ΚΡΗΤΗ
Φωτιά στο Αμάρι: Το χρονικό της καταστροφής, μέσα από τα μάτια των κατοίκων
Πώς περιγράφει τις δραματικές ώρες ο Πρόεδρος του Πολιτιστικού Συλλόγου Αγ. Ιωάννη - Οι αγωνιώδεις προσπάθειες πυροσβεστών και εθελοντών...
"Το χρονικό της πύρινης καταστροφής (όπως το ζήσαμε) " τιτλοφορεί ο εκπαιδευτικός και πρόεδρος του Πολιτιστικού Συλλόγου Αγ. Ιωάννη Αμαρίου, Κώστας Παραδεισανός, την ανάρτησή του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, στην οποία αναφέρεται αναλυτικά στα όσα έγιναν από το ξέσπασμα της μεγάλης φωτιάς την περασμένη Τετάρτη, στο νότιο Ρέθυμνο, και τις αγωνιώδεις προσπάθειες πυροσβεστών και εθελοντών.
Είναι χαρακτηριστικά τα όσα αναφέρει στο τέλος του κειμένου ο κ. Παραδεισανός: "Η γη μας θα βρει και πάλι τον δρόμο της, γιατί υπάρχει ο ΆΝΘΡΩΠΟΣ. Το οφείλουμε στη νέα γενιά".
Αναλυτικά ο κ. Παραδεισανός γράφει:
"Τετάρτη 7 Αυγούστου μεσημέρι.
Ουρλιάζει η σειρήνα πυροσβεστικού περνώντας από τον Αϊ Γιάννη. Το νέο μαθαίνεται αστραπιαία: Φωτιά στην "Κομμάτα"! Ωωω Θεού μου! Πάλι!
Φοράω τα εκστρατείας και φεύγω.
Αϊγιαννιώτες, Αγιοπαρασκιανοί και κοντοχωριανοί συναντιόμαστε απέναντι από τη φωτιά και εκτιμούμε την κατάσταση με τον δυνατό άνεμο.
Εναέριες και επίγειες δυνάμεις έχουν ξεκινήσει και επιχειρούν.
Περνάνε απέναντι στο μέτωπο φωτιάς εγώ, ο Μανούσος (Πρόεδρος), ο Παντελής (δάσκαλος) και συναντούμε τον Γιώργο (Καλογεράκη) που προσφέρει εθελοντικά με την επαγγελματική υδροφόρα του στην Κομμάτα, περιοχής Χωρδακίου.
Βοηθάμε τους πυροσβέστες που επιχειρούν.
Η φωτιά παρά τις εναέριες ρίψεις, διαπερνά το Κάτω Φαράγγι και τον Πλατύ ποταμό. Μας ξαφνιάζει η απρόσμενη αυτή εξέλιξη.
Τρέχουμε στη θέση "Τσιγκούνια", που βρίσκονται και άλλοι χωριανοί και επιχειρούμε εν πρώτοις στον δρόμο. Μάταια. Ο δυνατός άνεμος δεν αφήνει περιθώρια.
Ανεβαίνουμε στη συνέχεια στη θέση "Φραγκιούδη" και με λάστιχα άρδευσης, ψεκαστικά, ακόμα και με κλαριά προσπαθούμε.Ο Μανόλης, Ο Σπυρίδος, ο Στέλιος, οι Γιώργηδες, ο Λασθένης, ο.. , ο ..., . Μικρά τα αποτελέσματα μέσα σε καπνούς και φλόγες.
Πικρή η γεύση του καπνού και δάκρυα και πόνος.
Οπισθοχωρούμε. Καίγονται τα λιοφυτα εκεί, φορτωμένα με τη φωτεινή σοδειά. Η φωτιά κινείται με μεγάλη ταχύτητα προς Αγία Παρασκευή και εκκενώνεται ο οικισμός.
Συνεχίζεται η μάχη με εναέρια και επίγεια μέσα και σώζεται το χωριό. Εκεί ανταμώνουμε τον Δήμαρχο Παντελή, τον Αντιδήμαρχο Γιώργη, τον Προέδρο Αγίας Γαλήνης Μανόλη, ισχυρές πυρισβεστικες δυνάμεις, πολλούς εθελοντές, Αγιοπαρασκιανούς, εμφανέστατα δοκιμασμένοι όλοι. "Θα νικήσουμε" είπα. "Θα νικήσουμε", επανέλαβε ο Μανόλης.
Η πρώτη μάχη, φαίνεται κερδίθηκε. Σώθηκε το χωριό, όχι όμως και οι περιουσίες.
Ο αγώνας συνεχίζεται και η νύκτα θα είναι μεγάλη. Από την Αϊγιαννιώτικη Κορφή εποπτεύουμε περιπολώντας συχνά όλη τη νύκτα. Μια "πολιτεία ολόφωτη" μπροστά μας τα αποκαϊδια με μικρές αναζωπυρώσεις.
Ξημερώνει Πέμπτη 8 Αυγούστου. Η "Φωτεινή πολιτεία" παίρνει μορφή: γκρίζο και μαύρο και καπνοί παντού. Ο άνεμος, φορτώνει. Η αποπνικτική μυρωδιά του καμμένου, διάχυτη. Αναζωπυρώσεις πολλές, νοτικά της Κορφής. Τα εναέρια επιχειρούν άμεσα. Η φωτιά ταχύτατα ξεφεύγει. Δοκιμάζουμε να τη σταματήσουμε στον αγροτικό δρόμο στον "Αμύγδαλος" που είχαμε πάρει θέση, αλλά χωρίς επιτυχία και ανηφοριζει ταχύτατα προς Πατέλι της Κορφής. Είμαστε σε απόσταση αναπνοής στην πρώτη γραμμή, μα αδύναμοι. Τα πρόσωπά μας κατακόκκινα, τα μάτια μας θολά και μη μπορώντας να αντικρυζουμε τη λαύρα. Ο Λευτέρης και ο Παντελής ελευθερώνουν τα ζώα τους και τα οδηγούν στο χωριό. Ένα μικρό αρνάκι έχει ξεμείνει, αλλά είναι τυχερό μαζί μας.
Η φωτιά φτάνει στην Κορφή και περνάει βορνά, ορατή πλέον από τον Αϊ Γιάννη, αλλά με κόντρα ευτυχώς τον βορεινό άνεμο. "Περιμένετε εντολή μου για εκκένωση του χωριού" μας αναφέρει τηλεφωνικά σε εμένα και στον Πρόεδρο, ο Δήμαρχος. Ευτυχώς όμως ο ισχυρός βόρειος άνεμος επιστρέφει την φωτιά νότια. Δυστυχώς για την Αγία Παρασκευή που απειλείται πάλι και εκκενωνεται. Η φλόγες λούζουν το χωριό που και τώρα εναέριες και επίγειες δυνάμεις το σώζουν. Η πύρινη λαίλαπα κατευθυνεται τώρα νοτιοδυτικά προς Αποδούλου. Παίρνουμε θέση στην πρώτη στροφή προς Άγιο Φανούριο, Αϊγιαννιώτες και Νιθαυριανοί. Αγροτικά με βυτία, άνθρωποι έτοιμοι να επέμβουν. Με δυνατό άνεμο και μεγάλη ταχύτητα πλησιάζει το Αποδούλου. Μετακινούμαστε στο Αποδούλου, όπως μου ζητήθηκε από τη Στέλλα. Άνθρωποι με κάθε τρόπο, σχεδιάζουν, στην είσοδο του χωριού, την άμυνα. Στην άλλη πλευρά του χωριού προς Βαθιακό βρίσκονται οι υπόλοιποι. Ξεκινάμε να πάμε εκεί για βοήθεια και βλέπω ότι έρχονται όλοι προς εμάς. Το Αποδούλου έχει εκκενωθεί. Ακούω τον δήμαρχο που δίνει εντολή: "κόψτε το ρεύμα στο Αποδούλου, εκκενώστε τον Πλάτανο. Βεβαιωθείτε ότι έχει εκκενωθεί Βαθιακό και Ρίζικας."
Μεγάλος αριθμός εναέριων και επίγειων δυνάμεων επιχειρούν. Πύρηνες οι γλώσσες και μαύροι καπνοί λούζουν το Αποδούλου. Μια εκκοφαντική έκρηξη μας παγώνει, ίσως του μετασχιματιστή ρεύματος.
Η φωτιά συνεχίζει προς Βαθιακό, Ριζικα, Πλάτανο και δεν είναι πλέον ορατή, πέραν του πυκνού μαύρου καπνού.
Εννέα οικισμοί συνολικά άδειασαν. Το στοίχημα σε ανθρώπινη απώλεια και σπίτια, κερδίθηκε. Περιουσίες όμως, χάθηκαν.
Επιστρέφω στον Άι Γιάννη βραδάκι. Θλίψη, θλίψη...
Ξεκινάμε περιπολία στα καμμένα της Κορφής μας και διαπιστώνουμε αναζωπύρωση. Επιχειρούμε με ό,τι μέσα είχαμε στο φορτηγάκι μου και καλούμε από το χωριό ενισχύσεις. Φτάνουν Αϊγιαννιώτες και Νιθαυριανοι και επιχειρούμε . Εδώ είχαμε θετικό αποτέλεσμα .
Νυχτώνει. Συνεχίζουμε τις νυχτερινές περιπολίες στην Κορφή μας . Η "φωτεινή πολιτεία", έχει μετατωπισθει απόψε προς Αποδούλου. Αναζωπυρώσεις και "φωτεινά καντηλάκια" μαζί με τους πυρισβεστικούς φάρους συνθέτουν το νυχτερινό αποκρουστικό τοπίο. Και με τον δυνατό απόψε άνεμο, η φωτιά φαίνεται να το γλεντάει.
Ξημερώνει Παρασκευή 9 Αυγούστου. Από την Αϊγιαννιώτικη Κορφή ξεδιπλώνεται μπροστά μας αποκαρδιοτικό τοπίο . Αγία Παρασκευή, Αποδούλου, Βαθιακο, Ρίζικας και όπου φτάνει το μάτι μαυρίλα και καπνοί, ενώ συνεχίζονται επιχειρήσεις εναέριες και επίγειες. Συνεχίζουμε με το αγροτικό, περνάμε από δρόμους και ελευθερώνουμε αγροτικές διαβάσεις από κορμούς καμμένων ελαιόδεντρων. Περνάμε για μια ακόμα φορά και ελέγχουμε τη μεγάλη δεξαμενή νερού στην Κορφή ότι διαθέτει επάρκεια, που είχε δοκιμαστεί και αυτή.
Η συνέχεια από το χωριό μας που εφοδιαζόμαστε με κρύα νερά απο τον Σύλλογό μας και μοιράζουμε στους πυροσβέστες.
Ο Σύλλογός μας "ο Κυμινάρης", προσέφερε την πρώτη βραδιά φαγητό, νερό, καφέ και ό,τι άλλο χρειάστηκαν οι δυνάμεις πυρόσβεσης και η αστυνομία.
Τη δεύτερη μέρα περάσαμε μαζί με τον πρόεδρο Μανούσο από όλα τα μέτωπα που επιχειρούσαν δυνάμεις και προσφέραμε το βρισκούμενο στα σπίτια μας: κολατσιό με σάντουιτς, αυγά, τυρί, ψωμί, ελιές, νερό και κουράγιο με ελπίδα.
Την τρίτη ημέρα προσφεραμε νερό στις δυνάμεις που επιχειρούσαν Άγιο Ιωάννη και Αγία Παρασκευή. Επίσης συνεργάστηκε με τον Δήμο Αμαρίου σε ό,τι μας ζητήθηκε.
Το δάκρυ στα μάτια των πυροσβεστών ήταν η ανταμοιβή μας.
Στο μέτωπο της φωτιάς συναντήσαμε και τον Συντονιστή Βορείου, Νοτίου Αιγαίου και Κρήτης Υποστράτηγο κ. Γιώργο Τσικαλά να συντονίζει επιτυχώς τις δυνάμεις πυρόσβεσης, όπου και μας δόθηκαν σύντομες οδηγίες.
Επίλογος
Δόθηκαν μεγάλες μάχες από εναέριες και επίγειες δυνάμεις μεγάλης ισχύος, από εθελοντές και κατοίκους περιοχών. Μάχες κερδίθηκαν, μάχες χάθηκαν, βγήκαμε λαβωμένοι, αλλά ο πόλεμος κερδίθηκε.
Σε όλους αυτούς αξίζει ένα τεράστιο ΕΥΧΑΡΙΣΤΏ και απέραντη ΕΥΓΝΩΜΟΣΎΝΗ.
Η γη μας θα βρει και πάλι τον δρόμο της, γιατί υπάρχει ο ΆΝΘΡΩΠΟΣ.
Το οφείλουμε στη νέα γενιά.
Κώστας Αντ. Παραδεισανός
Άγιος Ιωάννης Αμαρίου
Αύγουστος 2024"
Διαβάστε περισσότερες ειδήσεις από την Κρήτη και το Ρέθυμνο