"Χρόνιες είναι οι ελλείψεις προσωπικού και υλικοτεχνικής υποδομής στις δημόσιες δομές υγείας της Κρήτης. Οι δέκα μήνες της πανδημίας δεν έχουν αξιοποιηθεί για την ουσιαστική ενίσχυση του συστήματος υγείας, με αποτέλεσμα να μην είναι κατάλληλα προετοιμασμένο απέναντι στο αναμενόμενο δεύτερο κύμα.
Παρά τις προειδοποιήσεις και τις προτάσεις μας όμως η κυβέρνηση όλο αυτό το διάστημα των 11 μηνών δεν έκανε καμιά προετοιμασία για την ενίσχυση των δομών, με αποτέλεσμα μόνο ένα μικρό μέρος Κ.Υ. & ΠΕΔΥ να μπορεί ν’ ανταποκριθεί, στην εμβολιαστική διαδικασία. Είναι προκλητικό το γεγονός ότι μείωσαν για το 2021 κατά 100 εκ. ευρώ τη χρηματοδότηση στην πρωτοβάθμια φροντίδα υγεία (μείωση 600 εκ. ευρώ συνολικά για την υγεία), ενόψει μάλιστα της εμβολιαστικής διαδικασίας.
Η πρόσφατη απόφαση για δημιουργία εμβολιαστικού κέντρου για το γενικό πληθυσμό στα νοσοκομεία, δημιουργεί σοβαρά προβλήματα στη λειτουργία τους. Έγινε χωρίς καμιά προετοιμασία, χωρίς ενίσχυση σε προσωπικό. Καλούμαστε να καλύπτουμε ταυτόχρονα τόσο τις ανάγκες των νοσηλευόμενων ασθενών μας ή αυτών που προσέρχονται στα επείγοντα παράλληλα με τις ανάγκες των εμβολιαστικού κέντρων. Το αποτέλεσμα είναι να απομακρύνονται οι ίδιοι συνάδελφοι από τα καθήκοντα της ειδικότητας και της θέσης τους ενώ είναι υπαρκτός ο κίνδυνος της διασποράς εξαιτίας του συγχρωτισμού σε μη επαρκείς χώρους αναμονής, τόσο για όσους περιμένουν «ουρά» να εμβολιαστούν, όσο και για όσους περιμένουν μετά τον εμβολιασμό τον ανάλογο χρόνο που έχει υποδειχθεί από τις σχετικές οδηγίες.
Πρόσφατα μάλιστα εντοπίστηκε μεγάλη καθυστέρηση στον εμβολιασμό των συναδέλφων. Πρόκειται κατά κύριο λόγο για συναδέλφους που νόσησαν το προηγούμενο διάστημα κι έτσι, δεν εμβολιάστηκαν όταν κάλεσε η υπηρεσία τα τμήματά τους, ή ακόμη και για κάποιους συναδέλφους με εύλογους προβληματισμούς λόγω απουσίας της απαραίτητης ενημέρωσης που αποφάσισαν ενδιάμεσα να εμβολιαστούν. Παράλληλα, καθημερινά εισέρχεται στα νοσοκομεία και νέο προσωπικό πχ επικουρικοί νοσηλευτές, ειδικευόμενοι κ.ά. που επίσης πρέπει να εμβολιαστεί κατά προτεραιότητα. Σε κάθε περίπτωση, είναι απαράδεκτο οι υγειονομικοί που βρίσκονται στην πρώτη γραμμή να εμβολιάζονται μόνο αν και όταν υπάρξει ακύρωση σε κάποιο από τα προγραμματισμένα ραντεβού και μάλιστα χωρίς να ενημερώνονται έγκαιρα.
Συμπερασματικά, ο εμβολιασμός του γενικού πληθυσμού πρέπει να ανατεθεί στις πρωτοβάθμιες δομές δημόσιας υγείας, με την αντίστοιχη ενίσχυση σε υποδομές και προσωπικό. Απαιτούμε την άμεση απεμπλοκή των νοσοκομείων από την εμβολιαστική διαδικασία του γενικού πληθυσμού. Στα νοσοκομεία να παραπέμπονται μόνο περιστατικά για τα οποία υπάρχει (από την ιατρική ομάδα της πρωτοβάθμιας δομής) υπόνοια για σοβαρή αντίδραση λόγω ιστορικού που δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί εκεί. Μέχρι να συμβεί αυτό πρέπει να εξασφαλιστεί ενίσχυση σε προσωπικό όλων των αναγκαίων ειδικοτήτων (γιατρών, νοσηλευτών, διοικητικών κλπ), με τακτικό ωράριο (κι όχι διπλοβάρδια όπως γίνεται ως τώρα) εκπαιδευτικό σεμινάριο των συμμετεχόντων για τα επιστημονικά δεδομένα του εμβολιασμού (πχ να προηγούνται τεστ σε αυτούς που είναι προς εμβολιασμό και να έπεται δειγματοληπτικός έλεγχος αντισωμάτων).
Ιδιαίτερα επισημαίνουμε τα σοβαρά προβλήματα υποστελέχωσης, που έχουν ως αποτέλεσμα την αύξηση της εντατικοποίησης της δουλειάς των υγειονομικών. Κατά τη διάρκεια της πανδημίας επεκτάθηκαν οι ελαστικές σχέσεις εργασίας με προσλήψεις επικουρικών, που κάλυψαν προσωρινά λιγότερες από τις μισές κενές θέσεις. Μέρος των κενών «μπαλώνεται» επίσης με συνεχείς μετακινήσεις προσωπικού (μεταξύ νοσοκομείων, από την ΠΦΥ στα νοσοκομεία, και στις Μονάδες Κορονοϊού από άλλα τμήματα των νοσοκομείων), οι οποίες αποδυναμώνουν περαιτέρω ήδη υποστελεχωμένα τμήματα και εξουθενώνουν τους εργαζόμενους.
Οι κλίνες ΜΕΘ της 7ης ΥΠΕ υπολείπονται σημαντικά των αναγκών. Η δέσμευση κλινών ΜΕΘ για τη νοσηλεία περιστατικών COVID-19 έχει περιορίσει τις διαθέσιμες κλίνες εντατικής για ασθενείς με άλλες νόσους, ενώ έχει οδηγήσει και σε μείωση των κλινών των Μονάδων Αυξημένης Φροντίδας και Εντατικής Παρακολούθησης Καρδιοπαθών των νοσοκομείων Ηρακλείου και Χανίων.
Επίσης συρρικνώθηκαν και συγχωνεύτηκαν κλινικές (π.χ. η Νεφρολογική, η Παιδοχειρουργική και η Οφθαλμολογική του ΠΑΓΝΗ, η Ορθοπεδική και η Ουρολογική του Βενιζελείου), προκειμένου να δημιουργηθούν τα Τμήματα Κορονοϊού. Παράλληλα έχουν μειωθεί τα τακτικά ιατρεία και τα τακτικά χειρουργεία, με αποτέλεσμα να αυξάνονται περαιτέρω οι ήδη μεγάλες αναμονές για ραντεβού με γιατρό και για επεμβάσεις (oι λίστες χειρουργείων των νοσοκομείων της Κρήτης περιλαμβάνουν πάνω από 10.000 ασθενείς). Η υποβάθμιση αυτή των «non-COVID» λειτουργιών των νοσοκομείων στερεί από χιλιάδες ασθενείς την έγκαιρη πρόσβαση σε υπηρεσίες υγείας και καθυστερεί τη διάγνωση και θεραπεία τους.
Η πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας (ΠΦΥ) παραμένει υποβαθμισμένη και υποστελεχωμένη, με αποτέλεσμα να μην μπορεί ούτε να παρέχει επαρκείς υπηρεσίες πρόληψης ούτε να συνεισφέρει επαρκώς στην παρακολούθηση χρονίως πασχόντων και ήπιων κρουσμάτων, αδυνατεί επομένως να συμβάλλει σημαντικά στην αποσυμφόρηση των νοσοκομείων.
Το πλήθος των κρουσμάτων μεταξύ των υγειονομικών αποτελεί απόδειξη της επαγγελματικής μας έκθεσης σε λοιμογόνους και άλλους βλαπτικούς φυσικούς και χημικούς παράγοντες και κάνει περισσότερο επίκαιρο από ποτέ το αίτημα για επέκταση του θεσμού των βαρέων ανθυγιεινών επαγγελμάτων (ΒΑΕ) σε όλους όσους εργάζονται σε αντίστοιχες συνθήκες. Αναγκαία είναι επίσης η διενέργεια μοριακού τεστ για τον SARS-CoV-2 στο υγειονομικό προσωπικό ανά τακτικά χρονικά διαστήματα, ώστε να προληφθεί ο κίνδυνος ενδονοσοκομειακής μετάδοσης του ιού.
Εκτός από τη «συναισθηματική και κοινωνική επιβράβευση», διεκδικούμε επίσης την επαναφορά του 13ου και 14ου μισθού, που καταργήθηκε το 2012, ως ελάχιστη αναγνώριση της προσφοράς μας. Δεν συμφωνούμε με τις προσπάθειες κατηγοριοποίησης και διαχωρισμού των εργαζομένων βάσει της εμπλοκής τους με τη διαχείριση κρουσμάτων και της χορήγησης «βοηθημάτων» μόνο σε όσους απασχολούνται σε τμήματα με ασθενείς COVID.
Τα χαμηλά ποσοστά υγειονομικών που δήλωσαν ότι θα κάνουν το εμβόλιο στο Νοσοκομείο Χανίων και αλλού επιβάλλουν την άμεση ενημέρωση του προσωπικού αλλά και του πληθυσμού για την αποτελεσματικότητα και την ασφάλεια των νέων εμβολίων. Επιβάλλεται επίσης η άμεση ενίσχυση των εμβολιαστικών κέντρων με προσωπικό και εξοπλισμό.
Τα προβλήματα αυτά είναι αποτέλεσμα της διαχρονικής κρατικής υποχρηματοδότησης της υγείας. Ενώ η πανδημία ακόμη δεν έχει τελειώσει, στον κρατικό προϋπολογισμό του 2021 προβλέπεται μείωση του ανώτατου πλαφόν δαπανών για το Υπουργείο Υγείας και ελάττωση της χρηματοδότησης της ΠΦΥ. Παράλληλα επεκτείνονται οι συμπράξεις του δημόσιου με τον ιδιωτικό τομέα υγείας, με την ανάθεση μεγάλου μέρους της επέκτασης των υποδομών και της αγοράς εξοπλισμού των νοσοκομείων σε μεγάλους «φιλανθρωπικούς» ομίλους και με τη διεύρυνση της «συνεργασίας» με ιδιωτικές κλινικές και ιδιώτες γιατρούς με προνομιακές αποζημιώσεις και αμοιβές.
Το εμβόλιο αναμφίβολα θα αποτελέσει όπλο για την αντιμετώπιση του κορονοϊού, ωστόσο, δεν υποκαθιστά την ανάγκη άμεσης ενίσχυσης του δημόσιου συστήματος υγείας, ώστε να ανταποκρίνεται τόσο στις έκτακτες συνθήκες της πανδημίας όσο και σε «κανονικές» συνθήκες. Διεκδικούμε:
- Αύξηση της κρατικής χρηματοδότησης της υγείας
- Άμεσες προσλήψεις ΜΟΝΙΜΟΥ προσωπικού για τη στελέχωση των δημόσιων δομών υγείας
- Σύγχρονοι οργανισμοί που να αποκαθιστούν το δημόσιο χαρακτήρα των νοσοκομείων
- Μονιμοποίηση όλων των συμβασιούχων που εργάζονται στις μονάδες υγείας-Όχι επαναφορά των εργολάβων
- Ανάπτυξη νέων πλήρως στελεχωμένων και εξοπλισμένων κλινών ΜΕΘ
- Ενίσχυση της ΠΦΥ με μόνιμο προσωπικό, υποδομές, εξοπλισμό, και υγειονομικό υλικό
- Άμεση ενίσχυση εμβολιαστικών κέντρων με προσωπικό και εξοπλισμό
- Σύγχρονος οργανισμός στο ΠΕΔΥ
- Ενημέρωση του υγειονομικού προσωπικού και του πληθυσμού για την αναγκαιότητα, την αποτελεσματικότητα και την ασφάλεια των εμβολίων
- Ένταξη στα ΒΑΕ όλων όσων εργάζονται σε αντίστοιχες συνθήκες
- Τακτικά επαναλαμβανόμενα τεστ του υγειονομικού προσωπικού
- Επίταξη του ιδιωτικού τομέα υγείας και ένταξή του στο κρατικό σχέδιο αντιμετώπισης της πανδημίας
- Να σταματήσουν οι μετακινήσεις προσωπικού μεταξύ τμημάτων και δομών
- Προγραμματισμός εμβολιασμού του υγειονομικού προσωπικού που δεν έχει εμβολιαστεί ακόμη με ευθύνη της πολιτείας
- Επαναφορά της πλήρους λειτουργίας όλων των κλινικών, των τακτικών ιατρείων και τακτικών χειρουργείων, ώστε να παρέχονται πλήρεις υπηρεσίες περίθαλψης σε όλους τους ασθενείς
- Επαναφορά του 13ου και 14ου μισθού"