Το Αστεροσκοπείο Σκίνακα και το Παγκρήτιο Εκπαιδευτήριο στο πρόγραμμα DSpace

Σ’ ένα σημαντικό ερευνητικό – εκπαιδευτικό πρόγραμμα, πρωτοποριακό για τα ελληνικά δεδομένα, θα συνεργαστούν το Αστεροσκοπείο του Σκίνακα και το Εκπαιδευτήριο “TO ΠΑΓΚΡΗΤΙΟΝ”. Η πρόταση για το πρόγραμμα DSpace, ο πλήρης τίτλος του οποίου είναι Discovery Space: «Ανάπτυξη ενός Δικτύου Κόμβων Καινοτομίας και Διάχυσης της Αστρονομίας σε Σχολεία Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης μέσω της διαδικτυακής χρήσης των τηλεσκοπίων του Αστεροσκοπείου του Σκίνακα», εγκρίθηκε και θα χρηματοδοτηθεί από το Ελληνικό Ίδρυμα Έρευνας και Καινοτομίας, καταλαμβάνοντας στη σχετική διαδικασία αξιολόγησης την 5η θέση μεταξύ 338 προτάσεων.

Τα τελευταία χρόνια η εξέλιξη στις τηλεπικοινωνίες και τις ευρυζωνικές τεχνολογίες έχει επιτρέψει την εξ αποστάσεως πρόσβαση σε πολλά τηλεσκόπια και στα προγράμματα χειρισμού τους. Το πρόγραμμα DSpace έχει σκοπό να προσφέρει στους μαθητές πρόσβαση  στα υπερσύγχρονα ρομποτικά τηλεσκόπια του Αστεροσκοπείου του Σκίνακα. Με τη βοήθεια του καθηγητή τους ή ενός ερευνητή, οι μαθητές θα έχουν τη δυνατότητα να κάνουν αστρονομικές παρατηρήσεις και φωτογραφίσεις, να κατευθύνουν το τηλεσκόπιο που ελέγχουν και να το στρέψουν στο σημείο του ουράνιου θόλου που αυτοί θα ήθελαν και μ’ αυτά τα πανίσχυρα εργαλεία στα χέρια τους να σχεδιάσουν και να εκτελέσουν ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα επιστημονικών ανακαλύψεων.

Ένα καινοτόμο στοιχείο του προγράμματος DSpace είναι ότι θα χτιστεί και θα αναπτυχθεί με άξονα τις αρχές της STEM Εκπαίδευσης (Science, Technology, Engineering, Mathematics). Με κατάλληλα εκπαιδευτικά σενάρια και με έμφαση στην ελευθερία και την πρωτοβουλία του μαθητή, η αστρονομική παρατήρηση θα γίνει το σημείο εκκίνησης για να προσεγγίσει και να εξηγήσει φυσικές έννοιες και φαινόμενα, αλλά και σημαντικές μαθηματικές παραμέτρους σχετικές με αυτά τα φυσικά φαινόμενα. Σημείο εκκίνησης για να πειραματιστεί, για να δοκιμάσει, να παρατηρήσει και να αναπτύξει ικανότητες κριτικής σκέψης και δεξιότητες επιστημονικής μεθοδολογίας. Έτσι, κάθε μαθητής θα έχει την ευκαιρία να εμβαθύνει στην κατανόηση εννοιών και φαινομένων, κάνοντας μικρά ή μεγαλύτερα βήματα στην ανακάλυψη των μυστηρίων του Σύμπαντος. Εξάλλου, από μόνη της η νυχτερινή παρατήρηση του έναστρου ουρανού και η εστιασμένη φωτογράφιση περιοχών του ήταν πάντα μια συναρπαστική δραστηριότητα για τους μαθητές.

Το πρόγραμμα DSpace αναμένεται να ξεκινήσει να τρέχει μέσα στο 2021 και θα ολοκληρωθεί σε δύο χρόνια. Συντονιστής και εμπνευστής του προγράμματος είναι ο Βασίλης Χαρμανδάρης, καθηγητής Αστρονομίας του Πανεπιστημίου Κρήτης και Διευθυντής του Ινστιτούτου Αστροφυσικής του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας (ΙΤΕ). Στο πρόγραμμα, εκτός από το Εκπαιδευτήριο “TO ΠΑΓΚΡΗΤΙΟΝ”, συμμετέχουν η “Ελληνογερμανική Αγωγή”, ένα ιστορικό ιδιωτικό εκπαιδευτήριο της Αττικής, καθώς και πολλά άλλα σχολεία πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης από τη Θεσσαλονίκη, τα Ιωάννινα και τη Θράκη. Δράσεις του προγράμματος θα περιλαμβάνουν επισκέψεις στις εγκαταστάσεις του Αστεροσκοπείου του Σκίνακα και εργαστήρια από ερευνητές με αντικείμενο την εξοικείωση των μαθητών με την επιστημονική έρευνα στην Αστρονομία και την Αστροφυσική.