Καταγραφή των ζημιών της COVID-19 και υπολογισμό του κόστους που αυτές θα έχουν σε επίπεδο αύξησης των προβλέψεων, θα κάνουν οι τράπεζες τον Σεπτέμβριο.
Σύμφωνα με τις πληροφορίες του Capital.gr, ο SSM ζήτησε εκτάκτως από τις τράπεζες να του υποβάλουν μέχρι τα τέλη Σεπτεμβρίου τον μέχρι σήμερα "λογαριασμό" των επιπτώσεων της πανδημικής κρίσης, με ακριβή στοιχεία για το πλήγμα που δέχονται οι τραπεζικοί ισολογισμοί ανά τομέα δραστηριότητας, "κοστολογημένο" με τις αντίστοιχες επιπλέον προβλέψεις που θα χρειαστεί να ληφθούν. Μάλιστα, τα δεδομένα που ζητά ο SSM για τις πρόσθετες προβλέψεις, δεν περιορίζονται μόνο στην ελληνική επικράτεια, αλλά ζητούνται και για τις θυγατρικές των ελληνικών τραπεζών στο εξωτερικό.
Ο SSM έχει ζητήσει ήδη τον σχηματισμό αυξημένων προβλέψεων για το 2021. Παρακολουθώντας την εξέλιξη της πανδημίας και την ένταση των επιπτώσεών της στην οικονομική δραστηριότητα, αυξάνει την "κλίμακα συναγερμού", ζητώντας από τις τράπεζες, εντός του Σεπτεμβρίου, την "κοστολόγηση" των ζημιών με αποτύπωσή τους στο ύψος των πρόσθετων προβλέψεων. Σύμφωνα με τις πληροφορίες του Capital.gr, στις περιπτώσεις δανείων στα οποία οι τράπεζες δεν θα εμφανίσουν πρόσθετες προβλέψεις, θα πρέπει να αποδείξουν στον SSM ότι τα δάνεια αυτά θα είναι βιώσιμα.
Το μεγάλο πρόβλημα για τις ελληνικές τράπεζες εντοπίζεται στα δάνεια του τουριστικού τομέα. Στην πράξη, με το κλείσιμο της θερινής σεζόν, οι τράπεζες θα κληθούν να παράσχουν στον SSM "αποδεικτικά στοιχεία" για τη βιωσιμότητα ξενοδοχειακών μονάδων την επόμενη χρονιά. Τα "αποδεικτικά στοιχεία" θα προκύψουν από το ύψος των πρόσθετων προβλέψεων για τα δάνεια στον Τουρισμό που θα παρουσιάσουν οι τράπεζες στον επόπτη, συνυπολογίζοντας και το εκτεταμένο εύρος αναστολών πληρωμών δανείων που έχουν εφαρμόσει για τη στήριξη των επιχειρήσεων του κλάδου. Οι αναστολές αυτές εκτείνονται καθολικά από τις τράπεζες μέχρι τα τέλη του τρέχοντος έτους και εξετάζεται να παραταθούν και για ολόκληρο το επόμενο έτος (ήδη η Eurobank έχει ανακοινώσει σχετικό πρόγραμμα).
Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι οι τράπεζες εκτιμούν το συνολικό ύψος των πρόσθετων προβλέψεων που θα σχηματίσουν για να καλύψουν τις ζημιές του COVID-19 μέχρι τα 10 δισ. ευρώ. Πρόκειται για ποσό που αντιστοιχεί στα δυσμενή σενάρια για την εξέλιξη της πανδημικής κρίσης και το οποίο εκτιμάται ότι στην καλή του εκδοχή θα μπορούσε να συγκρατηθεί στα 5-6 δισ. ευρώ.
Καταλυτικός για το τελικό ύψος των προβλέψεων θα είναι ο αντίκτυπος της κρίσης στον Τουρισμό, με τραπεζίτες να αναφέρουν στο Capital.gr ότι ο τελικός "λογαριασμός" θα γίνει του χρόνου τον Σεπτέμβριο.
Ο Τουρισμός
Παρά το ότι οι τράπεζες θα υποβάλουν στον SSM τα στοιχεία για τις πρόσθετες προβλέψεις τον επόμενο μήνα τον Σεπτέμβριο, τα οριστικά δεδομένα από τους ξενοδόχους για την πορεία της φετινής τουριστικής σεζόν θα τα έχουν τον Νοέμβριο. Και όπως αναφέρουν τραπεζίτες στο Capital.gr, η τελική καταμέτρηση των ζημιών από τον Τουρισμό στα χαρτοφυλάκια των τραπεζών (και άρα το ύψος των πρόσθετων προβλέψεων που θα απαιτηθούν τελικά) θα γίνει τον Σεπτέμβριο του 2021, με την προσδοκία του εμβολίου για τον κορονοϊό μέσα στον χειμώνα.
Με τα ισχύοντα δεδομένα, οι τραπεζίτες αναφέρουν πως οι υπολογισμοί των τραπεζών για το ύψος των πρόσθετων προβλέψεων βασίζονται στις εκτιμήσεις τους για πτώση των εσόδων από τον Τουρισμό κατά 20%-25% φέτος σε σχέση με τα περυσινά έσοδα και ανάκαμψή τους το 2021 σε περίπου 60%- 65% των εσόδων που είχε ο κλάδος το 2019. Η πρόβλεψη για τα κέρδη του Τουρισμού φέτος περιορίζεται απλώς στο "βαθιά μείον"...
Οι εκτιμήσεις αυτές προδιαγράφουν σίγουρα πλειστηριασμούς για ξενοδοχειακές μονάδες που ήταν ήδη στο "κόκκινο" και προ της πανδημικής κρίσης. Οι πλειστηριασμοί αυτοί θα γίνουν σε χαμηλότερες τιμές, με προφανή ανάγκη τη λήψη πρόσθετων προβλέψεων. Οι τράπεζες αναμένεται ότι θα είναι ελαστικότερες για τους ξενοδόχους που θα μπουν στην "γκρίζα" περιοχή, παρουσιάζοντας προβλήματα λόγω κορονοϊού, "συγκρατώντας" τους πλειστηριασμούς, αλλά σχηματίζοντας και πάλι επιπλέον προβλέψεις.
Με την τουριστική κίνηση του Ιουλίου να έχει εξελιχθεί, πάντως, πολύ χαμηλότερα των αρχικών προσδοκιών, την "ανάκαμψη" του Αυγούστου να είναι επιλεκτική και να σκιάζεται από την έξαρση των κρουσμάτων SARS-CoV-2 και την ταξιδιωτική ροή του Σεπτεμβρίου να καθίσταται αμφίβολη, η φετινή τουριστική χρονιά δεν απέχει από το να θεωρείται χαμένη. Παράγοντες του τουριστικού χώρου κατεβάζουν τις εκτιμήσεις για τα έσοδα, ακόμη και κάτω από τα 4 δισ. ευρώ μέχρι το τέλος της χρονιάς, εάν η ταξιδιωτική ροή συνεχίσει να είναι υποτονική, διατηρηθούν απαγορεύσεις στην είσοδο τουριστών και αυξάνονται τα κρούσματα στη χώρα. Σημειώνεται ότι η τουριστική αγορά πόνταρε σε νέες κρατήσεις τον Αύγουστο και τον Σεπτέμβριο. Οι επιχειρηματίες του Τουρισμού προσδοκούσαν να "σώσουν" τουλάχιστον το 25% της περυσινής τουριστικής κίνησης, θέτοντας ως στόχο εισπράξεις κοντά στα 5 δισ. ευρώ για το σύνολο της χρονιάς, στόχος που πλέον δεν φαίνεται να είναι εφικτός.
Οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις
Το πρόβλημα των ζημιών και των πρόσθετων προβλέψεων για τις τράπεζες επικεντρώνεται μεν στον Τουρισμό, αλλά το πλήγμα θα είναι βαρύ και στα χαρτοφυλάκια προς μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Μελέτη της Εθνικής Τράπεζας διαπιστώνει απότομη υποχώρηση της τάξης των 87 μονάδων –σημειώνοντας την μεγαλύτερη πτώση της 10ετίας– του δείκτη μελλοντικής ζήτησης, ενώ σημαντική είναι και η εξασθένιση των αναπτυξιακών στόχων των ΜμΕ (από το 71% σε 37% του τομέα). Ιδιαίτερα έντονα πλήττονται οι κλάδοι εμπορίου αυτοκινήτων, τουρισμού και λιανικού εμπορίου, όπως αποτυπώνεται στο δείκτη στόχου επιβίωσης, που στους συγκεκριμένους κλάδους ξεπέρασε το 40% του τομέα.
Η επιτυχής αντιμετώπιση της τρέχουσας κρίσης αποτελεί συνάρτηση των δυνατοτήτων άμυνας που διαθέτουν οι ΜμΕ. Έτσι για το 1/3 των επιχειρήσεων οι οποίες απολαμβάνουν βελτιωμένες επιδόσεις πωλήσεων, ρευστότητας και κερδοφορίας, θα είναι πιο εύκολο να αντεπεξέλθουν στις προκλήσεις της περιόδου, ωστόσο ένα ισοδύναμο ποσοστό επιχειρήσεων βρίσκεται σε χειρότερη κατάσταση και θα χρειαστεί εντονότερη στήριξη.
