Σοβαρά προβλήματα στη λειτουργία της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης

Σοβαρά είναι τα προβλήματα που καταγράφονται στο σύστημα της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης που έχει επιλέξει το υπουργείο Παιδείας μετά το αναγκαστικό κλείσιμο των σχολικών μονάδων που επέβαλε η επιδημία του κορωνοϊού.

Στην αποτίμηση της μέχρι τώρα διαμορφωθείσας κατάστασης προχωρά σε ανακοίνωσή του ο Σύλλογος Εκπαιδευτικών Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης νομού Ηρακλείου "Δ. Θεοτοκόπουλος" επισημαίνοντας τα εξής:

"Σ’ αυτή την πρωτόγνωρη κατάσταση που βιώνει όλος ο πλανήτης με την πανδημία του κορονοϊού και τις νέες δύσκολες συνθήκες που δημιουργούνται από τα έκτατα μέτρα περιορισμού της εξάπλωσης του covid-19, οι εκπαιδευτικοί της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης βρισκόμαστε καθημερινά δίπλα στους μαθητές μας και στους γονείς του. Είμαστε δίπλα τους με όρους στήριξης και εμψύχωσης, λαμβάνοντας υπόψη τη ψυχοσυναισθηματική στήριξη που χρειάζονται μικροί και μεγάλοι από την ραγδαία αλλαγή της καθημερινότητας. Είμαστε δίπλα τους με όρους ανθρωπιάς και αλληλεγγύης, καθώς αρκετοί γονείς των μαθητών μας, τη δεδομένη χρονική στιγμή δεν εργάζονται, έχει περικοπεί ο μισθός τους ή αντιμετωπίζουν τον κίνδυνο της απόλυσης και της ανεργίας.
Παράλληλα, από την πρώτη στιγμή είμαστε και δίπλα στους μαθητές μας από τη σκοπιά της παιδαγωγικής και εκπαιδευτικής διαδικασίας. Η εκπαιδευτική κοινότητα, αντιλαμβανόμενη το μακροχρόνιο κλείσιμο των σχολικών μονάδων, ενήργησε  άμεσα και ανταποκρίθηκε στην εφαρμογή της εξ’ αποστάσεως εκπαίδευσης παρά τις αντικειμενικές δυσκολίες που υπάρχουν. Επισημάναμε ως Κλάδος όμως και ουσιαστικά ζητήματα που προκύπτουν, που είναι χρήσιμο να τα επαναλάβουμε:

Πρόκειται για μια επικουρική-υποστηρικτική εκπαιδευτική διαδικασία, ενταγμένη στις ανάγκες που θέτει το ιδιόμορφο έκτακτο πλαίσιο που ζούμε και κατά συνέπεια πραγματοποιείται σε επίπεδο ανατροφοδότησης και όχι για τη διδασκαλία νέας ύλης.

Δεν εξασφαλίζεται η ισότητα ευκαιριών, καθώς το μέτρο δεν μπορεί να αγκαλιάσει το σύνολο των μαθητών (διαθέσιμοι ηλεκτρονικοί υπολογιστές, πρόσβαση στο διαδίκτυο). Για το λόγο αυτό ο Κλάδος πρότεινε άμεσα η κυβέρνηση να φροντίσει για τον εξοπλισμό με ηλεκτρονικούς υπολογιστές όλων των οικογενειών που δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να αποκτήσουν και τη δυνατότητα πρόσβασης στο διαδίκτυο. 

Μετά το πέρας ορισμένων ημερών οφείλουμε να υπογραμμίσουμε ορισμένα ζητήματα που έχουν διαπιστωθεί στη λειτουργία της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης:

Το Πανελλήνιο Σχολικό Δίκτυο και οι πλατφόρμες που προτάθηκαν από το Υπουργείο Παιδείας  αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα σύνδεσης και ταχύτητας, γεγονός που καθυστερεί σε μεγάλο βαθμό τη δυνατότητα εγγραφών και λειτουργίας της εξ’ αποστάσεως.  Τα προβλήματα αυτά τα αντιμετωπίζουν οι εκπαιδευτικοί και οι γονείς που καλούνται να πάρουν κωδικούς για τα παιδιά τους. Αυτό αποδεικνύεται και από τη νέα παράταση που δόθηκε για την εγγραφή όλων στο ΠΣΔ μέχρι τις 30 Μάρτη.

Το Υπουργείο Παιδείας δυστυχώς βασίζεται μέχρι και σήμερα στη λογική της επικοινωνίας με αλλεπάλληλες συνεντεύξεις της πολιτικής ηγεσίας,  «πως όλα βαίνουν καλώς», αλλά στην πραγματικότητα δεν έκανε απολύτως τίποτα  για τους μαθητές που δεν έχουν τα τεχνικά και απαραίτητα μέσα για την ισότιμη συμμετοχή στην εξ αποστάσεως εκπαίδευση (πρόσβαση στο διαδίκτυο, υπολογιστές, τάμπλετ).

Το Υπουργείο Παιδείας δεν παρείχε και καμία στήριξη στους εκπαιδευτικούς που κι αυτοί αντιμετωπίζουν τα ίδια ζητήματα με τις οικογένειές τους (παιδιά σε σχολική ηλικία ή συζύγους που δουλεύουν εξ αποστάσεως, άρα και πόσους υπολογιστές μπορεί να διαθέτει μια οικογένεια).

 Εκεί που φοιτούν παιδιά μεταναστών και προσφυγόπουλα υπάρχουν επιπλέον, ιδιαίτερες  δυσκολίες, για τις οποίες πρέπει το Υπουργείο να βρει άμεση και εφαρμόσιμη λύση.

Στο πεδίο της Προσχολικής Εκπαίδευσης δεν έχει υπάρξει ακόμη καμία επίσημη οδηγία ή εγκύκλιο από το Υπ. Παιδείας, κάτι που ίσως γίνει το αμέσως προσεχές διάστημα και αναμένουμε συγκεκριμένες και σαφείς κατευθύνσεις. Εδώ να σημειώσουμε πως πέρα από τους εκπαιδευτικούς των δημοτικών σχολείων και οι νηπιαγωγοί –όσο αυτό είναι εφικτό– έχουν επαφή με τους μαθητές με διάφορους και ποικίλους τρόπους (mail, viber, youtube, blog και ιστοσελίδες σχολείων, πλατφόρμες επικοινωνίας).

Μέσα σε όλο αυτό το πλαίσιο και της προσπάθειας των εκπαιδευτικών, γονέων και μαθητών να λειτουργήσουν με την ασύγχρονη μορφή εκ’ αποστάσεως εκπαίδευση, το Υπουργείο Παιδείας λίγες μέρες μετά εκδίδει νέα εγκύκλιο που ανατρέπει τα δεδομένα και επιδιώκει να εισάγει τη σύγχρονη μορφή (η απευθείας διδασκαλία και μετάδοση μαθήματος σε πραγματικό χρόνο από εκπαιδευτικό, μέσω διαδικτυακής πλατφόρμας, σε μαθητές, που παρακολουθούν ζωντανά μέσω υπολογιστή,  τάμπλετ).

Ωστόσο, εδώ προκύπτουν σοβαρά ερωτήματα-ζητήματα λειτουργίας, ισοτιμίας, καθολικότητας και εφαρμογής της σύγχρονης εκ’ αποστάσεως εκπαίδευσης:

Ποια είναι άραγε η παιδαγωγική ομάδα του Υπουργείου και με γνώμονα ποια θεωρία μάθησης πιστεύει ότι μπορεί αυτή η μορφή εκπαίδευσης να λειτουργήσει καθολικά στο Δημοτικό σχολείο;

Πώς μπορούν μαθητές χωρίς υπολογιστή, χωρίς σύνδεση στο διαδίκτυο να έχουν ταυτόχρονη πρόσβαση; 
Πώς μπορούν να συνδεθούν δύο μαθητές δημοτικού ή δημοτικού-γυμνασίου την ίδια ώρα από έναν ηλεκτρονικό υπολογιστή για να παρακολουθήσουν τη διαδικασία; 

Πώς μπορεί ο εκπαιδευτικός να συμμετέχει στη Σύγχρονη εξ αποστάσεως εκπαίδευση όταν την ίδια ώρα τα παιδιά του θα πρέπει να παρακολουθούν τη δική τους τάξη;

Η ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας, θέλοντας να ανεβάσει υψηλότερα τον επικοινωνιακό πήχη, επιδιώκει πλαίσιο ένταξης του Δημοτικού σχολείου στη Σύγχρονη εξ αποστάσεως εκπαίδευση.  Είναι κοινά αποδεκτό ότι βρισκόμαστε μπροστά σε μια σοβαρή κοινωνικοπολιτική κατάσταση και το υπουργείο αναζητά τρόπους να αποποιηθεί την κοινωνική ευθύνη που οφείλει να υποδείξει η πολιτεία. Κοινωνική ευθύνη, απέναντι σε όλους αυτούς που δεν έχουν τα απαραίτητα μέσα, είτε για οικονομικούς λόγους είτε για λόγους μόνιμης κατοικίας, ώστε να συνδεθούν με Σύγχρονες μορφές εξ αποστάσεως εκπαίδευσης. Στην αντίπερα όχθη, οι εκπαιδευτικοί αναγνωρίζοντας την ατομική μας ευθύνη με όρους συλλογικής συνείδησης, με ό, τι μέσα διαθέτουμε παλεύουμε για μια καλύτερη εκπαίδευση για όλους τους μαθητές μας.

Ο Σύλλογος Εκπαιδευτικών Π.Ε. «Δ. Θεοτοκόπουλος» προτείνει:

Να σταματήσει από την πλευρά του Υπ. Παιδείας η επικοινωνιακή διαχείριση της εξ’ αποστάσεως εκπαίδευσης.

Αύξηση της χρηματοδότησης για την Παιδεία και δωρεάν εξασφάλιση των τεχνικών μέσων στους μαθητές που δεν έχουν τη δυνατότητα με σκοπό την ισότιμη συμμετοχή στην εξ αποστάσεως εκπαίδευση (πρόσβαση στο διαδίκτυο, υπολογιστές, τάμπλετ).

Να χρησιμοποιηθεί η δημόσια τηλεόραση  ως εργαλείο για την εκπαίδευση των μαθητών μας (εκπαιδευτική τηλεόραση, προγράμματα υγείας και περιβάλλοντος, ταινίες από παιδικά και μαθητικά φεστιβάλ, κ.ά.).

Να γίνει διαμοιρασμός πλατφορμών (Ασύγχρονης και Σύγχρονης εκπαίδευσης) στην Πρωτοβάθμια και στην Δευτεροβάθμια εκπαίδευση.

Στην Πρωτοβάθμια εκπαίδευση οι πλατφόρμες θα πρέπει να είναι ενδεικτικές σύμφωνα με την ηλικία των μαθητών και διαφορετικές από τις υπόλοιπες βαθμίδες εκπαίδευσης ώστε να μην «σέρνεται» το σύστημα.  

Δίνουμε τη μάχη με όλα τα μέσα, αξιοποιούμε τα πάντα, και ταυτόχρονα:
 
Απαιτούμε από το Υπουργείο να ικανοποιήσει εδώ και τώρα τις διεκδικήσεις των εκπαιδευτικών. Ακόμα και στις πρωτόγνωρες συνθήκες που βιώνουμε, συνεχίζουμε να παλεύουμε, να αγωνιζόμαστε και να διεκδικούμε με γνώμονα τις ανάγκες των μαθητών μας".