H φορολογική εξίσωση των ομαδικών συνταξιοδοτικών συμβολαίων που προσφέρουν οι ασφαλιστικές εταιρείες και των Ταμείων Επαγγελματικής Ασφάλισης, που προβλέπεται στον νόμο 5078 του 2023, θα εφαρμοστεί άμεσα όταν ολοκληρωθούν οι εργασίας της επιστημονικής ομάδας, η οποία έχει συσταθεί στο Υπουργείο Εργασίας. Σημειώνουμε ότι τόσο οι εισφορές, όσο και η καταβολή εφ’ άπαξ στα ΤΕΑ είναι μέχρι σήμερα αφορολόγητες.
Η ένσταση για τη φορολογική εξίσωση
Την ένστασή του για τη ρύθμιση εξέφρασε στο πλαίσιο του 5ου Συνεδρίου Επαγγελματικής Ασφάλισης ο πρόεδρος της Ελληνικής Ένωσης Ταμείων Επαγγελματικής Ασφάλισης (ΕΛΕΤΕΑΝ,) Χρήστος Νούνης, τονίζοντας ότι ο νόμος προβλέπει φορολογική εξίσωση μεταξύ των ΤΕΑ και των ομαδικών συνταξιοδοτικών προγραμμάτων της ιδιωτικής ασφάλισης, αλλά όχι και εξίσωση στον τρόπο λειτουργίας τους.
Θα πρέπει να υπάρξει εξίσωση και στις υποχρεώσεις των δύο πλευρών, συμπλήρωσε ο Χρήστος Νούνης, ελπίζοντας σε νέα σύντομη νομοθετική ρύθμιση από την κυβέρνηση και καταλήγοντας στο ότι δεν θα πρέπει να επιτραπεί κανενός είδους arbitrage μεταξύ των δύο αυτών επιλογών.
Οι αλλαγές στα ομαδικά συμβόλαια που εξετάζονται διερευνώνται σε μέτωπα όπως αυτά της πληροφόρησης, του τρόπου τήρησης των σχετικών αποθεματικών, της εποπτείας και κάποιων πιθανών άλλων υποχρεώσεων που θα κληθούν να προσαρμοστούν οι ασφαλιστικές εταιρείες.
Τσακλόγλου: Ισχυρή δυναμική των ΤΕΑ
Μιλώντας στο ίδιο συνέδριο, ο υφυπουργός Εργασίας, Πάνος Τσακλόγλου, ξεκαθάρισε ότι τα Ταμεία Επαγγελματικής Ασφάλισης είναι μέρος της συμπληρωματικής απάντησης του 2ου πυλώνα στις δημογραφικές προκλήσεις και αναπτύσσουν ισχυρή δυναμική κοντά στα ευρωπαϊκά πρότυπα, αν και ξεκινούν από χαμηλή βάση, ενώ ο Γενικός Γραμματέας Κοινωνικών Ασφαλίσεων Νίκος Μηλαπίδης στάθηκε στην ψήφιση του νέου νόμου σημειώνοντας ότι «για πρώτη φορά έχουμε ένα ενιαίο και σύγχρονο νομοθέτημα λειτουργίας των ΤΕΑ, χωρίς τις διάσπαρτες και παρωχημένες ρυθμίσεις του παρελθόντος».
Επεσήμανε, μάλιστα, ότι έχει δημιουργηθεί ομάδα εργασίας με στόχο την σύγκλιση του τρόπου λειτουργίας μεταξύ των ομαδικών συνταξιοδοτικών συμβολαίων που προσφέρουν οι ασφαλιστικές εταιρείες και των Ταμείων Επαγγελματικής Ασφάλισης (ΤΕΑ).
Στο 6% των απασχολούμενων οι ασφαλισμένοι
Σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία ο αριθμός των ενεργών ασφαλισμένων σε Επαγγελματικά Ταμεία στη χώρα μας, αντιπροσωπεύει το 4,85% του οικονομικά ενεργού πληθυσμού της και το 5,97% των απασχολουμένων. Παρ’ όλα αυτά, το συνολικό ενεργητικό αντιστοιχεί περίπου στο 0,1% του ΑΕΠ, παρά τις σημαντικές αποδόσεις.
Αναλυτικά, σύμφωνα με στοιχεία της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς (31/12/2023), τα περιουσιακά στοιχεία του συνόλου των ΤΕΑ ανέρχονταν σε 2,139 δισ. ευρώ, σημειώνοντας ετήσια αύξηση της τάξεως του 18,01%.
Η αξία του ενεργητικού των 28 ΤΕΑ προαιρετικής ασφάλισης ήταν κατά το ίδιο διάστημα 383 εκατ. ευρώ. Το 2012 λειτουργούσαν 9 ΤΕΑ προαιρετικής ασφάλισης με ενεργητικό 86 εκατ. ευρώ ενώ το 2023 η αξία ενεργητικού των 28 πλέον ΤΕΑ αντιστοιχούσε σε 383 εκατομμύρια ευρώ, αντιπροσωπεύοντας αύξηση 345% της αξίας των περιουσιακών τους στοιχείων και 211% αύξηση του πληθυσμού τους.
Μέση ετήσια απόδοση 4% την περίοδο 2011-2023
Η μέση σταθμική απόδοση του υπό διαχείριση χαρτοφυλακίου του συνόλου των ΤΕΑ, κατά το 2023, διαμορφώθηκε σε 9,5%. Με την επίδοση αυτή, οι επαγγελματίες διαχειριστές των ΤΕΑ κατάφεραν μάλιστα, όπως χαρακτηριστικά ανέφερε ο κ. Νούνης, όχι μόνο να διαγράψουν την πολύ αρνητική χρονιά των αγορών χρήματος και κεφαλαίου του προηγούμενου έτους 2022, που οδήγησε σε μέση σταθμική απόδοση -8,6%, αλλά και να προσδώσουν υπερβάλλουσες υπεραξίες στους ατομικούς λογαριασμούς των ασφαλισμένων μελών των επαγγελματικών ταμείων.
Κατά την χρονική περίοδο 2011-2023 τα ελληνικά ΤΕΑ προσέφεραν στους ασφαλισμένους τους μέσες ετήσιες επενδυτικές αποδόσεις της τάξεως του 4,0%, γεγονός που από όλους τους συμμετέχοντες στο Συνέδριο, επισημάνθηκε πως αποτελεί έμπρακτη απόδειξη της αποτελεσματικότητας λειτουργίας και της ανταποδοτικότητας των παροχών των επαγγελματικών ταμείων, ως οχημάτων μακροπρόθεσμης συνταξιοδοτικής αποταμίευσης, για τους ασφαλισμένους τους.
Σύμφωνα με τον κ. Νούνη, αυτό σημαίνει ότι εάν ένας εργαζόμενος είχε τη δυνατότητα εφάπαξ επένδυσης ενός ποσού ύψους 100 ευρώ σε ένα ελληνικό Επαγγελματικό Ταμείο το 2010, θα είχε αποτίμηση 163,35 ευρώ στα τέλη του 2023, βάσει του αναφερόμενου μέσου όρου ετήσιων αποδόσεων των ΤΕΑ κατά την περίοδο 2011-2023.
Επιπρόσθετα, με δεδομένο ότι ένα κεφάλαιο που ανατοκίζεται με μια απόδοση/επιτόκιο 4,0% διπλασιάζεται στα 18 χρόνια, τότε μπορεί κανείς να αντιληφθεί την αξία της επίτευξης και στο μέλλον αντίστοιχων ποσοστών επενδυτικών επιδόσεων από πλευράς των ελληνικών ΤΕΑ, προς όφελος των ασφαλισμένων τους μελών.