Μαύρη, ανασφάλιστη ή υποασφαλισμένη εργασία αφορούσαν 6 στα 10 πρόστιμα και 7 στα 10 ευρώ που επιβλήθηκαν το οκτάμηνο Ιανουαρίου – Αυγούστου 2024 από την ανεξάρτητη αρχή Επιθεώρησης Εργασίας σε επιχειρήσεις που διαπιστώθηκε ότι δεν εφάρμοζαν την εργατική νομοθεσία. Είναι δε χαρακτηριστικό ότι σημαντικό μέρος των παραβάσεων αφορούσε την εφαρμογή της ψηφιακής κάρτας εργασίας, του μέτρου που έχει ως κεντρικό στόχο την πάταξη της ανασφάλιστης εργασίας, την τήρηση των ωραρίων και την ορθή αμοιβή των υπερωριών, σε όλους τους κλάδους της οικονομίας στους οποίους εφαρμόζεται. Ετσι, για παράδειγμα, τον περασμένο Αύγουστο, μία στις πέντε παραβάσεις που κατέγραψε η Επιθεώρηση Εργασίας αφορούσε μη σωστή εφαρμογή της ψηφιακής κάρτας, από επιχειρήσεις που έχουν ενταχθεί στο νέο μοντέλο καταγραφής ωραρίου. Συγκεκριμένα, σε σύνολο 1.039 εργασιακών παραβάσεων που εντοπίστηκαν κατά τον συγκεκριμένο μήνα, οι 206 ή 19,82% αφορούσαν τη χρήση της ψηφιακής κάρτας.
Το ωράριο εργασίας άλλωστε αποτελεί… παραδοσιακά ένα πεδίο με έντονη παραβατικότητα, κάτι που φαίνεται καθ’ όλους τους ελέγχους της Επιθεώρησης Εργασίας. Μόνον τον Αύγουστο οι έλεγχοι ανακάλυψαν 609 παραβάσεις για ζητήματα που αφορούν το ωράριο απασχόλησης και δη την υπέρβαση του δηλωμένου στην «Εργάνη» ωραρίου, που αντιστοιχούν στο 58,61% του συνόλου των ελέγχων. Ανάλογη εικόνα παρουσιάζεται και στα στοιχεία οκταμήνου (Ιανουάριος – Αύγουστος) καθώς σε σύνολο 8.153 παραβάσεων για εργασιακά ζητήματα, διαπιστώθηκαν 4.694 που σχετίζονται με το ωράριο, δηλαδή αδήλωτη απασχόληση, πίνακες προσωπικού που υποκρύπτουν μη καταβολή υπερωριών, υπέρβαση χρόνου εργασίας και ψηφιακή κάρτα.
Μιλώντας στην αρμόδια κοινοβουλευτική επιτροπή για την παρακολούθηση του συστήματος Κοινωνικής Ασφάλισης, ο διοικητής της Επιθεώρησης Εργασίας Γεώργιος Τζιλιβάκης δήλωσε πως με φετινό στόχο για 67.700 ελέγχους, ήδη στο τέλος Αυγούστου έχουν διενεργηθεί 50.804. Μάλιστα, όπως επισήμανε, «έχουν βρεθεί 11.469 παραβάσεις και έχουν επιβληθεί, μέχρι τώρα, 30,6 εκατ. ευρώ πρόστιμα». Παράλληλα, ο κ. Τζιλιβάκης αναφέρθηκε στον στόχο για ποιοτική αναβάθμιση των ελέγχων της Επιθεώρησης, σημειώνοντας ότι βρίσκεται σε επικοινωνία με το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, προκειμένου να δημιουργηθεί ένα επιστημονικό σύστημα «risk analysis», με στόχο η μεγάλη πλειοψηφία των ελέγχων να διενεργείται όπου υπάρχει μεγαλύτερη παραβατικότητα.
Επίσης, ο διοικητής της ανεξάρτητης αρχής αναφέρθηκε στον στόχο έως το τέλος του έτους οι έλεγχοι να μη γίνονται με το παλιό παραδοσιακό δελτίο ελέγχου, αλλά με tablet, τα οποία είναι συνδεδεμένα με το πληροφοριακό σύστημα «Εργάνη» και με το λειτουργικό σύστημα της Επιθεώρησης Εργασίας.
Αναλυτικά, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της Επιθεώρησης Εργασίας, στο οκτάμηνο Ιανουαρίου – Αυγούστου 2024 πραγματοποιήθηκαν από την Επιθεώρηση Εργασίας 50.804 έλεγχοι, καταγράφηκαν 11.469 παραβάσεις και επιβλήθηκαν πρόστιμα συνολικού ύψους 30.610.815 ευρώ. Μόνο για ζητήματα εργασιακής φύσεως, οι παραβάσεις ήταν 8.153 και τα πρόστιμα ανήλθαν σε αυτή την περίπτωση στο ποσό των 25.719.370 ευρώ. Για αδήλωτη εργασία εντοπίστηκαν 835 παραβάσεις, που κόστισαν στους παραβάτες 9.450.000 ευρώ. Αλλα 5.474.120 ευρώ πρόστιμα κλήθηκαν να πληρώσουν επιχειρήσεις για 2.324 παραβάσεις που εντοπίστηκαν στους πίνακες προσωπικού. Αλλες 193 κυρώσεις επιβλήθηκαν για υπέρβαση χρόνου εργασίας, με πρόστιμα 304.000 ευρώ, ενώ μόνο για την ψηφιακή κάρτα τα πρόστιμα ήταν 3.519.290 ευρώ για 1.342 παραβάσεις. Ετσι, διαπιστώνεται ότι στο οκτάμηνο ανήλθαν στις 4.694, με τα πρόστιμα που επιβλήθηκαν γι’ αυτές ακριβώς τις περιπτώσεις να υπολογίζονται σε 18.747.410 ευρώ. Ο αριθμός αυτός αντιστοιχεί στο 72,89% του συνόλου των προστίμων που αφορούσαν παραβάσεις της εργατικής νομοθεσίας.
Σε αυτό το περιβάλλον, το υπουργείο Εργασίας προωθεί τη χρήση της ψηφιακής κάρτας εργασίας σε περίπου 1,5 εκατ. εργαζομένους, αφού από την προηγούμενη βδομάδα έχει ξεκινήσει, πιλοτικά, η εφαρμογή του μέτρου και στους κλάδους του τουρισμού και της εστίασης. Στόχος είναι, πολύ πριν από την έναρξη της επόμενης τουριστικής περιόδου, όλα να είναι έτοιμα, καθώς πρόκειται για δύο κλάδους με υψηλή παραβατικότητα αλλά και μεγάλες ιδιαιτερότητες. Ηδη, στη Γενική Γραμματεία Εργασίας συγκεντρώνονται ερωτήματα προκειμένου να ομαδοποιηθούν και να επιλυθούν, με παρεμβάσεις όπου κριθούν αναγκαίες, για την ορθή και καθολική χρήση της ψηφιακής κάρτας. Τα πρώτα δείγματα γραφής από το λιανεμπόριο και τη βιομηχανία, που τέθηκαν και τυπικά υπό το καθεστώς ηλεκτρονικής καταγραφής του ωραρίου απασχόλησης «σε πραγματικό χρόνο» από την 1η Ιουλίου, είναι θετικά, αφού παρατηρήθηκε αύξηση των δηλωμένων υπερωριών.
Οπως άλλωστε δήλωσε η αρμόδια υπουργός Εργασίας Νίκη Κεραμέως, θα πραγματοποιηθούν ειδικά σεμινάρια καθώς και ενημερωτικές δράσεις σε πολλά μέρη της Ελλάδας, σε συνεργασία με τους εκπροσώπους εργαζομένων και εργοδοτών προκειμένου να υπάρξει ενημέρωση για την ορθή εφαρμογή της ψηφιακής κάρτας εργασίας, να συζητηθούν τεχνικά ζητήματα που έχουν ήδη εντοπιστεί αλλά και οι ειδικές συνθήκες που πρέπει να ξεπεραστούν, λόγω της φύσης τόσο των τουριστικών ειδικοτήτων, όσο και της ιδιαιτερότητας του κλάδου του επισιτισμού.
Φωτογραφία από reallywellmadedesks από το Pixabay
