Σύνοδος Κορυφής: Νέες προτάσεις στο "τραπέζι" της διαπραγμάτευσης

Μετά τις χθεσινές 14 ώρες των διαπραγματεύσεων, οι οποίες δεν απέδωσαν καρπούς, με την Ολλανδία πρωτίστως και την Αυστρία να εμμένουν στη σκληρή τους στάση, οι 27 ηγέτες των κρατών – μελών της ΕΕ επέστρεψαν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, στις 10 (ώρα Ελλάδας), σε μια προσπάθεια να υπάρξει σύγκλιση και να καταλήξουν σε συμφωνία για το Ταμείο Ανάκαμψης και το Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο.

Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, σύμφωνα με πηγές που επικαλείται το ΑΠΕ – ΜΠΕ, φαίνεται ότι θα παρουσιάσει νέα πρόταση προκειμένου να γεφυρώσει τις διαφορές.

Υπενθυμίζεται ότι εχθές βράδυ, οι διαβουλεύσεις σταμάτησαν μετά το δείπνο, το οποίο ολοκληρώθηκε περίπου στις 23.30 το βράδυ ώρα Βρυξελλών.

Σκληρό πόκερ και διαφωνίες την πρώτη μέρα της Συνόδου 

Όμως, σε παρτίδα σκληρού πόκερ αναδεικνύεται η πρώτη εκ του σύνεγγυς Σύνοδος Κορυφής των ηγετών της ΕΕ μετά την πανδημία, με επίκεντρο τη θεραπεία των δημοσιονομικών πληγών που άφησε πίσω του ο κορωνοϊός.

Παρότι το πλαίσιο διαλόγου μεταξύ των επικεφαλής των 27 κρατών -μελών προετοιμαζόταν στη διάρκεια των δύο τελευταίων μηνών, η κατ’ αντιπαράσταση τοποθέτηση των ευρωπαίων ηγετών έφερε εκ νέου στην επιφάνεια τη διαιρετική τομή μεταξύ Βορρά και Νότου, μακραίνοντας την νύχτα των διαβουλεύσεων.

Το κλίμα που επικρατούσε στην αίθουσα της συνεδρίασης ήταν αρκετά τεταμένο και ούτε τα γενέθλια δώρα προς την γερμανίδα καγκελάριο, Άνγκελα Μέρκελ που γιόρταζε χθες τα 66 της χρόνια, κατάφεραν να το μεταβάλλουν σημαντικά προς το καλύτερο. Αντιθέτως, ο πρωθυπουργός της Τσεχίας Αντρέι Μπάμπις ήταν από τους πρώτους ηγέτες που διέγνωσε πως οι απόψεις παραμένουν σε μεγάλο βαθμό διαφορετικές μεταξύ των ηγετών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, διαβλέποντας αδυναμία σύγκλισης. Ο κ. Μπάμπις είχε από νωρίς την αίσθηση ότι οι «27» δεν βρίσκονται πιο κοντά σε μια συμφωνία, αίσθηση που επιβεβαιώθηκε πανηγυρικά, καθώς περνούσαν οι ώρες.

Παρά την πρώτη φορά διά ζώσης συνεδρίασή τους μετά την πανδημία, η σοβούσα σύγκρουση Ιταλίας – Ολλανδίας εξελίχθηκε στο κέντρο βάρους της χθεσινής συνεδρίασης, με τον Ιταλό Πρωθυπουργό Τζουζέπε Κόντε να αντιπαρατίθεται ανοιχτά στον Ολλανδό πρωθυπουργό Μάρκ Ρουτε. Ο Ιταλός Πρωθυπουργός απέρριψε την πρόταση της Ολλανδού συναδέλφου του, υποστηρίζοντας πως «η πρόταση Ρούτε είναι μη συμβατή με τις ευρωπαϊκές συνθήκες και μη εφαρμόσιμη σε πολιτικό επίπεδο».

Το μήλο της έριδος μεταξύ των δύο χωρών είναι το αίτημα της Ολλανδίας να μπορεί κάθε χώρα να απορρίπτει με βέτο, τα σχέδια μεταρρυθμίσεων που θα παρουσιάσουν τα κράτη μέλη, τα οποία θα λάβουν την οικονομική στήριξη του Ταμείου Ανάκαμψης, με την Ιταλία να διαβάζει πίσω από το αίτημα την ανάμειξη στις εσωτερικές υποθέσεις κάθε χώρας. Στο πλαίσιο αυτό, «ο Κόντε αποδόμησε την θέση αυτή, με μια παρέμβαση η οποία βασίσθηκε σε αναλυτικές νομικές αρχές», ανέφερε ο ιταλικός τύπος, με την εφημερίδα La Repubblica να χαμηλώνει τον πήχη, εξηγώντας πως «η όλη πορεία της διαπραγμάτευσης είναι ανηφορική».

Η μόνη βεβαιότητα μέχρι τις πρώτες μεταμεσονύχτιες ώρες ήταν το γεγονός ότι οι εναλλακτικές προτάσεις από πλευράς των κρατών – μελών ήταν σχεδόν απαιτητές, σε μια προσπάθεια να εξευρεθεί η καλύτερη δυνατή φόρμουλα και στη βάση της ισοτιμίας μεταξύ των ηγετών. Μελετώντας μέχρι την τελευταία στιγμή, πιθανά σενάρια, ο καγκελάριος της Αυστρίας Σεμπάστιαν Κουρτς δήλωσε ότι απορρίπτει την τρέχουσα πρόταση που συζητείται στη σύνοδο κορυφής των ηγετών της ΕΕ, αναφέροντας πως «το σημαντικότερο, κεντρικό αίτημά μας είναι ότι δεν θα πρέπει να υπάρξει μακροπρόθεσμη ένωση χρέους (...) αλλά αυτό που θα αποφασιστεί εδώ να παραμείνει μια δράση για μία και μόνο φορά. Μεταφέροντας μάλιστα και πληροφορίες από τις κατ’ ιδίαν συζητήσεις του με την καγκελάριο της Γερμανίας Άγγελα Μέρκελ και τον πρόεδρο της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν, ο κ. Κουρτς γνωστοποίησε πως «θα υπάρξουν νέες προτάσεις τη νύχτα. Υπάρχει μια δυναμική προς την κατεύθυνσή μας», σφυρίζοντας την παράταση στον μαραθώνιο διαπραγματεύσεων επιπέδου Champions league μεταξύ των ηγεσιών των μεγάλων κυρίως ωρών.

Την ίδια ώρα, αμετακίνητος απέναντι στις απόψεις του για το Ταμείο Ανάκαμψης εμφανίστηκε ο Έλληνας Πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, τηρώντας με συνέπεια τις θέσεις που είχε συνομολογήσει στην κοινή επιστολή των 9 ηγετών της ΕΕ. Σύμφωνα με πληροφορίες, ο κ. Μητσοτάκης έκανε λόγο για «ξεκάθαρες επιλογές για αυστηρές κυρώσεις έναντι της Τουρκίας» και πρόσθεσε πως «δεν γίνεται η Τουρκία να παραβιάζει τα κυριαρχικά δικαιώματα δύο κρατών μελών και να μην υπάρχει ισχυρή αντίδραση».

Επιπλέον, ο Έλληνας Πρωθυπουργός έθιξε το ζήτημα της μετατροπής της Αγίας Σοφίας σε τζαμί, υπογραμμίζοντας ότι είναι ενδεικτικό για τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζει τις διεθνείς συμφωνίες, τον αλληλοσεβασμό και τον διαθρησκειακό διάλογο η Άγκυρα, ζητώντας για τους λόγους αυτούς να συζητηθεί αναλυτικά η σχέση ΕΕ- Τουρκίας στο επόμενο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.

Σταθερές θέσεις

Με την οικονομική και πολιτική σταθερότητα από την μια και την πραγματική οικονομία από την άλλη, ο κ. Μητσοτάκης επανέλαβε τις πάγιες θέσεις του στη Σύνοδο Κορυφής, απορρίπτοντας το σενάριο του επιμερισμού.

Αναλυτικά, οι θέσεις της Ελλάδας:

· Ο κ. Μητσοτάκης ζητεί να είναι ακέραιο το πρόγραμμα καθώς και να παραμείνει η αναλογία επιχορηγήσεων-δανείων.

· Επιπροσθέτως, η ελληνική πλευρά τάσσεται κατά του επιμερισμού 70-30 , όπως η πλειονότητα των χωρών, υπογραμμίζοντας ότι είναι επιθυμητή η προβλεψιμότητα και όχι η αβεβαιότητα.

· Παράλληλα, σύμφωνα με πηγές η Αθήνα είναι υπέρ μεγαλύτερης διάρκειας του προγράμματος, ενώ τονίζει ότι υπάρχει ήδη έτοιμο σχέδιο.

· Αναφορικά με το Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο η ελληνική πλευρά ζητεί να δοθεί έμφαση στο Ταμείο Ασφάλειας Συνόρων.

Αν και φαίνεται ότι δεν υπάρχει περιθώριο απομάκρυνσης από την πρόταση του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ.