Δώρο Χριστουγέννων: Πώς το διεκδικεί ο εργαζόμενος αν δεν καταβληθεί – Τι ισχύει στην περίπτωση απόλυσης

Λίγες ημέρες απέμειναν μέχρι να λήξει η προθεσμία που έχουν οι εργοδότες για να καταβάλλουν το Δώρο Χριστουγέννων στους μισθωτούς του ιδιωτικού τομέα: Αν δεν τηρήσουν το συγκεκριμένο χρονικό διάστημα εντός του οποίου πρέπει να τακτοποιήσουν τις υποχρεώσεις τους, τότε θα υποστούν και τις συνέπειες του νόμου, καθώς η μη καταβολή του Δώρου θεωρείται ποινικό αδίκημα. Από την πλευρά του, ο υπάλληλος θα πρέπει να κάνει την σχετική καταγγελία βέβαια, είτε επώνυμα, είτε ανώνυμα.

Η προθεσμία για την καταβολή του Δώρου Χριστουγέννων είναι μέχρι τις 21 Δεκεμβρίου 2023: Ο λεγόμενος 13ος μισθός πρέπει να δοθεί μόνον σε μετρητά. Αν δοθεί μετά το πέρας της προθεσμίας, αν χορηγηθεί κάποιου είδους παροχή, αντί για Δώρο ή αν φυσικά ο εργοδότης ζητήσει να του επιστραφεί… αργότερα το ποσό, τότε πρόκειται για παρανομία.

Πώς διεκδικεί ο εργαζόμενος το Δώρο αν δεν καταβληθεί

Σε περίπτωση που το Δώρο Χριστουγέννων δεν καταβληθεί έγκαιρα ή συμβεί κάτι από τις άλλες προαναφερόμενες παρανομίες, οι εργαζόμενοι ή/και τα σωματεία μπορούν και πρέπει να προσφύγουν στην οικεία Επιθεώρηση Εργασίας προκειμένου να συνταχθεί μηνυτήρια αναφορά.

Η μηνυτήρια αναφορά διαβιβάζεται στον Εισαγγελέα για την άσκηση ποινικής δίωξης σε βάρος του εργοδότη ή του νομίμου εκπροσώπου αυτού (για την περίπτωση εταιρείας κλπ), ενώ παράλληλα διαβιβάζεται και στο οικείο αστυνομικό τμήμα για την κίνηση της αυτόφωρης διαδικασίας.

Ακόμη, οι εργαζόμενοι ή/και τα σωματεία τους έχουν το δικαίωμα να υποβάλουν μήνυση απευθείας στο αρμόδιο αστυνομικό τμήμα και να ζητήσουν την εφαρμογή της αυτόφωρης διαδικασίας. Επισημαίνεται ότι στη μηνυτήρια αναφορά θα πρέπει να αναγράφονται τα στοιχεία της επιχείρησης και τα στοιχεία κατοικίας του εργοδότη, εάν αυτό είναι δυνατό, δεδομένου ότι η διαδικασία του αυτοφώρου διαρκεί 48 ώρες.

Σε κάθε περίπτωση, ο εργαζόμενος μπορεί να προβεί σε επώνυμες ή ανώνυμες καταγγελίες στην ενιαία γραμμή  εξυπηρέτησης 1555 ή στην ηλεκτρονική υπηρεσία υποβολής
ανώνυμης καταγγελίας της Επιθεώρησης Εργασίας ή με αποστολή μηνύματος, μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου (e-mail), στο Τμήμα Επιθεώρησης του τόπου εργασίας τους.
Από την πλευρά τους, οι Κοινωνικοί Επιθεωρητές Εργασίας του Σ.ΕΠ.Ε έχουν υποχρέωση να επεμβαίνουν άμεσα, διενεργώντας ελέγχους και να βρίσκονται σε πλήρη ετοιμότητα, για την άσκηση της διαδικασίας του αυτοφώρου και την επιβολή των σχετικών κυρώσεων.

 Τι ισχύει για το Δώρο Χριστουγέννων στην περίπτωση απόλυσης

Το Δώρο Χριστουγέννων 2023 υπολογίζεται με βάση τις τακτικές αποδοχές του εργαζόμενου κατά την 10η Δεκεμβρίου. Σε
περίπτωση, όμως, που η εργασιακή σχέση έχει λυθεί πριν από τη συγκεκριμένη ημερομηνία, τότε λαμβάνονται υπ’ όψιν οι αποδοχές κατά την ημέρα λύσης της εργασιακής σχέσης. Αυτό σημαίνει ότι ένας απολυμένος εργαζόμενος στον ιδιωτικό τομέα που αμείβεται με μισθό (ημερομίσθιο ή ωρομίσθιο) μπορεί να υπολογίσει το Δώρο Χριστουγέννων 2023 που θα του καταβληθεί ως ακολούθως:

• 2/25 του μηνιαίου μισθού για κάθε 19 ημερολογιακές ημέρες διάρκειας της εργασιακής σχέσης, αν πρόκειται για εργαζόμενο με μισθό.
• Δύο ημερομίσθια για κάθε 19 ημερολογιακές ημέρες διάρκειας της εργασιακής σχέσης, αν πρόκειται για αμειβόμενους με ημερομίσθιο.

Πάντως, ακόμα και οι μισθωτοί που εργάστηκαν για χρονικό διάστημα μικρότερο των 19 ημερών και απολύθηκαν στη συνέχεια, δικαιούνται ανάλογο κλάσμα του δώρου Χριστουγέννων.

Εδώ πρέπει να σημειωθεί ότι στην περίπτωση που υπάρχει απόλυση εργαζομένου, βασική προϋπόθεση είναι η λύση της συνεργασίας με τον εργοδότη να έγινε μέσα στη χρονική περίοδο υπολογισμού του Δώρου Χριστουγέννων, ήτοι από 1 Μαΐου έως και 31 Δεκεμβρίου 2023.

Ανάλογα με τον τρόπο αμοιβής του εργαζομένου που απολύθηκε, το δώρο ισούται μ’ έναν μισθό ή με 25 ημερομίσθια. Σε κάθε περίπτωση, σημασία έχει πότε συνέβη η απόλυση έτσι ώστε να υπολογιστεί το τελικό ποσό.

Βάσει του άρθρου 250 παρ. 17 του Αστικού Κώδικα, οι αποδοχές που αφορούν το Δώρο Χριστουγέννων στον ιδιωτικό τομέα μπορούν να παραγραφούν. Ειδικότερα, η παραγραφή του Δώρου Χριστουγέννων γίνεται μετά από πενταετία από το τέλος του έτους που ήταν απαιτητές από τον εργαζόμενο.