Παρά τα, φορολογικά κυρίως, μέτρα που επέβαλε πέρυσι το φθινόπωρο η κυβέρνηση, η αύξηση της προσφοράς κατοικιών προς βραχυχρόνια μίσθωση συνεχίζει να καλπάζει. Είναι πλέον σε όρους διαθέσιμων κλινών μεγαλύτερη από αυτήν της ξενοδοχειακής αγοράς, ενώ για πρώτη φορά φέτος το καλοκαίρι αναμένεται να ξεπεράσει το όριο του ενός εκατ. κρεβατιών.
Σύμφωνα με στοιχεία του Ινστιτούτου του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΙΝΣΕΤΕ), με τον ρυθμό που αυξάνεται η προσφορά διαθέσιμων κλινών βραχυχρόνιας μίσθωσης σύντομα θα υπερβαίνουν το 1 εκατ., έναντι 888.000 κλινών που είναι διαθέσιμες στα ξενοδοχεία, σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδος. Με βάση αυτές τις προβλέψεις, από το 2019 και συγκεκριμένα κατά την κορύφωση της τουριστικής σεζόν, δηλαδή από τον Ιούλιο έως φέτος, θα έχουν προστεθεί 300.000 κλίνες στις βραχυχρόνιες μισθώσεις έναντι μόλις 30.000 στα ξενοδοχεία. Η ποσοστιαία αύξηση της προσφοράς διαθέσιμων κλινών υπερβαίνει κατά πολύ την αύξηση της ζήτησης, όπως και των εσόδων, από ξένους ταξιδιώτες με βάση τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος.
Οπως εξηγεί μιλώντας στην «Καθημερινή» ο επιστημονικός διευθυντής του ΙΝΣΕΤΕ Αρης Ικκος, με βάση τις πληρότητες και το κόστος διανυκτέρευσης οι βραχυχρόνιες μισθώσεις εκτιμάται ότι αποτελούν πλέον ξεκάθαρα έναν τουριστικό κλάδο με ετήσιο κύκλο εργασιών τουλάχιστον 3,5 δισ. ευρώ, έναντι τζίρου 10 δισ. ευρώ των ξενοδοχείων.
Η ταχύτητα με την οποία έχει αναπτυχθεί τα τελευταία πέντε χρόνια η συγκεκριμένη αγορά και η καθυστέρηση με την οποία έχει αρχίσει να συμπεριλαμβάνεται στους όποιους σχεδιασμούς της πολιτείας για ενίσχυση των υποδομών και των υπηρεσιών που εξυπηρετούν τους ταξιδιώτες έχουν επιτείνει τα προβλήματα σε πολλούς προορισμούς. Οπως η ανεπάρκεια σε λιμενικές υποδομές, σε αεροδρόμια που εξακολουθούν να παραμένουν υπό τον έλεγχο του ∆ημοσίου, στη διαχείριση απορριμμάτων, την ύδρευση, την ηλεκτροδότηση αλλά και την αστυνόμευση. Επιπλέον συνεχίζει να δυσχεραίνει την εξεύρεση κατοικίας τόσο σε λειτουργούς του κράτους, όπως αστυνομικούς, πυροσβέστες, γιατρούς, όσο και σε εποχικά εργαζομένους κυρίως στους καλοκαιρινούς προορισμούς. Γι’ αυτόν τον λόγο η κυβέρνηση εξετάζει νέα μέτρα από το φθινόπωρο, μεταξύ των οποίων η επιβολή ορίου στο χρονικό διάστημα που θα μπορεί ένα ακίνητο να εκμισθώνεται βραχυχρόνια –στις 60, ίσως και στις 90 ημέρες–, αλλά και ο περιορισμός του αριθμού των ακινήτων που θα μπορούν συνολικά να διατίθενται οποιαδήποτε στιγμή σε περιοχές με σημαντική έλλειψη στέγης.
Για τον δρα Αρη Ικκο είναι σαφές ότι «οι βραχυχρόνιες μισθώσεις αποτελούν πλέον βασικό προϊόν του τουρισμού που πρέπει να ενταχθεί σε έναν συνολικό σχεδιασμό, μεταξύ άλλων και προς αντιμετώπιση των κοινωνικών και περιβαλλοντικών προβλημάτων που δημιουργούνται».
Το φαινόμενο των βραχυχρόνιων μισθώσεων, που αποτελεί πλέον όπως γίνεται σαφές έναν ολόκληρο κλάδο της τουριστικής βιομηχανίας, αναπτύχθηκε με ραγδαίους ρυθμούς και στα πρώτα του βήματα είχε αρκετά σημαντικές θετικές επιπτώσεις. Κατ’ αρχήν αναζωογονήθηκαν το κέντρο και υποβαθμισμένες γειτονιές της Αθήνας, καθώς και άλλες περιοχές σε διάφορες πόλεις της χώρας. Ενισχύθηκε το εισόδημα των ιδιοκτητών σε μια περίοδο βαθιάς οικονομικής κρίσης, ενώ παράλληλα κινήθηκε και ο κατασκευαστικός κλάδος. Ωστόσο, καθώς το φαινόμενο «θέριεψε», άρχισαν να εκδηλώνονται προβλήματα αρχικά στις γειτονιές και κατόπιν σε νησιά, με βασικότερο την έλλειψη διαθέσιμων κατοικιών προς μακροχρόνια μίσθωση στέγης. Κατόπιν άρχισε η ανάπτυξη εκ του μηδενός συγκροτημάτων που προορίζονται για βραχυχρόνιες μισθώσεις, η οποία ενοχοποιείται από ολοένα και περισσότερους ακόμη και για καταστροφή του τοπίου των νησιών λόγω της δυνατότητας της εκτός σχεδίου δόμησης. Αδιαμφισβήτητα έχει επιβαρύνει τις υποδομές, ενώ για τους ξενοδόχους αποτελεί αθέμιτο ανταγωνισμό στον βαθμό που δεν έχει παρόμοιες δεσμεύσεις και φορολογική αντιμετώπιση όπως τα ξενοδοχεία.
Το πρόβλημα βεβαίως δεν είναι μόνο ελληνικό. Στο εξωτερικό ήδη οδήγησε σε αυστηρότατα μέτρα. Είναι χαρακτηριστικό πως την προηγούμενη εβδομάδα ο δήμαρχος της Βαρκελώνης δήλωσε ότι μέχρι τον Νοέμβριο του 2028 η πόλη θα καταργήσει τις άδειες των διαμερισμάτων που έχουν εγκριθεί έως τώρα για βραχυχρόνια μίσθωση.
