ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
Αμερικανοί και Ευρωπαίοι κόβουν δαπάνες λόγω ακρίβειας
Αλλάζουν συνήθειες σε είδη διατροφής, στρέφονται σε φθηνότερα ρούχα
Με το δυσβάσταχτο πλέον κόστος του φυσικού αερίου και των τροφίμων να συμπιέζει ασφυκτικά τους προϋπολογισμούς των νοικοκυριών ανά τον κόσμο, οι καταναλωτές στις δύο πλευρές του Ατλαντικού αρχίζουν να αλλάζουν συνήθειες και να εγκαταλείπουν κυρίως τα ακριβά γούστα και τις περιττές δαπάνες.
Σύμφωνα με σχετικό ρεπορτάζ του Bloomberg, οι Ευρωπαίοι εγκαταλείπουν κυρίως τα ακριβά και επώνυμα ρούχα και στρέφονται σε φθηνότερα, καθώς ο πληθωρισμός έχει συρρικνώσει ραγδαία την αγοραστική τους δύναμη. Ο μεγαλύτερος online όμιλος λιανικών πωλήσεων ειδών ένδυσης στην Ευρώπη, ο Zalando SE, αναφέρει ότι οι Ευρωπαίοι καταναλωτές αναζητούν πλέον ευκαιρίες και προσφορές με ειδικές εκπτώσεις και γενικότερα αγοράζουν φθηνότερα ρούχα. Ο εν λόγω όμιλος, που σημειωτέον εμπορεύεται σειρά από επώνυμα ρούχα και γενικώς ρούχα υψηλής ποιότητας όπως, για παράδειγμα, τις φίρμες Moschino και The Kooples, εκτιμά πως στο άμεσο μέλλον τα έσοδα και τα κέρδη του θα είναι μειωμένα και πιθανώς θα περιοριστούν στα χαμηλότερα από τα επίπεδα που έχουν προβλέψει αναλυτές της αγοράς. Το πρώτο τρίμηνο τα έσοδά του ήταν, άλλωστε, κατώτερα των προσδοκιών και παρουσίασε ζημία ύψους 52 εκατ. ευρώ εξαιτίας των παρατεταμένων εκπτώσεων και των προσφορών αλλά και του αυξημένου κόστους των εμπορευμάτων του. Το αποτέλεσμα ήταν να οδηγηθεί η μετοχή του σε πτώση 4,9% και να έχει χάσει περίπου τη μισή αξία της από την αρχή του έτους. Ως εκ τούτου ο όμιλος αρχίζει να προσαρμόζεται στις νέες καταναλωτικές συνήθειες των Ευρωπαίων, ενώ επεκτείνει την εφοδιαστική του αλυσίδα με τερματικούς σταθμούς τροφοδοσίας του σε Γερμανία, Πολωνία και Γαλλία.
Το πρόβλημα δεν περιορίζεται στον τομέα της ένδυσης, καθώς οι καταναλωτές περιορίζουν γενικότερα τα ακριβά γούστα τους. Στην Ευρώπη πολλές εταιρείες καταναλωτικών ειδών κατόρθωσαν να μετακυλίσουν στους καταναλωτές το αυξημένο κόστος της παραγωγής, ενέργειας και πρώτων υλών. Σύμφωνα, όμως, με τον Ντολφ βαν ντεν Μπρινκ, διευθύνοντα σύμβουλο της βιομηχανίας μπίρας Heineken NV, η εκτόξευση της τιμής της ενέργειας ενδέχεται να οδηγήσει πολλούς καταναλωτές σε δραστικές περικοπές δαπανών όταν δεν πρόκειται για είδη πρώτης ανάγκης. Ως εκ τούτου εκφράζει φόβους ότι μπορεί να μειωθούν δραστικά οι πωλήσεις μπίρας. Μέχρι στιγμής, πάντως, οι εταιρείες τροφίμων δηλώνουν πως η στροφή των καταναλωτών σε φτηνότερα είδη διατροφής είναι περιορισμένη, ενώ οι βιομηχανίες μπίρας μπορούν ακόμη να πωλούν τις ακριβότερες μάρκες. Ακόμη και τα στελέχη του Zalando δηλώνουν, άλλωστε, πως δεν έχει ακόμη εκλείψει το κοινό που εξακολουθεί να αγοράζει ακριβά ρούχα.
Το 54% των Αμερικανών δηλώνει πως εξαιτίας της υψηλής τιμής της βενζίνης έχει περιορίσει τις μετακινήσεις με αυτοκίνητο.
Κάτι ανάλογο συμβαίνει και στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού. Ερωτώμενοι για την κατάσταση της οικονομίας και τα προσωπικά τους οικονομικά, οι Αμερικανοί φαίνονται δυσαρεστημένοι και ανήσυχοι. Σχετικό ρεπορτάζ του CNN φέρει το 63% των Αμερικανών καταναλωτών να δηλώνει πως έχει μειώσει τις δαπάνες για αγορές ειδών που δεν είναι πρώτης ανάγκης, αλλά και ότι έχει αλλάξει ακόμη και τις αγορές του σε είδη διατροφής. Περισσότεροι από τους μισούς, και συγκεκριμένα το 54%, δηλώνουν πως εξαιτίας της υψηλής τιμής της βενζίνης έχουν περιορίσει τις μετακινήσεις με αυτοκίνητο. Περίπου το 1/3 των Αμερικανών δυσκολεύεται να βρει προσιτή στέγη και το ποσοστό αυτό αυξάνεται στο 42% όταν πρόκειται για νοικοκυριά χαμηλού εισοδήματος με ετήσια έσοδα κάτω των 50.000 δολαρίων. Εχει, άλλωστε, μειωθεί σημαντικά το ποσοστό των Αμερικανών που δηλώνει ικανοποιημένο από την οικονομική του κατάσταση. Ανέρχεται μόλις στο 53% όταν το αντίστοιχο ποσοστό το 2016 ήταν 66%.
Προφανώς, όμως, η κατάσταση δεν είναι για όλους η ίδια. Σύμφωνα με ρεπορτάζ της Wall Street Journal, μια σεβαστή μερίδα Αμερικανών δαπανά αρκετά χρήματα για ψυχαγωγία, άθληση και ταξίδια. Η αμερικανική εφημερίδα επικαλείται στοιχεία της Live Nation, σύμφωνα με την οποία οι πωλήσεις εισιτηρίων για συναυλίες και κονσέρτα αυξήθηκαν κατά 45% τον Φεβρουάριο σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2019, τελευταίας χρονιάς προ της πανδημίας. Επίσης, η αλυσίδα γυμναστηρίων Planet Fitness αναφέρει ότι ο αριθμός των εγγεγραμμένων μελών της έχει υπερβεί τα προ της πανδημίας επίπεδα ενώ, σύμφωνα με την αμερικανική Αρχή Ασφάλειας Μεταφορών, την εβδομάδα από 17 έως 23 Απριλίου ταξίδεψαν αεροπορικώς πάνω από δύο εκατ. άνθρωποι. Ο αντίστοιχος αριθμός το 2019 ήταν 2,4 εκατ. άτομα. Η αμερικανική εφημερίδα υπογραμμίζει ότι αποτελεί ιστορικό χαρακτηριστικό πλέον της υπερδύναμης η επιμονή των Αμερικανών στις καταναλωτικές τους συνήθειες.
Είναι ενδεικτικό ότι παράλληλα με την αύξηση των πωλήσεων σε αυτούς τους τομείς, έχουν μειωθεί αντίστοιχα τα υπερκέρδη των εταιρειών που προσέφεραν ψηφιακή ψυχαγωγία τις επώδυνες περιόδους του lockdown και του εγκλεισμού. Το Netflix, για παράδειγμα, εκτιμά πως θα χάσει άλλα δύο εκατ. μέλη σε παγκόσμιο επίπεδο, καθώς τώρα πρέπει να ανταγωνιστεί τις ζωντανές παραστάσεις, τα δείπνα σε εστιατόρια και τα παιδικά πάρτι που το περασμένο τρίμηνο προκάλεσαν την πρώτη μείωση των μελών του εδώ και περισσότερο από μια δεκαετία.