Πώς οι Ταλιμπάν αγάπησαν τα social media

Μία από τις πρώτες ενέργειες των Ταλιμπάν όταν βρέθηκαν στην εξουσία, την περίοδο 1996-2001, ήταν η καθολική στέρηση πρόσβασης στο Διαδίκτυο, το κλείσιμο της τηλεόρασης και η απαγόρευση της μουσικής.

Η πρόσφατη επιστροφή τους στην Καμπούλ έδειξε, ωστόσο, ότι –παρά την προσκόλλησή τους σε αναχρονιστικές πρακτικές και μεσαιωνικές πεποιθήσεις, όπως για τη θέση της γυναίκας– οι ακραίοι ισλαμιστές δεν είναι πλέον τεχνοφοβικοί.

Αντιθέτως –ίσως εμπνεόμενοι από τη διαδικτυακή παρουσία του Ισλαμικού Κράτους– κατανόησαν ότι ο κυβερνοχώρος είναι ένα ακόμα πεδίο μάχης που πρέπει να κερδίσουν και ταυτόχρονα ένα εξαιρετικό εργαλείο προπαγάνδας.

Τον τελευταίο καιρό χρησιμοποίησαν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης –και ιδιαίτερα το Twitter– προκειμένου να προβάλουν μια εικόνα μετριοπάθειας και ισχύος του κινήματός τους και να δημοσιοποιήσουν ότι έχουν αποκηρύξει τις απάνθρωπες μεθόδους του παρελθόντος, όπως αποκεφαλισμούς και λιθοβολισμούς.

Ταυτόχρονα προσπάθησαν να δείξουν ότι αυτοί είναι δικαιωματικά οι κυρίαρχοι του Αφγανιστάν, ότι οι στρατιώτες τους είναι μάρτυρες, ενώ οι Αμερικανοί εισβολείς και οι Αφγανοί συνεργάτες τους ανήθικοι μισθοφόροι.

Αναμφίβολα, το πραγματικό πρόσωπο των Ταλιμπάν αποκαλύπτεται στον ψηφιακό κόσμο, όχι από όσα προβάλλουν, αλλά κυρίως από εκείνα που κρύβουν: ανθρώπους που δολοφόνησαν το τελευταίο εξάμηνο, επιχειρήσεις αντιποίνων και την αυστηρή εφαρμογή του ισλαμικού νόμου (της σαρία). Αλλωστε δεν θέλουν ούτε να αποκλειστούν από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ούτε να πανικοβάλλουν τους διεθνείς δωρητές στους οποίους στηρίζονται για την οικονομική τους επιβίωση.

Τη στροφή των Ταλιμπάν προς την τεχνολογία καθιστά αναγκαία και η εξέλιξη του Αφγανιστάν, που σήμερα είναι τελείως διαφορετικό από το 2001, όταν αποκλείστηκε η πρόσβαση στο Διαδίκτυο. Οι κάτοχοι κινητών τηλεφώνων το 2005 ήταν μόλις πέντε εκατομμύρια. Σήμερα αριθμούν πάνω από 19 εκατομμύρια, σύμφωνα με την εταιρεία έρευνας Statista. Επίσης, το 70% των Αφγανών έχει πρόσβαση σε κινητό.

Ετσι οι Ταλιμπάν, αντί να προσπαθήσουν μάταια να «περιφράξουν» το Διαδίκτυο, το κατέκλυσαν με τα δικά τους μηνύματα, τα οποία μάλιστα είναι μεταφρασμένα και στα αγγλικά.

Δεν υπάρχει αμφιβολία, όμως, ότι τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης θα χρησιμοποιηθούν και από τους Αφγανούς αντιπάλους τους, τόσο για την αποκάλυψη των ειδεχθών εγκλημάτων των Ταλιμπάν, όσο και για την οργάνωση του αντιστασιακού κινήματος.