Eρχεται νέο πανευρωπαϊκό πλαίσιο για τα κόκκινα δάνεια και μητρώο αδειοδοτημένων servicers

Αντίστροφα μετράει ο χρόνος για την πλήρη ενσωμάτωση στην ελληνική νομοθεσία της κοινοτικής οδηγίας 2167/2021 για τους διαχειριστές πιστώσεων, με την οποία προωθείται η ανάπτυξη των δευτερογενών αγορών για Μη Εξυπηρετούμενα Δάνεια και παράλληλα διασφαλίζει τα δικαιώματα των δανειοληπτών.

Τα κράτη μέλη θα πρέπει μέχρι τις 29 Δεκεμβρίου 2023 να ενσωματώσουν στο εθνικό τους δίκαιο την εν λόγω οδηγία (NPL Directive) που  δημοσιεύθηκε τον Νοέμβριο του 2021 και στην οποία εμπίπτουν:

•     αγοραστές δανείων (πέραν των τραπεζών) που αγοράζουν «κόκκινα» δάνεια από τις τράπεζες ή αλλους οργανισμούς πιστώσεων
•     διαχειριστές πιστώσεων (servicers) που ασκούν δραστηριότητες εξυπηρέτησης πιστώσεων και ειδικότερα: (α) συλλογή ή ανάκτηση πληρωμών, (β) επαναδιαπραγμάτευση της σύμβασης πίστωσης με τον δανειολήπτη, (γ) διαχείριση τυχόν παραπόνων σχετικά με αυτό, (δ) ενημέρωση του δανειολήπτη για τυχόν αλλαγές στα επιτόκια και σε άλλες οφειλόμενες πληρωμές.
•     Πάροχοι πιστωτικών υπηρεσιών: Χρηματοδότες δηλαδή κόκκινων δανείων όπου αυτό μπορεί να οδηγήσει σε ανάκτηση του κόκκινου δανείου.

Εξάμηνη προθεσμία

Με την πλήρη ενσωμάτωση της οδηγίας από τα κράτη μέλη – η Ελλάδα είναι μεταξύ των χωρών που έχει ενσωματώσει την οδηγία – οι οντότητες που παρέχουν σήμερα υπηρεσίες διαχείρισης πιστώσεων βάσει του εθνικού δικαίου, θα εξακολουθήσουν να παρέχουν αυτές τις υπηρεσίες στο κράτος μέλος καταγωγής τους για περίοδο έξι μηνών μετά την προθεσμία μεταφοράς της εν λόγω οδηγίας.

Μετά τη λήξη της εν λόγω εξάμηνης περιόδου, μόνο οι διαχειριστές πιστώσεων που έχουν λάβει άδεια βάσει των εθνικών νομοθετικών διατάξεων με βάση την νέα Οδηγία θα επιτρέπεται να δραστηριοποιούνται στην αγορά.

Μητρώο αδειοδοτημένων servicers

Αυτό σημαίνει ότι οι αρμόδιες αρχές των κρατών μελών θα υποχρεωθούν να καταρτίσουν μια δημόσια προσβάσιμη λίστα ή ένα εθνικό μητρώο αδειοδοτημένων servicers  συμπεριλαμβανομένων και εκείνων που παρέχουν διασυνοριακές υπηρεσίες.

Η διάταξη αυτή δεν αναμένεται να εγείρει ζητήματα για τους μεγάλους «παίκτες» του κλάδου, στους οποίους έχουν συμμετοχές ξένα funds και τράπεζες, αλλά για μικρότερες εταιρείες.

Επιπρόσθετα, τα μέλη των οργάνων διοίκησης και διεύθυνσης θα πρέπει να έχουν τα απαιτούμενα εχέγγυα εντιμότητας (λευκό ποινικό μητρώο, δεν υπόκεινται σε εν εξελίξει διαδικασία αφερεγγυότητας ή δεν έχουν κηρυχθεί σε πτώχευση κατά το παρελθόν, εκτός εάν έχουν αποκατασταθεί σύμφωνα με το εθνικό δίκαιο) και να διαθέτουν επαρκείς γνώσεις και πείρα για τη διεξαγωγή της επιχειρηματικής δραστηριότητας με κατάλληλο και υπεύθυνο τρόπο.

Ετσι υιοθετείται fit &proper για τους διαχειριστές που διασφαλίζει και τους δανειολήπτες.

Και στο πλαίσιο αυτό οι εταιρείες υποχρεούνται να εφαρμόζουν επαρκείς και εσωτερικές διαδικασίες που να διασφαλίζουν την καταγραφή και διεκπεραίωση των καταγγελιών των δανειοληπτών.
Τα εχέγγυα

Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι οι αρμόδιες αρχές καταρτίζουν και τηρούν τουλάχιστον κατάλογο ή, όπου κρίνεται περισσότερο σκόπιμο, εθνικό μητρώο (προσβάσιμο στο κοινό) όλων των διαχειριστών πιστώσεων που έχουν λάβει άδεια να παρέχουν υπηρεσίες στο έδαφός τους, συμπεριλαμβανομένων των διαχειριστών πιστώσεων.

Σε ότι αφορά τη σχέση με τον δανειολήπτη, τα κράτη μέλη απαιτούν από τους αγοραστές πιστώσεων και τους διαχειριστές πιστώσεων στις σχέσεις τους με τους δανειολήπτες:

•     να ενεργούν καλόπιστα, δίκαια και επαγγελματικά
•     να παρέχουν στους δανειολήπτες πληροφορίες δεν είναι παραπλανητικές, ασαφείς ή ψευδείς
•     να σέβονται και να προστατεύουν τα προσωπικά στοιχεία και την ιδιωτική ζωή των δανειοληπτών.

Eπίσης, τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι, ύστερα από οποιαδήποτε μεταβίβαση των δικαιωμάτων πιστωτή σε αγοραστή πιστώσεων, και πάντα πριν από την πρώτη είσπραξη οφειλών, αλλά επίσης όποτε ζητείται από τον δανειολήπτη, ο αγοραστής πιστώσεων ή ο διαχειριστής πιστώσεων, αποστέλλει στον δανειολήπτη γνωστοποίηση, σε χαρτί ή σε άλλο σταθερό μέσο, στην οποία περιλαμβάνονται μεταξύ άλλων:

•     πληροφορίες για την πραγματοποιηθείσα μεταβίβαση, συμπεριλαμβανομένης της ημερομηνίας μεταβίβασης·
•     τα στοιχεία ταυτότητας και τα στοιχεία επικοινωνίας του αγοραστή πιστώσεων ή του διαχειριστή
•     πληροφορίες σχετικά με τα ποσά που οφείλει ο δανειολήπτης κατά τη στιγμή της γνωστοποίησης, με αναλυτική καταγραφή των ποσών που οφείλονται ως κεφάλαιο, τόκοι, προμήθειες και άλλες επιτρεπόμενες χρεώσεις.  Και όλα αυτά θα πρέπει να συντάσσονται σε γλώσσα σαφή και κατανοητή.