Θεσμική κατοχύρωση του δικαιώματος “στην αποσύνδεση” στην Ευρώπη

Τη θεσμική κατοχύρωση του δικαιώματος των εργαζομένων στην …αποσύνδεση - ένα θέμα μείζονος σημασίας την εποχή της τηλεργασίας - ζητά πλέον η Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Πρακτικά, το Ευρωκοινοβούλιο ζητά να θεσπιστεί το δικαίωμα των εργαζομένων να αποσυνδέονται ψηφιακά από την εργασία τους εκτός εργάσιμου ωραρίου, αλλά και κατά τις περιόδους διακοπών χωρίς καμία αρνητική συνέπεια. 

Ταυτόχρονα, το Κοινοβούλιο ζητά να ρυθμιστούν δια της νομοθετικής οδού, σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης, στοιχειώδεις προϋποθέσεις για την εξ αποστάσεως εργασία. Από το ξέσπασμα της πανδημίας του νέου κορωνοϊού, η εργασία από το σπίτι έχει αυξηθεί κατά σχεδόν 30%. Το ποσοστό της τηλεργασίας αναμένεται να παραμείνει υψηλό ή ακόμη και να ενισχυθεί.

Οι ευρωβουλευτές θεωρούν το δικαίωμα στην αποσύνδεση, θεμελιώδες δικαίωμα που επιτρέπει στους εργαζόμενους να απέχουν από τα εργασιακά τους καθήκοντα, όπως τηλεφωνικές κλήσεις, emails και άλλα είδη ψηφιακής επικοινωνίας, τις ώρες που δεν εργάζονται, συμπεριλαμβανομένων των περιόδων, που βρίσκονται σε οποιασδήποτε μορφής άδεια. Οι αρμόδιοι ευρωβουλευτές καλούν την Επιτροπή να υποβάλει πρόταση για Οδηγία σχετικά με το δικαίωμα αποσύνδεσης, δεδομένου ότι δεν κατοχυρώνεται ρητά στο ευρωπαϊκό δίκαιο.

Εκτόξευση τηλεργασίας

Σύμφωνα με την έρευνα του Eurofound, όσοι εργάζονται τακτικά από το σπίτι τους έχουν περισσότερες από τις διπλάσιες πιθανότητες να ξεπερνούν το ανώτατο όριο των 48 ωρών εργασίας την εβδομάδα, σε σύγκριση με όσους εργάζονται στις εγκαταστάσεις του εργοδότη τους. Σχεδόν το 30% όσων εργάζονται από το σπίτι αναφέρουν ότι δουλεύουν στον ελεύθερο χρόνο τους είτε καθημερινά, είτε πολλές φορές την εβδομάδα. Το αντίστοιχο ποσοστό για όσους εργάζονται στο γραφείο κινείται σε επίπεδα κάτω του 5%.

Με νομοθετική πρωτοβουλία, που εγκρίθηκε με 472 ψήφους υπέρ, 126 κατά και 83 αποχές, οι ευρωβουλευτές καλούν την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να καταθέσει νομοθετική πρόταση, που θα επιτρέπει σε όσους εργάζονται ψηφιακά να αποσυνδέονται από την εργασία τους μετά το πέρας του ωραρίου τους. Στη νομοθεσία αυτή θα πρέπει, επίσης, να ορίζονται οι ελάχιστες προϋποθέσεις για την εξ αποστάσεως εργασία και να αποσαφηνίζονται οι όροι και τα ωράρια εργασίας, καθώς και οι χρόνοι ανάπαυσης των εργαζομένων.

Τα κράτη - μέλη καλούνται να λάβουν όλα τα απαραίτητα μέτρα, ώστε οι εργαζόμενοι να μπορούν να ασκούν το δικαίωμα αυτό, μεταξύ άλλων και μέσω της υπογραφής συλλογικών συμβάσεων εργασίας ανάμεσα στους κοινωνικούς εταίρους. Θα πρέπει, επίσης, να εξασφαλίζουν ότι οι εργαζόμενοι δεν θα έρχονται αντιμέτωποι με διακρίσεις, επικρίσεις, απολύσεις ή άλλες δυσμενείς ενέργειες από πλευράς των εργοδοτών.

Ανισορροπίες

Όπως αναφέρουν οι Ευρωβουλευτές, “η νοοτροπία, που δεν επιτρέπει στους εργαζομένους να “ξεχάσουν” τη δουλειά τους, αλλά και η αυξανόμενη προσδοκία ότι αυτοί θα πρέπει να είναι διαθέσιμοι ανά πάσα στιγμή, μπορούν να επηρεάσουν αρνητικά την ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής. Επίσης, τη σωματική και ψυχική υγεία και την ευημερία”, σύμφωνα με την επιτροπή Απασχόλησης