Με τις κυβερνήσεις να πατούν γκάζι στη δημοσιονομική πολιτική και τις κεντρικές τράπεζες να αναγκάζονται να τραβήξουν απότομα φρένο στη νομισματική, το «ατύχημα» στις αγορές μετοχών δεν άργησε να έρθει.
Περισσότερα από 4 τρισ. δολάρια εξανεμίστηκαν από την αξία των μετοχών παγκοσμίως, μετά το μαζικό ξεπούλημα των τελευταίων ημερών στα χρηματιστήρια και το ερώτημα είναι τι θα συμβεί στο εξής.
Προς το παρόν λίγοι είναι εκείνοι που μιλούν για φούσκα που έσκασε και φόβους για κραχ.
Οι περισσότεροι κάνουν λόγο για μία φάση διόρθωσης που ήρθε με καθυστέρηση, αλλά θα είναι μάλλον ελεγχόμενη. Το στοιχείο που αναμένεται να επιστρέψει πάντως για τα καλά είναι αυτό της μεταβλητότητας, ύστερα από δύο χρόνια ηρεμίας.
Αναλυτές είχαν προειδοποιήσει για διόρθωση εδώ και καιρό, ειδικά στη Wall Street, όπου οι αποτιμήσεις των μετοχών είχαν απογειωθεί στα υψηλότερα επίπεδα από το 2000.
Δεν ήταν όμως τόσο οι υψηλές αποτιμήσεις που τρόμαξαν τους επενδυτές όσο η δυναμική επιστροφή του πληθωρισμού, η οποία αναμένεται να οδηγήσει τις μεγάλες κεντρικές τράπεζες του πλανήτη να στραφούν με ταχύτερα βήματα σε αυξήσεις επιτοκίων και γενικότερα «σφιχτή» πολιτική.
Για αυτό άλλωστε και οι τριγμοί άρχισαν από τις αγορές ομολόγων, για να εξαπλωθούν στη συνέχεια με πολύ μεγαλύτερη ένταση στις μετοχές, στα κρυπτονομίσματα και σε μέρος των εμπορευμάτων. Οι επενδυτές κατέφυγαν στο καταφύγιο του χρυσού, του οποίου η τιμή ανήλθε σε υψηλά εξαμήνου.
Τα αλλεπάλληλα καμπανάκια των γκουρού της αγοράς είχαν οδηγήσει πολλούς επενδυτές στο να κρατούν το δάχτυλο στη σκανδάλη.
Δεν είναι τυχαίο ότι πυροδότησαν την περασμένη Παρασκευή, όταν δημοσιοποιήθηκαν τα στοιχεία για την απασχόληση στις ΗΠΑ, που έδειξαν απροσδόκητα μεγάλη αύξηση των μισθών. Εκείνη την ημέρα ο Dow Jones υποχώρησε 600 μονάδες.
Τη Δευτέρα, αν και κατά το μεγαλύτερο μέρος της συνεδρίασης φαινόταν ότι οι απώλειες θα είναι κοντά στις 500 μονάδες (2%), μισή ώρα πριν από τη λήξη επικράτησαν συνθήκες πανικού, με τον Dow Jones να κάνει βουτιά άνω των 1.175 μονάδων ή 4,6%.
Ήταν η μεγαλύτερη ημερήσια πτώση όλων των εποχών για τον ιστορικό δείκτη σε επίπεδο μονάδων και η μεγαλύτερη από τον Αύγουστο του 2011 σε ποσοστιαία βάση.
Οι traders σχολίαζαν δε ότι είχαν να δουν τέτοια εικόνα από την κορύφωση της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης το 2008. Στη χθεσινή συνεδρίαση η αγορά βρήκε στηρίγματα, με αποτέλεσμα ο χρηματιστηριακός δείκτης Dow Jones να κλείσει με άνοδο 2,33%.
Οι αμερικανικές μετοχές έχουν δει αυτές τις ημέρες την αξία τους να συρρικνώνεται λιγότυερο από 1 τρισ. δολάρια, και απέχουν αισθητά πλέον από τα ιστορικά υψηλά επίπεδα στα οποία είχαν ανέλθει στις 26 Ιανουαρίου. Εκεί είχαν φτάσει με ένα αδιάκοπο ράλι και κέρδη 45% από την ημέρα της εκλογής του Ντόναλντ Τραμπ, τον Νοέμβριο του 2016.
Ο Αμερικανός πρόεδρος, που όταν οι δείκτες κάλπαζαν από ρεκόρ σε ρεκόρ δεν έχανε την ευκαιρία να «τιτιβίζει» ότι η εικόνα της αγοράς ήταν αποτέλεσμα της πολιτικής του, αυτές τις ημέρες απέφυγε τα σχόλια. Ο Αμερικανός υπουργός Οικονομικών, Στίβεν Μνούτσιν, δήλωσε ότι ο Λευκός Οίκος παρακολουθεί την κατάσταση, προσθέτοντας ωστόσο ότι «η αγορά φαίνεται να λειτουργεί ομαλά σε όρους ρευστότητας».
Οι ρευστοποιήσεις έχουν σαρώσει και την Ευρώπη. Τρία μεγάλα χρηματιστήρια, αυτά της Φραγκφούρτης, της Μαδρίτης και της Κοπεγχάγης, έχουν ήδη εισέλθει σε φάση διόρθωσης, με τους βασικούς δείκτες να έχουν διολισθήσει τουλάχιστον 10% χαμηλότερα από τα πρόσφατα ρεκόρ τους.
Πολύ κοντά στη διόρθωση είναι επίσης το Λονδίνο, με τον FTSE 100 να απέχει περίπου 9% από το φετινό ζενίθ του, και το Παρίσι, με πτώση 8% από τα επίπεδα ρεκόρ. Όσο για τον πανευρωπαϊκό δείκτη Stoxx 600, μετά και την υποχώρησή του κατά περισσότερο από 5% την τελευταία εβδομάδα, είναι 3,5% χαμηλότερα σε σχέση με τις αρχές του έτους.
Χθες τερμάτισε με πτώση 2,3%, στα χαμηλότερα επίπεδα των τελευταίων έξι μηνών. Η νευρικότητα των επενδυτών έχει χτυπήσει κόκκινο.
Ο δείκτης VSTOXX, που μετράει τη νευρικότητα στις ευρωπαϊκές αγορές, παρουσίασε χθες τη μεγαλύτερη ημερήσια άνοδο από τις τρομοκρατικές επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου 2001.
Συνθήκες «εκτάκτου ανάγκης» και στα ασιατικά χρηματιστήρια. Στο Τόκιο ο Nikkei βρέθηκε να υποχωρεί χθες έως και 7%, για να κλείσει με πτώση 4,7%. Απώλειες άνω του 5% είχε ο Hang Seng στο Χονγκ Κονγκ, ενώ περίπου 3,5% υποχώρησε ο βασικός δείκτης στη Σαγκάη.
