Φωτοβολταϊκά: «Φρενάρει» η αυτοπαραγωγή ενέργειας σε πολυκατοικίες και εμπορικά κτίρια

«Στενεύει» ο δρόμος, τουλάχιστον προσωρινά, για την αυτοπαραγωγή ενέργειας (net billing) από φωτοβολταϊκά σε πολυκατοικίες και σε επαγγελματικά κτίρια με εμπορικά καταστήματα, γραφεία, επιχειρήσεις.

Η υπουργική απόφαση (ΥΑ) η οποία είχε τεθεί σε δημόσια διαβούλευση στις 27 Ιουνίου αναμένεται από μέρα σε μέρα να πάρει τον δρόμο για το Εθνικό Τυπογραφείο και, σύμφωνα με πληροφορίες, θα έχει μια βασική αλλαγή σε σύγκριση με το αρχικό κείμενο.

Τα φωτοβολταϊκά

Η εγκατάσταση ενός ή περισσότερων φωτοβολταϊκών σε κοινόχρηστο ή κοινόκτητο χώρο ακινήτου θα μπορεί να γίνει μόνο υπό την προϋπόθεση της απόλυτης πλειοψηφίας (100%) των συνιδιοκτητών του κτιρίου.

Δηλαδή όπως ακριβώς συμβαίνει και σήμερα, γεγονός που εμποδίζει την εγκατάστασή τους διότι πάντα υπάρχει κάποιος που διαφωνεί. Το σχέδιο ΥΑ που είχε τεθεί σε διαβούλευση πρότεινε τη συναίνεση μειωμένης πλειοψηφίας, δηλαδή του 51%, ποσοστό που είναι σύμφωνο και με τις συστάσεις της Κομισιόν.

Είναι αξιοσημείωτο ότι τον περασμένο Μάιο η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, προκειμένου να ενθαρρύνει τη διείσδυση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) στον κτιριακό τομέα πρότεινε να μην απαιτείται συναίνεση για την εγκατάσταση ηλιακών συστημάτων σε πολυκατοικίες ή να χρειάζεται οριακή πλειοψηφία (51%).

Η πλειοψηφία

Στην ίδια κατεύθυνση, σύμφωνα με πηγές του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ) κινείται και η βούληση της κυβέρνησης. Ωστόσο, για να θεσμοθετηθεί το 51% θα πρέπει να παρακαμφθούν κανονισμοί πολυκατοικιών που εμποδίζουν την εγκατάσταση ηλιακών συστημάτων, γεγονός που μπορεί να ενέχει ζητήματα αντισυνταγματικότητας.

Οπότε προκειμένου να μην τεθεί ζήτημα ακύρωσης της ΥΑ για την αυτοπαραγωγή, σε περίπτωση προσφυγής στο ΣτΕ, αποφασίστηκε από το ενεργειακό επιτελείο της κυβέρνησης να μην περιληφθεί σε αυτήν η συγκεκριμένη αλλαγή, πριν βρεθεί μια νομικά στέρεα λύση, σε συνεργασία με τα συναρμόδια υπουργεία.

Έως τότε, τα «αγκάθια» για την αυτοπαραγωγή στις πολυκατοικίες και στα εμπορικά κτίρια θα παραμείνουν. Εκτός, εάν κάμψει τους πιο δύσπιστους συνιδιοκτήτες η πρόβλεψη για τον ενεργειακό συμψηφισμό, υπό το σχήμα της συλλογικής αυτοκατανάλωσης (είχε προβλεφθεί στον νόμο 5037/2023 και θα εξειδικευθεί με την ΥΑ) για ένταξη και των καταναλώσεων κοινοχρήστων κτιρίων.

Διατηρείται η τριετία εκκαθάρισης στο net-metering

Το τελικό κείμενο της Υπουργικής Απόφασης, όπως αναφέρει στέλεχος του ΥΠΕΝ, θα έχει άλλη μια αλλαγή, σε σύγκριση με το κείμενο της διαβούλευσης.

Στην περίπτωση του ενεργειακού συμψηφισμού (net-metering) η μεταφορά τυχόν πλεονάζουσας εγχυθείσας ενέργειας από προηγούμενες περιόδους καταμέτρησης θα συνεχίζεται έως τον πρώτο εκκαθαριστικό λογαριασμό που εκδίδεται με την παρέλευση τριετίας (και όχι ενός έτους όπως είχε αρχικά προταθεί) από την ενεργοποίηση της σύνδεσης του σταθμού παραγωγής.

To net billing

Γενικότερα, η ΥΑ που θα προσδιορίζει το νέο «road map» της αυτοπαραγωγής ενέργειας με τον τρόπο εφαρμογής του net-billing (ταυτοχρονισμένος συμψηφισμός) που αποτελεί το διάδοχο σχήμα του net-metering (ενεργειακός συμψηφισμός) για νοικοκυριά και εμπορικούς καταναλωτές που αποφασίσουν να εγκαταστήσουν φωτοβολταϊκό σύστημα θα προβλέπει τα εξής:

– Η πώληση της περίσσειας ενέργειας στον ταυτοχρονισμένο συμψηφισμό (δηλαδή της ενέργειας που δεν που δεν ιδιοκαταναλώνεται τη στιγμή που παράγεται) θα γίνεται στην τιμή εκκαθάρισης της χονδρεμπορικής αγοράς τις ώρες έγχυσης στο ηλεκτρικό δίκτυο.

– Οι οικιακοί αυτοκαταναλωτές δεν θα θεωρούνται επιτηδευματίες και έτσι δεν θα υπόκεινται σε φορολογικές υποχρεώσεις για τη διάθεση της παραγόμενης και εγχυθείσας ενέργειας στο πλαίσιο του συμψηφισμού.

– Για την πώληση της περίσσειας ενέργειας στη Χρηματιστήριο Ενέργειας, οι οικιακοί αυτοκαταναλωτές θα εκπροσωπούνται από τον Διαχειριστή Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και Εγγυήσεων Προέλευσης (ΔΑΠΕΕΠ), ο οποίος θα παίζει τον ρόλο του Φορέα Σωρευτικής Εκπροσώπησης (ΦοΣΕ) χωρίς χρέωση.

– Οι εμπορικοί αυτοκαταναλωτές θα πρέπει να συνεργαστούν με κάποιον ΦοΣΕ έναντι αμοιβής.

– Ειδικά για τα Μη Διασυνδεδεμένα Νησιά (ΜΔΝ), όπου δεν υπάρχει οργανωμένη αγορά, η πλεονάζουσα ενέργεια θα πληρώνεται στον αυτοπαραγωγό με τιμή (€/MWh) η οποία ισούται με την Ειδική Τιμή Αγοράς τεχνολογιών ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ που δημοσιεύεται από τον ΔΑΠΕΕΠ και εκκαθαρίζεται από τον Διαχειριστή των ΜΔΝ (ΔΕΔΔΗΕ) σε καθένα από τα ηλεκτρικά συστήματα των συγκεκριμένων νησιών.

– Προβλέπεται συλλογική αυτοκατανάλωση σε επίπεδο κτιρίου (δηλαδή σε πολυκατοικίες και επαγγελματικά κτίρια με εμπορικά καταστήματα, γραφεία, επιχειρήσεις) με εφαρμογή εικονικού ταυτοχρονισμένου συμψηφισμού (virtual net-billing). Τουλάχιστον δύο αυτοκαταναλωτές που βρίσκονται στο ίδιο κτίριο θα μπορούν να συμμετέχουν από κοινού σε δραστηριότητες και να ρυθμίζουν μεταξύ τους τον επιμερισμό της ενέργειας που παράγεται από τους σταθμούς τους.

Στον ενεργειακό συμψηφισμό, υπό το σχήμα της συλλογικής αυτοκατανάλωσης, θα μπορούν να ενταχθούν και οι καταναλώσεις των κοινοχρήστων κτιρίων. Ωστόσο, η συγκεκριμένη πρόβλεψη για την από κοινού αυτοκατανάλωση για να μπορέσει να «δουλέψει» θα πρέπει να βρεθεί η νομική φόρμουλα που θα επιτρέψει τον περιορισμό της συναίνεσης των συνιδιοκτητών στο 51%.

– Στην περίπτωση του ταυτοχρονισμένου συμψηφισμού (net-billing), η ισχύς κάθε σταθμού παραγωγής που εγκαθίσταται θα μπορεί να ανέρχεται έως και το 100% της συμφωνημένης ισχύος κατανάλωσης (σε kVA). Στην περίπτωση του εικονικού ταυτοχρονισμένου συμψηφισμού (virtual net-billing), η ισχύς κάθε σταθμού παραγωγής που εγκαθίσταται θα μπορεί να ανέρχεται μέχρι και το 200% της εγκατεστημένης ισχύος του συνόλου των συμψηφιζόμενων καταναλώσεων.

– Στην περίπτωση που ο σταθμός ΑΠΕ του αυτοκαταναλωτή ανήκει σε τρίτο πρόσωπο το οικονομικό αποτέλεσμα της εγχυθείσας ενέργειας ή της πλεονάζουσας ενέργειας για τις περιπτώσεις του ταυτοχρονισμένου συμψηφισμού, η οποία πωλείται στην αγορά, θα μπορεί να έχει ως ωφελούμενο το τρίτο πρόσωπο, κάτοχο του σταθμού ή τον αυτοπαραγωγό ακολουθώντας την διμερή μεταξύ τους συμφωνία.

– O αυτοπαραγωγός που κατέχει σταθμό παραγωγής ΑΠΕ θα μπορεί να συνάπτει διμερείς συμβάσεις αγοροπωλησίας ηλεκτρικής ενέργειας (PPAs) για την πλεονάζουσα ενέργεια για τις περιπτώσεις του ταυτοχρονισμένου συμψηφισμού που πληρώνεται από την αγορά. Αντίστοιχα, ο προμηθευτής ή ο ΦΟΣΕ θα μπορεί να εγγυάται σταθερή τιμή πώλησης για την πλεονάζουσα ενέργεια.