Σχέδιο δράσης για την προώθηση της διαδικτυακής ασφάλειας σε παιδιά μετανάστες και πρόσφυγες που ζουν στην Ελλάδα

To Ελληνικό Κέντρο Ασφαλούς Διαδικτύου ενώνει τις δυνάμεις του με τη UNICEF Hellas και με την υποστήριξη του Αυτοτελούς Τμήματος Συντονισμού και Παρακολούθησης της Εκπαίδευσης Προσφύγων του Υπουργείου Παιδείας θέτουν σε εφαρμογή ένα σχέδιο δράσης για την προώθηση της διαδικτυακής ασφάλειας και εκπαίδευσης ψηφιακής ιθαγένειας σε παιδιά μετανάστες και πρόσφυγες που ζουν στην Ελλάδα αλλά και στις οικογένειές τους. Στόχος είναι να γεφυρωθεί το χάσμα των ψηφιακών ανισοτήτων και κινδύνων, διασφαλίζοντας ασφαλείς θετικές ψηφιακές εμπειρίες για τα παιδιά μετανάστες/πρόσφυγες που θα ενισχύσουν τις δεξιότητες τους και θα τους καταστήσουν υπεύθυνους ψηφιακούς πολίτες.

Μάλιστα η συνεργασία επισφραγίστηκε και με ένα Μνημόνιο Συνεργασίας μεταξύ του Ελληνικού Κέντρου Ασφαλούς Διαδικτύου και της UNICEF, η οποία έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην μετάφραση και προσαρμογή εκπαιδευτικού υλικού στις κύριες γλώσσες των μεταναστών και προσφύγων. 

Πιο συγκεκριμένα, στο πλαίσιο της εκστρατείας Back-to-School 2023 το Ελληνικό Κέντρο Ασφαλούς Διαδικτύου του ΙΤΕ σε συνεργασία με την UNICEF προχώρησε στη μετάφραση μέρος του ενημερωτικού - εκπαιδευτικού υλικού του, στις πιο διαδεδομένες γλώσσες μεταξύ των παιδιών μεταναστών και προσφύγων στην Ελλάδα: στα Φαρσί, Αραβικά, Γαλλικά και Αγγλικά. Το υλικό περιλαμβάνει ενημερωτικά φυλλάδια για όλα σχεδόν τα θέματα που άπτονται της ασφαλούς χρήσης του διαδικτύου όπως π.χ. διαδικτυακό εκφοβισμό, sexting, διαδικτυακή αποπλάνηση και εκμετάλλευση, ψευδείς ειδήσεις, ασφάλεια στα κοινωνικά δίκτυα, υπερβολική ενασχόληση με το διαδίκτυο κ.α. Επίσης περιλαμβάνει παραμύθια για μικρά παιδιά με μηνύματα σχετικά με την ασφαλή χρήση του διαδικτύου και ένα εγχειρίδιο ασφαλούς πλοήγησης. 

Στα φαρσί και τα αραβικά έχει επιπλέον μεταφραστεί και ο κύκλος μαθημάτων «Γίνε Ήρωας του Διαδικτύου», από τη Google-Hellas, που περιέχει δραστηριότητες που διδάσκουν στα παιδιά τις δεξιότητες που χρειάζονται προκειμένου να χρησιμοποιούν το διαδίκτυο έξυπνα και με ασφάλεια. Μπορείτε να δείτε όλο το υλικό στις διαφορετικές γλώσσες εδώ.

Επιπρόσθετα, σε συνεργασία με το Αυτοτελές Τμήμα Συντονισμού και Παρακολούθησης της Εκπαίδευσης Προσφύγων του Υπουργείου Παιδείας έχουν ήδη υλοποιηθεί και θα συνεχίσουν να υλοποιούνται κατά τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς εκπαιδευτικά σεμινάρια σε εκπαιδευτικούς που διδάσκουν σε παιδιά πρόσφυγες/μετανάστες προκειμένου να ενημερωθούν για τα επίκαιρα θέματα σε σχέση με το διαδίκτυο που απασχολούν περισσότερο αυτήν την ομάδα παιδιών αλλά και να επιμορφωθούν για δραστηριότητες κοινωνικοσυναισθηματικής αγωγής που συμβάλουν στην καθοδήγηση των παιδιών στα ψηφιακά ταξίδια τους.

Ψηφιακή ανισότητα στην κοινότητα των μεταναστών

Σύμφωνα με τα στοιχεία του Υπουργείου Παιδείας, κατά το σχολικό έτος 2021-2022, τα ελληνικά σχολεία υποδέχθηκαν συνολικά 16.417 μαθητές πρόσφυγες, εκ των οποίων οι 12.285 παρακολούθησαν ενεργά τα μαθήματα, ενώ κατά το σχολικό έτος 2022-2023 17.134 μαθητές ήταν εγγεγραμμένοι στα δημόσια σχολεία. 

Τα στοιχεία καταδεικνύουν ότι τα μέλη της μεταναστευτικής κοινότητας στην Ελλάδα - αλλά και διεθνώς - βιώνουν σημαντικά υψηλότερα επίπεδα ψηφιακής ανισότητας και αποκλεισμού σε σύγκριση με τον μέσο πληθυσμό. Όχι μόνο οι ανήλικοι από αυτήν την κοινότητα έχουν περιορισμένη πρόσβαση σε διαδικτυακές ευκαιρίες αλλά είναι επίσης πιο ευάλωτοι σε διαδικτυακούς κινδύνους.

Επιπλέον ακόμα κι αν αντιμετωπίζουν το ίδιο επίπεδο διαδικτυακών κινδύνων με άλλους, οι συνέπειες μπορεί να είναι πολύ πιο σοβαρές για αυτούς. Η προστασία αυτών των παιδιών από διαδικτυακό εκφοβισμό, ρητορική μίσους, απάτη, διαδικτυακή αποπλάνηση, διαδικτυακή εκμετάλλευση και έκθεση σε ακατάλληλο περιεχόμενο είναι μια πρόκληση υψίστης σημασίας.

Νέο ψηφιακό εκπαιδευτικό υλικό “Βack-to-School 2023-2024”

Και φέτος το Ελληνικό Κέντρο Ασφαλούς Διαδικτύου του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας δημιούργησε, με αφορμή τη νέα σχολική χρονιά, και δημοσιεύει μέσα από την ιστοσελίδα www.saferinternet4kids.gr νέο ψηφιακό υλικό για κάθε εκπαιδευτική βαθμίδα, το οποίο μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως «εργαλείο» μέσα στην τάξη ή και στο σπίτι.  Ιδιαίτερη έμφαση σε όλες τις εκπαιδευτικές βαθμίδες δίνεται στο θέμα της ψηφιακής ιθαγένειας. Η διατήρηση μιας υγιούς ψηφιακής παρουσίας και η επικοινωνία που γίνεται με σεβασμό και υπευθυνότητα αποτελούν τον ακρογωνιαίο λίθο της ψηφιακής ιθαγένειας. Επιπρόσθετα, ο σεβασμός των ψηφιακών δικαιωμάτων και η τήρηση των ψηφιακών υποχρεώσεων αποτελούν ουσιώδη στοιχεία των ενεργών πολιτών στο διαδίκτυο. Μέσα από σχέδια μαθημάτων, κουίζ, βίντεο, αφίσες, παραμύθια και διαδικτυακές δραστηριότητες μαθητές κάθε ηλικίας επιμορφώνονται και υιοθετούν έναν κώδικα αξιών που θα τους βοηθήσει να αντιμετωπίσουν τους αναδυόμενους κινδύνους από τη χρήση της τεχνολογίας. 

 To «Back-to-School package» είναι διαθέσιμο από εδώ.