Το υπουργείο Οικονομικών κατέθεσε τροπολογία με την οποία, όπως είπε ο υπουργός Οικονομικών, Χρήστος Σταϊκούρας, δίνεται η δυνατότητα στην Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς να ζητά σε έκτακτες και μόνο συνθήκες από εισηγμένη τη σύγκληση της Γενικής Συνέλευσης των μετόχων της και να ζητά διορισμό προσωρινής διοίκησης.
Σύμφωνα με τον κ. Σταϊκούρα, η ρύθμιση έχει ειδικό στόχο το ξήλωμα της διοίκησης της Folli Follie, η οποία, όπως είπε, «αποτελεί παράδειγμα διαστρέβλωσης και εμπαιγμού του θεσμικού πλαισίου».
Εδώ, αξίζει να υπενθυμίσουμε ότι, ενώ έχουν περάσει 18 μήνες από όταν αποκαλύφθηκε η απάτη για τα πλασματικά μεγέθη της εταιρείας από τον επικεφαλής του Fund QCM, Γκάμπριελ Γκρέγκο, η υπόθεση δεν έχει φθάσει ακόμη στο ακροατήριο, αφού δεν έχουν εξετασθεί μάρτυρες.
Στο πλαίσιο αυτό, για την κυβέρνηση φαίνεται πως είναι πρώτη προτεραιότητα η αυστηρή εποπτεία των διοικήσεων των εισηγμένων εταιρειών, έτσι ώστε να αποσοβηθούν στο μέλλον, προληπτικά και όχι εκ των υστέρων, κρίσεις διακυβέρνησης.
Η προληπτική εποπτεία θα φτάνει μέχρι την αντικατάσταση ολόκληρων Δ.Σ. και, προφανώς, την άμεση αποπομπή μεμονωμένων στελεχών διοικητικών συμβουλίων. Στην περίπτωση, μάλιστα, που σε κάποιο στέλεχος της διοίκησης έχουν επιβληθεί και κυρώσεις, τότε το στέλεχος αυτό θα αποκλείεται από την ανάληψη διοικητικής θέσης στο Δ.Σ. άλλης εισηγμένης επιχείρησης. Ο «εξοστρακισμός» αυτός εκτιμάται ότι θα πρέπει να διαρκεί για μεγάλο χρονικό διάστημα, ενδεχομένως για 5 ή ακόμη και για 10 χρόνια.
Η τροπολογία κατατέθηκε στο νομοσχέδιο για τη διαμεσολάβηση του υπουργείου Δικαιοσύνης και ψηφίζεται σήμερα στην Ολομέλεια.
Τι προβλέπει η τροπολογία
Η τροπολογία του υπουργού Οικονομικών που κατατέθηκε στο σχέδιο νόμου του υπουργείου Δικαιοσύνης με τίτλο «Διαμεσολάβηση σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις-περαιτέρω εναρμόνιση της Ελληνικής Νομοθεσίας προς τις διατάξεις της οδηγίας 2008/52/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 21ης Μαΐου 2008» και φωτογραφίζει το επίμαχο σκάνδαλο της Folli Follie προβλέπει κατ’ αρχάς με την παράγραφο 1 τη δυνατότητα της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς, ανάλογη με αυτή της μειοψηφίας και του ελεγκτή ανώνυμης εταιρείας, να μπορεί να ζητά από εταιρεία με μετοχές εισηγμένες προς διαπραγμάτευση σε ρυθμιζόμενη αγορά ή με μετοχές που έχουν ενταχθεί σε Πολυμερή Μηχανισμό Διαπραγμάτευσης τη σύγκληση γενικής συνέλευσης, σύμφωνα με το άρθρο 121 παρ. 2-4 του ν. 4548/2018 (Α’ 104), όταν συστηματικά διαπιστώνεται μη συμμόρφωση με υποχρεώσεις της νομοθεσίας της κεφαλαιαγοράς, για την οποία απαιτείται απόφαση γενικής συνέλευσης. Ιδίως, όταν δεν ικανοποιείται από την εταιρεία η ανάγκη συμμόρφωσης με τις υποχρεωτικές ρυθμίσεις εταιρικής διακυβέρνησης με απόφαση της γενικής συνέλευσης (ενδεικτικά, όταν η εταιρεία δεν μεριμνά για την αντικατάσταση μέλους του Διοικητικού της Συμβουλίου ή την αντικατάσταση μέλους της Επιτροπής Ελέγχου που δεν πληροί τα κριτήρια της κείμενης νομοθεσίας).
Στο ίδιο ως άνω πλαίσιο, με την παράγραφο 2 της προτεινόμενης διάταξης προβλέπεται αρμοδιότητα της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς να μπορεί να ζητά -είτε όταν η Γενική Συνέλευση δεν συγκαλείται κατά την προηγούμενη παράγραφο, είτε όταν σε κάθε περίπτωση και ανεξάρτητα από την άσκηση της διακριτικής ευχέρειας της πρώτης παραγράφου, δεν ασκείται διοίκηση- τον διορισμό προσωρινής διοίκησης, σύμφωνα με το άρθρο 69 του Αστικού Κώδικα, καθώς και τη λήψη ασφαλιστικών μέτρων για τη μερική ή συνολική προσωρινή αντικατάσταση του διοικητικού συμβουλίου ή μελών αυτού, σε περίπτωση που συντρέχει έλλειψη διοίκησης, συμπεριλαμβανομένης και της πλασματικής έλλειψης διοίκησης, εταιρείας με μετοχές εισηγμένες προς διαπραγμάτευση σε ρυθμιζόμενη αγορά ή με μετοχές που έχουν ενταχθεί σε Πολυμερή Μηχανισμό Διαπραγμάτευσης, ή παρακώλυση, από μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου της εταιρείας, διενεργούμενου διαχειριστικού ή άλλου ελέγχου στον οποίο η εταιρεία έχει υπαχθεί σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία, ή σύγκρουση των συμφερόντων τους προς εκείνα της εταιρίας, ή αν υφίστανται βάσιμες υπόνοιες ότι η παραμονή μέλους του Διοικητικού Συμβουλίου στην εταιρεία θα συνιστούσε απειλή για την ομαλή λειτουργία και αξιοπιστία της αγοράς ή/και τα συμφέροντα των επενδυτών. Έλλειψη διοίκησης ενδεικτικά συντρέχει, όπως προκύπτει και από πάγια νομολογία των δικαστηρίων, στην περίπτωση που τα εναπομένοντα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου μαζί με τα αναπληρωματικά που νομίμως ανακηρύχθηκαν και υπάρχουν δεν καλύπτουν τον συνολικό αριθμό των μελών που προκύπτει από το καταστατικό, στις περιπτώσεις πραγματικής ή νομικής αδυναμίας εκτέλεσης των καθηκόντων των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου που απορρέουν από το λειτούργημά τους, όπως λόγω θανάτου, βαρείας ασθένειας, ανάκλησης, έκπτωσης, λήξης της θητείας, παραίτησης, άρνησης ή απραξίας για την εκτέλεση των αναγκαίων πράξεων διοίκησης ή εκτέλεσή τους αντίθετα με το εταιρικό συμφέρον.
Οι παραπάνω εξουσίες της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς δεν αποτελούν παρέμβαση στη λειτουργία της ανώνυμης εταιρείας και στη διαχείριση των εταιρικών υποθέσεων, κατά το εταιρικό δίκαιο, αλλά ενέργεια για την αντιμετώπιση ειδικών περιπτώσεων, προς τον σκοπό της προστασίας της ομαλής λειτουργίας της κεφαλαιαγοράς ως έκφανση εξυπηρέτησης του ευρύτερου δημοσίου συμφέροντος. Πρόκειται για αρμοδιότητα της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς, η οποία ασκείται, εντός των ορίων του εποπτικού της έργου, μόνο σε έκτακτες περιστάσεις και κατά την απόλυτη διακριτική της ευχέρεια, εφόσον δεν έχουν ληφθεί μέτρα από την εταιρεία με τη διαδικασία που προβλέπει το εταιρικό δίκαιο (όπως το άρθρο 82 ή 97 του ν. 4548/2018) ή άλλο πλαίσιο που διέπει ειδικού τύπου εταιρείες (όπως τα πιστωτικά ιδρύματα). Αντίστοιχες αρμοδιότητες σύγκλησης Γενικής Συνέλευσης και αντικατάστασης διοίκησης της αρμόδιας αρχής προβλέπονται για τα χρηματοδοτικά ιδρύματα ως μέτρα έγκαιρης παρέμβασης σε περιπτώσεις που παραβιάζονται ή ενδέχεται να παραβιαστούν ειδικές διατάξεις της νομοθεσίας που τα διέπει.
Με την παράγραφο 3 της προτεινόμενης διάταξης περιγράφεται το έργο της προσωρινής διοίκησης, το οποίο θα συνίσταται αποκλειστικά στη διενέργεια των αναγκαίων διαχειριστικών πράξεων για την ομαλή συνέχιση της λειτουργίας της εταιρείας μέχρι την εκλογή διοικητικού συμβουλίου από τη γενική συνέλευση και/ή την επίτευξη συμφωνίας εξυγίανσής της με βάση το δίκαιο που τη διέπει. Ρητά προβλέπεται ότι η ευθύνη των μελών διοικητικού συμβουλίου, που ορίζονται σύμφωνα με το παρόν άρθρο, σε καμιά περίπτωση δεν εκτείνεται σε χρόνο προγενέστερο της αποδοχής του διορισμού τους και αφορά αποκλειστικά τις πράξεις ή παραλείψεις που σχετίζονται με τη λειτουργία της προσωρινής διοίκησης.
Με την παράγραφο 4 προβλέπεται ότι από το πεδίο εφαρμογής των προτεινομένων διατάξεων εξαιρούνται εταιρείες που εντάσσονται σε ειδικό πλαίσιο εποπτείας και εποπτεύονται από άλλη, πλην της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς, αρχή, όπως ο Ενιαίος Εποπτικός Μηχανισμός (SSM) και η Τράπεζα της Ελλάδος ΕΛΛ+0,42% (συστημικά πιστωτικά ιδρύματα ή ασφαλιστικές εταιρείες).
Το βαρύ πλήγμα αξιοπιστίας από τη Folli-Follie
Η υπόθεση της Folli-Follie αποτέλεσε βαρύ πλήγμα για την αξιοπιστία της ελληνικής αγοράς. Όχι μόνο για το εύρος της ζημιάς που έχει προκαλέσει σ’ έναν μεγάλο αριθμό κυρίως ξένων funds, αλλά γιατί είχαμε «greek statistics» για πρώτη φορά στην ιστορία του Χρηματιστηρίου σε μία εταιρεία υψηλής κεφαλαιοποίησης του FTSE 25 που αποτελεί και τη «βιτρίνα» στους ξένους θεσμικούς επενδυτές.
