Με εξαιρετική επιτυχία πραγματοποιήθηκε, στις 21 Απριλίου 2016, και η φετινή «Ημέρα Γραμμάτων και Τεχνών» στο Εκπαιδευτήριο «Το Παγκρήτιον», υπό τον γενικό τίτλο «Η Ρητορική Τέχνη διδάσκεται …». Η ημερίδα φέτος περιελάμβανε δύο μέρη: Το πρωινό πρόγραμμα περιείχε ομιλίες για τους μαθητές Γυμνασίου και Λυκείου του σχολείου και το βράδυ οι ίδιοι ομιλητές απευθύνθηκαν στους γονείς των μαθητών, στους εκπαιδευτικούς όλων των βαθμίδων αλλά και σε κάθε ενδιαφερόμενο συμπολίτη μας.
Την πρωινή συνεδρία άνοιξε ο φιλόλογος του Εκπαιδευτηρίου κ. Μύρων Γιαννακάκης, ο οποίος, με γλαφυρό τρόπο, παρουσίασε ένα σύντομο χρονικό για την εισαγωγή της διδασκαλίας της Ρητορικής στο «Παγκρήτιο» τα τελευταία χρόνια, με εκπαιδευτές τον ίδιο και την κ. Γιολάντα Γιέτη. Μίλησε για τις ανάγκες που θεραπεύει και τους στόχους που υπηρετεί το συγκεκριμένο «μάθημα», ορίζοντας ταυτόχρονα και την επιστημονική, την κοινωνική και την πολιτική διάσταση του νέου διδακτικού εγχειρήματος.
Ακολούθησε η πρώτη προσκεκλημένη ομιλήτρια κ. Ελένη Βολονάκη, επίκουρος καθηγήτρια αρχαίας ελληνικής φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο Πελ/νήσου. Η Ελένη Βολονάκη είναι μία από τις εξέχουσες αποφοίτους του Παγκρητίου Εκπαιδευτηρίου, και στην Καλαμάτα, όπου ζει και εργάζεται σήμερα, πέραν του διδακτικού της έργου, αναπτύσσει σπουδαία δραστηριότητα στα πνευματικά-πολιτιστικά πράγματα της πόλης. Εξάλλου, από το 2016 είναι Αναπληρώτρια Διευθύντρια του Εργαστηρίου Αρχαίας Ρητορικής και Δραματικής Τέχνης, στο Πανεπιστήμιο Πελ/νήσου, ενώ από το 2014 έως σήμερα είναι κύρια Επόπτρια πέντε (5) διδακτορικών διατριβών στα γνωστικά αντικείμενα: Αρχαία Ελληνική Ρητορεία, Ρητορική, Αττικό Δίκαιο και Αρχαία Ιατρική Επιστήμη. Είναι, ακόμα, μέλος της Διεθνούς Ένωσης για την ιστορία της Ρητορικής, της Ένωσης για την προώθηση των Ελληνικών Σπουδών, συνεργάτης και μέλος του Κέντρου Ρητορείας και Ρητορικής (Centre for Oratory and Rhetoric - COR), Royal Holloway, Πανεπιστήμιο του Λονδίνου. Επίσης, από το 2015 ως τώρα συντονίζει τον Α΄ Κύκλο Ανοικτών Πανεπιστημιακών Σεμιναρίων με θεματική: «Ρητορική και Πολιτική». Στην ομιλία της προς τους μαθητές «Διαβάζοντας έναν δικανικό λόγο», διέτρεξε εν συντομία την ιστορία της Ρητορικής Τέχνης από την εποχή του Ομήρου ως σήμερα και, ακολούθως, διάβασε και σχολίασε αποσπάσματα από έναν αριστουργηματικό ρητορικό λόγο τού Λυσία. Πραγματικά συνεπήρε το μαθητικό ακροατήριο με τη ζωντάνια, το κέφι, την αμεσότητά της, καθιστώντας έτσι την επικοινωνία της με τα παιδιά μοναδική απόλαυση.
Σειρά είχε τώρα η δεύτερη ομιλήτρια, κ. Βάλια Λουτριανάκη, κλασική φιλόλογος, υποψήφια διδάκτωρ και πρόεδρος της επιστημονικής -μη κερδοσκοπικής- «Ελληνικής Ένωσης για την προώθηση της Ρητορικής στην εκπαίδευση». Η κ. Λουτριανάκη, από το 2001, διδάσκει στο Αρσάκειο Σχολείο Ψυχικού και σε ομίλους ρητορικής τέχνης, δημιουργικής σκέψης και δεξιοτήτων ηγεσίας, ενώ από το 2015 ανήκει στο διδακτικό προσωπικό του διετούς Μεταπτυχιακού Προγράμματος Σπουδών «Ρητορική: θεωρία και πράξη», με αντικείμενο διδασκαλίας «Διαθεματικές προσεγγίσεις της ρητορικής με άλλες τέχνες και επιστήμες» (στο Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης – ΕΚΠΑ). Από το 2005, με θεωρητική υποστήριξη και επιμόρφωση καθηγητών σε εθελοντική βάση, συμβάλλει στη δημιουργία και λειτουργία ρητορικών ομίλων σε σχολεία της Αθήνας και της επαρχίας. Το θέμα τής ομιλίας της ήταν «Η Ρητορική Τέχνη στο σχολείο: μαθαίνω να ακούω, να σκέφτομαι, να επικοινωνώ». Ξεκινώντας από το απλό ερώτημα «τι είναι η ρητορική», η κ. Λουτριανάκη αναφέρθηκε καταρχάς στην παιδαγωγική διάστασή της και τη χαρακτήρισε ως «παιγνίδι της ανακάλυψης», με ιδιαίτερη δυναμική και παιδευτική αξία για τους μαθητές. Επίσης, με παραστατικό τρόπο εστίασε στη σύγχρονη αντίληψη περί της Ρητορικής στην εκπαίδευση και όχι μόνο, έκανε λόγο για τους γενικότερους και ειδικότερους στόχους τής διδασκαλίας της, για τη συγκρότηση ομίλων Ρητορικής, μέσα κι έξω από το σχολείο, και τέλος αποκατέστησε κάποιες «παρεξηγημένες» πλευρές της ρητορικής τέχνης.
Την εκδήλωση έκλεισαν οι μαθητές της Β΄ Λυκείου του Παγκρητίου Εκπαιδευτηρίου με μια εντυπωσιακή επίδειξη ρητορικών αγωνισμάτων, όπως είναι η εκφραστική ανάγνωση, ο αυθόρμητος λόγος, ο προτρεπτικός λόγος και οι διττοί λόγοι-debate. Οι μαθητές, μυημένοι στη Ρητορική και πολύ καλά εκπαιδευμένοι σε ποικίλα ρητορικά αγωνίσματα, κατά τη φετινή σχολική χρονιά (από τους καθηγητές τους κ. Γιολάντα Γιέτη και κ. Μύρωνα Γιαννακάκη), κέρδισαν τον θαυμασμό του κοινού και απέσπασαν άκρως επαινετικά σχόλια και δυνατό χειροκρότημα, καθώς πραγματεύτηκαν δύσκολα θέματα και επέδειξαν άριστο ρητορικό ύφος αλλά και ήθος.
Το βράδυ της ίδιας ημέρας ολοκληρώθηκε η «Ημέρα Γραμμάτων και Τεχνών» με ανάλογες ομιλίες για τη Ρητορική από τους προαναφερθέντες ομιλητές και ομιλήτριες. Με πολύ ενδιαφέρον παρακολούθησαν την ημερίδα και οι σχολικοί σύμβουλοι των φιλολόγων Ν. Ηρακλείου κ. Λιάνα Καλοκύρη και κ. Γεώργιος Κορναράκης, και Ν. Ρεθύμνης κ. Αγγελική Καψάσκη, οι οποίοι έχουν δημιουργήσει το σχολικό δίκτυο γυμνασίων και λυκείων με τον τίτλο «Ρητορική και Εκπαίδευση».
Εν κατακλείδι, λαμβάνοντας υπόψη την ανταπόκριση μικρών και μεγάλων ακροατών, το υψηλό επίπεδο των εργασιών όλων όσων συμμετείχαν, τον ζήλο και το μεράκι των καθηγητών και των μαθητών, που συνέβαλαν τα μέγιστα, δεν είναι υπερβολή να σημειώσουμε πως τέτοιες πρωτοβουλίες, σαν τη διοργάνωση της ημερίδας για τη Ρητορική στο Παγκρήτιο Εκπαιδευτήριο, στέλνουν ελπιδοφόρα μηνύματα για το παρόν και το μέλλον της εκπαίδευσης στη χώρα μας, σε εποχές κρίσης, όπου το σχολείο μπορεί να διαδραματίσει καταλυτικό ρόλο στη διαμόρφωση των αυριανών ευαισθητοποιημένων και ενεργών πολιτών.
