ΚΡΗΤΗ
Βήματα από τους Μηχανικούς Ορυκτών Πόρων του Πολυτεχνείου Κρήτης για τη βιώσιμη αξιοποίηση των Ορυκτών Πρώτων Υλών
Στρατηγικής σημασίας έρευνα σε συνεργασία με φημισμένα Ευρωπαϊκά ακαδημαϊκά Ιδρύματα και με μεγάλες βιομηχανίες του χώρου
Η Σχολή Μηχανικών Ορυκτών Πόρων (ΜΗΧ.Ο.Π.) του Πολυτεχνείου Κρήτης, μέσα από μια ευρεία διεπιστημονική προσέγγιση, στοχεύει στην παροχή εξειδικευμένης γνώσης και κατάρτισης υψηλού επιπέδου σε θέματα που άπτονται της έρευνας, εκμετάλλευσης, επεξεργασίας πρωτογενών και δευτερογενών ορυκτών υλών με βιώσιμες μεθόδους, στo πλαίσιo του συντελούμενου μετασχηματισμού του παραδοσιακού οικονομικού προτύπου στο σύγχρονο μοντέλο της κυκλικής οικονομίας και της ψηφιακής / πράσινης μετάβασης.
Οι πρόσφατοι φιλόδοξοι στόχοι της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την Πράσινη Συμφωνία και η επίτευξη της κλιματικής ουδετερότητας μέχρι το 2050 απαιτούν πολλές αλλαγές στην καθημερινή ζωή των πολιτών και ριζικές αλλαγές στη βιομηχανική παραγωγή. Αυτά μπορούν να επιτευχθούν μέσω της δυναμικής αξιοποίησης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και της επένδυσης σε “καθαρές’’ τεχνολογίες και προϊόντα όπως μικροηλεκτρονικά κυκλώματα, έξυπνες συσκευές, ηλεκτρικά οχήματα κ.ά. Απαραίτητη προϋπόθεση όμως για την ανάπτυξη των τεχνολογιών αυτών είναι η εξασφάλιση των απαιτούμενων πρώτων υλών. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι για την κατασκευή μιας ανεμογεννήτριας 3 MW απαιτούνται 1200 τόνοι σκυροδέματος, 330 τόνοι χάλυβα, 4.7 τόνοι χαλκού και 3.3 τόνοι αλουμινίου και ψευδαργύρου. Ο κίνδυνος περιορισμών σε προμήθειες και σε εισαγωγές κρίσιμων και στρατηγικών μετάλλων, όπως οι σπάνιες γαίες, από τις δεσπόζουσες παραγωγούς χώρες στον κόσμο, όπως η Κίνα που κατέχει τα μεγαλύτερα κοιτάσματα σπανίων γαιών και ήδη επιβάλλει συγκεκριμένους περιορισμούς, ενδέχεται να προκαλέσουν σημαντικούς κινδύνους εφοδιασμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η Ευρωπαϊκή Ένωση για να αντιμετωπίσει τον κίνδυνο αυτό έχει ιεραρχήσει τα τελευταία χρόνια την έρευνα και την αξιοποίηση των υφιστάμενων και νέων πρώτων υλών ως μία από τις σημαντικότερες προτεραιότητές της.
Προς αυτή την κατεύθυνση η Σχολή ΜΗΧ.Ο.Π. εισέρχεται δυναμικά στο χώρο της εφαρμοσμένης έρευνας και σε συνεργασία με φημισμένα Ευρωπαϊκά ακαδημαϊκά Ιδρύματα (από χώρες όπως η Γερμανία, το Βέλγιο, η Γαλλία, οι Σκανδιναβικές κ.α),και με μεγάλες βιομηχανίες (της χώρας μας και άλλων χωρών) μέσω μεγάλων Ευρωπαϊκών χρηματοδοτούμενων προγραμμάτων (Horizon Europe projects, RFCS κ.α.) εκπονεί στρατηγικής σημασίας έρευνα για τη βιώσιμη αξιοποίηση πρωτογενών και δευτερογενών πρώτων υλών, την ανάκτηση νικελίου/κοβαλτίου και λιθίου από ΟΠΥ και μεταλλευτικά/μεταλλουργικά παραπροϊόντα, την ανάλυση κύκλου ζωής διεργασιών και προϊόντων και τη μείωση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων. Ενδεικτικά αναφέρονται τα παρακάτω ερευνητικά έργα που υλοποιούνται εδώ και μερικούς μήνες στη Σχολή:
- Βιώσιμη επεξεργασία φτωχών Ευρωπαϊκών θειούχων και λατεριτικών μεταλλευμάτων νικελίου/κοβαλτίου και τελμάτων επίπλευσης για παραγωγή μετάλλων κατάλληλων για κατασκευή μπαταριών (ENICON), χρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Ένωση, https://enicon-horizon.eu/
- Οικονομική, βιώσιμη και υπεύθυνη εξαγωγή και ανάκτηση διακριτών κρίσιμων μετάλλων και βιομηχανικών ορυκτών ως παραπροϊόντων από σημαντικές ευρωπαϊκές πηγές λιθίου (EXCEED), χρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Ένωση, https://exceed-horizon.eu/
- Οικολογική αποκατάσταση και μακροχρόνια παρακολούθηση μεταλλευτικών περιοχών (REECOL), χρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Επιπλέον η Σχολή ΜΗΧ.Ο.Π. συμμετέχει ενεργά στη σύμπραξη 9 ευρωπαϊκών πανεπιστημίων EURECA-PRΟ, που είναι το Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο για την Υπεύθυνη Κατανάλωση και Παραγωγή – European University on Responsible Consumption and Production, https://www.eurecapro.eu/.
Το EURECA-PRO περιλαμβάνει τα πανεπιστήμια Πολυτεχνείο Κρήτης (Ελλάδα), Montanuniversität Leoben (Αυστρία), Technische Universität Bergakademie Freiberg (Γερμανία), Silesian University of Technology (Πολωνία), University of Leon (Ισπανία), University of Petrosani (Ρουμανία), Mittweida University of Applied Sciences (Γερμανία), Hasselt University (Βέλγιο) και Université de Lorraine (Γαλλία) και σύντομα θα προσφέρει σπουδές σε προπτυχιακό και μεταπτυχιακό / διδακτορικό επίπεδο, διευρύνοντας τις ακαδημαϊκές προοπτικές των φοιτητών και αποφοίτων της Σχολής ΜΗΧ.Ο.Π. και του Πολυτεχνείου Κρήτης γενικότερα.
