Στα θρανία μαθαίνουμε να κυνηγάμε τα όνειρά μας- ένα ξεχωριστό μήνυμα για τα Κρητικόπουλα!

Της Κατερίνας Μυλωνά

Αποφάσισαν να διεκδικήσουν μία δεύτερη ευκαιρία στη ζωή και όχι μόνο τα κατάφεραν αλλά αποτέλεσαν και παράδειγμα προς μίμηση για άλλους μαθητές.

Για τρεις διαδοχικές σχολικές χρονιές 2017-20, εφαρμόστηκε στην Κρήτη, σε συνεργασία με το Ίδρυμα Κρατικών Υποτροφιών, το Πιλοτικό Πρόγραμμα “Role Models”, ένα πρωτοποριακό Πρόγραμμα που αγαπήθηκε πολύ από τις σχολικές κοινότητες της Κρήτης.

Η υπεύθυνη υλοποίησης του προγράμματος, ψυχολόγος- κοινωνιολόγος, κ. Μαρία Παναγιωτάκη, αναφέρει στο Cretalive πως «με οδηγό την προτροπή του Καζαντζάκη «Φτάσε όπου δε μπορείς» υψώσαμε τείχος ενάντια στη σχολική διαρροή, ενδυναμώσαμε τους Κρητικούς μαθητές με σημαντικές αξίες ζωής, ενισχύσαμε τη ψυχική τους ανθεκτικότητα και μοιραστήκαμε μαζί τους λόγους να ονειρεύονται, να αγωνίζονται για τους στόχους τους, να μάχονται για τη δική τους ζωή.

Την επιστημονική παρακολούθηση της υλοποίησης του προγράμματος είχε ο Καθηγητής Συμβουλευτικής Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης κ.Γιοβαζολιάς.

Η κ. Παναγιωτάκη, ως υπεύθυνη συντονισμού για όλη την Κρήτη, φρόντισε για την υλοποίηση του Προγράμματος από τα σχολεία που εκδήλωσαν ενδιαφέρον. Συμμετείχαν 60 σχολεία (Δημοτικά, Γυμνάσια, Γενικά Λύκεια, ΕΠΑΛ), 143 εκπαιδευτικοί, 1485 μαθητές και 62 συνάνθρωποί μας που λειτούργησαν ως "Role Models".

«Η μοναδικότητα του Προγράμματος “Role Models” (το οποίο ως πιλοτικό, εφαρμόστηκε σε: Κρήτη, Ανατολική Μακεδονία-Θράκη, Ήπειρο, ενώ το 2019-20 προστέθηκε και η Αττική),  αφορά στην αξιοποίηση ανθρώπων – «θετικών προτύπων» στη μαθητική ζωή με σκοπό την πρόληψη και συγκράτηση της μαθητικής διαρροής. Στην Κρήτη, το ποσοστό πρόωρης σχολικής εγκατάλειψης στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση εμφανίζεται υψηλό, γεγονός που συνδέεται με την οικονομία μας που βασίζεται στον τουρισμό και τη γεωργία/κτηνοτροφία», αναφέρει.

Ως θετικά πρότυπα, επιλέχθηκαν άνθρωποι καθημερινοί, που ανέδειξαν το προσωπικό τους βίωμα στους μαθητές και έτσι, αξιοποιήθηκαν παιδαγωγικά. Πρόκειται για ανθρώπους που αντιμετώπισαν σκοπέλους στη ζωή τους, εγκατέλειψαν το σχολείο και αργότερα ξαναγύρισαν. Κόντρα στις αντιξοότητες της ζωής τους ολοκλήρωσαν τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση και, σε πολλές μάλιστα περιπτώσεις, προχώρησαν σε πανεπιστημιακές σπουδές. «Οι συνάνθρωποί μας λοιπόν που λειτούργησαν ως “Role Models”, μοιράστηκαν τα δυνατά βιώματα της ζωής τους, μίλησαν στους μαθητές για το πώς ενεργοποίησαν τα ψυχικά τους αποθέματα, πώς εμπνεύστηκαν -ενδεχομένως- από κάποιον φωτισμένο εκπαιδευτικό προκειμένου να υπερβούν τις δυσκολίες τους, πώς άντλησαν πίστη στον εαυτό, πώς επέδειξαν προσήλωση στο στόχο και πώς τελικά, τα κατάφεραν», εξηγεί η κ. Παναγιωτάκη.

Οι μαθητές, ως προέφηβοι και έφηβοι (11-16 χρονών) επηρεάζονται σημαντικά από το περιβάλλον τους και κυρίως από εκείνους που νιώθουν ότι τους προσελκύουν και τους παρακινούν περισσότερο, ταυτιζόμενοι εν τέλει μαζί τους. Έτσι λοιπόν, η ταύτιση με τα “Role Models” κινητοποίησε τα παιδιά να ενεργοποιηθούν συναισθηματικά, και να εμπλακούν σε δραστηριότητες που είχαν νόημα για τους ίδιους.

Το Πρόγραμμα περιελάμβανε συνεχή επικοινωνία με τα συμμετέχοντα σχολεία, επιμορφωτικές ημερίδες με τους εκπαιδευτικούς και τα "Role Models", συμβουλευτική στήριξη, εμψύχωση εκπαιδευτικών και μαθητών, δημιουργία υποστηρικτικού υλικού, συνέντευξη -από τους μαθητές- με το άτομο - Role Model, καθώς και Ημερίδες προς την κοινότητα προκειμένου εκπαιδευτικοί, μαθητές και Role Models να μοιραστούν εμπειρίες και να παρουσιάσουν δημιουργικές δράσεις.

Η σχολική κοινότητα αγκάλιασε με ιδιαίτερο ενδιαφέρον αυτό το Πρόγραμμα για την πρωτοτυπία του, το βαθύ συναισθηματικό του χρώμα, την έντονη αλληλεπίδραση και τη θετική του συμβολή στη σκέψη και την αντίληψη των παιδιών και των εφήβων.

Τα απολογιστικά στοιχεία του Προγράμματος συνθέτουν έναν Οδηγό που αποτελεί χρήσιμο εγχειρίδιο για εκπαιδευτικούς και μη. Θα τον βρείτε εδώ.

Στις σελ. 97-130 μπορείτε να περιηγηθείτε στα όσα συνδημιουργήσαμε στην Κρήτη.

Θα ανακαλύψετε ενδιαφέρουσες διαδρομές, εμπνευσμένες προτάσεις και ενδεικτικές βιωματικές δράσεις.

Πρότυπα για τους μαθητές

Ο κ. Γιάννης Καζάκης έμεινε για χρόνια μακριά από τα θρανία, παρόλο που όνειρο του πατέρα του ήταν να σπουδάσουν και τα τέσσερα παιδιά του. Εκείνος, λόγω της οικονομικής κατάστασης της οικογένειές του, δεν κατάφερε να σπουδάσει. Ο κ. Καζάκης, όμως, δεν έκανε το χατίρι του πατέρα του, γράφτηκε, μετά από το Γυμνάσιο, σε μία σχολή του ΟΑΕΔ. Λόγω ενός εργατικού ατυχήματος, βγήκε πρόωρα στη σύνταξη.

Δεν θέλησε, όμως, να ζει ως συνταξιούχος, κατέθεσε τα χαρτιά του και διορίστηκε στην Αποκεντρωμένη Διοίκηση Κρήτης.

Όταν η κόρη του ήταν μικρή, γράφτηκε ξανά στο σχολείο, ολοκλήρωσε το Εσπερινό ΕΠΑΛ, έδωσε πανελλήνιες και πέρασε στο Πολυτεχνείο Κρήτης, αλλά δεν συνέχισε με τις σπουδές του, λόγω των υποχρεώσεών του.

Ως μαθητής στο Εσπερινό, παρότρυνε πολλούς συμμαθητές του, που τότε ήταν μεγαλύτεροι από την κόρη του, να συνεχίσουν το σχολείο. Διαπίστωσε ότι υπήρχε διαρροή και, μάλιστα, θεωρεί πως το πρόγραμμα θα πρέπει να ξεκινά από την αρχή της σχολικής χρονιάς για να αποθαρρύνει κάποιον να εγκαταλείψει το σχολείο.

«Δεν πρέπει να αφήνει κανείς τα όνειρά του στη μέση», αναφέρει. «Η ζωή είναι μπροστά μας, αρκεί να την αρπάξουμε και να βάλουμε εμείς το όνειρό μας στον δρόμο μας, τότε θα γίνει πραγματικότητα», τονίζει.

Θεωρεί πως είναι κρίσιμο να έχουμε στο πλευρό μας κάποιον να μας εμψυχώνει.

Η κ. Έφη Χαραλαμπάκη αναφέρει πως είχε εγκαταλείψει το σχολείο όταν πήγαινε στη Β΄Γυμνασίου και δεν ήταν δική της επιλογή. «Με έτρωγε, όμως, μέσα μου», αναφέρει. Όταν μεγάλωσαν τα παιδιά της και έμεινε άνεργη, αποφάσισε να γραφτεί στο Σχολείο Δεύτερης Ευκαιρίας. Συνέχισε στο Επαγγελματικό Λύκειο, ακολούθησε την ειδικότητα της Νοσηλευτικής και σήμερα είναι νοσηλεύτρια στο Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο Ηρακλείου.

Όταν μιλούσε στους μαθητές και τους καθηγητές, όλοι κρέμονταν από τα χείλη της, ήθελαν να μάθουν το λόγο που μετά από 30 χρόνια επέστρεψε στα θρανία.

«Πρέπει να βρίσκεις ανθρώπους να σου δίνουν δύναμη, αν δεν μπορείς να τη βρεις ο ίδιος, να μην τα παρατάς εύκολα. Εγώ είχα μάθει να τα παρατάω και να αποφασίζουν κάποιοι άλλοι για μένα», αναφέρει.

Δείτε επίσης:

Γιαγιάδες, γονείς, εργαζόμενοι… από τα θρανία στην τηλεκπαίδευση

Διαβάστε περισσότερες ειδήσεις από την Κρήτη.