«Μετατρέπουμε την εξοικονόμηση ενέργειας σε «ασπίδα» κάθε πολίτη και κάθε επιχείρησης απέναντι στους εκβιασμούς όσων ποντάρουν στην άσκοπη σπατάλη της», ανέφερε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης κατά την ανακοίνωση του νέου κυβερνητικού πακέτου στήριξης των καταναλωτών από την ενεργειακή ακρίβεια. Άλλωστε η ενέργεια που δεν καταναλώνεται είναι και η φθηνότερη.
Σύμφωνα με τον ίδιο, το πρώτο πρόγραμμα «Ανακυκλώνω – αλλάζω συσκευή» ξεκινά τις επόμενες εβδομάδες. Λίγο αργότερα, πιθανώς εντός του Ιουνίου, όπως αναφέρει στέλεχος του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ) στον «Οικονομικό Ταχυδρόμο», αναμένεται η εκκίνηση του προγράμματος ενεργειακής αναβάθμισης κτιρίων του Δημοσίου «ΗΛΕΚΤΡΑ» ενώ για τον Σεπτέμβριο δρομολογείται και το «Εξοικονομώ για Επιχειρήσεις», το οποίο θα προωθεί και την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών μονάδων στις στέγες των κτιρίων τους.
Όσον αφορά στο πρόγραμμα απόσυρσης και αντικατάστασης των παλιών, ενεργοβόρων κλιματιστικών και ψυγείων, συνολικού προϋπολογισμού 100 εκατ. ευρώ, εκτιμάται ότι θα ωφελήσει περί τα 200.000 νοικοκυριά. Ο σχεδιασμός του προγράμματος στοχεύει στην ανακύκλωση περισσότερων από 380.000 παλιές συσκευές.
Το κάθε νοικοκυριό θα μπορεί να αντικαταστήσει έως και τρεις παλιές ηλεκτρικές συσκευές (θα πρέπει να λειτουργούν), με νέας τεχνολογίας που θα πληρούν κάποια ελάχιστα κριτήρια ενεργειακής απόδοσης. Η αγορά τους θα επιδοτείται από 30% έως 50% (το ποσό της επιδότησης θα αφαιρείται στο κατάστημα πώλησης), ενώ θα τεθούν εισοδηματικά και κοινωνικά κριτήρια με προτεραιότητα σε ευάλωτες κοινωνικές ομάδες. Στόχος είναι να επιτευχθεί μια μέση εξοικονόμηση ενέργειας για κάθε νοικοκυριό περί τις 1.000 KWh τον χρόνο.
Εξοικονόμηση 600 εκατ. kWh ετησίως σε δημόσια κτίρια
Το πρόγραμμα «ΗΛΕΚΤΡΑ», του οποίου ο οδηγός έχει δημοσιευθεί, εκτιμάται ότι θα αποτελέσει τη μεγαλύτερη δράση ενεργειακής αναβάθμισης κτιρίων της δημόσιας διοίκησης, με τον συνολικό προϋπολογισμό του νέου προγράμματος να ανέρχεται σε 640 εκατ. ευρώ. από αυτά τα 470 εκατ. ευρώ θα προέλθουν μέσω επενδυτικού δανείου από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και τα υπόλοιπα 170 εκατ. ευρώ από τους πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, ωστόσο εκκρεμεί η υποβολή του Τεχνικού Δελτίου. Με την υλοποίηση του προγράμματος, το οποίο αναμένεται να ξεκινήσει τον ερχόμενο μήνα, εκτιμάται ότι θα κινητοποιηθούν συνολικά κεφάλαια πάνω από 900 εκατ. ευρώ με τα οφέλη για το Δημόσιο από την εξοικονόμηση ενέργειας να υπολογίζεται ότι θα ξεπερνούν τα 95 εκατ. ευρώ τον χρόνο.
Συνολικά θα αναβαθμιστούν ενεργειακά περίπου 500 δημόσια κτίρια (της γενικής κυβέρνησης, νοσοκομεία, σχολεία, δικαστήρια, αθλητικές εγκαταστάσεις, χώροι μουσείων κλπ.) συνολικού εμβαδού περίπου 2.500.000 τετραγωνικών μέτρων.
Επιλέξιμα στο πρόγραμμα θα είναι τα πιο ενεργοβόρα κτίρια του Δημοσίου, δηλαδή θα πρέπει να ανήκουν σε κατηγορία Ενεργειακής Κλάσης Γ’ και κάτω, να διαθέτουν Δελτίο Πρωτοβάθμιου Προσεισμικού Ελέγχου και να μην έχουν καταταγεί στην κατηγορία «Τρωτά». Όλα τα κτίρια θα πρέπει να εξασφαλίζουν εξοικονόμηση ετήσιας πρωτογενούς ενέργειας, τουλάχιστον 30% και μείωση των εκπομπών CO2. Η εξοικονόμηση ενέργειας μετά την ολοκλήρωση του «ΗΛΕΚΤΡΑ» υπολογίζεται ότι θα ανέλθει σε 600 εκατ. kWh ετησίως, ενώ οι εκπομπές CO2 στην ατμόσφαιρα θα περιοριστούν κατά 360.000 τόνους τον χρόνο.
Εφόσον επιτευχθεί πολύ μεγάλη ενεργειακή αναβάθμιση (κατηγορία Β+), τότε το ποσοστό χρηματοδότησης μπορεί να φτάσει έως και το 85%, ενώ σε περίπτωση που επιλεγεί κάποιο χρηματοοικονομικό σχήμα με Σύμβαση Ενεργειακής Απόδοσης, μέσω μιας Εταιρείας Ενεργειακών Υπηρεσιών (ESCO), ο δημόσιος φορέας δε θα επιβαρυνθεί καθόλου από το κόστος κατασκευής.
Πάντως, σε δηλώσεις του χθες ο τομεάρχης Περιβάλλοντος και Ενέργειας του ΣΥΡΙΖΑ κ. Σωκράτης Φάμελλος, αναφέρθηκε στη σοβαρή καθυστέρηση στους τομείς εξοικονόμησης ενέργειας επισημαίνοντας ότι το Εξοικονομώ για τα δημόσια κτίρια «είναι ακόμη παγωμένο και αντίστοιχη καθυστέρηση τριών χρόνων έχουμε στα εργα εξοικονομώ των επιχειρήσεων και των επαγγελματιών».
Τον Σεπτέμβριο το Εξοικονομώ για επιχειρήσεις
Το «Εξοικονομώ για επιχειρήσεις» σύμφωνα με τον πρωθυπουργό θα ανοίξει τον Σεπτέμβριο. Με την εφαρμογή του, εκτιμάται ότι θα υποστηριχθούν τουλάχιστον 9.700 επιχειρήσεις (8.500 πολύ μικρές και 1.200 μεσαίες, μεγάλες και πολύ μεγάλες) από διάφορους παραγωγικούς τομείς όπως τον τουρισμό, τον αγροδιατροφικό κ.ά. αλλά και ιδιωτικά γραφεία και εμπορικά κτίρια. Μάλιστα, μια συντηρητική εκτίμηση προσδιορίζει την επιδότηση στο 45% για τις επιλέξιμες επιχειρήσεις.
Το συνολικό κόστος της επένδυσης υπολογίζεται στα 947,5 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων τα 450 εκατ. ευρώ (558 εκατ. ευρώ με ΦΠΑ) θα προέλθουν από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (RRF) και τα υπόλοιπα 497,5 εκατ. ευρώ από συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα. Η φάση εφαρμογής θα διαρκέσει περίπου τρία χρόνια, μετά την αξιολόγηση και την έγκριση των αιτήσεων.
Οι προοπτικές εξοικονόμησης ενέργειας μέσω των έργων του προγράμματος, αντιστοιχούν περίπου στο 25% της συνολικής κατανάλωσης ενέργειας στον βιομηχανικό τομέα. Γενικότερα, οι επιχειρήσεις αναμένεται να περιορίσουν την ετήσια κατανάλωση πρωτογενούς ενέργειας κατά 380 GWh και τις ετήσιες εκπομπές αερίων θερμοκηπίου κατά 90 kt ισοδύναμου CO2.