Της Φρόσως Μαστορίδη
Για κάποιους αποτελεί απλά μια "μόδα", για άλλους τρόπος έκφρασης. Θα τα συναντήσουμε σε ποικιλία σχεδίων, χρωμάτων, αλλά και σε διαφορά μέρη πάνω στο σώμα. Μικροί και μεγάλοι επιλέγουν να τα κάνουν σε διάφορες φάσεις της ζωής τους, θέλοντας να αποτυπώσουν στο κορμί για το υπόλοιπο της ζωής τους στιγμές, εκφράσεις ή και αγαπημένα τους πρόσωπα. Φυσικά, αναφερόμαστε στα τατουάζ.
Το Cretalive, συναντήθηκε με δύο αρκετά αγαπημένους και επιτυχημένους tattoo artists του Ηρακλείου, οι οποιοι μας μίλησαν για το πόσο έχει αλλάξει ο χώρος του τατουάζ τα τελευταία έτη.
Μαζί συζητήσαμε για τις συνήθειες αλλά και τις επιλογές που κάνουν οι ενδιαφερόμενοι, όπως και για τις δυσκολίες του επαγγέλματος.
Ο Γιώργος Μιχαλάκης κι ο Αλέξανδρος Ραπτάκης μετράνε αρκετά χρόνια πάνω στην τέχνη του τατουάζ κι έχουν πολλά να πουν.
Ξεκινήσαμε με τον Γιώργο, ο οποίος βρίσκεται στον χώρο αυτό από το 2007, αφού πρώτα προηγήθηκε μια μαθητεία 2 ετών πάνω στο αντικείμενο. Όπως αναφέρει κι ο ίδιος " έχει αρθεί η λογική πως το τατουάζ είναι κάτι που κάνουν μόνο οι περιθωριακοί, πλέον είναι μοδάτο. Βλέπουμε περισσότερο κόσμο να επιλέγει να το κάνει".
Για εκείνον, το να "αγκαλιάσει" ο κόσμος αυτήν την τέχνη είναι μέρος της εξέλιξης, ήταν αναμενόμενη λοιπόν αυτή η ραγδαία αποδοχή από τον κόσμο, με αρκετούς "να το θεωρούν κι όμορφο. Δεν είναι παράδοξο λοιπόν, να απευθύνεσαι σε περισσότερο κοινό. Αυτό όμως έχει φέρει περισσότερο κόσμο από ότι πρέπει. Κάποιοι το θεωρούν εφήμερο, πως απλά πρόκειται για μόδα. Από αυτούς που επιλέγουν να κάνουν κάποιοι φαίνεται να καταλαβαίνουν ότι πρόκειται για κάτι μόνιμο αλλά δεν το συνειδητοποιούν. Βλέπουν πολύ μοδάτο κάποιον στην τηλεόραση ή έναν φίλο τους που έχει κάνει τατουάζ, όποτε πλέον από πολύ μικρές ηλικίες θεωρούν πολύ φυσιολογικό να έχουν κι εκείνοι".
Νομικά, όπως μας εξηγεί ο Γιώργος, κι όπως ο ίδιος ακολουθεί στο στούντιό του, κάποιος μπορεί να "χτυπήσει" τατουάζ από το 18ο έτος, όμως μπορούν και οι μικρότεροι να κάνουν, πάντα όμως με την συναίνεση των κηδεμόνων. Δεν είναι λίγοι εκείνοι βέβαια που έχουν αποπειραθεί να ξεγελάσουν τους tattoo artists παριστάνοντας τους μεγαλύτερους σε ηλικία.
Αργότερα συναντήσαμε και τον Αλέξανδρο, ο οποίος βρίσκεται στον χώρο του τατουάζ από το 2012. Σπούδασε τρισδιάστατο κινούμενο σχέδιο (3d animation) και έπειτα δούλεψε ως γραφίστας, αλλά κι ως καλλιτέχνης γράφιτι, για πολλά χρόνια πρώτου αρχίσει να κάνει τατουάζ. Σίγουρα θα έχετε δει κάποια από τα έργα του κατα τόπους στην Κρήτη, που πλέον θεωρούνται και γραφικά του νησιού.
Ή αλλαγή ήρθε τυχαία όταν τον κάλεσαν σε ένα στούντιο να κάνει ένα γράφιτι. Η μετάβαση, όπως είπε, δεν ήταν τόσο δύσκολη.
Αυτό που φαίνεται να είχε αλλάξει ανά τα χρόνια, είναι το φάσμα ηλικιών. Πλέον δεν είναι περιορισμένο μόνο σε κάποιες νεαρές ηλικίες, αλλά και ο τρόπος που σκέφτονται είναι πιο συνειδητοποιημένος στο τι θέλουν να κάνουν. Ακόμη, όπως λέει, έχει σταματήσει η μόδα του μαζικού τατουάζ, δεν κάνουν όλοι το ίδιο.
Ενώ τα σημεία που επιλέγουν να “χτυπήσουν” σχετίζονται περισσότερο με τον χώρο εργασίας και το κοινωνικό υπόβαθρο, αυτό που απασχολεί τον πελάτη περισσότερο δηλαδή είναι εάν θα φαίνεται το τατουάζ. “Εκείνοι που είναι σε μεγαλύτερη ηλικία θα επιλέξουν σημεία που δεν έχουν φθαρεί πολύ από τον χρόνο. Θα επιλέξουν πιο σταθερό δέρμα. Σε νεότερες ηλικίες το δέρμα είναι πιο σταθερό, ως υλικό, και θα δουλέψεις πάνω του πιο εύκολα. Τους καλλιτέχνες, μας απασχολεί κυρίως τώρα πως είναι το δέρμα, ως υλικό, κι όχι πως θα γίνει αργότερα με το πέρασμα του χρόνου”.
Υπάρχει όριο στην ηλικία που θα κάνουμε τατουάζ;
"Δεν υπάρχει όριο στην ηλικία που θα έρθουν να κάνουν τατουάζ" μας λέει ο Γιώργος, με τον μεγαλύτερο πελάτη του να είναι 86 ετών, ενώ έχει δει και 91 χρόνων άνδρα να του "χτυπάνε".
Παρόμοια ιστορία μας διηγείται κι ο Αλέξανδρος, μόνο που η πρωταγωνίστρια του είναι γυναίκα. “Ήταν μια κυρία 86 ετών από την Ιταλία, η οποία όμως μένει πολλά χρόνια στην Κρήτη”.
Οι περισσότεροι όμως που παίρνουν αυτή την απόφαση ανήκουν στις ηλικίες μεταξύ 20 και 30 ετών, σύμφωνα με τον Γιώργο. Κατα τον Αλέξανδρο, το ηλικιακό γκρουπ που δείχνει μεγαλύτερο ενδιαφέρον προσδιορίζεται στα 25-45. Επομένως, με ασφάλεια μπορούμε να πούμε πως οι 25-30 είναι οι πιο ενεργοί.
Το χρώμα ήταν πάντα μια σταθερή επιλογή, όπως τονίζουν και οι δυο. Κατα τον Αλέξανδρο όμως, δεν έβαζαν πάντα τόσο χρώμα και παλαιότερα υπήρχε η πεποίθηση πως το χρώμα χαλάει. Ανέφερε πως αυτό που έχει αλλάξει είναι σίγουρα το γεγονός πως οι τεχνικές δεν ήταν τόσο ευφάνταστες όπως τώρα και ότι τα υλικά που χρησιμοποιούσαν παλαιότερα ήταν πολύ συγκεκριμένα. Σχετικά με τα όσα λέγονται για την καρκινογόνο δράση των τατουάζ με χρώμα, επισήμανε πως δεν υπάρχει κλινική μελέτη που να αποδεικνύει κάποια σχέση. Ανέφερε πως πριν από δύο χρόνια απαγορεύτηκαν κάποια χρώματα, επειδή αφαιρέθηκε η ισοπροπυλική αλκοόλη και αντικαταστάθηκε από τη βενζυλική αλκοόλη. Εξήγησε ότι η αλλαγή αυτή δεν σημαίνει απαραίτητα ότι η νέα φόρμουλα είναι πιο αποτελεσματική, αφού στην Αγγλία, για παράδειγμα, χρησιμοποιούν ακόμα την παλιά.
Ενώ για τα αλλεργιογόνα, αναφερόμενος στα παλαιότερα τατουάζ, πριν το 1980, όταν το μελάνι προερχόταν από μεταλλική απόσταξη, είχαν διαφορετικά αποτελέσματα. Σημείωσε ότι τότε, όσοι έφεραν τατουάζ δεν μπορούσαν να κάνουν μαγνητική τομογραφία ή μετάγγιση αίματος. Τώρα, όμως, όλα τα υλικά είναι ελεγμένα από την αμερικανική φαρμακευτική εταιρία, η οποία τα εξετάζει, και αυτό έχει αρχίσει να εφαρμόζεται και στην Ευρώπη. Τόνισε ότι η βιομηχανία του τατουάζ έχει εξελιχθεί πολύ τα τελευταία 20 χρόνια και πως ούτε οι αλλεργικοί πρέπει να ανησυχούν πλέον.
Υπάρχει τουρισμός στο τατουάζ;
Σε αυτό φαίνεται να συμφωνούν και οι δυο, κάνοντας αναφορά στον όρο "σουβενίρ". Φαίνεται πως οι τουρίστες που επισκέπτονται την χώρα μας επιλέγουν να κάνουν εδώ το τατουάζ τους για δυο λόγους:
- είναι αρκετά χαμηλότερη η τιμή σε σχέση με την χώρα τους, όπως μας εξηγεί ο Γιώργος, ή
- έχουν επιλέξει κάποιο σημείο πάνω στο σώμα τους, το οποίο θα κοσμούν τατουάζ από διαφορά μέρη που έχουν ταξιδέψει, με κάτι χαρακτηριστικό από τον κάθε τόπο. Όπως εξήγησε κι ο Αλέξανδρος υπάρχουν και οι πιο δημοφιλής επιλογές, όπως το ματάκι και το κλαδί ελιάς.
Όσον αφορά τις τιμές, θα δούμε η ελάχιστη να διαφέρει από στούντιο σε στούντιο, με μια εκκίνηση 50 ευρώ, για το απλό σχέδιο, ενώ αλλού μπορεί να ξεκινάει και τα 80. Όπως μας εξηγεί ο Γιώργος, οι τιμές είναι υψηλότερες από παλαιότερα γιατί πολύ απλά έχουν αυξηθεί οι τιμές σε όλα, όπως στις ύλες που χρησιμοποιεί ένας tattoo artist.
Αυτό που οφείλει, και είναι θεμιτό να κάνει ένας πελάτης, είναι μια έρευνα αγοράς πριν χτυπήσει. Μια έρευνα όχι μόνο όσον αφορά τις τιμές, αλλά όπως επισήμανε και ο Αλέξανδρος, και στο έργο του κάθε artist. Όταν επιλέξουμε τί είναι αυτό που θελουμε να κάνουμε πάνω στο σώμα μας, το σωστό είναι να βρούμε ποιος καλλιτέχνης μπορεί να το αποδώσει καλύτερα, ποιος είναι αυτός που έχει εξειδίκευση πάνω σε αυτό το είδους σχέδιο. “Για παράδειγμα εγώ”, μας εξηγεί, “δεν θα ασχοληθώ με Japan style ή Maori, οχι γιατί δεν ξέρω, αλλά γιατί υπάρχει ο Χάρης στο στούνιο, που το κάνει με μεράκι, και με εξαιρετικό αποτέλεσμα. Από εμένα ο κόσμος θα ζητήσει προσωπογραφίες”.
Ποιες είναι οι σκέψεις σας για την αφαίρεση;
Για τον Γιώργο, η αφαίρεση ενός τατουάζ είναι μια λογική απόφαση εάν δεν θες να το φοράς άλλο, “αλλά δεν είμαι από την άποψη του ότι όταν θες να κανείς ένα τατουάζ, καλό θα είναι να το κανείς συνειδητά και να κατανοείς τι είναι αυτό που κάνεις για να μην το μετανιώσεις μακροπρόθεσμα, εκτός κι αν η επιλογή του καλλιτέχνη ήταν τόσο κακή. Αν φτάσεις στο σημείο να μην θες να έχεις πια τατουάζ, είναι μονόδρομος”.
Στην ίδια γραμμή βρίσκεται κι ο Αλέξανδρος, προσθέτοντας ως παράγοντα στις αιτίες αφαίρεσης και τα επαγγελματικά. “ Εάν για παράδειγμα σε μερικά χρόνια έρθουν και σου πουν “θα κάνεις τη δουλειά των ονείρων σου αλλά θα πρέπει να αφαιρέσεις ένα τατουάζ που έχεις…. Ε δε θα το αφαιρέσεις;” μας εξηγεί.
Πιστεύεις θα περάσει αυτή η “μόδα”;
Για τον Γιώργο αυτή η “μόδα” δεν πρόκειται να περάσει, καθώς “έχει έρθει εδώ και πολλά χρόνια. Η τέχνη του τατουάζ στην Ευρώπη μπορεί να είναι και 70 έτη πίσω. Δεν θα φύγει, αλλά εντάξει, το μέλλον δεν μπορούμε να το ξέρουμε”.
Θα αλλάξουν πιστεύεις πολιτική οι εταιρείες που δεν θέλουν άτομα με τατουάζ;
Το μεγάλο πρόβλημα προκύπτει, όπως σχολίασε κι ο Αλέξανδρος νωρίτερα, όταν μπαίνει στην μέση ο παράγοντας εργασία. Είναι πολλοί αυτοί που δεν επιτρέπουν το προσωπικό τους να φέρει κάποιου είδους δερματοστιξία, σε σημεία που είναι εμφανής.
Κατα τον Γιώργο, αυτό θα αλλάξει και στην Ελλάδα, “ήδη έχουν γίνει τα πρώτα βήματα, δεν θεωρείται τόσο ταμπού όσο πριν. Δεν έχουμε όμως καταφέρει να το ξεπεράσουμε πλήρως”.
Ποιες είναι οι δυσκολίες του επαγγέλματος;
Οι δυο καλλιτέχνες φαίνεται να συμφωνούν πως η μεγαλύτερη δυσκολία είναι ο αβέβαιος πελάτης. Εκείνος που δεν ξέρει τί θέλει να κάνει και γιατί, που ίσως είναι και “θύμα” της μόδας. “Το πιο δύσκολο είναι να διαχειριστείς τον πελάτη ώστε να κατανοήσει αυτό που κάνεις για να καταφέρεις να φύγει ευχαριστημένος. Εσύ μπορεί να θεωρείς ότι έχεις κάνει κάτι καλό και δύσκολο, αλλά αυτό δε σημαίνει ότι θα είναι ευχαριστημένος εκείνος” λέει ο Γιώργος.
“Για εμένα”, αναφέρει ο Αλέξανδρος, “δύσκολος είναι ένας άνθρωπος που δεν ξέρει τι θέλει και γιατί. Είναι από τις λίγες περιπτώσεις που θα αποτρέψω κάποιον από το να κάνει ένα τατουάζ. Είναι πολύ λίγες περιπτώσεις, αλλά υπάρχουν. Θέλουν να κάνουν απλά για να κάνουν, αλλά δεν ξέρουν τι. Γι’ αυτό πάντα για το σχέδιο ερχόμαστε σε μια συνεννόηση, πρώτα θα δει το σχέδιο ψηφιακά πάνω του, δεν θα είναι έκπληξη”.
Αυτό που δεν φαίνεται να φοβίζει, σίγουρα μετά από τόσα έτη εμπειρίας, κανέναν από τους δυο, είναι η τεχνική. “Δεν υπάρχει δύσκολο με την έννοια ότι το δύσκολο είναι επιθυμητό, είναι αυτό που θα σε κάνει να βελτιωθείς και να αναδειχθείς. Το τατουάζ είναι από μόνο του είναι δύσκολο”.
Πόσο πίσω στον χρόνο συναντάμε τα τατουάζ;
Με ρίζες από πολυνησιακές και ταϊτινές λέξεις, ο όρος "ΤΑΤΟΥΑΖ" σχετίζεται με τις έννοιες του "εντυπωσιακού" και του "σηματοδοτήματος".
Τα τατουάζ υπάρχουν από περίπου το 6000 π.Χ.
Ένα από τα αρχαιότερα παραδείγματα είναι ο «Otzi, ο άνθρωπος πάγος», του οποίου το σώμα βρέθηκε το 1991 στις Άλπεις. Ο Otzi είχε 61 τατουάζ, τα οποία περιλάμβαναν τελείες, γραμμές και σταυρούς σε διάφορα μέρη του σώματός του, με άγνωστη μέχρι σήμερα σημασία. Οι τεχνικές τατουάζ διέφεραν ανάλογα με την εποχή και την περιοχή, όπως στους Σκύθες της Σιβηρίας και τους αρχαίους πολιτισμούς του Περού.
Διαβάστε περισσότερες ειδήσεις από την Κρήτη και το Ηράκλειο
