Φέτα με «πλαστό διαβατήριο» στις ξένες αγορές

Τρία διαδοχικά κρούσματα φέτας-«μαϊμού» που ελληνικές εταιρείες προώθησαν στο εξωτερικό πλήττουν το πρώτο εξαγόμενο αγροτικό προϊόν της χώρας μας. Εντός του εξαμήνου Φεβρουαρίου – Ιουλίου, παραβιάσεις στην ταυτότητα του εμβληματικού ΠΟΠ τυριού που εντοπίστηκαν από τις Αρχές της Γερμανίας και της Σουηδίας απειλούν την αξιοπιστία της ελληνικής παραγωγής.

Στην πρώτη υπόθεση, του λευκού τυριού που παρήγε και διακινούσε στη Γερμανία ως «Φέτα ΠΟΠ» γαλακτοβιομηχανία της Θεσσαλίας, η Δευτεροβάθμια Επιτροπή Παρατυπιών και Παραβάσεων του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων επέβαλε τον Ιούνιο πρόστιμο 260.000 ευρώ. Η υπόθεση αφορούσε την παραγωγή και εξαγωγή προϊόντος τυριού με την επισήμανση «Φέτα», στο οποίο είχε γίνει χρήση αγελαδινού γάλακτος αντί για αιγοπρόβειο, καθώς και τη διακίνηση προϊόντος με την ένδειξη «ΦΕΤΑ ΠΟΠ» από την ίδια επιχείρηση, ενώ αυτή τελούσε σε καθεστώς προσωρινής ανάκλησης πιστοποίησης.

Στη δεύτερη εταιρεία, επίσης θεσσαλική, η οποία εξήγαγε νοθευμένο τυρί στη Σουηδία (αφορά δύο υποθέσεις), η «καμπάνα» που έπεσε την περασμένη Τρίτη ήταν 165.000 ευρώ. Τα 150.000 ευρώ επιβλήθηκαν για τη μη τήρηση του προβλεπόμενου 48ώρου από την άμελξη έως την τυροκόμηση, καθώς και την πώληση 87,7 τόνων ανώριμου προϊόντος φέτας, όπως προέκυψε από το ισοζύγιο παραγωγής – πωλήσεων. Αλλα 15.000 ευρώ επιβλήθηκαν στην ίδια εταιρεία για τρεις παλαιότερες υποθέσεις που εκκρεμούσαν από το 2010, 2011 και 2012 αντίστοιχα, οι οποίες περιλαμβάνονται στον όγκο των υποθέσεων παραπομπών που… λίμναζαν στα συρτάρια των επιτροπών επί δεκαετία.

Είναι αξιοσημείωτο ότι οι δύο Επιτροπές Παρατυπιών και Παραβάσεων που λειτουργούν έχουν τη δυνατότητα επιβολής προστίμου έως 300.000 ευρώ. Ωστόσο, όπως αναφέρουν στελέχη του ΥΠΑΑΤ, πριν το 2020, η τελευταία φορά που είχε συνεδριάσει η πρωτοβάθμια Επιτροπή ήταν τον Νοέμβριο 2015 για υπόθεση που αφορούσε παρατυπίες με την ελιά Καλαμάτας και είχε επιβάλει πρόστιμα από 1.000 έως 7.500 ευρώ.

Προϊόν-«σημαία»

Οσον αφορά τις πρόσφατες παραβάσεις, το πλήγμα για το προϊόν-«σημαία» της Ελλάδας είναι μεγάλο διότι η Γερμανία και η Σουηδία βρίσκονται στις πρώτες θέσεις της λίστας των χωρών στις οποίες οι εξαγωγές φέτας βαίνουν αυξανόμενες τα τελευταία χρόνια. Γενικότερα, τα στοιχεία της Eurostat, τα οποία επεξεργάστηκε το ερευνητικό Ινστιτούτο Εξαγωγικών Ερευνών και Σπουδών (ΙΕΕΣ) του Συνδέσμου Εξαγωγέων Βορείου Ελλάδος (ΣΕΒΕ), αποκαλύπτουν ότι οι εξαγωγές φέτας καταγράφουν μία σημαντικά ανοδική τάση τόσο την τελευταία πενταετία όσο και στο α’ πεντάμηνο του 2021.

Σύμφωνα με τους αναλυτές του ΙΕΕΣ, οι κυριότεροι προορισμοί της φέτας, με αξιοσημείωτη αύξηση, είναι η Γερμανία (13,7% κατά το διάστημα 2019-2020), η Γαλλία (33% στο διάστημα 2019-2020 και 81,8% στο α’ πεντάμηνο 2021), οι ΗΠΑ (αύξηση 53,9% στο α’ πεντάμηνο 2021), η Δανία, η Πολωνία, η Ιταλία, η Σουηδία κ.ο.κ.

Μάλιστα, η γλώσσα των αριθμών καταδεικνύει γιατί η φέτα αποτελεί έναν από τους πυλώνες του αγροτικού χώρου και στυλοβάτη της ελληνικής κτηνοτροφίας. Οι εξαγωγές φέτας αποτελούν το 6,2% των εξαγωγών όλων των αγροτικών προϊόντων και το 1,4% των συνολικών ελληνικών εξαγωγών (στοιχεία 2020).

Παράγοντες της αγοράς, φορείς του κτηνοτροφικού κόσμου, όπως ο Σύνδεσμος Ελληνικής Κτηνοτροφίας και η Πανελλήνια Ομοσπονδία Γεωτεχνικών Δημοσίων Υπαλλήλων εκφράζουν την ανησυχία τους, καθώς οι παραβιάσεις θέτουν σε κίνδυνο τις εξαγωγές του πιο εμβληματικού ελληνικού αγροτικού προϊόντος. Οπως αναφέρει ο πρόεδρος της ΠΟΓΕΔΥ Νίκος Κακαβάς, η Γαλλία και η Δανία καταθέτουν αιτήματα στην ΕΕ για να παρασκευάζουν φέτα από αγελαδινό γάλα.

«Προληπτικοί έλεγχοι και στο εξωτερικό»

Η υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κυρία Φωτεινή Αραμπατζή μιλώντας στο «Βήμα» τονίζει ότι η εποχή της ατιμωρησίας στη νόθευση των εμβληματικών ελληνικών προϊόντων έχει παρέλθει ανεπιστρεπτί. Η νέα κανονικότητα στην προστασία της ελληνικής παραγωγής (με αιχμή τα προϊόντα ΠΟΠ-ΠΓΕ) σημαίνει «συστηματικούς ελέγχους σε όλο το φάσμα της παραγωγής και της διακίνησης και τελικά πολιτική βούληση για εφαρμογή του νόμου και επιβολή των κυρώσεων».
Η υφυπουργός επισημαίνει ότι στα 4,5 χρόνια της προηγούμενης κυβέρνησης είχε επιβληθεί ένα και μόνο πρόστιμο ύψους 10.000 ευρώ για νοθεία φέτας, ενώ η σημερινή έχει ήδη επιβάλει κυρώσεις 260.000 ευρώ σε μια επιχείρηση. Επιπλέον, αναμένονται τα πορίσματα της Επιτροπής, που επιτέλους συνεδριάζει, για υποθέσεις φέτας με «βαριά κατηγορητήρια».