ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
Απόγνωση: Χαλάζι και... λειψυδρία απειλούν τις καλλιέργειες στην Κρήτη!
Από τη μία ο κίνδυνος λειψυδρίας και από την άλλη οι πλημμύρες κι η χαλαζόπτωση - Ένα σκηνικό απόλυτης... τρέλας!
Η έλλειψη νερού κυρίως στη Nότια Ελλάδα και τα ελληνικά νησιά, σε συνδυασμό με τις πολύ υψηλές θερμοκρασίες, έχει επηρεάσει την παραγωγή σταφυλιών, τόσο επιτραπέζιων όσο και οινοποιήσιμων, ελαιολάδου, βερίκοκων, καθώς και εσπεριδοειδών.
Σημαντικά όμως είναι τα προβλήματα και στην κτηνοτροφία, λόγω της κατανάλωσης υφάλμυρου νερού από τα ζώα, που μεσοπρόθεσμα μπορεί να απειλήσει σοβαρά την υγεία τους. Εκπρόσωποι του κλάδου, μιλώντας στον «Ελεύθερο Τύπο», κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για ελλείψεις στην αγορά, φαινόμενα νοθείας, αλλά και αισχροκέρδειας και προειδοποιούν για εγκατάλειψη της υπαίθρου.
Όλα αυτά την ώρα που η Κρήτη θα πει το νερό... νεράκι και την ίδια ώρα ταλαιπωρείται από το χαλάζι που έριξε και κατέστρεψε καλλιέργειες. Η απόλυτη αντίθεση, το παράλογο του πράγματος, με το νησί να βρίσκεται σε απόγνωση από τις βροχές που δεν έρχονται και όταν αυτές έρχονται, όπως το τελευταίο διήμερο, η σφοδρότητά τους κάνει περισσότερο κακό από καλό! Πλημμύρες και χαλάζι συνέθεσαν ένα σκηνικό απόλυτης... τρέλας!
Οινοποιήσιμα
Κατά τα λοιπά, απελπιστική είναι η κατάσταση στην Κρήτη, η οποία παράγει μεγάλες ποσότητες σταφυλιών, κυρίως οινοποιήσιμων. Η μείωση της παραγωγής, όπως αναφέρει ο πρόεδρος της Οργάνωσης Αμπελουργών και Ελαιοπαραγωγών Κρήτης, Πρίαμος Ιερωνυμάκης, αγγίζει το 80%. «Ο τρύγος έχει ολοκληρωθεί και τα οινοποιεία δεν καλύπτουν ούτε τους πάτους των βαρελιών τους. Ο καύσωνας με ακραίες θερμοκρασίες, που πολλές φορές έφτανε ακόμα και τους 44 βαθμούς Κελσίου, σε συνδυασμό με τη λειψυδρία, έφερε το τελειωτικό χτύπημα στις καλλιέργειες σταφυλιών», δηλώνει χαρακτηριστικά ο κ. Ιερωνυμάκης. Όπως εξηγεί, από τους 2,5 τόνους ανά στρέμμα που είναι κανονικά η απόδοση των αμπελιών, φέτος με δυσκολία προσεγγίζει τα 400-500 κιλά», χτυπώντας καμπανάκι για εγκατάλειψη της καλλιέργειας και φαινόμενα ελληνοποιήσεων, θέτοντας σε κίνδυνο τόσο τη φήμη των ελληνικών κρασιών όσο και την υγεία των καταναλωτών.
Σημειώνεται ότι σε μια φυσιολογική χρονιά, η Κρήτη παράγει 10.000-12.000 τόνους οινοποιήσιμων σταφυλιών, 7.000 τόνους επιτραπέζιων και 2.000 τόνους σταφίδας.
Σύμφωνα με τον πρόεδρο της Οργάνωσης Αμπελουργών και Ελαιοπαραγωγών Κρήτης, αντίστοιχα προβλήματα παρατηρούνται και στα επιτραπέζια σταφύλια. «Για να σας δώσω να καταλάβετε το μέγεθος της καταστροφής, θα σας πω μόνο ότι μεγάλη εξαγωγική εταιρία που τα προηγούμενα χρόνια εξήγαγε 15.000-20.000 τόνους σταφυλιών, φέτος έστειλε στις ξένες αγορές μόλις 2.500 τόνους. Τα τυποποιητήρια έχουν κλείσει», υπογραμμίζει ο ίδιος.
Επισημαίνει δε τον κίνδυνο εγκατάλειψης της υπαίθρου και δη των αμπελώνων, τονίζοντας ότι «το αμπέλι για να φυτευτεί και να φτάσει στην παραγωγή έχει έξοδα 4.000 ευρώ ανά στρέμμα. Ποιος μπορεί να επενδύσει τόσα κεφάλαια όταν τα κέρδη είναι μηδενικά;», αναφέρει χαρακτηριστικά ο κ. Ιερωνυμάκης.
Σχετικά με τις τιμές, αν και είναι κοντά στο 1 ευρώ για τον παραγωγό από 0,80-0,85 ευρώ το κιλό πέρυσι, υπογραμμίζει ότι οι ποσότητες είναι τόσο μικρές που δεν μένει τίποτα στην τσέπη των παραγωγών.
Κρίσιμος μήνας ο Σεπτέμβριος για το ελαιόλαδο
Αμφίβολη είναι και η φετινή παραγωγή του ελαιολάδου τόσο στην Κορινθία όσο και στην Κρήτη, η οποία υπό κανονικές συνθήκες παράγει 120.000 τόνους. Αν και οι αρχικές προβλέψεις έκαναν λόγο για ανάκαμψη της παραγωγής στους 200.000 τόνους σε όλη τη χώρα από 140.000 τόνους το 2023, το γεγονός ότι δεν έχουν σημειωθεί βροχοπτώσεις προκαλεί ανησυχία στον αγροτικό κόσμο.
«Τα δέντρα έχουν καρπό, αλλά έχει αφυδατωθεί. Αν δεν βρέξει μέχρι τέλη Σεπτεμβρίου ή το αργότερο μέχρι τις 10 Οκτωβρίου, δεν θα υπάρχει ελαιόλαδο», τονίζει ο πρόεδρος της Οργάνωσης Αμπελουργών και Ελαιοπαραγωγών Κρήτης κ. Ιερωνυμάκης.
Σύμφωνα με τον ίδιο, η Κρήτη το 2022 παρήγαγε 120.000 τόνους ελαιολάδου, πέρυσι έπεσε μόλις στους 32.000 τόνους, ενώ η φετινή πορεία θα εξαρτηθεί από το κατά ποσόν θα σημειωθούν βροχοπτώσεις τον επόμενο μήνα. «Αν βρέξει μέχρι αρχές Οκτώβρη, θα φτάσουμε τους 70.000 τόνους. Αν όχι, ο καρπός θα πέσει από τα δέντρα και στην καλύτερη περίπτωση να έχουμε την περυσινή παραγωγή», διευκρινίζει.
«Το πρόβλημα είναι ότι δεν υπάρχουν έργα υποδομής. Πρέπει να φτιαχτούν μικρά φράγματα, τα οποία από τη μια θα αναχαιτίζουν τα νερά και δεν θα πλημμυρίζουμε και από την άλλη να λειτουργούν ως ταμιευτήρες νερού, να ποτίζονται οι καλλιέργειες», προσθέτει.
Για μειωμένη παραγωγή ελαιολάδου και στην Κορινθία κάνει λόγο και ο πρόεδρος της «Πήγασος Αγροδιατροφή ΑΣ», Μάρκος Λέγγας, εκτιμώντας ότι οι παραγόμενες ποσότητες θα κινηθούν στα περυσινά επίπεδα λόγω της λειψυδρίας
Επιτραπέζια
Παρόμοια είναι η εικόνα και στο Νομό Κορινθίας καθώς οι λιγοστές βροχοπτώσεις καθ’ όλη τη διάρκεια της χρονιάς, αλλά και οι παρατεταμένες υψηλές θερμοκρασίες τόσο το καλοκαίρι όσο και τον χειμώνα έχουν πλήξει σημαντικά την παραγωγή των αγροτικών προϊόντων στην περιοχή, σύμφωνα με τον πρόεδρο της «Πήγασος Αγροδιατροφή ΑΣ», Μάρκος Λέγγας.
«Τα μεγαλύτερα προβλήματα παρουσιάζουν τα επιτραπέζια σταφύλια, καθώς η απόδοσή τους από τους 2,5-3 τόνους ανά στρέμμα έχουν πέσει στα 600-700 κιλά φέτος, λόγω της λειψυδρίας. Στο νομό μας καλλιεργούμε 66.000 στρέμματα σταφύλια και για πρώτη φορά ο τρύγος θα ολοκληρωθεί σύντομα. Ήδη τρυγάμε στις ορεινές περιοχές, σε υψόμετρο 900 μέτρων», επισημαίνει ο κ. Λέγγας, προειδοποιώντας για ελλείψεις στην αγορά.
Για την άρδευση των καλλιεργήσιμων εκτάσεων βρίσκεται μεν σε εξέλιξη ένα μεγάλο έργο, το φράγμα του Ασωπού, ωστόσο, σύμφωνα με τον πρόεδρο της «Πήγασος Αγροδιατροφή ΑΣ», θα χρειαστεί χρόνος για την ολοκλήρωσή του, τουλάχιστον μια πενταετία. «Προσπαθούν οι παραγωγοί να λύσουν το πρόβλημα με γεωτρήσεις, ωστόσο δεν μπορεί να λυθεί έτσι το πρόβλημα», προσθέτοντας ότι το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης θα πρέπει να δώσει στους αγρότες ενισχύσεις για την απώλεια των εισοδημάτων τους.
Σε ό,τι αφορά στην πορεία των τιμών, οι παραγωγοί λαμβάνουν 0,80-1 ευρώ το κιλό, ωστόσο δεν είναι ικανοποιητική, δεδομένου ότι δεν υπάρχουν μεγάλες ποσότητες, ενώ το κόστος συγκομιδής είναι ιδιαίτερα αυξημένο. Και ενώ οι παραγωγοί λαμβάνουν το πολύ 1 ευρώ το κιλό, στα ράφια των σούπερ μάρκετ η σουλτανίνα αγγίζει τα 3 ευρώ το κιλό.
Βερίκοκα, λεμόνια
Απώλειες φυτικού κεφαλαίου από 70% έως 80% καταγράφονται και στα βερίκοκα Κορινθίας και συγκεκριμένα στην ποικιλία Μπεμπέκου, καθώς από τους 3.000 τόνους πέρυσι, η παραγωγή φέτος υποχώρησε στους 500 τόνους. Προβλήματα ενδέχεται να προκαλέσει η ανομβρία και στα λεμόνια, καθώς, σύμφωνα με τον κ. Λέγγα, αν και η παραγωγή φαίνεται καλή, μέχρι να φτάσουν στο στάδιο συγκομιδής, μπορεί να μη μεγαλώσουν. «Αν είναι πολύ μικρά, επειδή η αγορά έχει κάποιες προϋποθέσεις, θα είναι μη εμπορεύσιμα», δηλώνει χαρακτηριστικά. Πάντως, όλοι οι παραγωγοί που φαίνεται να έχουν πληγεί από την κλιματική κρίση και συγκεκριμένα τη λειψυδρία και τις υψηλές θερμοκρασίες ζητούν είτε αποζημιώσεις είτε ενισχύσεις de minimis για να αναπληρώσουν το χαμένο εισόδημα.
Αγωνία για την πατάτα και τη γραβιέρα Νάξου
Τα σημάδια τους και στην πατάτα Νάξου, η οποία είναι προϊόν αναγνωρισμένο ως Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης (ΠΟΠ), αφήνουν η παρατεταμένη ανομβρία και οι υψηλές θερμοκρασίες, καθώς η παραγωγή καταγράφει μείωση κατά 70% την τελευταία διετία. «Το 2022 παρήγαμε 6.000 τόνους, το 2023 4.000 τόνους και φέτος μόλις 1.800 τόνους, αφού δεν έχουμε καθόλου νερό. Τα αποθέματα πατάτας θα εξαντληθούν έως τα τέλη Σεπτεμβρίου, ενώ κανονικά θα έπρεπε τέλη Νοεμβρίου», σημειώνει ο πρόεδρος της Ενωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών Νάξου, Δημήτρης Καπούνης.
Ο ίδιος συμπληρώνει ότι η λειψυδρία οφείλεται στην έλλειψη έργων υποδομής καταγγέλλοντας μεγάλες καθυστερήσεις στο φράγμα του Σκαλαριού, που θα μπορούσε να δώσει λύση στο πρόβλημα, καθώς είναι χωρητικότητας 3 εκατ. κυβικών μέτρων
Επιπλέον, επισημαίνει ότι πολλοί εγκαταλείπουν την καλλιέργεια πατάτας και κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για φαινόμενα αισχροκέρδειας και νοθείας, σημειώνοντας ότι θα ανακατεύονται πατάτες Νάξου με Αιγύπτου και θα πωλούνται ως Νάξου, απειλώντας τη φήμη του ΠΟΠ προϊόντος.
Κτηνοτροφία
Καταστροφική όμως είναι η λειψυδρία και για την κτηνοτροφία, καθώς στο νησί της εκτρέφονται περίπου 150.000 αμνοερίφια και 7.500 βοοειδή, σημειώνοντας ότι θα μειωθεί η παραγωγή γάλακτος. Ηδη, σύμφωνα με τον κ. Καπούνη, η γραβιέρα Νάξου καταγράφει απώλειες 250 τόνων, από τους 1.500 στους 1.250 τόνους.
«Τα ζώα πίνουν μεν νερό, ωστόσο δεδομένου ότι είναι υφάλμυρο απειλείται η υγεία τους», επισημαίνει και εξηγεί ότι λόγω της ανομβρίας εκτινάσσεται και το κόστος παραγωγής, καθώς οι κτηνοτρόφοι δεν μπορούν να καλλιεργήσουν τριφύλλι και καλαμπόκι για να ταΐσουν τα ζώα τους και είναι αναγκασμένοι να τα αγοράζουν.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:
Πλημμύρισε το Παλαιόκαστρο - Παρασύρθηκαν αυτοκίνητα, ζημιές στην παραλία!