«Το Περιβάλλον σε κρίση»

Η Φύση, το περιβάλλον μέσα στο οποίο ζούμε και δρούμε, για πόσο άραγε ακόμα θα ανέχεται την ανεύθυνη συμπεριφορά του ανθρώπου, την αλόγιστη σπατάλη φυσικών πόρων, τη ρύπανση των θαλασσών και την επιβάρυνση της ατμόσφαιρας; Πόσο στ’ αλήθεια έχουμε συνειδητοποιήσει ότι η συμπεριφορά μας προς το περιβάλλον είναι μια συμπεριφορά αυτοκαταστροφική για μας τους ίδιους που απειλεί ακόμα και την ύπαρξή μας στον πλανήτη; Ποια είναι τα σημάδια και τα μηνύματα που μας στέλνει το περιβάλλον για τους επικείμενους κινδύνους που διατρέχει και πόσο διατεθειμένοι είμαστε, εμείς οι κάτοικοι του πλανήτη Γη, να ενεργήσουμε σαν υπερασπιστές του; Και υπάρχει ακόμη χρόνος ή έχουμε υπερβεί τα όρια αντοχής των οικοσυστημάτων όπου ζούμε;

Απαντήσεις σε αυτά τα ζητήματα, που όλο και πιο έντονα τίθενται από τους νέους, προσπάθησε να δώσει η φετινή Ημέρα Θετικών Επιστημών του Εκπαιδευτηρίου “ΤΟ ΠΑΓΚΡΗΤΙΟΝ”. Η ημερίδα με τον γενικό τίτλο «Το Περιβάλλον σε κρίση» πραγματοποιήθηκε την Πέμπτη 28 Μαρτίου και απευθυνόταν σε μαθητές/τριες Γυμνασίου και Λυκείου. Προσκεκλημένοι ομιλητές ήταν ειδικοί επιστήμονες που έχουν αφιερώσει τη ζωή τους στη μελέτη του περιβάλλοντος: ο κ. Αναστάσιος Τσελεπίδης, βιολόγος - ωκεανογράφος, καθηγητής του τμήματος Βιολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης, και ο Πέτρος Λυμπεράκης, ΕΔΙΠ της Σχολής Θετικών και Τεχνολογικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Κρήτης και Έφορος Συλλογών Σπονδυλωτών στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας του Πανεπιστημίου Κρήτης.

Ο κ. Τσελεπίδης παρουσίασε στα παιδιά το εξαιρετικά ενδιαφέρον θέμα: «Μεσόγειος Θάλασσα. Είναι τελικά ένα ευάλωτο οικοσύστημα;». Ο ομιλητής εξήγησε πώς, μέσα από μια μακρά εξελικτική διαδικασία εκατομμυρίων ετών, η Μεσόγειος είναι σήμερα ένα οικοσύστημα υψηλής πολυπλοκότητας. Μίλησε για τη μεγάλη ποικιλία κλιματολογικών, υδρολογικών και γεωλογικών συνθηκών που δημιουργούν μεγάλη βιοποικιλότητα και ασυνήθιστα μεγάλο αριθμό ενδημικών ειδών, κυρίως σε μικρά βάθη και σε κοντινή από τις ακτές απόσταση. Και τόνισε εμφατικά ότι αυτοί ακριβώς οι παράγοντες κάνουν τη Μεσόγειο μια θάλασσα ιδιαίτερα ευάλωτη στις ανθρωπογενείς επιδράσεις, ιδιαίτερα μάλιστα στην αύξηση της θερμοκρασίας και στην κλιματική κρίση που ζούμε σήμερα.

Η ομιλία του κ. Λυμπεράκη με τον γενικό τίτλο «Η Φύση και ο Άνθρωπος» ξεκίνησε με αφετηρία τον τρόπο που οι άνθρωποι πάντα αντιμετώπιζαν τον εαυτό τους ως κάτι ξεχωριστό και το περιβάλλον ως κτήμα τους. Αυτή η προσπάθεια του ανθρώπου να επιβληθεί στη Φύση είχε σχεδόν πολεμικό χαρακτήρα και βρήκε διαχρονικά συμμάχους την επιστήμη και την τεχνολογία. Όμως, ο ομιλητής υπογράμμισε ότι σήμερα η επιστήμη είναι αυτή που μας αποδεικνύει με στοιχεία και μας προειδοποιεί ότι η πορεία αυτή είναι αδιέξοδη και αυτοκαταστροφική. Συνεπώς, οφείλουμε να αλλάξουμε ριζικά τον τρόπο σκέψης μας και να χρησιμοποιήσουμε όλα τα επιστημονικά και τεχνολογικά εργαλεία που έχουμε προκειμένου να αποκαταστήσουμε μια ισορροπημένη, συμφιλιωτική σχέση με τη Φύση. 

Η Ημέρα Θετικών Επιστημών έκλεισε με την παρουσίαση του θέματος «Ανθρώπινη δραστηριότητα και κλιματική αλλαγή» από τις Περιβαλλοντικές ομάδες του σχολείου, με επιβλέπουσα την καθηγήτρια Θεοδώρα Κοπτερίδου. Οι μαθητές και μαθήτριες των περιβαλλοντικών ομάδων του Γυμνασίου και του Λυκείου του Εκπαιδευτηρίου “ΤΟ ΠΑΓΚΡΗΤΙΟΝ” παρουσίασαν πειράματα σε σχέση με το κλίμα και την ανθρωπογενή κλιματική αλλαγή. Η εργασία τους πραγματοποιήθηκε με αφορμή τη συμμετοχή τους στις δράσεις του εθνικού εκπαιδευτικού προγράμματος «Μαθαίνοντας και Διδάσκοντας για την Κλιματική Αλλαγή, EDU4CLIMA» που υλοποιήθηκε από το «Εργαστήριο Χημικών και Περιβαλλοντικών Διεργασιών» του τμήματος Χημείας του Πανεπιστημίου Κρήτης, στον Φινοκαλιά Λασιθίου.