«Κλειστά χαρτιά» για την έρευνα υδρογονανθράκων στην Κρήτη

Θολό παραμένει το τοπίο σε ό,τι αφορά τα επενδυτικά σχέδια της κοινοπραξίας TotalEnergies – ExxonMobil – ΕΛΠΕ για την έρευνα και την αξιοποίηση των κοιτασμάτων υδρογονανθράκων στις δύο θαλάσσιες παραχωρήσεις της Κρήτης κι ενώ στην κυπριακή ΑΟΖ οι γεωτρήσεις παίρνουν ξανά μπροστά. «Δεν έχουμε κανένα σχέδιο εξόρυξης στην Κρήτη και την Κύπρο για την ώρα», ήταν η απάντηση που έδωσε η TotalEnergies σε ερώτηση των «ΝΕΩΝ», ενώ και σε αντίστοιχη ερώτηση προς την ExxonMobil, η αμερικανική εταιρεία περιορίστηκε στο: «Δεν έχουμε κανένα σχόλιο να κάνουμε στην παρούσα φάση».

Την ίδια στιγμή στα θαλάσσια «οικόπεδα» της κυπριακής ΑΟΖ το ερευνητικό πρόγραμμα των πετρελαϊκών κολοσσών, σε δύο από αυτά επανεκκινεί, μετά το πάγωμα των δραστηριοτήτων εξαιτίας των lockdown της πανδημίας. Η κοινοπραξία των ExxonMobil – Qatar Petroleum έχει προγραμματίσει μέχρι τις 22 Ιανουαρίου επιβεβαιωτική γεώτρηση στο «οικόπεδο 10» όπου το 2019 είχε ανακαλύψει το κοίτασμα «Γλαύκος» με εκτιμώμενα δυνητικά αποθέματα φυσικού αερίου 5 έως 8 τρισ. κυβικά πόδια.

Στις αρχές του νέου έτους η κοινοπραξία των Eni – TotalEnergies αναμένεται επίσης να κάνει γεώτρηση στο «οικόπεδο 6» όπου το 2018 είχε ανακαλύψει το κοίτασμα «Καλυψώ». Οι εκτιμήσεις των Ιταλών και των Γάλλων μιλούν για δυνητικά αποθέματα της τάξεως των 4 έως 6 τρισ. κυβικών ποδιών.

Οι κυπριακές αρχές έχουν δεσμεύσει την περιοχή με NAVTEX έως τις 22 Ιανουαρίου του 2022 για τη διενέργεια των γεωτρήσεων στην ΑΟΖ και η νοτιοανατολική Μεσόγειος βρίσκεται ξανά στο «κόκκινο» εξαιτίας των τουρκικών αντιδράσεων και προκλήσεων για τις έρευνες στην περιοχή.

Το ενδεχόμενο να επιβεβαιωθούν με τις επαναληπτικές γεωτρήσεις τα προαναφερόμενα αποθέματα φυσικού αερίου τότε δεν αποκλείεται, σύμφωνα με αναλυτές, να έχουμε αλλαγή στο παιχνίδι της εκμετάλλευσης ενεργειακών πηγών στην ευρύτερη περιοχή.

Αξίζει να σημειωθεί ότι μέχρι τώρα δεσπόζουσα θέση στα κοιτάσματα φυσικού αερίου έχουν η Αίγυπτος με το κοίτασμα «Ζορ» της Eni το οποίο δίνει 30 τρισ. κυβικά πόδια και το Ισραήλ με τα «Λεβιάθαν» και «Ταμάρ» συνολικής δυναμικότητας 29 τρισ. κυβικών ποδιών.

Κρήτη

Στον χορό της αξιοποίησης των κοιτασμάτων φυσικού αερίου είχε μπει την περασμένη δεκαετία και η Ελλάδα.

Ωστόσο σειρά παραγόντων, όπως η ενεργειακή μετάβαση προς την κλιματική ουδετερότητα, γραφειοκρατικά εμπόδια, οι επιπτώσεις της πανδημίας και προφανώς εκτιμήσεις για την ύπαρξη μη εμπορεύσιμων κοιτασμάτων φυσικού αερίου και πετρελαίου οδήγησαν στις αποφάσεις πετρελαϊκών εταιρειών να αποχωρήσουν από περιοχές όπου είχαν μισθώσει για έρευνες. Οπως η ισπανική Repsol και οι ελληνικές Ελληνικά Πετρέλαια και Energean, οι οποίες επέστρεψαν στο ελληνικό Δημόσιο δικαιώματα έρευνας κι εκμετάλλευσης που τους είχαν παραχωρηθεί σε χερσαία «οικόπεδα».

Μοναδικό «ανοικτό παράθυρο» για την έρευνα και την εκμετάλλευση πιθανών κοιτασμάτων φυσικού αερίου έχει μείνει στην Κρήτη. Στις θαλάσσιες παραχωρήσεις «Δυτικά» και «Νοτιοδυτικά» της Κρήτης η κοινοπραξία των TotalEnergies- ExxonMobil – ΕΛΠΕ έχουν το περιθώριο για την ολοκλήρωση της πρώτης φάσης του ερευνητικού τους προγράμματος μέχρι τον Οκτώβριο του 2022. Αυτό σύμφωνα με πληροφορίες περιλαμβάνει τις σεισμικές έρευνες, δηλαδή το «σκανάρισμα» του θαλάσσιου υπεδάφους με ειδικό σκάφος προκειμένου να οριοθετηθούν πιθανοί στόχοι για γεώτρηση.

Εκτιμήσεις της ΕΔΕΥ μιλούν για την ύπαρξη στόχων με δυνητικά αποθέματα φυσικού αερίου στην ελληνική επικράτεια, και κυρίως στην Κρήτη, που μπορούν να δώσουν σε βάθος ετών αξία 250 δισ. ευρώ. Ειδικοί της πετρελαϊκής αγοράς, με βάση αυτούς τους υπολογισμούς εκτιμούν πως αν και ποτέ εντοπιστούν τέτοια κοιτάσματα τότε θα μιλάμε για ανακαλύψεις μεγέθους αντίστοιχες με αυτές του Ζορ της Αιγύπτου (30 τρισ. κυβικά πόδια).

Αλλες πηγές δεν αποκλείουν αναφορικά με τα σχέδια της κοινοπραξίας «TotalEnergies – ExxonMobil – ΕΛΠΕ», με δεδομένο το ότι οι σεισμικές έρευνες διεξάγονται μόνο κατά τη χειμερινή περίοδο και όχι τη θερινή και τουριστική σεζόν, οι προαναφερόμενες πετρελαϊκές να ζητήσουν στο πρώτο εξάμηνο του 2022 παράταση για τη διενέργεια των σεισμικών ερευνών. Δηλαδή να πάνε προς το τέλος του 2022 με αρχές του 2023.