Η ομορφιά της τρίτης ηλικίας σε ένα ημερολόγιο που ξεχειλίζει συναίσθημα

Της Κατερίνας Παντινάκη

Πόση χαρά μπορεί να ξεχύνεται από μια φωτογραφία; Όπως αποδεικνύουν οι ηλικιωμένοι του ΚΗΦΗ Μυλοποτάμου ... απεριόριστη! Όταν μάλιστα οι φωτογραφίες είναι ...12, τότε μιλάμε για τα κομμάτια ενός παζλ, που αποτελεί ένα πραγματικό έργο τέχνης. Και ήταν αυθόρμητο! Συγκεκριμένο πλάνο δεν υπήρχε, κάθε βήμα όριζε το επόμενο, και το τελευταίο ήταν η αποτύπωση χαμόγελων, πόζας και συναισθημάτων σε φωτογραφικό χαρτί!

Η Εμμανουέλα Μαθιουδάκη υπεύθυνη του ΚΗΦΗ Μυλοποτάμου, ανέλαβε το 2008 το "τιμόνι" της δομής, και η στάση της δείχνει ότι αντιμετωπίζει το Κέντρο σαν "παιδί" της και τους ηλικιωμένους σαν ... γονείς της. Παράλληλα ως πρόεδρος του Πανελλήνιου Συλλόγου Εργαζομένων στα ΚΗΦΗ, διεκδικεί για τις δομές σε όλη τη χώρα, προσπαθώντας να εξηγήσει στον εκάστοτε αρμόδιο τα ... αυτονόητα: ότι οι ηλικιωμένοι που για σχεδόν έναν αιώνα εργάζονταν και φρόντιζαν, αξίζουν τη μέριμνα και αναμφισβήτητα το σεβασμό όλων.

Η δομή φροντίζει 25 άτομα. Αυτοκίνητο του ΚΗΦΗ τούς παραλαμβάνει κάθε πρωί από τα γύρω χωριά, ενώ κάποιοι που μένουν κοντά, πηγαίνουν μόνοι τους. Αν και εργασιακά, το προσωπικό του ΚΗΦΗ έχει περάσει από ... 40 κύματα, "μετρώντας" και 15 μήνες απλήρωτο, αλλά και με την αγωνία για την επόμενη ανανέωση των συμβάσεων να αποτελεί χρόνιο βραχνά, πλέον από τα τέλη του 2014, η εργασιακή ασφάλεια "ήρθε" με την ανανέωση των συμβάσεων για τα επόμενα (αρκετά) χρόνια.

"Διατηρούμε τη δομή σε αξιοπρεπές επίπεδο. Δε θα επιτρέψω αναξιοπρέπεια όσο εγώ είμαι υπεύθυνη" - αναφέρει η διευθύντρια της δομής και νοσηλεύτρια, Εμμανουέλα Μαθιουδάκη. Τα πράγματα δεν είναι ακόμη ρόδινα φυσικά, ιδίως αν λάβουμε υπόψη ότι νοσηλευτές, κοινωνικοί φροντιστές αλλά και βρεφονηπιοκόμοι τελευταία, δεν έχουν, όλα αυτά τα χρόνια, λάβει καμία εκπαίδευση πάνω στο αντικείμενο της φροντίδας και της στήριξης ηλικιωμένων ατόμων. Η ελπίδα πάντως ... πεθαίνει τελευταία και ήδη από το περασμένο καλοκαίρι, έχει κατατεθεί στην Περιφέρεια Κρήτης από το Σύλλογο Εργαζομένων στα ΚΗΦΗ σε συνεργασία με το ΕΛΜΕΠΑ αίτημα για εκπαίδευση του προσωπικού. Η καλή πρόθεση υπάρχει, ας δούμε και πως αυτή μετουσιώνεται σε δράση!



Πολεμώντας τη μοναξιά!

"Η μοναξιά είναι μεγαλύτερη πανδημία από τον κορωνοϊό" - λέει η υπεύθυνη της δομής, αναλογιζόμενη τα τελευταία δύο χρόνια και τη μεγάλη επιμονή της να παραμείνει η δομή ανοιχτή, μέσα στην πανδημία. Το 2020 το ΚΗΦΗ Μυλοποτάμου, όπως και όλα της χώρας, κλήθηκε να κλείσει. "Είναι δυνατόν να μείνουν χωρίς φροντίδα οι άνθρωποι που το έχουν τόσο ανάγκη;" - εξηγούσε, μεταξύ πολλών άλλων, η κ.Μαθιουδάκη στους αρμόδιους του υπουργείου, που σε εκείνη τη φάση τουλάχιστον έδειξαν κατανόηση και επέτρεψαν στο ΚΗΦΗ να συνεχίσει να λειτουργεί. Τα πράγματα άλλαξαν στη δεύτερη καραντίνα, οπότε η δομή έβαλε λουκέτο, χωρίς ωστόσο αυτό να σημαίνει ότι οι εργαζόμενοι σήκωσαν τα χέρια ψηλά. "Ο μέσος όρος ηλικίας των ηλικιωμένων μας είναι τα 85-90 έτη. Δεν είναι δυνατόν να τους καταδικάσουμε, αφήνοντάς τους μόνους" - εξηγεί η Εμμανουέλα Μαθιουδάκη, προσθέτοντας πως τη δεύτερη κιόλας εβδομάδα της καραντίνας, κι αφού διαπίστωσε ότι θα πήγαινε ... μακριά η βαλίτσα, αποφάσισε έστω και "μισό-νόμιμα, μισο-παράνομα" να ακούσει αυτό που η ηθική και η ανθρωπιά πρόσταζαν: "Δεν μπορούσαμε να τους αφήσουμε χωρίς φαγητό, χωρίς φροντίδα" - αναφέρει. Κι έτσι κι έγινε! Το φαγητό παραδιδόταν κατ'οίκον, η φροντίδα παρεχόταν κατ'οίκον κατά το δυνατό και με αμέριστη προσοχή.

Το ΚΗΦΗ άνοιξε ξανά τον Μάιο του 2021, περίπου 6 μήνες μετά, οι οποίοι στοίχισαν στους ηλικιωμένους. "Υπήρχαν συνέπειες. Εκπτώσεις σε όλες τους τις λειτουργίες. Είδαμε και πάθαμε να τους συνεφέρουμε" - υπογραμμίζει, σημειώνοντας πως "δεν ήταν το φαγητό που τους έλειπε τελικά, αλλά η μοναξιά ήταν αδυσώπητη".

Μαλλιά, νύχια, μακιγιάζ και ... κλικ!

Αυτή τη μοναξιά, παράλληλα με τις συνέπειες του χρόνου πολεμούν στο ΚΗΦΗ! Άλλοτε πλέκοντας, άλλοτε συναντώντας μαθητές, κι άλλες φορές στο χωράφι, εκτελώντας χρέη αγροτών! Το τέλος του 2021 όμως επιφύλασσε μια μεγάλη έκπληξη τόσο στους ωφελούμενους του ΚΗΦΗ Μυλοποτάμου, αλλά και σε όσους αντίκρισαν το ημερολόγιο για το 2022 που δημιουργήθηκε, ξεκινώντας ως μια εθελοντική δράση.

Η εορταστική περίοδος ξεκίνησε με χειροτεχνίες, κάρτες, γλυκά, κάλαντα και άλλες προετοιμασίες, με την ατμόσφαιρα να γίνεται άκρως εορταστική και εύθυμη. Ωστόσο δεν έμειναν εκεί! Το προσωπικό του ΚΗΦΗ και η υπεύθυνη κ.Μαθιουδάκη απευθύνθηκαν σε επαγγελματίες της ομορφιάς και της αισθητικής, που χωρίς δεύτερη σκέψη είπαν το "ναι" και γρήγορα άπλωσαν τα ευεργετικά τους χέρια στους ηλικιωμένους του ΚΗΦΗ.

"Ήρθαν το ζευγάρι των κομμωτών Μιχάλης Οικονομάκης & Ελένη Αναστασάκη που περιποιήθηκαν τα μαλλιά και τα γένια των ηλικιωμένων μας. Στη συνέχεια ήρθε η κ. Ευγενία Σπαντιδάκη που φρόντισε  τα χεράκια τους τα πολυκουρασμένα! Μετά από όλα αυτά ζητήσαμε από την κ.Μαρία Βότζη, γνωστού εμπορικού καταστήματος καλλυντικών στο Ρέθυμνο, μια αισθητικό για να περιποιηθεί τα κορίτσια μας, και αυτή μας έστειλε δύο!" - αναφέρει σε ανάρτησή της η κ.Μαθιουδάκη.

Συστολή εκ μέρους των κυριών υπήρχε... "νύφη δεν έβαλα κρέμες, τώρα θα βάλω;" είπε κάποια, άλλες δεν ήθελαν να φορέσουν καπελάκια, άλλες είχαν δεύτερες σκέψεις για τα βαμμένα νύχια. Ο προβληματισμός γρήγορα κάμφθηκε... μια ζωή την έχουμε άλλωστε, ας μην τη σπαταλάμε σε "πρέπει" και "τί θα πει ο κόσμος"! "Έβγαλαν τη γυναίκα απο μέσα τους. Για μέρες δεν ήθελαν να ... πλυθούν για να μη φύγει η κρέμα από το πρόσωπο! Έρχονταν με τα νύχια βαμμένα" - αναφέρει η Εμμανουέλα Μαθιουδάκη, επισημαίνοντας πως και η ίδια φρόντιζε να εξηγεί συνεχώς πως οι άνθρωποι αυτοί φρόντισαν γενιές και γενιές. "Σας το χρωστάμε, σας το οφείλουμε" - επαναλάμβανε στους ηλικιωμένους, και τα δάκρυα συγκίνησης κυλούσαν. Δε βρήκαν την αξία τους μέσα από την εορταστική δράση... "την αξία τους την έχουν, εμείς απλώς τη δείξαμε", τονίζει η υπεύθυνη του ΚΗΦΗ Μυλοποτάμου. Δεν μπορεί, όμως, να παραβλέψει ότι η ίδια η Πολιτεία αποδεικνύεται "λίγη" απέναντι στους ανθρώπους αυτούς.

Πάντως, η χαρά κι ο ενθουσιασμός στο χώρο του ΚΗΦΗ "εκτοξεύτηκαν", το κλίμα έγινε μαγικό και η επόμενη σκέψη ήταν, όλα αυτά να αποτυπωθούν σε φωτογραφίες! Ο γιος μίας εκ των ηλικιωμένων του Κέντρου, ο Αντώνης Λιουδάκης, έσπευσε στο ΚΗΦΗ και με το φακό του απαθανάτισε γυναίκες (κυρίως) αλλά και άνδρες του Κέντρου. "Κι αυτές το ευχαριστήθηκαν πολύ... μα πάρα πολύ. Πόζαραν με γλύκα, έβγαλαν το κοριτσόπουλο από μέσα τους, ήταν αγνώριστες! Έπαιξαν με το φακό, έπαιξαν μεταξύ τους, έπαιξαν με τα αγόρια ...  ναι, έπαιξαν! - έδιωξαν τις αναστολές που πέτρωναν την ψυχούλα τους και ήταν υπέροχες!" - προσθέτει η κ.Μαθιουδάκη.

Το αποτέλεσμα ήταν μοναδικό και δεν μπορούσε παρά να "διαχυθεί"! Έτσι γεννήθηκε η ιδέα, οι 12 κυρίες που φωτογραφήθηκαν, να συνοδεύσουν με τη φωτογραφία τους και μια μαντινάδα τους, καθένα από τους μήνες του έτους.

"Με το ημερολόγιο αυτό, θέλαμε να πούμε ότι η ομορφιά είναι διαχρονική, σε όλους τους ανθρώπους, σε όλες τις ηλικίες" - εξηγεί η κ.Μαθιουδάκη για το ημερολόγιο που αποτελεί έναν ελάχιστο φόρο τιμής στην τρίτη ηλικία και ταυτόχρονα μια έμπρακτη απόδειξη του σπουδαίου έργου που παράγεται στο ΚΗΦΗ αλλά και ένα δείγμα των δυνατοτήτων των Κέντρων.

Το ημερολόγιο, δυστυχώς, τυπώθηκε σε μόλις 50 αντίτυπα, κοστίζοντας 250 ευρώ που προσέφεραν τα 4 φαρμακεία της περιοχής, καθώς η δημοτική επιχείρηση επικαλέστηκε ... πενία.


Αντί επιλόγου, η μαντινάδα της ... Μις Ιανουάριος, αφιερωμένη σε όσους ξεχνούν:

Ποτέ δεν πρέπει, τα κλαδιά
τις ρίζες να ξεχνούνε
γιατί αν ξεραθούν αυτές
κι αυτά θα ξεραθούνε!