Η ακρίβεια θα πνίξει την ανάπτυξη

Τον πέμπτο υψηλότερο πληθωρισμό ανάμεσα στα κράτη μέλη της Ευρωζώνης είχε τον Ιούνιο η Ελλάδα, με τον εναρμονισμένο δείκτη καταναλωτή να φτάνει το 12% από 10,5% που έχει φτάσει τον Μάϊο, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Eurostat. 

Την ίδια στιγμή «εκτόξευση» των τιμών του πετρελαίου μέχρι και τα 380 δολάρια το βαρέλι «βλέπουν» αναλυτές της JPMorgan σε περίπτωση που οι κυρώσεις των ΗΠΑ και της ΕΕ εξωθήσουν τη Ρωσία σε περικοπές της παραγωγής αργού σε μια κίνηση αντιποίνων. Αυτό το εκρηκτικό οικονομικό μείγμα θυμίζει σε πολλούς τις καλοκαιρινές ημέρες, κατά τις οποίες η Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία και η Πυροσβεστική εκδίδουν έκτακτα δελτία για ιδιαίτερα επικίνδυνες και εκρηκτικές συνθήκες και αυξημένο κίνδυνο πυρκαγιών.

Στην ούτως η άλλως βραδυπορούσα Ευρώπη, η Ελληνική Κυβέρνηση δεν πρέπει να μείνει παρατηρητής, αναφορικά με τις παρεμβάσεις της, όπως κάνει σήμερα και στην περίπτωση της ενέργειας, που με την επιβάρυνση της ρήτρας αναπροσαρμογής, δεκάδες χιλιάδες νοικοκυριά αδυνατούν να εξοφλήσουν τους λογαριασμούς τους.  

Όσοι νομίζουν ότι πράγματι η χώρα βρίσκεται σε μια ελεγχόμενη τροχιά, δυστυχώς πολύ φοβάμαι ότι σύντομα θα διαψευστούν, καθότι το «τραίνο» έχει από πολύ καιρό μπει σε ράγες που οδηγούν σε αδιέξοδο ή σε γκρεμό και τρέχει με ιλιγγιώδη ταχύτητα. Στην κυβέρνηση εκτιμούν ότι δεν υπάρχουν πολλά περιθώρια για παρεμβάσεις στην αγορά και αναφέρουν ότι τα πρώτα απτά αποτελέσματα στη μάχη ελέγχου του πληθωρισμού θα φανούν στο τέλος Ιουλίου, όταν και θα έχει μπει σε ισχύ το νέο σύστημα για την τιμολόγηση του ηλεκτρικού ρεύματος. Να σημειωθεί ότι στην Ελλάδα οι τιμές της ενέργειας τρέχουν με υψηλότερους ρυθμούς σε σχέση με την υπόλοιπη Ευρώπη.

Ωστόσο, η στασιμότητα της οικονομίας ή η ύφεση, το ένα από τα συστατικά του φάσματος του «στασιμοπληθωρισμού», είναι κάτι περισσότερο από επικίνδυνο. Ειδικά η Ευρωζώνη που είναι σε μεγάλο βαθμό εξαρτημένη από τα ρωσικά καύσιμα και, ως αποτέλεσμα, θεωρείται περισσότερο εκτεθειμένη στους κινδύνους του στασιμοπληθωρισμού. Μια τέτοια έκβαση μπορεί να αποδειχθεί το ίδιο επικίνδυνη, όσο η κατάρρευση της οικονομίας το 2020 εξαιτίας της πανδημίας. Δυνητικά οι κυβερνήσεις θα μπορούσαν να μετριάσουν τις επιπτώσεις από τους κραδασμούς, ακριβώς με τον ίδιο τρόπο που το έπραξαν και προ διετίας. Μπορούν δηλαδή να θωρακίσουν τους φτωχότερους στην κοινωνία από την άνοδο των τιμών των τροφίμων και της θέρμανσης, αυξάνοντας τους πόρους για την κοινωνική συνοχή και όσα δίδονται στα νοικοκυριά με χαμηλά εισοδήματα. Οι υπουργοί Οικονομικών μπορούν, επίσης, να ελαττώσουν τους φόρους στην ενέργεια και στα τρόφιμα ή σε ένα εύρος καταναλωτικών αγαθών. Επιπλέον, έχουν την επιλογή να αναβάλουν την εφαρμογή φορολογικών αυξήσεων, όπως αυτές οι οποίες σχεδιάζονται από τον υπουργό Οικονομικών του Ηνωμένου Βασιλείου.

Για την Ελλάδα η άμεση ανάληψη πρωτοβουλιών από την κυβέρνηση είναι μονόδρομος. Ας ξεκινήσουμε από τις βασικές προτάσεις που έχει καταθέσει το ΠΑΣΟΚ-Κίνημα Αλλαγής για το πλαφόν στη λιανική τιμή του ρεύματος, για τη μείωση του Ειδικού Φόρου και του ΦΠΑ στα καύσιμα και στα τρόφιμα, για την αντιμετώπιση του ενεργειακού ζητήματος αλλά και για την αναζήτηση πόρων από το Ταμείο Ανάκαμψης, όπως έγινε και στην πανδημία, μέσα από τη δημιουργία ενός ταμείο αντιμετώπισης της ενεργειακής απειλής ενόψει του χειμώνα που θα έρθει.

* Ο Φραγκίσκος Παρασύρης είναι Φαρμακοποιός ΜSc, PhD C

Πρ. Βουλευτής Ηρακλείου ΠΑΣΟΚ