ΚΡΗΤΗ
Το Ωκεανογραφικό σκάφος του ΕΛΚΕΘΕ "σάλπαρε" στην έρευνα για την Κλιματική Αλλαγή
Σύμπραξη δυνάμεων στο πλαίσιο του Εθνικού Δικτύου για την Κλιματική Αλλαγή - Climpact
Το ρόλο του ΕΛΚΕΘΕ ως πυλώνα πληροφόρησης για το κοινό αλλά και φορέα λύσεων και ιδεών για την κλιματική προσαρμογή υπογράμμισε ο νέος Πρόεδρος του ΕΛΚΕΘΕ, Δρ. Αριστομένης Καραγεώργης, κατά την διάρκεια παρουσίασης του Εθνικού δικτύου για την κλιματική αλλαγή – Climpact και τα πρώτα δεδομένα από την άρτι ολοκληρωθείσα αποστολή του Ωκεανογραφικού Σκάφους "Αιγαίο", που πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του Δικτύου, στην περιοχή που εκτείνεται από το Ιόνιο Πέλαγος νότια της Πελοποννήσου μέχρι και το ανατολικό άκρο της Κρήτης εντός του Κρητικού Πελάγους.
Κατά τη διάρκειά της συλλέχθηκαν παράλληλα δείγματα τόσο από το θαλάσσιο περιβάλλον όσο και από την ατμόσφαιρα, διαδικασία που ελάχιστες φορές έχει γίνει στην περιοχή των ελληνικών θαλασσών. Ο συνδυασμός των παράλληλων δειγματοληψιών θα συντελέσει στην πληρέστερη κατανόηση των αλληλεπιδράσεων ανάμεσα στα δύο περιβάλλοντα (θαλάσσιο και ατμοσφαιρικό), ειδικά την συγκεκριμένη εποχή του έτους που παρατηρείται συχνά μεταφορά αφρικανικής σκόνης από τον άνεμο καθώς και άνθιση φυτοπλαγκτού στη θάλασσα.
Όπως τόνισε ο κ. Καραγεώργης, το δίκτυο περιλαμβάνει μια σειρά από δράσεις εξωστρέφειας για τη διάχυση της πληροφόρησης καθώς όπως σημείωσε "αυτή τη στιγμή υπάρχει και η επιστημονική γνώση και η τεχνολογία που θα μπορούσαν να επαναφέρουν το πλανήτη σε μια φυσιολογική κατάσταση".
O ίδιος υπογράμμισε την αναγκαιότητα "να γίνουν πάρα πολλές προσπάθειες από όλα τα μέρη και προφανώς και από τον κάθε έναν από εμάς σε επίπεδο πολίτη και ατομικής ευθύνης", πρόσθεσε, δε, ότι "τα μείζονα θέματα έχουν να κάνουν με τις πολιτικές των μεγάλων κρατών που είναι και οι μεγάλοι εκπομπείς αερίων του θερμοκηπίου".
Οι αυξανόμενοι καύσωνες μείζον θέμα για την Κρήτη
Σύμφωνα με τον κ.Καραγεώργη, "τα θέματα των αυξανόμενων καυσώνων είναι μείζονος σημασίας για την Κρήτη", η οποία ούσα στο νοτιότερο άκρο της χώρας καταγράφει ήδη "επιπτώσεις στην γεωργία και στη λειψυδρία που συνεπάγεται η αύξηση της θερμοκρασίας". Ο ίδιος μάλιστα εξέφρασε την εκτίμηση ότι θα είναι ένα από τα προβλήματα "που θα αντιμετωπίσει η περιφέρεια της Κρήτης στο άμεσο μέλλον" για το οποίο θα πρέπει να καταβληθούν προσπάθειες κι από την Περιφέρεια και την Πολιτεία για "να προστατευτεί η περιοχή όσο είναι δυνατόν".
Μιλώντας για την αποστολή του Ωκεανογραφικού σκάφου, ο ερευνητής του ΕΛΚΕΘΕ, Δημήτρης Βελαώρας σημείωσε ότι είχε ως σκοπό να παρακολουθήσει παράλληλα και το οικοσύστημα το θαλάσσιο, αλλά και την ατμόσφαιρα. Στο πλοίο είχαν συνεργαστεί επιστήμονες από το ΕΛΚΕΘΕ, το Πανεπιστήμιο Αιγαίου, το Αστεροσκοπείο Αθηνών, το ΕΚΕΦΕ Δημόκριτος και το Αμερικάνικο Κολέγιο, ο καθένας στον δικό του τομέα. "Μετρήσαμε και την ποιότητα του αέρα - τα αεροζόλ - με μηχανήματα τα οποία ήταν τοποθετημένα πάνω στον καράβι.
Έγιναν μετρήσεις στην θαλάσσια στήλη με τα όργανα του ΕΛΚΕΘΕ συλλέγοντας και δείγματα νερού, τα οποία αναλύθηκαν στη συνέχεια στο εργαστήριο για να μετρηθούν οι χημικές και οι βιολογικές παράμετροι. Παράλληλα ποντίστηκαν συστοιχίες "παγίδων" στο κρητικό πέλαγος που μετά από ένα χρόνο θα καταδείξουν στοιχεία με βάση το τί οργανική ύλη θα έχει συλλεχθεί στο βάθος της θαλάσσιας στήλης" - πρόσθεσε ο κ.Βελαώρας.
Η καθηγήτρια του τμήματος Ωκεανογραφίας και θαλασσίων βιοεπιστημών του Πανεπιστημίου Αιγαίου Εύα Κρασακοπούλου σημείωσε ότι ο ωκεανός παίζει έναν κύριο ρόλο στην δέσμευση διοξειδίου του άνθρακα, απορροφώντας το 1/4 των ανθρωπογενών εκπομπών. Αν δεν γινόταν αυτό "τότε οι πτώσεις της κλιματικής αλλαγής που βιώνουμε όλοι θα ήταν δυσμενέστερες" - σημείωσε η ίδια. Αναφορικά με τα δεδομένα που συλλέχθηκαν κατά την αποστολή του "Αιγαίο" είπε ότι θα αναλυθούν στους προσεχείς μήνες και θα συνδυαστούν με αντίστοιχες μετρήσεις θερμοκηπικών αερίων που έκανε το Εθνικό Αστεροσκοπείο στην ατμόσφαιρα, ώστε να έχουμε τη σύνδεση και τις ανταλλαγές του διοξειδιού του άνθρακα μεταξύ της ατμόσφαιρας και τις επιφάνειας της θάλασσας. Παράλληλα έχουν συλλεχθεί δείγματα από πολύ μεγάλα βάθη, της τάξης των 3.000 και 4.000 μέτρων στο Ιόνιο, "προκειμένου να εκτιμήσουμε πόσο ανθρωπογενές διοξείδιο του άνθρακα έχει κατεισδύσει στους βαθείς ορίζοντες της Μεσογείου".
Τεχνικές για μετριασμό της κλιματικής αλλαγής
Η κ.Κρασακοπούλου αναφέρθηκε στις ενδεχόμενες λύσεις κατά της κλιματικής αλλαγής. Όπως σημείωσε "έχουν αναπτυχθεί διάφορες τεχνικές προκειμένου να χρησιμοποιηθεί ο ωκεανός για να έχουμε περαιτέρω δέσμευση του διοξειδίου του άνθρακα κι έτσι μετριασμό της κλιματικής αλλαγής". Η ίδια εξήγησε ότι ορισμένες από αυτές τις μεθόδους είναι φυσικές, κάποιες άλλες όμως περιλαμβάνουν την ρίψη χημικών στη θάλασσα, "κάτι το οποίο", όπως υπογράμμισε η κ.Κρασακοπούλου "δεν θέλουμε και αντίκειται στο δίκαιο της θάλασσας", για αυτό τόνισε πως "όποια δράση τέτοιου τύπου πρόκειται να γίνει στο μέλλον για την αύξηση της δέσμευσης του διοξειδίου του άνθρακα από τη θάλασσα, πρέπει να αντιμετωπιστεί με πολύ μεγάλη προσοχή κι αφού θα έχουν προηγηθεί πειραματικές μελέτες σε εργαστήρια, με προσομοιώσεις".
Η καθηγήτρια στο τμήμα Χημείας του Πανεπιστημίου Κρήτης, Μαρία Κανακίδου αναφέρθηκε στη συμμετοχή του τμήματος στο Climpact "με όργανα πάνω στο πλοίο, με τα οποία γίνονται δειγματοληψίες σε φίλτρα, που μας επιτρέπουν μετά να κάνουμε πολύ αναλυτικές ταυτοποιήσεις των συστατικών των αερολυμάτων στην ατμόσφαιρα και να μπορέσουμε έτσι να δούμε τι μπαίνει ουσιαστικά από την ατμόσφαιρα στη θάλασσα". Η κ.Κανακίδου σημείωσε ότι είναι πάρα πολύ σημαντικό και σε διεθνές επίπεδο το πως η ατμοσφαιρική ρύπανση επηρεάζει διπλά - και τη θαλάσσια βιολογία και το κλίμα. Ταυτόχρονα, στο Πανεπιστήμιο, μια ομάδα εργασίας με 30 διεθνώς αναγνωρισμένους επιστήμονες μελετάνε το πως μπορούμε να κατανοήσουμε καλύτερα την ανθρώπινη επίδραση στη θαλάσσια βιολογία.
Εκ μέρους της Περιφέρειας Κρήτης, ο Αντιπεριφερειάρχης Περιβάλλοντος Ν.Ξυλούρης σημείωσε ότι αναμένει τις προτάσεις και τα αποτελέσματα των επιστημονικών δράσεων "για να αντιμετωπίσουμε τις επιπτώσεις που έχει η κλιματική αλλαγή - η κλιματική κρίση - στο περιβάλλον". Ο ίδιος τόνισε την πρόθεση της Περιφέρειας να οργανώσει δράσεις στην κατεύθυνση της μείωσης των επιπτώσεων και της - όσο γίνεται καλύτερης - προσαρμογής με παρεμβάσεις σε όλους τους τομείς. Ο κ.Ξυλούρης εξήρε την υψηλού επιπέδου επιστημονική δουλειά, χαρακτηρίζοντάς την απαραίτητο εργαλείο "για να ασκηθεί η πολιτική της προσαρμογής και της μείωσης".
Ο Αντιπεριφερειάρχης Κλιματικής Αλλαγής, Γ.Αναστασάκης τόνισε ότι "ως Περιφέρεια υποστηρίζουμε κάθε τέτοια κλιματική συμμαχία γιατί έχει αποδειχθεί περίπτωνα ότι είναι ο μόνος τρόπος, ο μόνος δρόμος που μπορούμε να ακολουθήσουμε ώστε να έχουμε καλύτερη τύχη στη διαχείριση αυτού του ζητήματος που είναι και μεγαλύτερο και πιο κρίσιμο σε σχέση με την αρχική θεώρηση".
Ο Αντιπεριφερειάρχης Διασύνδεσης με ερευνητικά & ακαδημαϊκά ιδρύματα Γ.Ματαλλιωτάκης τόνισε από την πλευρά του τη σημασία του ότι "οι έρευνες σε αυτό το πρόγραμμα διεξάγονται στο θαλάσσιο χώρο της Κρήτης". Ο ίδιος πρόσθεσε την στήριξη εκ μέρους της Περιφέριας "στα ερευνητικά και ακαδημαϊκά ιδρύματα της Κρήτης, τα οποία συμμετέχουν σε αυτό το πρόγραμμα".
"Στηρίζουμε την έρευνα, την Καινοτομία και είμαστε κοντά σε αυτό το πρόγραμμα και στις προσπάθειες του ΕΛΚΕΘΕ για να συνεργαστούμε όταν βγουν τα πρώτα αποτελέσματα με τους φορείς, την κοινωνία, τους πολίτες ώστε να επιτευθεί η σωστή διάχυση" - πρόσθεσε ο κ.Ματαλλιωτάκης.
Διαβάστε περισσότερες ειδήσεις από την Κρήτη και το Ηράκλειο
