«Απόθεμα βιόσφαιρας» τα Αστερούσια

Μετά από συντονισμένες προσπάθειες δύο και πλέον ετών, η Γραμματεία του Προγράμματος Άνθρωπος και Βιόσφαιρα (Man and the Biosphere/MAB) της UNESCO κοινοποίησε στην Ελληνική Εθνική Επιτροπή τη θετική Εισήγηση της Διεθνούς Συμβουλευτικής Επιτροπής του Οργανισμού για τα Αποθέματα Βιόσφαιρας (International Advisory Committee for Biosphere Reserves (IACBR), περί της έγκρισης της ένταξης της Περιοχής των Αστερουσίων, περιλαμβανομένης και της παράκτιας και θαλάσσιας ζώνης της στο Παγκόσμιο Δίκτυο Αποθεμάτων Βιόσφαιρας (World Network of Biosphere Reserves (WNBR)), του Προγράμματος MAB της UNESCO.

Όπως αναφέρει η σχετική ανακοίνωση:
"Στο ιδιαίτερα σημαντικό και κορυφαίας διαβάθμισης αυτό Δίκτυο ανήκουν πάνω από 700 περιοχές σε όλο τον κόσμο, και από τη χώρα μας ο Όλυμπος και το Φαράγγι της Σαμαριάς που είχαν ενταχθεί στο Δίκτυο τη δεκαετία του 1980. 

H ένταξη αυτή αποτελεί εξαιρετικά μεγάλη επιτυχία και τιμή για την Ελλάδα, γίνεται με τις νέες, αυξημένων απαιτήσεων, προϋποθέσεις ένταξης και επετεύχθη μετά από προσεκτική και συγκροτημένη προετοιμασία. Η προετοιμασία περιέλαβε τεκμηριωμένες επιστημονικές μελέτες και υποδειγματική συνεργασία όλων των Περιφερειακών και Τοπικών φορέων της Κρήτης και συγκεκριμένα της Περιφέρειας Κρήτης, της Αναπτυξιακής Ηρακλείου, των Δήμων Αρχανών-Αστερουσίων, Βιάννου, Γόρτυνας, Μινώα Πεδιάδας και Φαιστού, αλλά και της Εφορίας Αρχαιοτήτων, του Φορέα Διαχείρισης Κεντρικής και Ανατολικής Κρήτης και όλων των Δημοσίων Υπηρεσιών, Οργανώσεων, Επιμελητηρίων, Εκπαιδευτικών και Φορέων και την ομόθυμη στήριξη από τους πολίτες/κατοίκους που επετεύχθη μέσω δημοσίων διαβουλεύσεων, με τον συντονισμό της Ελληνικής Εθνικής Επιτροπής MAB/UNESCO (υπό την Προεδρία του Καθηγ. Μ. Σκούλλου), που λειτουργεί υπό την Ελληνική Εθνική Επιτροπή UNESCO (υπό την Προεδρία της κας Αικατερίνης Τζιτζικώστα), η οποία στήριξε ενθέρμως την όλη προσπάθεια. Ιδιαίτερα σημαντική υπήρξε η συμβολή του κ Σταύρου Αρναουτάκη, Περιφερειάρχη Κρήτης, της κας Θεανούς Βρέντζου, πρώην Αντιπεριφερειάρχου Κρήτης και της Αναπτυξιακής Εταιρείας Ηρακλείου με Πρόεδρο τον κο Εμμανουήλ Κοκοσάλη, Διευθυντή τον κο Γιώργο Μαυρογιάννη και Μελετητή, τον κο Αναστάσιο Δημαλέξη. Η προσπάθεια πλαισιώθηκε και με επισκέψεις στην Γραμματεία του MAB/UNESCO στο Παρίσι. 

Σημειώνεται ότι τα Αποθέματα Βιόσφαιρας (Biosphere Reserves) αποτελούν σήμερα, υψηλότατου κύρους περιοχές συνδυασμένης Προστασίας του Περιβάλλοντος και της Πολιτισμικής Κληρονομιάς με παράλληλη δυναμική προώθηση της Αειφόρου Ανάπτυξης των περιοχών που εντάσσονται στο πρόγραμμα. 

Περιλαμβάνουν τρεις ζώνες: (1) την ζώνη του «πυρήνα» (core zone) όπου κυρίαρχη είναι η προστασία της βιοποικιλότητας εκτός οικισμών, (2) την ζώνη εξουδετέρωσης (buffer zone) με χαλαρότερους περιορισμούς χρήσεων και έμφαση σε λειτουργίες και υπηρεσίες όπως η εκπαίδευση για περιβάλλον και αειφόρο ανάπτυξη, η επιστημονική έρευνα και οικοτουρισμός και (3) την λεγόμενη «μεταβατική/περιφερειακή ζώνη» όπου εντάσσονται οι οικισμοί, καλλιέργειες, τουρισμός και άλλες χρήσεις με αειφορικό αναπτυξιακό προσανατολισμό. Σημειώνεται ότι οι ζώνες του πυρήνα και αντιστάθμισης συμπίπτουν με τις περιοχές Natura οπότε κανένας «πρόσθετος» περιορισμός δεν επιβάλλεται, ενώ εξασφαλίζεται από τις υπάρχουσες ήδη αυστηρές προβλέψεις, η αποτελεσματική προστασία της διατήρησης της βιοποικιλότητας. 

Η επίσημη επικύρωση της εισδοχής και «υποδοχή» των Αστερουσίων στο Δίκτυο αναμένεται να πραγματοποιηθεί στην 32η Σύνοδο του Διεθνούς Συμβουλίου του MAB/UNESCO στην οποία μετέχουν Υπουργοί, Ανώτεροι Αξιωματούχοι Κυβερνήσεων και Πρόεδροι των Εθνικών Επιτροπών. Η Σύνοδος επρόκειτο να συγκληθεί στην Νιγηρία μεταξύ 22 και 26 Ιουνίου 2020 αλλά έχει αναβληθεί λόγω COVID-19 χωρίς να έχει ορισθεί ακόμη ο τόπος και χρόνος της σύγκλισης της".