Eurogroup: Η κρίσιμη συνεδρίαση της Δευτέρας και οι προκλήσεις για την ευρωζώνη

Η Ευρώπη βρίσκεται στη δίνη της ενεργειακής κρίσης, με τους αναλυτές να προειδοποιούν ότι η οικονομική ζημιά από την απεξάρτηση από το ρωσικό φυσικό αέριο μπορεί να προκαλέσει μια κρίση που θα επισκιάσει ακόμα και την χρηματοπιστωτική κρίση του 2009.

Τονίζουν μάλιστα, ότι παρά τα μέτρα που λαμβάνουν οι κυβερνήσεις, η ύφεση σε ολόκληρη την ήπειρο είναι πλέον φαινομενικά αναπόφευκτη, προσθέτοντας ότι έρχεται ένας δύσκολος χειμώνας για τις βιομηχανίες που αναζητούν βασικές πρώτες ύλες, οι οποίες μαζί με τα νοικοκυριά κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για τους λογαριασμούς ενέργειας που είναι στα ύψη.

Μέσα σε αυτή την ιδιαίτερα κρίσιμη συγκυρία, με την Ευρώπη να βρίσκεται προ των πυλών ενός από τους χειρότερους χειμώνες της σύγχρονης ιστορίας, οι υπουργοί Οικονομικών της ζώνης του ευρώ συνεδριάζουν αύριο Δευτέρα.

Στο τραπέζι του Eurogroup θα τεθεί η μακροοικονομική κατάσταση στη ζώνη του ευρώ και ειδικότερα η «απάντηση» της δημοσιονομικής πολιτικής στις υψηλές τιμές της ενέργειας και τις πληθωριστικές πιέσεις.

Στη συγκεκριμένη συζήτηση αναμένεται να συμμετάσχει και ο Γενικός Γραμματέας του Οργανισμού για την Οικονομική Συνεργασία και Ανάπτυξη, Ματίας Κόρμαν.

Η συνάντηση γίνεται στον απόηχο του έκτακτου συμβουλίου των υπουργών Ενέργειας την περασμένη Παρασκευή, οι οποίοι κατέληξαν σε πολιτική συμφωνία σχετικά με πρόταση κανονισμού του ευρωπαϊκού Συμβουλίου για την αντιμετώπιση των υψηλών τιμών ενέργειας. Ο κανονισμός εισάγει κοινά μέτρα για τη μείωση της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας και τη συλλογή και αναδιανομή των πλεονασματικών εσόδων του ενεργειακού τομέα στους τελικούς πελάτες.

Μείωση ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας

Το Συμβούλιο συμφώνησε σε εθελοντικό στόχο συνολικής μείωσης 10% της ακαθάριστης κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας και υποχρεωτικό στόχο μείωσης 5% της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας σε ώρες αιχμής. Τα κράτη μέλη θα προσδιορίσουν το 10% των ωρών αιχμής μεταξύ 1ης Δεκεμβρίου 2022 και 31ης Μαρτίου 2023, κατά τη διάρκεια των οποίων θα μειώσουν τη ζήτηση. Τα κράτη μέλη θα είναι ελεύθερα να επιλέξουν τα κατάλληλα μέτρα για τη μείωση της κατανάλωσης και για τους δύο στόχους κατά την περίοδο αυτή.

Ταμείο Ανάκαμψης

Σύμφωνα με τη επίσημη ατζέντα, το Eurogroup αύριο αναμένεται να κάνει κι έναν απολογισμό της εφαρμογής των προτεραιοτήτων της ζώνης του ευρώ στα σχέδια Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας με βάση την ανάλυση της Κομισιόν.

Αυτό θα επιτρέψει επίσης την ανταλλαγή απόψεων σχετικά με τις οικονομικές προκλήσεις και τις προτεραιότητες πολιτικής για τη ζώνη του ευρώ στον απόηχο των πρόσφατων εξελίξεων.

Επίσης, οι υπουργοί της ευρωζώνης θα προχωρήσουν σε απολογισμό των παγκόσμιων οικονομικών ζητημάτων, συμπεριλαμβανομένων – όπως συνηθίζεται – των εξελίξεων στις συναλλαγματικές ισοτιμίες, ενόψει των προσεχών ετήσιων συνεδριάσεων του Ομίλου της Παγκόσμιας Τράπεζας και του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου.

Σημειώνεται ότι το Eurogroup συζητά τις εξελίξεις στις συναλλαγματικές ισοτιμίες σε τακτά χρονικά διαστήματα, ιδίως πριν από τις διεθνείς συνεδριάσεις.

Ψηφιακό ευρώ

Με βάση τη συμβολή της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζες και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, οι υπουργοί θα συζητήσουν επίσης τον ρόλο του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα στο ψηφιακό οικοσύστημα του ευρώ. Σε αυτό το πλαίσιο, θα κληθούν να εκφράσουν απόψεις σχετικά με τον ρόλο των εποπτευόμενων ενδιάμεσων φορέων και του Ευρωσυστήματος σε όλη τη διαδικασία πληρωμών, καθώς και σχετικά με πιθανά μοντέλα διανομής που θα διασφαλίσουν ότι το ψηφιακό ευρώ θα έχει πανευρωπαϊκή εμβέλεια, ενώ παράλληλα θα ενθαρρύνουν την καινοτομία.

Αυτή η συζήτηση ακολουθεί το σχέδιο εργασίας για το ψηφιακό ευρώ, που συμφωνήθηκε από το Eurogroup στη συνεδρίασή του στις 12 Ιουλίου 2021 και υπενθυμίζεται στη δήλωσή του που εγκρίθηκε τον Φεβρουάριο του 2022.

H συνεδρίαση του EcoFin

Μία ημέρα αργότερα, την Τρίτη 4 Οκτωβρίου, συνεδριάζουν οι υπουργοί Οικονομίας και Οικονομικών της ΕΕ, προκειμένου να ανταλλάξουν απόψεις σχετικά με τις υψηλές τιμές ενέργειας και τις χρηματοπιστωτικές αγορές, μετά από ενημέρωση από την Επιτροπή για την πρόοδο των εργασιών.

Το Συμβούλιο θα συζητήσει επίσης, την πρόταση κανονισμού σχετικά με τα κεφάλαια REPowerEU στα σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητας.

Τιμές ενέργειας και ασφάλεια του εφοδιασμού

Ειδικότερα, η Κομισιόν θα παρουσιάσει την έκθεση σχετικά με την εφαρμογή του μηχανισμού ανάκαμψης και ανθεκτικότητας και το Συμβούλιο αναμένεται να εκδώσει την εκτελεστική απόφασή του στο πλαίσιο του μηχανισμού ανάκαμψης και ανθεκτικότητας όσον αφορά το εθνικό σχέδιο των Κάτω Χωρών.

Επίσης, οι  «27» υπουργοί θα αναλύσουν τις οικονομικές και δημοσιονομικές επιπτώσεις της επίθεσης της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας, αλλά και νέα μέτρα αντίδρασης.

G20

Το Συμβούλιο αναμένεται να εγκρίνει την εντολή και τη δήλωση της ΕΕ προς τη Διεθνή Νομισματική και Χρηματοπιστωτική Επιτροπή (ΔΝΧΕ), στο πλαίσιο της προετοιμασίας της συνόδου των υπουργών Οικονομικών και των διοικητών κεντρικών τραπεζών της G20 στις 12-13 Οκτωβρίου 2022 και των ετήσιων συνόδων του ΔΝΤ.

Χρηματοδότηση μέτρων για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής

Επιπλέον, θα επιδιώξει να εγκρίνει συμπεράσματα σχετικά με τη χρηματοδότηση μέτρων για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής ενόψει της 27ης διάσκεψης των μερών (COP 27) της σύμβασης-πλαισίου των Ηνωμένων Εθνών για την κλιματική αλλαγή (UNFCCC) που θα πραγματοποιηθεί στο Σαρμ ελ-Σέιχ στις 6-18 Νοεμβρίου 2022.