Το γλυκό εμφανίστηκε για πρώτη φορά στη Μεσοποταμία και αντλεί το όνομά του από την τούρκικη λέξη lokma, ενώ επίσημα προέρχεται από την εποχή της οθωμανικής αυτοκρατορίας, γιατί τότε διαδόθηκε στην Ευρώπη.
Στην αρχαία Ελλάδα οι λουκουμάδες ονομάζονταν κέρματα από μέλι και είχαν στρογγυλό σχήμα, ενώ φέρεται να εμφανίστηκαν μετά τον 9ο αιώνα π.Χ., περίοδο που εγκαταστάθηκαν στον ελλαδικό χώρο πληθυσμοί από τη Μέση Ανατολή, όπως Ασσύριοι στο Άργος, ή Αιγύπτιοι στη Σπάρτη.
Σύμφωνα με δημοσίευμα του Greek Reporter ο αρχαίος ποιητής Καλλίμαχος έκανε την πρώτη γραπτή αναφορά στο γλυκό και συγκεκριμένα στο έργο του με τίτλο «Η αγρυπνία». Εκεί το αποκάλεσε κέρμα από μέλι, ενώ σημείωσε ότι προσφέρονταν τιμητικά στους Ολυμπιονίκες μετά τη νίκη τους.
Μέχρι τις μέρες μας κανείς δεν γνωρίζει επίσημα πως καθιερώθηκε αυτή η πρακτική, όμως ο μύθος ανέφερε ότι έγινε για να τιμηθεί ο Κόροιβος που ήταν ο πρώτος αρχαίος Ολυμπιονίκης και αρτοποιός στο επάγγελμα.
Μια άλλη εκδοχή όμως, ανέφερε ότι θεωρούνταν θρεπτικό γεύμα και προσφέρονταν στους Ολυμπιονίκες για να αναπληρώσουν τη χαμένη ενέργεια, όπως γινόταν με το cheesecake εκείνη την εποχή.
Όποια κι αν είναι η αλήθεια όμως, θεωρείται σίγουρο ότι οι λουκουμάδες έκαναν ιδιαίτερη εντύπωση στον κόσμο, αφού επιβίωσαν στο πέρασμα των αιώνων και πλέον αποτελούν μια γλυκιά λαχταριστή λιχουδιά.