Credit Suisse: Ο «γάμος» της χρονιάς με την UBS και η επόμενη ημέρα

Οι ρυθμιστικές αρχές της Ελβετίας, με τα κεντρικά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα ανά τον κόσμο να παρακολουθούν στενά, είχαν ένα Σαββατοκύριακο να βρουν μια λύση για τη διάσωση της Credit Suisse, πριν ανοίξουν οι αγορές της Δευτέρα. Ο φόβος για ένα ακόμα κραχ στα χρηματιστήρια, σε συνδυασμό με τον κίνδυνο μαζικής φυγής κεφαλαίων από τις τράπεζες κατέστησε επιτακτική την ανάγκη για την ανακοίνωση μιας συμφωνίας.

Από την περασμένη εβδομάδα έγινε γνωστό το σχέδιο για εξαγορά της Credit Suisse από την μεγάλη της αντίπαλο UBS. Οι ώρες που ακολούθησαν μέχρι το κλείσιμο του deal ήταν αγωνιώδεις, με τους παίκτες να παίζουν όλα τους χαρτιά, σε ένα σκληρό πόκερ, με μπλόφες και κρυμμένους άσους στο μανίκι.

Μέχρι το Σάββατο στελέχη και από τις δύο τράπεζες άφηναν να διαρρεύσει ότι δεν συμφωνούν με μία τέτοια συμφωνία, αν και στο παρασκήνιο οι δίαυλοι των διαπραγματεύσεων είχαν ανοίξει με προξενήτρα την Εθνική Τράπεζα της Ελβετίας (SNB) και την αρμόδια ρυθμιστική αρχή να παρακολουθεί από κοντά.

Την Κυριακή το πρωί το σκηνικό άλλαξε. Δημοσίευμα της Wall Street Journal έγραφε ότι ένα deal ήταν κοντά, για να ακολουθήσουν οι Financial Times που έγραψαν ότι υπήρξε συγκεκριμένη πρόταση από την UBS που αποτιμούσε την Credit Suisse σε περίπου 1 δισ. δολάρια και πρόσφερε 0,25 ελβετικά φράγκα ανά μετοχή, από 1,86 φράγκα που ήταν το κλείσιμο της Παρασκευής.

Το τίμημα θεωρήθηκε πολύ χαμηλό, με τον μεγαλύτερο μέτοχο, τους Σαουδάραβες, οι οποίοι έχουν ρίξει πολλά χρήματα στην ελβετική τράπεζα, να μπλοκάρουν τη συμφωνία. Σύμφωνα με το Bloomberg , οι Σαουδάραβας θεώρησαν ότι η προσφορά είναι πολύ χαμηλή και θα έβλαπτε τους μετόχους και τους υπαλλήλους της που έχουν στην κατοχή τους μετοχές, και φυσικά θα έθετε σε μεγάλο κίνδυνο και τη δική τους επένδυση.

Το χαρτί της κεντρικής τράπεζας

Μέσα στο αδιέξοδο που είχε αρχίσει να διαφαίνεται, η ελβετικές αρχές έριξαν ένα ακόμα χαρτί στο τραπέζι, προκειμένου να επισπεύσουν τις διαδικασίας: την πλήρη ή μερική κρατικοποίηση της Credit Suisse ως τη μόνη βιώσιμη επιλογή, πέραν της πιθανής εξαγοράς από την UBS.

Όπως μετέδωσε το Bloomberg, η Ελβετία προωθούσε είτε την εξαγορά της τράπεζας στο σύνολό της είτε την κατοχή σημαντικού μετοχικού μεριδίου εάν η εξαγορά από τον όμιλο UBS Group καταρρεύσει λόγω της πολυπλοκότητας στη διευθέτηση της συμφωνίας και του σύντομου χρονικού πλαισίου που υπάρχει.

Σύμφωνα με το δημοσίευμα, το ζήτημα εξαγοράς από την UBS είναι πολύπλοκο, συμπεριλαμβανομένων παραμέτρων που «καίνε», όπως ένα κυβερνητικό backstop που θα κάλυπτε πιθανές νομικές και άλλες ζημίες.

Το κλείσιμο της συμφωνίας

Έτσι μετά από μαραθώνιες διαπραγματεύσεις η συμφωνία έκλεισε με το τίμημα να ορίζεται στα 3 δισ. ελβετικών φράγκων (3 δισ. ευρώ) για μια τράπεζα που είχε στο κλείσιμο της Παρασκευής κεφαλαιοποίηση 7 δισ. ευρώ περίπου. Κι αυτό μάλιστα χωρίς να απαιτείται έγκριση από τους μετόχους όπως γίνεται συνήθως, χάρη σε ρύθμιση της κυβέρνησης της χώρας.

Η πώληση γίνεται εξ ολοκλήρου με ανταλλαγή μετοχών με τιμή 0,76 ελβετικά φράγκα (ή ευρώ) η μια, ενώ την Παρασκευή η τιμή κλεισίματος ήταν 1,86 ελβετικά φράγκα. Οι μέτοχοι (μετοχές τύπου ΑΤ1 σύμφωνα με το Bloomberg) αναμένεται να χάσουν περίπου 16 δισ. ελβετικά φράγκα (ευρώ) από το ντιλ.

Σύμφωνα με τους όρους της συναλλαγής που αφορά όλες τις μετοχές, οι μέτοχοι της Credit Suisse θα λάβουν 1 μετοχή της UBS για κάθε 22,48 μετοχές της Credit Suisse που κατέχουν, που αντιστοιχεί σε 0,76 ελβετικά φράγκα/μετοχή έναντι συνολικού τιμήματος 3 δισ. φράγκων. Και οι δύο τράπεζες έχουν απεριόριστη πρόσβαση στις υφιστάμενες διευκολύνσεις της Ελβετικής Εθνικής Τράπεζας, μέσω των οποίων μπορούν να λαμβάνουν ρευστότητα από την SNB σύμφωνα με τις κατευθυντήριες γραμμές για τα μέσα νομισματικής πολιτικής.

Ο συνδυασμός των δύο επιχειρήσεων αναμένεται να δημιουργήσει ετήσιο ρυθμό μείωσης του κόστους άνω των 8 δισ. δολαρίων μέχρι το 2027.

Ένας κολοσσός γεννιέται

Στη συνέχεια η UBS παρέθεσε λεπτομέρειες για την εξαγορά της Credit Suisse, επισημαίνοντας πως με τη συμφωνία ο όμιλος «εδραιώνει τη θέση του ως ο μεγαλύτερος διαχειριστής πλούτου στον κόσμο, με δραστηριότητες που εκτείνονται στις ΗΠΑ, την Ευρώπη, τη Μέση Ανατολή και την Ασία»

Στην ανακοίνωση το τραπεζικό ίδρυμα υπογραμμίζει πως η ενοποιημένη οντότητα θα έχει 5 τρισ. δολάρια επενδυμένων περιουσιακών στοιχείων παγκοσμίως.

«Η UBS θα παραμείνει σταθερή», σημείωσε χαρακτηριστικά ο πρόεδρος της UBS Colm Kelleher.

H ανακοίνωση

«Η συμφωνία ενισχύει περαιτέρω τη θέση της UBS ως ο κορυφαίος παγκόσμιος διαχειριστής πλούτου με έδρα την Ελβετία, με περισσότερα από 3,4 τρισ. δολάρια επενδύσεων σε περιουσιακά στοιχεία σε συνδυασμένη βάση, δραστηριοποιούμενος στις πιο ελκυστικές αναπτυσσόμενες αγορές. Η συναλλαγή ενισχύει τη θέση της UBS ως η κορυφαία τράπεζα στην Ελβετία. Οι συνδυασμένες επιχειρήσεις θα αποτελέσουν κορυφαίο διαχειριστή περιουσιακών στοιχείων στην Ευρώπη, με επενδύσεις σε περιουσιακά στοιχεία άνω του 1,5 τρισ. δολαρίων ΗΠΑ», τονίζεται στην ανακοίνωση.

Ο Colm Kelleher θα είναι Πρόεδρος και ο Ralph Hamers θα είναι ο Διευθύνων Σύμβουλος του νέου Ομίλου.

Η συναλλαγή δεν υπόκειται σε έγκριση των μετόχων. Η UBS έχει λάβει προσυμφωνία από τη FINMA, την Κεντρική Τράπεζα της Ελβετίας, το Ομοσπονδιακό Υπουργείο Οικονομικών της Ελβετίας και άλλες βασικές ρυθμιστικές αρχές για την έγκαιρη έγκριση της συναλλαγής».

Κερδισμένοι και χαμένοι της συμφωνίας

Οι αμέσως επόμενες ημέρες θα είναι κρίσιμες καθώς θα φανεί εάν η -με συνοπτικές διαδικασίες- πώληση της Credit Suisse σε τιμή πολύ κάτω από αυτή της αγοράς και με μεγάλες απώλειες για τους μετόχους, θα είναι αρκετή για να ηρεμήσει η κατάσταση ή εάν θα συνεχίσουν οι αναταραχές στο παγκόσμιο ευρωπαϊκό σύστημα.

Και βέβαια όπως κάθε συμφωνία έχει κερδισμένους και χαμένους, με την UBS Group να αναδεικνύεται κατά πως όλα δείχνουν ο μεγάλος νικητής.

Μετά από ένα Σαββατοκύριακο ξέφρενων συνομιλιών για τη σφυρηλάτηση μιας λύσης πριν ανοίξουν οι αγορές στην Ασία, η εταιρεία έκλεισε μια συμφωνία για την αγορά του μικρότερου ανταγωνιστή της για περίπου 3,3 δισεκατομμύρια δολάρια σε μια συμφωνία μετοχών που περιλαμβάνει εκτεταμένες εγγυήσεις και προβλέψεις ρευστότητας.

Νικητής: Ραλφ Χάμερς

Ο διευθύνων σύμβουλος της UBS θα δει τον πλούτο και τα περιουσιακά στοιχεία της τράπεζας να αυξάνονται σε περίπου 5 τρισεκατομμύρια δολάρια και έλαβε ειδική εξαίρεση για να διατηρήσει την κερδοφόρα ελβετική μονάδα της Credit Suisse, η οποία πολλοί αναλυτές πιστεύουν ότι άξιζε περισσότερο από το τριπλάσιο αυτό που πλήρωσε η UBS για ολόκληρη την εταιρεία.

Ο Χάμερς, πρώην διευθυντής της ING Groep NV, και η ομάδα του έχουν πολλά να κάνουν όταν πρέπει να σκεφτούν ποιες εταιρείες και άτομα θέλουν να διατηρήσουν, να αλλάξουν ή να απορρίψουν.

Και οι (πολλοί) χαμένοι: Κορυφαίοι μέτοχοι της Credit Suisse

Οι επενδυτές του Κόλπου, παλιοί και νέοι, πληγώνονται. Η επένδυση της Εθνικής Τράπεζας της Σαουδικής Αραβίας ήταν εκπληκτικά σύντομη: ο δανειστής έχασε 1,1 δισεκατομμύρια φράγκα σε λιγότερο από 15 εβδομάδες μετά την αγορά μεριδίου στην τελευταία αύξηση κεφαλαίου της Credit Suisse. Η εταιρεία νόμιζε ότι έκανε μια κερδοφόρα τοποθέτηση όταν έγινε ο μεγαλύτερος μέτοχος της ελβετικής τράπεζας πριν από λίγους μήνες. Αξίζει να σημειωθεί πάντως, ότι πρόεδρος της Εθνικής Τράπεζας της Σαουδικής Αραβίας βοήθησε να πυροδοτήσει τον πανικό αυτή την εβδομάδα, όταν απέκλεισε το ενδεχόμενο να αυξήσει το μερίδιό του στην Credit Suisse.

Αν και αργότερα έσπευσε να αμβλύνει τις αντιδράσεις, λέγοντας ότι η αναταραχή που έχει προκληθεί στις αγορές και η κατακρήμνιση της μετοχής της ελβετικής τράπεζας ήταν «αδικαιολόγητη», η αρχή είχε γίνει.

«Αν κοιτάξετε πώς έχει υποχωρήσει ολόκληρος ο τραπεζικός τομέας, δυστυχώς, πολλοί άνθρωποι έψαχναν απλώς για δικαιολογίες», δήλωσε στο CNBC ο επικεφαλής της Saudi National Bank, Ammar Al Khudairy. «Είναι πανικός. Πιστεύω ότι είναι εντελώς αδικαιολόγητο, είτε πρόκειται για την Credit Suisse είτε για ολόκληρη την αγορά», πρόσθεσε εμφατικά.

Ούλριχ Κένερ

Ο διευθύνων σύμβουλος της Credit Suisse αναμένεται να αποχωρήσει, έχοντας κληρονομήσει έναν κατεστραμμένο δανειστή που δεν μπόρεσε να αναβιώσει. Ο Κένερ, ο οποίος ανέλαβε την κορυφαία θέση μόλις το περασμένο καλοκαίρι, είχε ήδη χαράξει ένα σχέδιο για τη μείωση του κινδύνου και την εστίαση περισσότερο στη διαχείριση περιουσιακών στοιχείων μετά από μια σειρά σκανδάλων και ζημιών.

Μάικλ Κλάιν

Το μεγάλο σχέδιο του πρώην επικεφαλής της επενδυτικής τράπεζας της Citigroup Inc. να αναβιώσει το brand First Boston και να το μετατρέψει σε συμβουλευτική εταιρεία της Wall Street φαίνεται πλέον να έχει γίνει στάχτη. Ο Κλάιν, ο οποίος είχε εισαχθεί ως επικεφαλής του spinoff του CSFB, βρισκόταν ήδη στη διαδικασία πώλησης της μπουτίκ συμβούλων του στην Credit Suisse για περίπου 210 εκατομμύρια δολάρια όταν η περιουσία της τράπεζας ξαφνικά διαλύθηκε τις τελευταίες εβδομάδες.

Ομολογιούχοι AT1

Οι επενδυτές ομολόγων είναι συνήθως καλύτερα προστατευμένοι έναντι ζημιών από τους μετόχους, αλλά όχι σε αυτή την περίπτωση. Η ελβετική ρυθμιστική αρχή θα επιβάλει απώλειες σε επικίνδυνα χρέη 17 δισεκατομμυρίων δολαρίων, γνωστά ως πρόσθετα ομόλογα πρώτης βαθμίδας, τα οποία αποτελούν μέρος ενός αποθέματος χρέους και ιδίων κεφαλαίων που αποσκοπεί να προστατέψει τους φορολογούμενους ώστε να μην πληρώσουν το λογαριασμό για την κατάρρευση μιας τράπεζας.

Η συνολική διαγραφή σηματοδότησε τη μεγαλύτερη απώλεια μέχρι σήμερα για την ευρωπαϊκή αγορά AT1 ύψους 275 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Οι μέτοχοι, οι οποίοι είναι συνήθως οι πρώτοι που πλήττονται σε ένα σενάριο απομείωσης, έλαβαν τουλάχιστον μια μικρή απόδοση.

Ελβετικές ρυθμιστικές αρχές

Η Finma έγινε η πρώτη ρυθμιστική αρχή που είδε μια τράπεζα που κρίνεται συστημικά σημαντική, που χρειάζεται πρόγραμμα διάσωσης από την οικονομική κρίση.

Η ελβετική κυβέρνηση χρειάστηκε να παρέμβει και να παράσχει δισεκατομμύρια φράγκα σε εγγυήσεις στην UBS και η κεντρική τράπεζα αναγκάστηκε να παρέχει εκτεταμένα αποθέματα ρευστότητας για να διευκολύνει τη διάσωση, θέτοντας τους φορολογούμενους σε κίνδυνο 15 χρόνια μετά τη διάσωση της UBS. Η Ελβετίδα υπουργός Οικονομικών Karin Keller-Sutter αναγνώρισε ότι αυτός ήταν ο μόνος τρόπος για να σταθεροποιηθούν οι διεθνείς χρηματοπιστωτικές αγορές.

Παγκόσμιος ηγέτης διαχείρισης χρημάτων

Η UBS θα γίνει ο αδιαμφισβήτητος παγκόσμιος ηγέτης στη διαχείριση χρημάτων για τους πλούσιους μέσω της εξαγοράς του κύριου αντιπάλου της , πυροδοτώντας ορισμένες ανησυχίες σχετικά με τους κινδύνους συγκέντρωσης για τους πελάτες.

Η Credit Suisse είπε επίσης στο προσωπικό να ενημερώσει τους πελάτες ότι τα σχέδιά της για την επενδυτική τραπεζική της θα κοινοποιηθούν σε εύθετο χρόνο, καθώς οι λεπτομέρειες της εξαγοράς της από την UBS ήταν ακόμη υπό επεξεργασία, σύμφωνα με εσωτερικό σημείωμα.