Τσαντ: Ο Πρόεδρος Ιντρίς Ντεμπί επανεξελέγη για 6η θητεία

Ο πρόεδρος Ιντρίς Ντεμπί Ιτνό, ο οποίος κυβερνά το Τσαντ με σιδηρά πυγμή για 30 χρόνια, επανεξελέγη για έκτη θητεία με το 79,32% των ψήφων, σύμφωνα με τα επίσημα αποτελέσματα, που ανακοινώθηκαν λίγη ώρα αφού ο στρατός του διαβεβαίωσε ότι απέκρουσε επίθεση ανταρτών που εξαπολύθηκε την ημέρα των εκλογών, την 11η Απριλίου, και σκότωσε «πάνω από 300 μέλη του εχθρού».

Το ποσοστό συμμετοχής ανήλθε στο 64,81% στη διαδικασία που κέρδισε από τον πρώτο γύρο - ελάχιστοι είχαν αμφιβολίες γι’ αυτό - ο αρχηγός του κράτους, σύμφωνα με τον Κοντί Μααμάτ Μπαμ, τον πρόεδρο της Εθνικής Ανεξάρτητης Εκλογικής Επιτροπής, που δημοσιοποίησε το «προσωρινό» αποτέλεσμα. Μένει να το εγκρίνει το Ανώτατο Δικαστήριο αφού μελετήσει τυχόν προσφυγές που το αμφισβητούν.

Ο πρώην και τελευταίος πρωθυπουργός του κ. Ντεμπί, ο Αλμπέρ Παϊμί Παντακέ, κατέλαβε τη δεύτερη θέση με το 10,32% των ψήφων. Η πρώτη γυναίκα που έθεσε υποψηφιότητα σε προεδρικές εκλογές στο Τσαντ, η Λιντί Μπεασεμντά, κατέλαβε την τρίτη θέση με το 3,16% των ψήφων.

Επισήμως οι αντίπαλοι του κ. Ντεμπί ήταν εννέα, όμως οι τρεις ανακοίνωσαν πως αποσύρονται και κάλεσαν σε αποχή, επικαλούμενοι τη βίαιη καταστολή όλων των «ειρηνικών συγκεντρώσεων» που οργανώνονταν επί μήνες με αίτημα την «εναλλαγή στην εξουσία». Μολαταύτα, το Ανώτατο Δικαστήριο διατήρησε τα ονόματά τους στα ψηφοδέλτια.

Η επανεκλογή του στρατάρχη Ντεμπί ήταν γενικά αναμενόμενη από τους πολίτες του Τσαντ, που ψήφισαν χωρίς πολύ ενθουσιασμό την 11η Απριλίου. Καθώς ο πρόεδρος ήταν αντιμέτωπος με έξι υποψήφιους χωρίς πολιτικό βάρος, κατά πολλούς απλές «γλάστρες», ενώ η κυβέρνησή του απέκλεισε, διά της νομικής οδού, διά της βίας ή διά του εκφοβισμού, τα κυριότερα στελέχη της διχασμένης αντιπολίτευσης από τη διαδικασία.

Μετά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων, μέλη και υποστηρικτές του κόμματος του προέδρου, του Πατριωτικού Κινήματος Σωτηρίας, άρχισαν να χορεύουν και να τραγουδούν στην κεντρική πλατεία της πρωτεύουσας Ντζαμένα. Ακούγονταν σποραδικά πυρά αυτόματων όπλων καθώς οι οπαδοί του κ. Ντεμπί πανηγύριζαν τη νίκη του και στις πέντε ανεξαιρέτως εκλογικές διαδικασίες που έχουν διεξαχθεί στην πλούσια σε πετρέλαιο χώρα αφότου κατέλαβε με τα όπλα την εξουσία το 1990.

«Γιορτάζουμε μια καλή νίκη στον πρώτο γύρο αλλά σκεφτόμαστε επίσης τα αδέρφια μας, τους συντρόφους μας, τους στρατιώτες των ένοπλων δυνάμεων του Τσαντ που έπεσαν στο πεδίο της τιμής για να υπερασπιστούν την ειρήνη, τη δημοκρατία και τη συνέχεια των κρατικών θεσμών», είπε ο γενικός γραμματέας του κυβερνώντος κόμματος, ο Μαχαμάτ Ζεν Μπαντά.

Νωρίτερα, ο στρατός του Τσαντ ανακοίνωνε ότι οι άνδρες του σκότωσαν πάνω από 300 αντάρτες που επέδραμαν εδώ και οκτώ ημέρες στο βόρειο τμήμα της χώρας, αιχμαλώτισαν άλλους 150 και υπέστησαν πέντε απώλειες στις μάχες, με την κυβέρνηση να διαβεβαιώνει ότι η κατάσταση είναι υπό έλεγχο.

Το Μέτωπο για την Αλλαγή και τη Σύμπνοια στο Τσαντ (Front pour l'alternance et la concorde au Tchad, FACT) εξαπέλυσε την επίθεση από τις βάσεις μετόπισθεν που έχει στη Λιβύη την 11η Απριλίου, την ημέρα των εκλογών.

Το Σάββατο, η κυβέρνηση διαβεβαίωνε ότι η επίθεση, στις επαρχίες Τιμπεστί και Κανέμ, είχε «λάβει τέλος». Όμως οι μάχες ξανάρχισαν την Κυριακή, σύμφωνα με τον στρατηγό Αζέμ Μπερμαντοά Αγκουνά, εκπρόσωπο του γενικού επιτελείου. «Η κατάσταση είναι ήρεμη στο μέτωπο αυτή τη στιγμή», είπε το πρωί της Δευτέρας.

Το FACT από την πλευρά του διαβεβαίωσε την Κυριακή πως κατέλαβε την Κανέμ, όπου εκτυλίσσονταν μάχες από το Σάββατο.

Οι ανακοινώσεις της μιας και της άλλης πλευράς είναι αδύνατον να επαληθευτούν με ανεξάρτητο τρόπο. Η πρόσβαση στις εμπόλεμες ζώνες είναι απαγορευμένη.

Άρματα μάχης στην πρωτεύουσα

«Οι αντάρτες είναι ακόμη 500 χλμ. από τη Ντζαμένα. Το συμφέρον του κ. Ντεμπί δεν είναι να δίνονται μάχες όσο πιο μακριά είναι δυνατόν αλλά να παραμένουν τα στρατεύματα γύρω από την πρωτεύουσα», έκρινε ο Ρολάντ Μαρσάλ, στέλεχος του Κέντρου Διεθνών Ερευνών (CERI) του Sciences Po του Παρισιού.

Άρματα μάχης είχαν πάρει θέσεις χθες το πρωί σε κεντρικές λεωφόρους της πρωτεύουσας, κάτι που προκάλεσε πανικό σε αρκετούς. Αποσύρθηκαν το απόγευμα, με εξαίρεση μια περίμετρο γύρω από την προεδρία.

Η ανάπτυξη των αρμάτων «σε ορισμένες τοποθεσίες της πρωτεύουσας» χθες το πρωί «παρερμηνεύθηκε»: «θέλω να διαβεβαιώσω ότι δεν υπάρχει καμία ιδιαίτερη απειλή», διαβεβαίωσε μέσω Twitter ο Σερίφ Μαχαμάτ Ζένε, ο εκπρόσωπος της κυβέρνησης.

Η πρεσβεία της Γαλλίας επίσης διαβεβαίωσε τους υπηκόους της χώρας στο Τσαντ πως επρόκειτο για «προληπτικό μέτρο» που είχε «αποτρεπτικό» χαρακτήρα καθώς και ότι δεν υφίσταται κάποια «ιδιαίτερη απειλή» για την πρωτεύουσα.

Στο Τιμπεστί, που γειτονεύει με τη Λιβύη, αλλά και με το Σουδάν, αντάρτες συγκρούονται συχνά με τον στρατό εξαπολύοντας επιθέσεις από τις βάσεις μετόπισθεν που έχουν εγκαταστήσει στα δύο κράτη.

Το 2008, μια επίθεση ανταρτών αποκρούστηκε in extremis, προ των πυλών της προεδρίας στη Ντζαμένα, χάρη στην υποστήριξη του γαλλικού στρατού. Το 2019, δύναμη ανταρτών εισέβαλε από τη Λιβύη, όμως τη σταμάτησαν αρκετά μακριά από την πρωτεύουσα τα αεροπορικά πλήγματα του γαλλικού στρατού.

Η διπλωματία των ΗΠΑ έδωσε εντολή το Σάββατο σε όλο το μη απαραίτητο διπλωματικό προσωπικό της να εγκαταλείψει το Τσαντ. Η κυβέρνηση της Βρετανίας είχε προτρέψει τους υπηκόους του Ηνωμένου Βασιλείου να φύγουν από τη χώρα την προηγουμένη.

Η νέα αναταραχή στο Τσαντ προκαλεί συναγερμό σε δυτικές χώρες που χαρακτηρίζουν τον Ιντρίς Ντεμπί σύμμαχο στον αγώνα εναντίον εξτρεμιστικών ισλαμιστικών παρατάξεων όπως η Μπόκο Χαράμ και οργανώσεις που συνδέονται με την Αλ Κάιντα ή το Ισλαμικό Κράτος στο Σαχέλ.