ΚΡΗΤΗ
Κρήτη - Tο σημείο μηδέν για την κρίση της λειψυδρίας: πώς βλέπουν 3 έφηβοι την κλιματική αλλαγή
Τρεις μαθητές, μέλη της Συμβουλευτικής Ομάδας Παιδιών και Νέων της UNICEF στην Ελλάδα, μιλούν για τις επιπτώσεις της λειψυδρίας

Ένα εκτενές δημοσίευμα αφιερωμένο στο πρόβλημα λειψυδρίας στην Κρήτη, δημοσίευσε στον ιστότοπό της η Unicef. Πρόβλημα που έχει απασχολήσει κυρίως τα τελευταία έτη τους ντόπιους, λόγω των αυξημένων θερμοκρασιών και της έλλειψης βροχοπτώσεων, και που όπως φαίνεται, έχει έρθει για να μείνει, κάνοντας πλέον απαραίτητη την αλλαγή τρόπου ζωής, αλλά και επιτακτική ανάγκη την εύρεση λύσης.
Τα συνεχή αυτά έτη μειωμένων βροχών, αλλά και ανόδου θερμοκρασίας εκτός από άδειες δεξαμενές , που επηρεάζουν σημαντικά την καθημερινότητα των πολιτών και τους αγρότες / γεωργούς του νησιού, φαίνεται πως επηρεάζουν σημαντικά και τη νεολαία, καθώς οι νέοι έρχονται αντιμέτωποι με τις προκλήσεις της κλιματικής αλλαγής.
Όπως έχει τονίσει και το Cretalive σε αρκετά δημοσίευματα, τα αποθέματα του νερού που βρίσκονται στις δεξαμενές της Κρήτης είναι αρκετά χαμηλά, με το καμπανάκι να έχει χτυπήσει πολύ πριν ξεκινήσει η καλοκαιρινή-τουριστική σεζόν, όταν και οι ανάγκες θα είναι αυξημένες, λόγω θερμοκρασιών αλλά και σε συνδυασμό με τους επισκέπτες που φτάνουν στο νησί, οι οποίοι κάθε χρόνο είναι και περισσότεροι.
Αυτό που υπογραμμίζεται στο δημοσίευμα της unicef είναι πως αρκετοί είναι οι δήμοι της Kρήτης που έχουν κυρυχθεί σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης λόγω της λειψυδρίας ανά διαστήματα.
Παιδιά και κλιματική αλλαγή: ‘Ένα δυσανάλογο βάρος
Η κλιματική αλλαγή εγκυμονεί ιδιαίτερους κινδύνους για τα παιδιά, τα οποία συχνά είναι τα πιο ευάλωτα κατά τις περιβαλλοντικές κρίσεις. Τα μισά από τα παιδιά στην Ευρώπη και την Κεντρική Ασία αντιμετωπίζουν συχνά καύσωνες, με την Ελλάδα να υφίσταται μερικές από τις πιο σοβαρές επιπτώσεις. Ενώ η Κρήτη περιβάλλεται από νερό, είναι το σημείο μηδέν για την κρίση λειψυδρίας. Η άνοδος της θερμοκρασίας, ο υπερτουρισμός και οι ανεπαρκείς υποδομές επιδεινώνουν το πρόβλημα, επηρεάζοντας τα δικαιώματα των παιδιών στην εκπαίδευση, την υγεία και την ανάπτυξη, όπως αυτά κατοχυρώνονται από τη Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού.
Ο δεκαεξάχρονος Γιάννης Μαντζάνας, U-Reporter και μέλος της Συμβουλευτικής Ομάδας Παιδιών και Νέων της UNICEF στην Ελλάδα, έχει διαπιστώσει τις επιπτώσεις από πρώτο χέρι στο χωριό του, το Πενταμόδι, 17 χιλιόμετρα από το Ηράκλειο. Η οικογένειά του, αν και δεν εξαρτάται αποκλειστικά από τη γεωργία, είδε το συμπληρωματικό εισόδημα που κέρδιζε από την παραγωγή του ελαιόλαδου της γιαγιάς του να μειώνεται λόγω της ξηρασίας.

«Η περσινή ήταν μια χρονιά-ρεκόρ για την Κρήτη - με αρνητικό τρόπο», εξηγεί ο Γιάννης. «Η έλλειψη νερού είναι τόσο σοβαρή που πολλές οικογένειες, ειδικά αυτές που εξαρτώνται από τη γεωργία, θα δυσκολευτούν οικονομικά. Ενώ η οικογένειά μου δεν επηρεάζεται τόσο σοβαρά, επειδή οι γονείς μου είναι δάσκαλοι, στο παρελθόν είχαμε ένα επιπλέον εισόδημα από τα ελαιόδεντρα της γιαγιάς μου. Φέτος, δεν θα το έχουμε.
Υπήρχαν φορές που οι έντονες βροχοπτώσεις είτε πλημμύριζαν τους δρόμους, είτε προκαλούσαν κατολισθήσεις και δεν μπορούσαμε να φτάσουμε στο κέντρο της πόλης. Για μένα, αυτό σήμαινε ότι έχανα μαθήματα», λέει.
Σύμφωνα με δημοσκόπηση του U-Report, το 70% των μαθητών στην Ελλάδα ανέφεραν ότι δεν μπόρεσαν να παρακολουθήσουν μαθήματα κάποια στιγμή κατά το σχολικό έτος 2023-2024 λόγω δυσμενών καιρικών συνθηκών, υπογραμμίζοντας τον τρόπο με τον οποίο η κλιματική αλλαγή διαταράσσει την εκπαίδευση.

Αυξημένο άγχος και άνισα βάρη
Η ψυχολογική επιβάρυνση λόγω κλιματικής αλλαγής είναι μια ακόμα αυξανόμενη ανησυχία για τα παιδιά στην Κρήτη και σε ολόκληρη την Ελλάδα. Πρόσφατη έρευνα διαπίστωσε ότι το 44% των παιδιών στις πληγείσες περιοχές αναφέρουν αυξημένο άγχος που συνδέεται με την κλιματική αλλαγή.
Η δεκαεξάχρονη Εριέττα Παντελάκη, μια άλλη μαθήτρια στην Κρήτη, προβληματίζεται σχετικά με αυτή την ολοένα και μεγαλύτερη έγνοια: «Οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής είναι τόσο προφανείς και με κάνουν να ανησυχώ πολύ. Αν είναι ήδη τόσο άσχημα, τι θα συμβεί στο μέλλον; Μόλις ξεκινάμε τη ζωή μας και βλέπουμε τις συνέπειες», λέει.

Ο συμμαθητής του Γιάννη, Γιώργος Ορφανίδης, περιγράφει πώς το αντιμετωπίζει η οικογένειά του: «Μένω λίγο έξω από το κέντρο της πόλης και το καλοκαίρι, όταν το νησί είναι γεμάτο τουρίστες, η πίεση του νερού στο σπίτι μας είναι συχνά τόσο χαμηλή που αδυνατεί να καλύψει τις ανάγκες μας. Ευτυχώς, έχουμε μια δεξαμενή νερού, αλλά αισθάνομαι ότι είναι άδικο τα ξενοδοχεία να έχουν πάντα νερό για τις πισίνες τους, ενώ κάτοικοι όπως εμείς να δυσκολευόμαστε», λέει.

Εθνική πρόκληση
Τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η Κρήτη αντικατοπτρίζουν τις ευρύτερες κλιματικές προκλήσεις σε ολόκληρη την Ελλάδα. Το έτος 2023 ήταν το θερμότερο των τελευταίων 30 ετών. Κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού του 2024, 25 δήμοι σε όλη την Ελλάδα κήρυξαν κατάσταση έκτακτης ανάγκης λόγω της ξηρασίας και της καταπόνησης των υδάτινων πόρων..
Τα παιδιά είναι ιδιαίτερα ευάλωτα, καθώς 307.763 παιδιά στην Ελλάδα εκτιμάται ότι διατρέχουν υψηλό κίνδυνο εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής.
Διαβάστε ολόκληρο το δημοσίευμα εδώ
Διαβάστε περισσότερες ειδήσεις από την Κρήτη