Κοινοβουλευτική παρέμβαση του ΠΑΣΟΚ για το Μέγιστο Όριο Α.Π.Ε στην Αγροτική Γη Υψηλής Παραγωγικότητας

Ερώτηση και Αίτηση Κατάθεσης Εγγράφων υπέβαλε η Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΠΑΣΟΚ-Κινήματος Αλλαγής προς τον Υπουργό Περιβάλλοντος & Ενέργειας, κ. Θ. Σκυλακάκη, τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, κ. Ελ. Αυγενάκη και την Υπουργό Εσωτερικών, κα Ν. Κεραμέως με θέμα: «Δεδομένα ανά Περιφερειακή Ενότητα για την τήρηση του μέγιστου ορίου Α.Π.Ε. στην αγροτική γη υψηλής παραγωγικότητας».

Η εν λόγω κοινοβουλευτική πρωτοβουλία αφορά το θεσμικό πλαίσιο συγκερασμού μεταξύ γεωργικής δραστηριότητας και εγκατάστασης φωτοβολταϊκών σταθμών σε αγροτική γη υψηλής παραγωγικότητας.

Επιπλέον, εντάσσεται στο πλαίσιο της προτεραιότητας του ΠΑΣΟΚ-Κινήματος Αλλαγής για τη διασφάλιση ενός ολοκληρωμένου προγράμματος για την Ενεργειακή Δημοκρατία, όχι υπέρ λίγων ισχυρών, αλλά με διαφάνεια και κοινωνικά δίκαιη πρόσβαση των μικρομεσαίων και των μη προνομιούχων, των αγροτών και κτηνοτρόφων, καθώς και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, στην παραγωγή ΑΠΕ με ανάπτυξη ενεργειακών κοινοτήτων.

Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της Ερώτησης:

Η παρ.6 του αρ.56 του ν. 2637/1998, ως έχει διαδοχικά τροποποιηθεί και ισχύει, με πιο πρόσφατη μεταβολή της από το αρ.36 του ν. 5087/2024, αφορά τα «αγροτεμάχια που χαρακτηρίζονται από τη Διεύθυνση Αγροτικής Ανάπτυξης της οικείας Περιφερειακής Ενότητας ως αγροτική γη υψηλής παραγωγικότητας». Για αυτά ορίζεται, μεταξύ άλλων, ότι « (…) ειδικά η παραγωγή ενέργειας από φωτοβολταϊκούς σταθμούς εγκατεστημένης ισχύος μικρότερης ή ίσης του ενός μεγαβάτ (1 MW) επιτρέπεται σε αγροτεμάχια που χαρακτηρίζονται ως αγροτική γη υψηλής παραγωγικότητας, συμπεριλαμβανομένων των περιοχών της Αττικής, καθώς και των περιοχών της Επικράτειας που έχουν ήδη καθοριστεί ως αγροτική γη υψηλής παραγωγικότητας από εγκεκριμένα Γενικά Πολεοδομικά Σχέδια (Γ.Π.Σ.) ή Σχέδια Χωρικής Οικιστικής Οργάνωσης Ανοιχτής Πόλης (Σ.Χ.Ο.Ο.Α.Π.) του ν. 2508/1997, σε Ζώνες Οικιστικού Ελέγχου (Ζ.Ο.Ε.) του αρ.29 του ν.1337/1983 και σε Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια του ν. 4447/2016, υπό την προϋπόθεση ότι οι φωτοβολταϊκοί σταθμοί, για τους οποίους χορηγούνται δεσμευτικές προσφορές σύνδεσης από τον αρμόδιο Διαχειριστή, μετά την έναρξη ισχύος της υπό στοιχεία ΥΠΕΝ/ΔΑΠΕΕΚ/74123/2971/29.7.2020 Κοινής Απόφασης των Υπουργών Περιβάλλοντος & Ενέργειας, Εσωτερικών και Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων, δεν υπερβαίνουν το 0,8%, καλύπτουν αγροτικές εκτάσεις που αθροιζόμενες με τις αγροτικές εκτάσεις που καλύπτουν φωτοβολταϊκοί σταθμοί που έχουν ήδη τεθεί σε λειτουργία ή έχουν χορηγηθεί δεσμευτικές προσφορές σύνδεσης και τις εκτάσεις που καλύπτουν φωτοβολταϊκοί σταθμοί που εγκαθίστανται σύμφωνα με την παρ.11 του αρ.51 του ν. 4178/2013, δεν υπερβαίνουν το 0,8% του συνόλου των καλλιεργούμενων εκτάσεων της κάθε Περιφερειακής Ενότητας. Με Κοινή Απόφαση των Υπουργών Περιβάλλοντος & Ενέργειας, Εσωτερικών και Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων, που εκδίδεται μέσα σε 2 μήνες από τη θέση σε ισχύ της παρούσας διάταξης καθορίζεται η ισχύς σε μεγαβάτ (MW) των φωτοβολταϊκών σταθμών που επιτρέπεται να εγκατασταθούν σε αγροτική γη υψηλής παραγωγικότητας σε κάθε Περιφερειακή Ενότητα και προσδιορίζονται οι ενέργειες των αρμόδιων υπηρεσιών. Για τον ανωτέρω καθορισμό χρησιμοποιούνται τα στοιχεία της Ετήσιας Γεωργικής Στατιστικής Έρευνας του έτους 2017 της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής και λαμβάνεται υπόψη μία τυπική στρεμματική κάλυψη ανά μονάδα ισχύος των φωτοβολταϊκών σταθμών. Με την Απόφαση αυτή δύναται να επιβάλλονται περιορισμοί ως προς το είδος των καλλιεργούμενων εκτάσεων, ενώ μπορεί να περιορίζεται και το ως άνω ποσοστό σε συγκεκριμένες Περιφερειακές Ενότητες. (…) ». 

Τον Οκτώβριο του 2022, κατ’ εξουσιοδότηση της ανωτέρω παραγράφου, εκδόθηκε η ΥΠΕΝ/ΔΑΠΕΕΚ/104605/4389 Κοινή Απόφαση των Υπουργείων Περιβάλλοντος & Ενέργειας, Εσωτερικών και Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων (Φ.Ε.Κ. Β’ 5342/17.10.2022). Στον Πίνακα 1 του άρθρου 2 της Κ.Υ.Α. προσδιορίστηκε «το μέγιστο όριο συνολικής ισχύος φωτοβολταϊκών σταθμών σε αγροτική γη εντός του οποίου είναι επιτρεπτή η εγκατάσταση φωτοβολταϊκού σταθμού < 1MW σε αγροτεμάχια που χαρακτηρίζονται ή καθορίζονται ως αγροτική γη υψηλής παραγωγικότητας ανά Περιφερειακή Ενότητα». 

Για τον προσδιορισμό ελήφθη υπόψη «το σύνολο της καλλιεργούμενης γεωργικής γης και αγρανάπαυσης (σύνολο καλλιεργούμενων εκτάσεων) ανά Περιφερειακή Ενότητα του Πίνακα 1α «Εκτάσεις καλλιεργειών και αγρανάπαυσης, κατά κατηγορία, Περιφέρεια και Περιφερειακή Ενότητα, 2017» της Ετήσιας Γεωργικής Στατιστικής Έρευνας του έτους 2017 της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής, το όριο 0,5% επί του συνόλου των καλλιεργούμενων εκτάσεων για τις νησιωτικές περιφέρειες και το όριο 0,8% επί του συνόλου των καλλιεργούμενων εκτάσεων ανά Περιφερειακή Ενότητα για τις λοιπές Περιφέρειες και τυπική στρεμματική κάλυψη ίση με 14 στρέμματα ανά εγκατεστημένο MW φωτοβολταϊκού σταθμού».

Στην παρ.1 του άρθρου 3 της εν λόγω Κ.Υ.Α. προβλέφθηκε ότι «1. Για τη χορήγηση οριστικής προσφοράς σύνδεσης, από τον αρμόδιο διαχειριστή (ΔΕΔΔΗΕ Α.Ε. ή Α.Δ.ΜΗ.Ε. Α.Ε.), για φωτοβολταϊκό σταθμό που πρόκειται να εγκατασταθεί σε αγροτική γη, συνυποβάλλεται με τα υπόλοιπα απαιτούμενα δικαιολογητικά έγγραφα και στοιχεία αίτησης έγγραφο της αρμόδιας Διεύθυνσης Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής και σχετικό πρακτικό της Περιφερειακής επιτροπής Χωροταξίας και Περιβάλλοντος από τα οποία να προκύπτει ο χαρακτηρισμός της γης (υψηλής ή μη παραγωγικότητας) ή υπεύθυνη δήλωση μηχανικού, η οποία δύναται να περιλαμβάνεται επί του τοπογραφικού διαγράμματος που συνοδεύει την αίτηση, ότι το αγροτεμάχιο βρίσκεται σε περιοχή της Αττικής ή περιοχή της Επικράτειας που καθορίζεται ως αγροτική γη υψηλής παραγωγικότητας από εγκεκριμένα Γενικά Πολεοδομικά Σχέδια (Γ.Π.Σ.) ή Σχέδια Χωρικής Οικιστικής Οργάνωσης Ανοιχτής Πόλης (Σ.Χ.Ο.Ο.Α.Π.) του ν. 2508/1997, σε Ζώνες Οικιστικού Ελέγχου (Ζ.Ο.Ε.) του αρ.29 του ν. 1337/1983 και σε Τοπικά Χωρικά Σχέδια του ν. 4447/2016».

Στην παρ.2 του άρθρου 3 της προμνησθείσας Κ.Υ.Α. ορίστηκε πως «2. Η αρμοδιότητα ελέγχου μη υπέρβασης του μέγιστου ορίου ισχύος της τελευταίας στήλης του Πίνακα 1 του άρθρου 2 της παρούσας, ανήκει αποκλειστικά στον αρμόδιο διαχειριστή (ΔΕΔΔΗΕ Α.Ε. ή Α.Δ.ΜΗ.Ε. Α.Ε.). Ο έλεγχος μη υπέρβασης του μέγιστου ορίου ισχύος της τελευταίας στήλης του Πίνακα 1 του άρθρου 2 της παρούσας διενεργείται από τον αρμόδιο Διαχειριστή στο στάδιο χορήγησης οριστικής προσφοράς σύνδεσης και αφού έχει ολοκληρωθεί η περιβαλλοντική αδειοδότηση. Στην περίπτωση που κατά τη διαδικασία χορήγησης οριστικής προσφοράς σύνδεσης ο αρμόδιος διαχειριστής (ΔΕΔΔΗΕ Α.Ε. ή Α.Δ.ΜΗ.Ε. Α.Ε.) διαπιστώσει ότι ο φωτοβολταϊκός σταθμός εγκατεστημένης ισχύος μικρότερης ή ίσης του 1 MW εγκαθίσταται σε αγροτική γη υψηλής παραγωγικότητας, θα πρέπει να ελέγξει ότι η ισχύς του φωτοβολταϊκού σταθμού αυτού, αθροιζόμενη με τη συνολική ισχύ των φωτοβολταϊκών σταθμών σε αγροτική γη υψηλής παραγωγικότητας που έχουν ήδη τεθεί σε λειτουργία ή έχουν χορηγηθεί δεσμευτικές προσφορές σύνδεσης από τον αρμόδιο Διαχειριστή, μετά την 28η Ιουλίου 2020, έναρξη ισχύος της ΥΠΕΝ/ΔΑΠΕΕΚ/74123/2971/29.7.2020 κοινής απόφασης των Υπουργών Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Εσωτερικών και Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, και για τις εκτάσεις που καλύπτουν φωτοβολταϊκοί σταθμοί που εγκαθίστανται σύμφωνα με την παρ. 11 του αρ.51 του ν. 4178/2013, δεν υπερβαίνει το μέγιστο όριο συνολικής ισχύος φωτοβολταϊκών σταθμών σε αγροτική γη εντός του οποίου είναι επιτρεπτή η εγκατάσταση φωτοβολταϊκού σταθμού <1MW σε αγροτεμάχια που χαρακτηρίζονται ή καθορίζονται ως αγροτική γη υψηλής παραγωγικότητας ανά Περιφερειακή Ενότητα (MW) της τελευταίας στήλης του Πίνακα 1 του άρθρου 2 της παρούσας».

Τέλος, στην παρ.3 του ίδιου άρθρου ορίζεται πως «οι υπηρεσίες των διαχειριστών (ΔΕΔΔΗΕ Α.Ε. και Α.Δ.ΜΗ.Ε. Α.Ε.) συνεργάζονται μεταξύ τους για τη συγκέντρωση όλων των απαραίτητων στοιχείων για τη διενέργεια του ελέγχου της παρ. 2, τα οποία δημοσιοποιούν στους δικτυακούς τους τόπους ανά δύο μήνες».

Σημειώνεται ότι η ανωτέρω Κ.Υ.Α. κατήργησε την προηγούμενη αριθμ. ΥΠΕΝ/ΔΑΠΕΕΚ/74123/2971 (Β’ 3149/30.7.2020) Κ.Υ.Α. επί του ιδίου θέματος.

Δεδομένου του θεσμικού πλαισίου περί συγκερασμού μεταξύ γεωργικής δραστηριότητας και εγκατάστασης φωτοβολταϊκών σταθμών σε αγροτική γη υψηλής παραγωγικότητας.

Δεδομένου ότι το ΠΑΣΟΚ – Κίνημα Αλλαγής έχει ως προτεραιότητα ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα για την Ενεργειακή Δημοκρατία, όχι υπέρ λίγων ισχυρών, αλλά με διαφάνεια και κοινωνικά δίκαιη πρόσβαση των μικρομεσαίων και των μη προνομιούχων, των αγροτών και κτηνοτρόφων, καθώς και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, στην παραγωγή ΑΠΕ με ανάπτυξη ενεργειακών κοινοτήτων.

Ερωτώνται οι κ.κ. Υπουργοί:

1. Πόση είναι αυτή τη στιγμή η χαρακτηρισθείσα ως αγροτική γη υψηλής παραγωγικότητας ανά Περιφερειακή Ενότητα της Χώρας (βάσει αποφάσεων αρμοδίων Δ/νσεων των Περιφερειών, ΓΠΣ, ΣΧΟΟΑΠ, ΖΟΕ, Τοπικών Πολεοδομικών Σχεδίων); 
2. Σε τι ποσοστό έχει κορεστεί η αγροτική γη υψηλής παραγωγικότητας ανά Περιφερειακή Ενότητα από φωτοβολταϊκούς σταθμούς (που έχουν ήδη τεθεί σε λειτουργία ή έχουν χορηγηθεί δεσμευτικές προσφορές σύνδεσης από τον αρμόδιο Διαχειριστή) ισχύος μικρότερης ή ίσης του ενός μεγαβάτ;
3. Σε τι ποσοστό έχουν κορεστεί οι καλλιεργούμενες εκτάσεις (καλλιεργούμενη γεωργική γη και αγρανάπαυση) ανά Περιφερειακή Ενότητα από φωτοβολταϊκούς σταθμούς (που έχουν ήδη τεθεί σε λειτουργία ή έχουν χορηγηθεί δεσμευτικές προσφορές σύνδεσης από τον αρμόδιο Διαχειριστή) ισχύος μικρότερης ή ίσης του ενός μεγαβάτ;
4. Πόσα στρέμματα χορτολιβαδικών εκτάσεων ανά Περιφερειακή Ενότητα έχουν καλυφθεί από φωτοβολταϊκούς σταθμούς (που έχουν ήδη τεθεί σε λειτουργία ή έχουν χορηγηθεί δεσμευτικές προσφορές σύνδεσης από τον αρμόδιο Διαχειριστή) ισχύος μικρότερης ή ίσης του ενός μεγαβάτ, σύμφωνα με την 1η ισχύουσα εξαίρεση του μέγιστου ορίου της παρ.2 του αρ.2 της Κ.Υ.Α.;
5. Πόσα στρέμματα έκτασης που έχει χαρακτηριστεί πριν από την έναρξη ισχύος του ν. 4643/2019 ως έκταση για εξόρυξη και εκμετάλλευση λιγνίτη ακόμα και αν αυτή ήθελε χαρακτηριστεί αγροτική γη, στις Περιφερειακές Ενότητες Κοζάνης, Φλώρινας και Αρκαδίας, έχουν καλυφθεί από φωτοβολταϊκούς σταθμούς (που έχουν ήδη τεθεί σε λειτουργία ή έχουν χορηγηθεί δεσμευτικές προσφορές σύνδεσης από τον αρμόδιο Διαχειριστή) ισχύος μικρότερης ή ίσης του ενός μεγαβάτ, σύμφωνα με τη 2η ισχύουσα εξαίρεση του μέγιστου ορίου της παρ.2 του αρ.2 της Κ.Υ.Α.;
6. Πόσες αιτήσεις για εγκατάσταση και λειτουργία Α.Π.Ε. έχουν απορριφθεί ανά Περιφερειακή Ενότητα με αιτιολογία απόρριψης την υπέρβαση των μέγιστων ορίων που είχαν τεθεί (α) με την Κ.Υ.Α. του 2020 και (β) με την Κ.Υ.Α. του 2022;

Επιπλέον, παρακαλούνται οι κ.κ. Υπουργοί όπως καταθέσουν τα σχετικά στοιχεία που έχουν δημοσιεύσει στους δικτυακούς τους τόπους ανά δύο μήνες οι Διαχειριστές (ΔΕΔΔΗΕ Α.Ε. και Α.Δ.ΜΗ.Ε. Α.Ε.) – κατ’ εφαρμογή της υποχρέωσης της παρ.3 του άρθρου 3 της Κ.Υ.Α. του 2022 και προηγουμένως της παρ.4 του άρθρου 3 της Κ.Υ.Α. του 2020 – κατά τα έτη 2021, 2022, 2023 και για το α’ δίμηνο 2024.

Οι Ερωτώντες Βουλευτές

Κουκουλόπουλος Παρασκευάς (Πάρις)

Λιακούλη Ευαγγελία

Πάνας Απόστολος

Κατρίνης Μιχάλης

Μάντζος Δημήτριος

Αποστολάκη Μιλένα

Αχμέτ Ιλχάν

Βατσινά Ελένη

Γερουλάνος Παύλος

Γιαννακοπούλου Κωνσταντίνα

Γρηγοράκου Παναγιώτα

Δουδωνής Παναγιώτης

Καζάνη Αικατερίνη

Κωνσταντινόπουλος Οδυσσέας

Μιχαηλίδης Σταύρος

Μουλκιώτης Γεώργιος

Μπαράν Μπουρχάν

Μπιάγκης Δημήτριος

Νικητιάδης Γεώργιος

Νικολαΐδης  Αναστάσιος

Παπανδρέου Γεώργιος

Παρασκευαΐδης Παναγιώτης

Παραστατίδης Στέφανος

Παρασύρης Φραγκίσκος

Πουλάς Ανδρέας

Σπυριδάκη Αικατερίνη

Σταρακά Χριστίνα

Τσίμαρης Ιωάννης

Χνάρης Εμμανουήλ

Χρηστίδης Παύλος

Χριστοδουλάκης Εμμανουήλ