Παιδί και ίντερνετ: 20 χρόνια εορτασμού της Ημέρας Ασφαλούς Διαδικτύου

Έρευνα με πολύ ενδιαφέροντα αλλά συνάμα και ανησυχητικά συμπεράσματα διενεργήθηκε στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση με αφορμή την Ημέρα Ασφαλούς Διαδικτύου, από το Ελληνικό Κέντρο Ασφαλούς Διαδικτύου του ΙΤΕ

Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας στη Δευτεροβάθμια εκπαίδευση:

• 9% των εκπαιδευτικών έχει αντιληφθεί  ότι κάποιος μαθητής/τρια έχει πέσει θύμα διαδικτυακής παρενόχλησης/αποπλάνησης 
• 6% ότι κάποιος μαθητής/τρια έχει πέσει θύμα διαδικτυακής σεξουαλικής κακοποίησης (δηλαδή ότι απεικονίζεται σε εικόνες ή βίντεο σεξουαλικού περιεχομένου)
• 43% ότι κάποιος μαθητής/τρια συνομιλεί με αγνώστους στο διαδίκτυο 
• 26% έχει αντιληφθεί περιστατικό διαδικτυακού εκφοβισμού εντός του σχολείου

Όσον αφορά στην υπερβολική ενασχόληση το 65% των εκπαιδευτικών Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και το 47% της Πρωτοβάθμιας έχει εντοπίσει μαθητή/τρια που αντιμετωπίζει πρόβλημα κάποιου βαθμού.  

Σχεδόν οι μισοί εκπαιδευτικοί δυσκολεύονται να διαχειριστούν δύσκολες καταστάσεις που απορρέουν από τη χρήση του διαδικτύου από τους μαθητές τους όπως είναι η διαδικτυακή σεξουαλική παρενόχληση/αποπλάνηση ή κακοποίηση, η υπερβολική ενασχόληση και ο διαδικτυακός εκφοβισμός.

ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ

Η έρευνα διενεργήθηκε με τη μορφή ανώνυμου online ερωτηματολογίου το Δεκέμβριο του 2022 μέχρι τον Ιανουάριο του 2023. Πραγματοποιήθηκε από το Ελληνικό Κέντρο Ασφαλούς Διαδικτύου του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας σε συνεργασία με το Πανελλήνιο Σχολικό Δίκτυο του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων που διοικείται από το Ινστιτούτο Τεχνολογίας Υπολογιστών και Εκδόσεων «Διόφαντος» και στην οποία συμμετείχαν 4.400 εκπαιδευτικοί από ολόκληρη τη χώρα και από όλες τις εκπαιδευτικές βαθμίδες.   

Εικόνα 1: Ταυτότητα Έρευνας και Δημογραφικά Στοιχεία

Εικόνα 2: Δημογραφικά Στοιχεία Έρευνας

Το 9% των εκπαιδευτικών Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης  έχει αντιληφθεί/μάθει ότι κάποιος μαθητής/τρια έχει πέσει θύμα διαδικτυακής παρενόχλησης/αποπλάνησης και το 6% ότι κάποιος μαθητής/τρια έχει πέσει θύμα διαδικτυακής κακοποίησης. Το αντίστοιχο ποσοστό στην Πρωτοβάθμια εκπαίδευση είναι 2% για περιστατικά διαδικτυακής παρενόχλησης/αποπλάνησης και 0,5% για περιστατικά διαδικτυακής κακοποίησης. 

Εικόνα 4: Έχετε αντιληφθεί ή σας έχει εμπιστευτεί κάποιος μαθητής ή μαθήτρια σας ότι έχει πέσει θύμα διαδικτυακής σεξουαλικής κακοποίησης (δηλαδή ότι απεικονίζεται σε εικόνες ή βίντεο σεξουαλικού περιεχομένου);

Παραπάνω από τους μισούς εκπαιδευτικούς και από τις δυο εκπαιδευτικές βαθμίδες (57% στον γενικό πληθυσμό,  54% στην Πρωτοβάθμια και 60% στην Δευτεροβάθμια) δηλώνουν ότι δεν είναι ενήμεροι για το πως πρέπει να διαχειριστούν καταστάσεις διαδικτυακής σεξουαλικής αποπλάνησης/κακοποίησης εις βάρος των μαθητών τους.

Εικόνα 5: Είσαστε ενήμερος/η για το πώς να διαχειριστείτε καταστάσεις διαδικτυακής αποπλάνησης ή και κακοποίησης στο σχολείο σας;

Εντυπωσιακό είναι το στοιχείο ότι το 65% των εκπαιδευτικών Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και το 47% των εκπαιδευτικών Πρωτοβάθμιας έχει αντιληφθεί ότι κάποιος μαθητής/τρια αντιμετωπίζει πρόβλημα υπερβολικής ενασχόλησης. Μάλιστα, σχεδόν το 59% των εκπαιδευτικών Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης δηλώνουν ταυτόχρονα ότι δεν είναι ενήμεροι για το πως πρέπει να το διαχειριστούν. 

Εικόνα 6: Έχετε αντιληφθεί ή σας έχει εμπιστευτεί κάποιος μαθητής ή μαθήτρια σας ότι αντιμετωπίζει πρόβλημα υπερβολικής ενασχόλησης στο διαδίκτυο;

Εικόνα 7: Είσαστε ενήμερος/η για το πώς να διαχειριστείτε καταστάσεις υπερβολικής ενασχόλησης στο διαδίκτυο με μαθητές στο σχολείο σας;

Το 44% των εκπαιδευτικών Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και το 23% των εκπαιδευτικών Πρωτοβάθμιας δηλώνουν ότι έχει πέσει στην αντίληψή τους μαθητής/τρια να συνομιλεί με αγνώστους στο διαδίκτυο είτε σε μεγάλο βαθμό είτε σε μικρότερο βαθμό. 

Εικόνα 8: Έχετε αντιληφθεί ή γνωρίζετε αν οι μαθητές σας συνομιλούν με αγνώστους στο διαδίκτυο;

Το 26% των εκπαιδευτικών Δευτεροβάθμιας και το 9% των εκπαιδευτικών Πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης δηλώνει ότι έχει γίνει γνώστης περιστατικού διαδικτυακού εκφοβισμού. Και από τις δυο εκπαιδευτικές βαθμίδες, η πλειοψηφία (69%) ενημερώθηκε για το περιστατικό από τον ίδιο τον μαθητή και ένα 13% το πληροφορήθηκε από κάποιον άλλον/η μαθητή/τρια.

Εικόνα 9: Σας έχει εμπιστευτεί/καταγγείλει κάποιος μαθητής/τρια σας ότι έχει πέσει θύμα διαδικτυακού εκφοβισμού;

Μάλιστα το 42% των εκπαιδευτικών όλων των βαθμίδων (39% στην Πρωτοβάθμια και 45% στην Δευτεροβάθμια) δηλώνουν ότι δε γνωρίζουν πως να διαχειριστούν καταστάσεις διαδικτυακού εκφοβισμού με την πλειοψηφία αυτών να διδάσκουν στο Λύκειο (49%).

Εικόνα 10: Είσαστε ενήμερος/η για το πώς πρέπει να διαχειριστείτε καταστάσεις διαδικτυακού εκφοβισμού στο σχολείο σας;

Στην ερώτηση ποια είναι τα πιο συχνά προβλήματα που συναντάνε σε σχέση με το διαδίκτυο και τα παιδιά το 68% των εκπαιδευτικών απάντησε η υπερβολική ενασχόληση, το 59% και το 50% την έλλειψη ορίων από τους γονείς και την έλλειψη επίβλεψης από τους γονείς, αντίστοιχα. 

Εικόνα 11: Επιλέξτε τα πιο συχνά προβλήματα που αντιμετωπίζετε με τους μαθητές σας και αφορούν στο διαδίκτυο.

Το 79% σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας χρησιμοποιεί το διαδίκτυο κατά την εκπαιδευτική διαδικασία, είτε σε καθημερινή βάση, είτε μερικές φορές την εβδομάδα και μόνο το 2% δεν το χρησιμοποιεί καθόλου για τις ανάγκες του μαθήματος. 

Εικόνα 12: Πόσο συχνά χρησιμοποιείτε το διαδίκτυο κατά την εκπαιδευτική διαδικασία;

Εικόνα 13: Έχετε αυτοπεποίθηση να διδάξετε στην τάξη τις βασικές αρχές ψηφιακής ασφάλειας;

Η συντονίστρια του Ελληνικού κέντρου Ασφαλούς Διαδικτύου, Καθηγήτρια Παρασκευή Φραγκοπούλου, σχολιάζοντας τα αποτελέσματα της έρευνας επεσήμανε ότι δείχνουν ανησυχητικές τάσεις. Ιδιαίτερα το μεγάλο ποσοστό υπερβολικής ενασχόλησης αποτυπώνει το πως έχει διαμορφωθεί η κατάσταση μετά την πανδημία. Η υπεύθυνη επικοινωνίας του Ελληνικού Κέντρου Ασφαλούς Διαδικτύου, Κατερίνα Ψαρουδάκη, τονίζει ότι οι εκπαιδευτικοί χρειάζονται στήριξη, ακόμα περισσότερη ενημέρωση και επιμόρφωση καθώς η τεχνολογία εξελίσσεται ραγδαίο και ο ρόλος τους είναι καταλυτικός στην εκπαίδευση των παιδιών στην ορθή χρήση του διαδικτύου.

«Όταν αφήνουμε  χωρίς επίβλεψη ένα παιδί στο διαδίκτυο, είναι σαν να το αφήνουμε μόνο του σ’ ένα τεράστιο πάρκο», είπε στο Θέμα Κρήτης 103.1 η Κατερίνα Ψαρουδάκη Υπεύθυνη Επικοινωνίας Ελληνικού Κέντρου Ασφαλούς Διαδικτύου ΙΤΕ  με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Ασφαλούς Πλοήγησης στο Διαδίκτυο. Ο αδύναμος κρίκος είναι οι γονείς, αφού, σύμφωνα με έρευνα, μόλις το 32% ανησυχεί για τους κινδύνους που ελλοχεύουν, όταν το παιδί τους περιηγείται στο διαδίκτυο.

Διαβάστε περισσότερες ειδήσεις από την Κρήτη