Fed: Δεν θα νικήσει τον πληθωρισμό χωρίς ύφεση

H Fed θα δυσκολευθεί να μειώσει τον πληθωρισμό χωρίς να καταφέρει σημαντικό πλήγμα στην αμερικανική οικονομία και να αυξήσει σημαντικά την ανεργία, αλλά ακόμη και αν το καταφέρει πιθανότατα δεν επιτύχει τον στόχο του 2% τα επόμενα χρόνια, σύμφωνα με ομάδα κορυφαίων οικονομολόγων που εξέτασαν τι συνέβη στο παρελθόν σε αντίστοιχες περιπτώσεις.

Συγκεκριμένα, εξέτασαν 16 πληθωριστικά επεισόδια από το 1950, μεταξύ αυτών έξι στις ΗΠΑ και άλλα στη Γερμανία, τον Καναδά και τη Βρετανία, όπου οι κεντρικές τράπεζες αύξαναν τα επιτόκια για να προκαλέσουν αντιπληθωρισμό, ο οποίος σύμφωνα με τους οικονομολόγους ορίζεται ως η μείωση του πληθωρισμού στο 2% ή χαμηλότερα.

«Δεν βρήκαμε καμία περίπτωση που να έχει προκληθεί από τις κεντρικές τράπεζες αντιπληθωρισμός χωρίς ύφεση», ανέφεραν οι ερευνητές, μεταξύ των οποίων είναι ο καθηγητή του Brandeis International Business School, Στέφεν Τσετσέτι, πρώην κορυφαίος οικονομολόγος της Τράπεζας Διεθνών Διακανονισμών, ο επικεφαλής οικονομολόγος της JP Morgan, Μάικλ Φερόλι και ο καθηγητής του Columbia Business School, Φρέντερικ Μίσκιν, πρώην διοικητής της Fed και επί πολλά χρόνια συνεργάτης στις έρευνες με τον πρώην πρόεδρο της Fed, Μπεν Μπερνάνκι.

Η έρευνα παρουσιάστηκε την Παρασκευή, σε συνέδριο που οργανώθηκε από το Booth School of Business του πανεπιστήμιου του Σικάγο, ενώ αξιωματούχοι της Fed επελέγησαν για να συζητήσουν τα συμπεράσματά της.

Η Fed θα πρέπει να κάνει δύσκολες επιλογές

Δεν είναι η πρώτη μελέτη που υποστηρίζει ότι οι προβλέψεις της Fed για την οικονομία δεν είναι ρεαλιστικές και ότι τα στελέχη της θα αναγκαστούν σε κάποιο χρονικό σημείο να κάνουν δύσκολες επιλογές σχετικά με το πόσο υψηλότερα θα πρέπει να αυξηθούν τα επιτόκια για να μειωθεί ο πληθωρισμός και πόσο μεγάλο τίμημα είναι διατεθειμένοι να πληρώσουν αναφορικά με τη μείωση των θέσεων εργασίας.

Ορισμένες εκτιμήσεις έδειξαν ότι το ποσοστό της ανεργίας, που κινείται σήμερα στο ιστορικά χαμηλό επίπεδο του 3,4%, πιθανόν να πρέπει να προσεγγίσει το 7% για να μειωθεί ο πληθωρισμός σε ένα εύλογο χρονικό διάστημα.

Χωρίς σημαντικό κόστος έως τώρα οι αυξήσεις επιτοκίων

Οι αυξήσεις επιτοκίων πέρυσι, με το βασικό επιτόκιο της Fed να αυξάνεται από σχεδόν μηδενικό επίπεδο στο 4,5 έως 4,75%, δεν είχαν ουσιαστικό κόστος για την οικονομία των ΗΠΑ έως τώρα. Ορισμένα τμήματά της, όπως ο στεγαστικός τομέας, επλήγησαν περισσότερο από τις πιο σφιχτές πιστωτικές συνθήκες, αλλά η ανεργία δεν αυξήθηκε και συνολικά η ανάπτυξη παρέμεινε ανθεκτική, γεγονότα που σύμφωνα με στελέχη της Fed συνηγορούν για μία ομαλή προσγείωση της οικονομίας, δηλαδή επιβράδυνσή της χωρίς να εισέλθει σε ύφεση.

Ερωτηματικά για την πορεία της Fed

Ωστόσο, είναι ακριβώς αυτή η ανθεκτικότητα της οικονομίας και η επιβράδυνση πρόσφατα στην αποκλιμάκωση του πληθωρισμού, που έχουν εγείρει ερωτήματα σχετικά με το αν η Fed θα πρέπει να αυξήσει περισσότερο από το αναμενόμενο τα επιτόκια, ώστε να είναι μεγαλύτερο το κόστος για την οικονομία.

Οι ερευνητές χαρακτήρισαν ως αισιόδοξες τις οικονομικές προβλέψεις της Fed τον Δεκέμβριο, οι οποίες αναμένεται πάντως να αναθεωρηθούν σε δύο εβδομάδες. Σύμφωνα με αυτές, ο πληθωρισμός θα μειωθεί στο 2,1% έως το τέλος του 2025, με την οικονομία να αναπτύσσεται σε όλο το επόμενο διάστημα και την ανεργία να αυξάνεται μόνο στο 4,6%.

Αντίθετα, τόνισαν ότι «το κόστος μείωσης του πληθωρισμού στον στόχο του 2% της Fed έως το 2025 θα συνδέεται πιθανόν με τουλάχιστον μία ήπια ύφεση».

Ένα σημείο που τόνισαν είναι ότι το αποτέλεσμα θα εξαρτηθεί πολύ από το αν η οικονομία και ο πληθωρισμός έχουν την ίδια συμπεριφορά με αυτή της περιόδου από το 1985 έως το 2019, η οποία χαρακτηρίστηκε από λιγότερο επίμονο πληθωρισμό ή θα κινηθούν πιο πολύ με βάση την εμπειρία πριν από το 1985, όταν ήταν δυσκολότερη η αντιμετώπιση των πληθωριστικών σοκ.