Αφρικανική σκόνη: Έντονα αναπνευστικά προβλήματα σε Κρήτη και Καλαμάτα - Οδηγίες πνευμονολόγων

Αυξημένη προσέλευση ασθενών με αναπνευστικά προβλήματα στα Τμήματα Επειγόντων Περιστατικών στα νοσοκομεία της χώρας, παρατηρείται τις τελευταίες ώρες λόγω της αυξημένης συγκέντρωσης αφρικανικής σκόνης.

Τα κυριότερα συμπτώματα που έχουν οι ασθενείς είναι η δύσπνοια, ο βήχας, το θωρακικό άλγος και ο ερεθισμός στα μάτια, σύμφωνα με την πρόεδρο της Ένωσης Πνευμονολόγων Ελλάδας, Μάτα Τσικρικά.

«Τις τελευταίες ώρες παρατηρείται αυξημένη προσέλευση ασθενών με αναπνευστικά προβλήματα στα Τμήματα Επειγόντων Περιστατικών. Κυριότερα συμπτώματα είναι η δύσπνοια, ο βήχας, το θωρακικό άλγος και ο ερεθισμός στα μάτια» ανέφερε χαρακτηριστικά η κυρία Τσικρικά.

Η ίδια αναφέρει ότι τα αναπνευστικά προβλήματα είναι ιδιαίτερα έντονα σε Κρήτη και Καλαμάτα και συστήνει αποφυγή της έκθεσης, ειδικά για τους ανθρώπους που ζουν και δραστηριοποιούνται στην ύπαιθρο. Οι γιατροί των νοσοκομείων αντιμετωπίζουν τα περιστατικά με βρογχοδιαστολική αγωγή, χορήγηση αντιμικροβιακής αγωγής όπου κρίνεται απαραίτητο, οξυγονοθεραπεία και παράλληλα φροντίζουν για τη χορήγηση αγωγής ως προς τα υποκείμενα νοσήματα.

H Αφρικανική Σκόνη τύλιξε τα Χανιά
   
Σενάριο ταινίας επιστημονικής φαντασίας θύμιζε η εικόνα στα Χανιά με την ατμόσφαιρα σήμερα λόγω της Αφρικανικής Σκόνης να δημιουργεί εικόνες απόκοσμες. Η Αφρικανική Σκόνη έχει κατακλύσει την ατμόσφαιρα, αλλάζοντας το χρώμα της πόλης από κόκκινο σε πορτοκαλί και τους πολίτες να αναπτύσουν ο καθένας τη δική του θεωρία και άποψη.

Μιλώντας στο ΑΠΕ ΜΠΕ ο αντιδήμαρχος Πολιτικής Προστασίας δήμου Χανίων, Μετεωρολόγος Μανόλης Λέκκας, εξήγησε ότι υπάρχει μεγάλη συγκέντρωση των μικροσωματιδίων pm 2,5 που σήμερα είναι πολύ αυξημένα, όπως και pm 10. "Η σκόνη προέρχεται από Βόρειες ερημοποιημένες ζώνες της Αφρικής, δεν είναι επικίνδυνη κατά βάση, δημιουργεί όμως μεγάλο πρόβλημα οπτικού όπως ορίζεται, χαρακτήρα".

Ο κ. Λέκκας, μιλάει για κορύφωση του φαινομένου απόψε, με τους Νοτιάδες που αναμένονται μέχρι το βράδυ να απελευθερώσουν την ατμόσφαιρα. "...κυρίως στα χαμηλά στρώματα. Στα υψηλά στρώματα η σκόνη θα υπάρχει". Εξήγησε επίσης, πως πρόκειται για σκόνη η οποία κάνει καλό στο έδαφος δεδομένου ότι περιέχει και μεταφέρει ιχνοστοιχεία τα οποία βοηθούν στον εμπλουτισμό της γης που καλλιεργείται. "Οι πολίτες δεν πρέπει να ανησυχούν διότι παρά το φόβο που υπήρχε παλαιότερα και τις θεωρίες για προβλήματα στην υγεία, όταν η σκόνη αυτή εισπνέεται, δεν έχει επιστημονικά αποδειχθεί κάτι τέτοιο. Βέβαια σε μεγάλες συγκεντρώσεις μικροσωματιδίων στα πολύ χαμηλά στρώματα της ατμόσφαιρας, άτομα που έχουν προβλήματα αναπνευστικά, θα πρέπει να είναι πιο προσεκτικά και να συμβουλεύονται τον γιατρό τους".

Το «καμπανάκι» των πνευμονολόγων

Νωρίτερα, η Ελληνική Πνευμονολογική Εταιρεία (ΕΠΕ) τόνισε ότι αυτό το φυσικό γεγονός μπορεί να έχει σημαντικές επιπτώσεις στην υγεία των κατοίκων της χώρας μας, κυρίως μέσω της υποβάθμισης της ποιότητας του αέρα.

Σημειώνει ότι η αφρικανική σκόνη μεταφέρει σωματίδια σε μεγάλο φάσμα μεγεθών, όπως PM10, PM2,5 ή ακόμα και πολύ μικρότερα, ενώ μπορεί επίσης να συμπαρασύρει και ρύπους από την ατμόσφαιρα. Η αύξηση των σωματιδίων στην ατμόσφαιρα μπορεί να επιδεινώσει αναπνευστικά νοσήματα όπως το άσθμα, η βρογχίτιδα και οι αλλεργίες. Τα άτομα με προϋπάρχουσες αναπνευστικές παθήσεις είναι ιδιαίτερα ευάλωτα σε περιόδους αυξημένων επιπέδων σκόνης και αυτό απεικονίζεται και με αυξημένες προσελεύσεις στα νοσοκομεία.

Ιδιαίτερη προσοχή απαιτείται για τους κατοίκους των αστικών κέντρων και περιοχών με ήδη χαμηλή ποιότητα της ατμόσφαιρας.

Επίδραση στο αναπνευστικό: Μία από τις πρωταρχικές επιπτώσεις της αφρικανικής σκόνης στην υγεία είναι η επίδρασή της στην αναπνευστική υγεία. Τα λεπτά σωματίδια της σκόνης μπορούν να διεισδύσουν βαθιά στους πνεύμονες και ακόμη και να εισέλθουν στην κυκλοφορία του αίματος. Για άτομα με παθήσεις όπως το άσθμα, η βρογχίτιδα ή η χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ), η έκθεση σε αυτά τα σωματίδια μπορεί να επιδεινώσει τα συμπτώματα, οδηγώντας σε δύσπνοια, βήχα, συριγμό και δυσφορία στο στήθος.

Αλλεργίες και ερεθισμός: Η αφρικανική σκόνη μπορεί να προκαλέσει αλλεργικού τύπου αντιδράσεις σε ορισμένα άτομα, ερεθισμό του αναπνευστικού συστήματος, ρινική συμφόρηση, φτέρνισμα και υγρά μάτια. Τα άτομα με αλλεργίες ή ευαισθησίες σε περιβαλλοντικούς παράγοντες μπορεί να εμφανίσουν αυξημένα συμπτώματα σε περιόδους αυξημένων επιπέδων αφρικανικής σκόνης.

Καρδιαγγειακές επιδράσεις: Εκτός από αναπνευστικά προβλήματα, η έκθεση στην αφρικανική σκόνη έχει συνδεθεί με καρδιαγγειακά προβλήματα. Τα σωματίδια μπορούν να συμβάλουν στη φλεγμονή, το οξειδωτικό στρες και την αγγειοσυστολή, που μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο καρδιακών προσβολών, εγκεφαλικών επεισοδίων και άλλων καρδιαγγειακών παθήσεων, ιδιαίτερα σε ευάλωτους πληθυσμούς.

Επίδραση στο ανοσοποιητικό σύστημα: Η παρατεταμένη έκθεση στην αφρικανική σκόνη μπορεί επίσης να επηρεάσει το ανοσοποιητικό σύστημα, καθιστώντας τα άτομα πιο ευάλωτα σε λοιμώξεις του αναπνευστικού συστήματος και σε άλλες ασθένειες. Η φλεγμονώδης απόκριση που προκαλείται από τα σωματίδια σκόνης μπορεί να αποδυναμώσει την άμυνα του σώματος και να δυσκολέψει την καταπολέμηση των παθογόνων μικροοργανισμών.

Μακροπρόθεσμοι κίνδυνοι για την υγεία: Η χρόνια έκθεση στην αφρικανική σκόνη και τους σχετικούς ρύπους της έχει συσχετιστεί με μακροπρόθεσμους κινδύνους για την υγεία, συμπεριλαμβανομένων αναπνευστικών ασθενειών, μειωμένης πνευμονικής λειτουργίας, καρδιαγγειακών διαταραχών, ακόμη και ορισμένων τύπων καρκίνου. Η συνεχής έκθεση σε υψηλά επίπεδα σωματιδίων σκόνης μπορεί να έχει συσσωρευτικές επιπτώσεις στην υγεία με την πάροδο του χρόνου. Σύμφωνα με μία ανασκόπηση του 2020 για την επίδραση της σκόνης στην ποιότητα του αέρα στην Ευρώπη, εκτιμάται ότι 42.000 θάνατοι/έτος αποδίδονται στη σκόνη, ενώ στις μεσογειακές χώρες έχει υπολογιστεί ότι το 27-44% του αριθμού των θανάτων που σχετίζονται με τα σωματίδια PM10 οφείλεται στην αφρικανική σκόνη.

Είναι σημαντικό οι πολίτες και ειδικότερα εκείνοι με αναπνευστικά προβλήματα, να λαμβάνουν προφυλάξεις κατά τη διάρκεια περιόδων με αυξημένα επίπεδα αφρικανικής σκόνης.

Οδηγίες που θα βοηθήσουν να ελάχιστοποιηθούν οι επιπτώσεις του φαινομένου

Μείνετε ενημερωμένοι: Παρακολουθήστε τις αναφορές για την ποιότητα του αέρα και τις μετεωρολογικές προβλέψεις για να γνωρίζετε πότε τα επίπεδα αφρικανικής σκόνης αναμένεται να είναι υψηλά.

Περιορίστε τις υπαίθριες δραστηριότητες: Εάν είναι δυνατόν, αποφύγετε να περάσετε εκτεταμένες χρονικές περιόδους σε εξωτερικούς χώρους, όταν τα επίπεδα σκόνης είναι υψηλά, ειδικά κατά τη διάρκεια των ημερών με αέρα, όπου τα σωματίδια είναι πιο πιθανό να αιωρούνται στον αέρα.

Κλείστε τα παράθυρα και τις πόρτες: Ενώ γενικά πρέπει να αερίζονται οι κατοικίες και οι εργασιακοί χώροι, στις περιόδους έξαρσης της αφρικανικής σκόνης, αερίστε λίγο το πρωί και στη συνέχεια κρατήστε τα παράθυρα και τις πόρτες κλειστά για να αποτρέψετε την είσοδο σωματιδίων σκόνης στο σπίτι ή στον χώρο εργασίας σας. Αν διαθέτετε, χρησιμοποιήστε καθαριστές αέρα ή φίλτρα για να βελτιώσετε την ποιότητα του εσωτερικού αέρα.

Χρησιμοποιήστε μάσκες: Όταν βγαίνετε έξω, ειδικά σε συνθήκες σκόνης, σκεφθείτε να φοράτε μάσκα για να μειώσετε την εισπνοή σωματιδίων σκόνης.

Μείνετε ενυδατωμένοι: Πίνετε άφθονο νερό. Σε περιόδους αυξημένων επιπέδων σκόνης, συνιστάται ιδιαίτερα, άτομα με προϋπάρχουσες αναπνευστικές παθήσεις, να λαμβάνουν προφυλάξεις για να ελαχιστοποιούν τις επιπτώσεις στην υγεία από την έκθεση στα σωματίδια σκόνης.

Ασθενείς με άσθμα μπορεί να χρειαστεί να αυξήσουν τη δοσολογία ή τη συχνότητα λήψης των εισπνεόμενων φαρμάκων βάσει του πλάνου ελέγχου που τους έχει συστήσει ο γιατρός τους για να μειώσουν τα συμπτώματα. Επισημαίνεται ότι στην παρούσα φάση συνιστάται ιδιαίτερη προσοχή στους ασθματικούς, λόγω εαρινών αλλεργιών.

Ασθενείς με ΧΑΠ μπορεί να χρειαστεί να αυξήσουν την ανακουφιστική αγωγή με εισπνεόμενα φάρμακα.

Πηγή: protothema.gr