπου της τάξης των 10-12 ευρώ, αφορά παλαιούς συνταξιούχους (με αίτηση έως 31/12/2014) που είχαν μειώσεις το καλοκαίρι του 2016 στο πλαίσιο του νόμου Κατρούγκαλου, καθώς το άθροισμα κύριας και επικουρικής υπερέβαινε τότε τα 1.300 ευρώ. Πρόκειται για τους συνταξιούχους που θα δουν αυξήσεις στις επικουρικές τους με την επικείμενη πληρωμή στις 2 Ιουνίου. Υπενθυμίζεται πως οι κύριες συντάξεις προπληρώνονται στα τέλη του προηγούμενου μήνα, ενώ οι επικουρικές πληρώνονται τον τρέχοντα μήνα. Δηλαδή, τώρα και έως τις 29 Μαΐου καταβάλλονται οι κύριες συντάξεις Ιουνίου, ενώ στις 2 Ιουνίου καταβάλλονται οι επικουρικές συντάξεις Ιουνίου. Αντίθετα η μείωση έως και 8,4 ευρώ αφορά κατά τον e-ΕΦΚΑ νέους συνταξιούχους που βγήκαν στη σύνταξη από 1/1/2017 και μετά.

Αναλυτικά, όπως εξηγεί ο e-ΕΦΚΑ, στο πλαίσιο της εφαρμογής του πρόσφατου ασφαλιστικού νόμου (4670/2020) προχώρησε στην άρση του αντισυνταγματικού πλαφόν των 1.300 ευρώ για τις επικουρικές συντάξεις. Ως αποτέλεσμα αυτού, την Τρίτη 2 Ιουνίου θα καταβληθεί σε 236.274 συνταξιούχους η επικουρική σύνταξη αυξημένη κατά μέσο όρο κατά 75,47 ευρώ (καθαρό ποσό προ φόρου). Ωστόσο, με την καταβολή της αύξησης επηρεάζεται και το ποσό του μηνιαίως παρακρατούμενου φόρου που επιμερίζεται αναλογικά μεταξύ της κύριας και της επικουρικής σύνταξης.

Ο e-ΕΦΚΑ παραθέτει δύο παραδείγματα:

Α. Συνταξιούχος με καταβαλλόμενο προ φόρου ποσό κύριας σύνταξης 1.272 ευρώ:

* έλαβε τον Μάιο επικουρική σύνταξη 105 ευρώ και του παρακρατήθηκε φόρος 130 ευρώ στην κύρια σύνταξη και 12 ευρώ στην επικουρική. Από τις 2 Ιουνίου καταργείται το πλαφόν των 1.300 ευρώ και αυξάνεται το ποσό της επικουρικής σύνταξης που καταβάλλεται στον λογαριασμό του από 105 ευρώ σε 192 ευρώ. Αντίστοιχα τροποποιούνται τα ποσά των παρακρατούμενων φόρων από 130 ευρώ σε 142 ευρώ στην κύρια σύνταξη και από 12 ευρώ σε 24 ευρώ στην επικουρική.

Β. Συνταξιούχος με καταβαλλόμενο προ φόρου ποσό κύριας σύνταξης 1.328 ευρώ:

* έλαβε τον Μάιο επικουρική σύνταξη 112 ευρώ και παρακρατήθηκε φόρος 144 ευρώ στην κύρια σύνταξη και 42 ευρώ στην επικουρική. Από τις 2 Ιουνίου καταργείται το πλαφόν και αυξάνεται το ποσό της επικουρικής σύνταξης που καταβάλλεται στον λογαριασμό του από 112 ευρώ σε 202 ευρώ. Αντίστοιχα τροποποιούνται τα ποσά των παρακρατούμενων φόρων από 144 ευρώ σε 156 ευρώ στην κύρια σύνταξη και από 14 ευρώ σε 27 ευρώ στην επικουρική.

Για τον ίδιο λόγο, αντίστοιχες αναπροσαρμογές στα καθαρά ποσά των κύριων συντάξεών τους δεν αποκλείεται να δουν και οι συνταξιούχοι πρώην μισθωτοί του ιδιωτικού και ευρύτερου δημόσιου τομέα (πρ. ΙΚΑ, τράπεζες, ΟΤΕ) στην πληρωμή της 25ης Μαΐου, όταν πληρώνονται συνταξιούχοι με ΑΜΚΑ που λήγει σε 0, 2, 4, 6 και 8, εφόσον βέβαια είναι δικαιούχοι της αύξησης της επικουρικής (αν είχαν δηλαδή μείωση το καλοκαίρι του 2016).

Η παρακράτηση εισφοράς

Όσον αφορά την αναδρομική έως και 42 μηνών παρακράτηση της εισφοράς υπέρ συλλογικών οργάνων συνταξιούχων, η οποία είχε θεσμοθετηθεί με τον νόμο 4387/2016 (νόμος Κατρούγκαλου) στο 0,20 ευρώ ανά μήνα, ο e-ΕΦΚΑ διευκρινίζει ότι «η εν λόγω κράτηση δεν είχε υλοποιηθεί μέχρι και σήμερα λόγω αδυναμίας των πληροφοριακών συστημάτων, με αποτέλεσμα να κρατηθούν αναδρομικά τα συγκεκριμένα ποσά από την ημερομηνία απονομής, φτάνοντας σε ορισμένες περιπτώσεις το μέγιστο των 8,4 ευρώ για 42 μήνες».